منافع ملی را خرج توافق نمی‌کنیم

سفر وزیر خارجه ایران به اروپا اگرچه زیر ذره‌بین بسیاری از رسانه‌های بین‌المللی است، اما این مقام ارشد ایرانی برای مذاکرات هسته‌ای در اروپا نیست، بلکه حسین امیرعبداللهیان در آلمان مهمان کنفرانس امنیتی مونیخ است. در شرایطی که غرب تلاش دارد توپ تصمیم‌گیری نهایی را درباره بازگشت به توافق هسته‌ای به زمین ایران بیندازد، وزیر خارجه ایران در حاشیه نشست مونیخ و دیدار با مقامات اروپایی تأکید کرده که طرف‌های غربی لازم است خطوط قرمز ایران را با دقت مورد توجه قرار دهند.
یک سال پس از آنکه کرونا باعث شد نشست سال گذشته مونیخ غیرحضوری برگزار شود، امسال پنجاه‌وهشتمین دور این نشست با مشارکت سران ۳۰ کشور، ۸۰ وزیر از کشور‌های گوناگون، دبیرکل ناتو و نمایندگان اتحادیه اروپا در مرکز تالار همایش‌های مرکزی مونیخ برگزار شد.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که از مهمانان این نشست بود، اواخر روز جمعه در حاشیه این اجلاس با آنالنا بائربوک، همتای آلمانی خود دیدار و گفتگو کرد. این دیدار اولین ملاقات دو طرف بعد از انتصاب بائربوک به سمت وزیر امور خارجه دولت جدید آلمان بود. در جریان این دیدار رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با اشاره به آخرین وضعیت گفتگو‌های هسته‌ای در وین با تأکید بر اینکه تهران از روز اول برای یک توافق خوب عزم جدی داشته، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد طرف‌های اروپایی و برجامی خطوط قرمز ایران را با دقت در نظر داشته باشند و تلاش کنند پس از سال‌ها بی‌عملی، نقش مؤثری در تأمین حقوق مشروع ایران به عنوان طرف متضرر از خروج یکجانبه و غیرقانونی امریکا داشته باشند.
امیرعبداللهیان همچنین با رد برخی اظهارات در خصوص تعیین ضرب الاجل‌های ساختگی، تأکید کرد: تهران کیفیت توافق را در کنار عنصر زمان می‌بیند و اگر همین امروز به خواسته‌های مشروع ایران توجه شود می‌توان در وین به توافق دست یافت.


بائربوک نیز با استقبال از گسترش همه‌جانبه روابط با ایران گفت: گفتگو‌ها در نقطه حساسی قرار دارد و لازم است همه طرف‌ها حداکثر تلاش خود را داشته باشند تا بتوان در کوتاه‌ترین زمان از این مرحله عبور کرد و فصل جدیدی را گشود. این مقام دیپلماتیک آلمان با تأکید بر رعایت حقوق ایران در عین حال خواستار تشدید فعالیت‌ها برای رسیدن به یک توافق خوب در وین شد.
امیرعبداللهیان همچنین روز شنبه در دیدار با الکساندر شالنبرگ، وزیر خارجه اتریش، با بیان اهمیت خطوط قرمز ایران و عدم امکان نادیده گرفتن آن‌ها در وین تأکید کرد: «اگر انتخاب نهایی میان عدم توافق از یک سو و گذر کردن از منافع مردم ایران - به عنوان خط قرمز ما- از سوی دیگر باشد، انتخاب قطعی تهران احترام به منافع ملی و عدم عبور از خطوط قرمز منطقی و مشروع جمهوری اسلامی ایران است.» وزیر امور خارجه ایجاد و حفظ تعادل میان حقوق و مسئولیت‌ها را اصلی بدیهی برای پایداری هر توافقی دانست و افزود: «اکنون طرف‌های غربی باید تصمیم نهایی خود را بگیرند که آیا می‌خواهند به تروریسم اقتصادی جاری و بی عملی‌ها و بدعهدی‌های خود پایان دهند یا همچنان می‌خواهند به بهانه‌های غیرقابل قبول استخوان لای زخم باقی بگذارند.» رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان تأکید کرد: «برپایی کارزار‌های رسانه‌ای از سوی سه کشور اروپایی و امریکا برای دستیابی به اهداف مذاکراتی خود، تأثیری بر مأموریت قطعی مذاکره‌کنندگان برای صیانت از منافع مردم بزرگ ایران ندارد.»
همچنین وزیر امور خارجه ایران روز جمعه در دیدار با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: پیشرفت‌ها در روند مذاکرات قابل توجه است، اما هنوز طرف مقابل در برخی موضوعات کلیدی باید در تأمین حقوق و منافع مشروع ایران تصمیمات جدی سیاسی اتخاذ کند و اراده عملی خود را نشان بدهد. در مقابل نیز، آنتونیو گوترش درباره مذاکرات جاری در وین و برجام تأکید کرد: همه منتظریم که یک توافق مورد قبول همه طرف‌ها برای اجرایی شدن هر چه زودتر توافق از سوی طرف‌های مذاکره و تأمین منافع ایران حاصل شود.
علاوه بر این، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در مونیخ با «لوئیجی دی‌مایو»، وزیر امور خارجه ایتالیا درباره مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در وین گفتگو و تأکید کرد: اراده ما رسیدن به توافق خوب در کمترین زمان است، ولی اینکه چند روز یا چند هفته طول بکشد، کاملاً به رفتار و اراده امریکا و توجه اروپا به اصول و قواعد مذاکره و حقوق مشروع ایران وابسته است. شانس توافق زیاد است
از سوی دیگر در وین، نماینده روسیه در مذاکرات رفع تحریم‌های ایران در گفتگو با خبرگزاری روسی «ایتارتاس» خبر داد که شانس دستیابی به توافق پیش از پایان ماه جاری میلادی در مذاکرات وین بسیار بالا است. میخائیل اولیانوف روز جمعه همچنین در این گفتگو افزود: «گفتگو‌های وین برای احیای برنامه جامع اقدام مشترک درباره برنامه هسته‌ای ایران در مرحله پایانی خود قرار دارد.»
در امریکا نیز «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید شامگاه جمعه گفت که گفتگو‌های هسته‌ای غیرمستقیم هفته گذشته با ایران در وین با پیشرفت واقعی همراه بوده است. وی که در کنفرانس خبری کاخ سفید صحبت می‌کرد، گفت: «در صورتی که تهران جدیت لازم را نشان دهد، امکان تحقق بازگشت مشترک به برجام طی روز‌های آینده وجود دارد.»
ابراز امیدواری مقامات غربی و امریکایی درباره شانس زیاد توافق همزمان با آن اعلام شد که «اولاف شولتز»، صدراعظم آلمان در اظهاراتی در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت «همه عناصر» یک توافق روی میز است، اما اگر خیلی زود مذاکرات وین به نتیجه نرسد، احتمال شکست وجود دارد. بازی رسانه‌ای غرب
با وجود آنکه مقامات غربی شانس توافق وین را بالا می‌دانند، اما به نظر می‌رسد که رسانه‌های غربی همزمان با مقامات سیاسی این کشور‌ها علاقه‌مندند سطح چانه‌زنی‌ها را در مذاکرات به فضای رسانه‌ای بکشانند. این موضوع را امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران نیز در حاشیه نشست امنیتی مونیخ مورد توجه قرار داده و در دیدار با همتای آلمانی خود گفته است که ضروری است در این گام‌های آخر طرف مقابل اشتباه محاسباتی نکند و مذاکرات را به فضای رسانه‌ای نکشاند.