حالا تصویب لوایح fatf در دستور کار قرار گیرد

آرمان ملی- علیرضا پورحسین: در روزهایی که تمامی طرف‌های برجام خبر از نزدیک شدن به توافق می‌دهند انتشار برخی اخبار نشان می‌دهد که مسائل دیگری نیز به موازات برجام در جریان است و در خصوص آن‌ها رایزنی‌هایی شده است. سفر هیات‌های سیاسی غیرمرتبط به وین از یک سو و تاکید آمریکا بر آزادی زندانیان خود از سوی دیگر از جمله مسائلی است که این شائبه‌ها را قوت بخشیده است. مطلبی که در خبر برخی رسانه‌ها نیز مطرح و اعلام شد که توافقی 20صفحه‌ای قرار است که میان طرفین به امضا رسیده و بندهایی همچون آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران و آزادی زندانیان آمریکا نیز گنجانده شده است. در راستای بررسی این تحولات «آرمان‌ملی» گفت‌وگویی با علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل داشته است که در ادامه می‌خوانید.    سفر مقامات دولت اسرائیل به وین با چه هدفی صورت گرفته است؟ این یک سفر مهم بود زیرا جنبه‌های سیاسی زیادی داشت. آن چه که در این میان به ایران مربوط بود این مساله است که آن‌ها قصد داشتند به طرف‌های برجام فشار وارد کنند تا در خصوص مسائل منطقه‌ای نیز از ایران امتیاز بگیرند. به نظر می‌رسد آمریکا در مقابل این خواسته اسرائیل ایستادگی کرده و عنوان کرده است که فعلا در خصوص مسائل هسته‌ای با ایران رایزنی خواهند کرد. باید توجه داشت که تحریم‌های وضع شده از سوی آمریکا در 4 قالب هستند و آمریکا نمی‌خواهد فعلا وارد مسائل دیگر شود. حجم اختلافات میان ایران و آمریکا به قدری زیاد شده است که امکان دسترسی به یک توافق جامع وجود ندارد و باید به مرور اختلافات حل و فصل شود و به همین علت به نظر می‌رسد که خبر برخی رسانه‌ها در مورد توافق مرحله به مرحله ایران و آمریکا صحت داشته و به واقعیت نزدیک باشد.    آیا توافق مرحله به مرحله به از بین رفتن زمان برای ایران منجر نمی‌شود؟ در برهه‌ای از زمان قرار گرفته‌ایم که آمریکا نیز برای خود انتظاراتی دارد تا بتواند پاسخ افکار داخلی خود را بدهد. یکی از این خواسته‌ها تبادل زندانیان با ایران است که به نظر می‌رسد در صدر خواسته‌های آمریکا قرار گرفته تا جایی که می‌گویند توافق بدون تبادل زندانیان ممکن نیست. البته در جدیدترین صحبت به نظر می‌رسد که پیشنهاد شده است در مقابل آزادی زندانیان به ایران اجازه می‌دهند تا 7میلیارد دلار موجود در کره جنوبی را برداشت کند. هنوز توافق 100 درصدی رخ نداده و هنوز امتیازی داده نشده است و این چیزی است که به نظر می‌رسد به ایران پیشنهاد شده است. هنوز سوئیفت برای ایران باز نشده و هنوز تحریم‌های بانکی برطرف نشده است که ایران بتواند از این فرصت استفاده کند. اینکه ایران اصرار می‌‌کند همه تحریم‌ها برداشته شود به این خاطر است که نمی‌‌خواهد با آمریکا در باره سه مساله حقوق بشر، دفاعی و سیاست‌های منطقه‌ای خود صحبت و گفت‌وگو کند. ایران می‌‌خواهد همه تحریم‌ها یکباره برداشته شود. آمریکایی‌‌ها نیز نظر کاملا متفاوتی دارند و می‌‌گویند که ما الان درباره برجام صحبت کرده و تحریم‌‌ها ذیل برجام را برمی‌‌داریم اما درباره سه نوع تحریم‌ دیگر مذاکرات را در آینده ادامه می‌دهیم. از آنجایی هم که ایران نمی‌پذیرد وارد آن گفت‌وگوها شود، مشکل ایجاد شده است. البته مشکلات کوچک‌تر دیگری هم وجود دارد اما اصلی‌ترین مساله این است که ایران به خاطر حفظ فضای داخلی و راضی کردن جریان‌های داخلی که شعارهایی علیه برجام داده و خواهان لغو همه تحریم‌‌ها هستند، سیاست فعلی را پیش ‌گرفته و این تا حدی دست مذاکره‌ کنندگان ما را در وین بسته است و آن‌ها را تحت فشار گذاشته است.    اگر آمریکا پیشنهاد آزادسازی دارایی ایران را داده است، پس به چه علت عملیاتی نمی‌شود؟ به نظر می‌رسد مانع اصلی عدم عضویت ایران در fatf باشد. اینگونه نیست که ایران بخواهد عضو این معاهده شود و فردا نیز رقم بخورد زیرا یک پروسه حداقل 6 ماهه دارد. از سوی دیگر زمانی که ایران عنوان می‌کند باید تمامی تحریم‌ها لغو شود باز هم کار سخت می‌شود. ایران امروز اگر به‌دنبال یک توافق جامع و خوب است باید اقداماتی نیز در مقابل انجام دهد. حداقل اقدام این است که ایران رابطه خود را با کشورهای عربی منطقه ترمیم کند تا حداقل تحت عنوان مسائل منطقه‌ای به ایران فشار وارد نکنند. باید توجه داشت که لغو تحریم‌ها علیه اشخاص به کار ایران نمی‌آید و گره از مشکلات اقتصاد ایران باز نمی‌کند. رفع تحریم یک شخصیت مشکل مردم را حل نمی‌کند. باید به سمتی حرکت کرد که تحریم‌های بزرگ علیه جامعه و اقتصاد کشور برداشته شود و بعد به فکر سایر مسائل بود. البته ایران حق دارد که با نگرانی و دلواپسی تن به مذاکرات دهد برای اینکه یک مرتبه شاهد خروج آمریکا از برجام بوده است. از طرف دیگر باید به این موضوع هم توجه کرد که سه سال تا پایان ریاست ‌جمهوری بایدن باقی مانده و ایران باید کاری کند که ریاست ‌جمهوری بعدی آمریکا که به احتمال زیاد هم یک جمهوریخواه خواهد بود، دوباره مثل ترامپ عمل نکند. این را هم باید اشاره کنم که حتی خیلی از مقامات ارشد کنگره نیز به سیاست ترامپ مبنی بر خروج از برجام ایراد می‌‌گیرند. بنابراین این فرصت وجود دارد که با انجام برخی امور سیاسی و دیپلماتیک پس از بایدن نیز به حفظ برجام کمک کنیم. توافق شکل خواهد گرفت اما به نظر می‌رسد مرحله به مرحله پیش رود و سیاست پلکانی در پیش باشد تا طرفین به خواسته خود در مذاکرات وین به صورت ملموس‌تر دست پیدا کنند.