اولین سفر رئیس دولت سیزدهم به کشوری در حاشیه خلیج فارس چه ابعادی دارد؟ اهمیت سفر رئیسی به قطر

رئیس جمهور کشورمان صبح دیروز در سفری رسمی وارد کشور قطر شد و امیر این کشور با حضور در فرودگاه به استقبال وی آمد، این رویداد بازتاب گسترده ای در رسانه های عربی به همراه داشت.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله‌سید ابراهیم رئیسی به دعوت رسمی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی و به منظور دیداری رسمی و شرکت در مجمع کشورهای تولید و صادرکننده گاز در جهان وارد کشور قطر شد و مورد استقبال رسمی شیخ تمیم بن حمد آل ثانی قرار گرفت.
‌امیر قطر شخصا در فرودگاه به استقبال رئیس جمهوری آمد و سران عالی دو کشور همراه با یکدیگر عازم دیوان امیری شدند. امضای چند سند همکاری و تفاهم‌نامه در حضور مقامات عالی دو کشور از دیگر برنامه‌های روز اول سفر رئیس جمهور است.
آیت‌الله رئیسی در دومین روز سفر خود در ششمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت و سخنرانی می‌کند.


ابراهیم رئیسی روز دوشنبه وارد دوحه می شود تا اولین سفر خود به یک کشور عربی حاشیه خلیج فارس را به ثبت برساند. این سفر در حالی انجام می گیرد که دولت سیزدهم از ابتدای کار خود، اعلام کرد که کشورهای همسایه را در اولویت خود قرار می‌دهد. در بین کشورهای عربی هیچ کشور دیگری به اندازه قطر به تهران نزدیک نیستند. در سال های اخیر و در پی محاصره قطر از سوی دیگر کشورهای عربی، ایران ار نظر سیاسی و اقتصادی پای دوحه ایستاد و روابط دو کشور پررنگ تر از پیش شد. با این حال به نظر می رسد که عمده نگاه ها بر روابط اقتصادی است که می تواند بین ایران و قطر شکل بگیرد. دوحه ظرفیت بالایی برای سرمایه گذاری دارد و انتظار می رود که تیم ایرانی از این موضوع غافل نمانده و پیگیر افزایش روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور باشد.
ایران دنبال جهش در روابط منطقه ای است
رئیس جمهور ایران تاکید کرد: ایران دنبال جهش در روابط منطقه ای به خصوص کشورهای خلیج فارس است.
به گزارش ایسنا، آیت الله سید ابراهیم رئیسی ظهر امروز در نشست خبری مشترک خود با امیر قطر با تشکر از دعوت امیر قطر برای سفر به این‌ کشور اظهار کرد: سفر به دوحه با دو هدف توسعه روابط دو جانبه ایران و قطر و شرکت در نشست سران کشورهای صادر کننده گاز انجام شد.
وی افزود: در این دیدار توافق کردیم دو کشور از فرصت های موجود برای گسترش همکاری ها در حوزه های مختلف بهره مند شوند. طرفین با توجه به منافع مشترک خود تصمیم گرفتند روابط موجود را افزایش داده و تنوع ببخشند و در این زمینه گام های جدی بردارند. تصمیم گرفتیم در حوزه های اقتصادی، تجاری، انرژی، زیرساختی، امنیت غذایی، سلامت و فرهنگی همکاری‌ها را به صورت جدی افزایش دهیم.
رئیس جمهوری کشورمان افزود: ایران آمادگی کامل دارد که به قطر برای هر چه بهتر برگزار شدن جام جهانی کمک کند. ایران از سویی دنبال جهش روابط با کشورهای منطقه به خصوص خلیج فارس است. ما معتقدیم سطح همکاری های موجود کشورهای منطقه متناسب با ظرفیت ها نیست. ایران دنبال این است که این روابط را ارتقاء دهد. هدف ما همگرایی منطقه‌ای است.
رئیسی در ادامه با بیان اینکه ایران ثابت کرده همیشه کنار کشورهای مستقل می ایستد، افزود: بسیاری از کشورهای منطقه این حقیقت را درک کرده و تجربیات مشترکی دارند.
رئیسی همچنین گفت: ایران در دو میدان جنگ علیه تروریسم و فشار اقتصادی حداکثری قرار داشته است. اکنون آمریکا باید اراده خود را برای برداشتن تحریم های اصلی اثبات کند و برای لغو تحریم ها تضمین معتبری بدهد.
رئیس جمهوری تصریح کرد: منطقه در حال ورود به مرحله جدیدی است و منطقه در حال بازگشت به دست ملت‌هاست. این پیروزی با مقاومت ملت‌ها به دست آمده است. اکنون کشورهای منطقه باید با گفت‌وگوهای بیشتر، حل بحران ها را از طریق درون منطقه ای دنبال کنند. تجربیات دهه های اخیر ثابت کرد تجاوزگری محکوم به شکست است، مقاومت جواب می دهد و هیچ یک از مسائل منطقه ای راه حل نظامی ندارد.
وی ادامه داد: در این نشست درباره مسائل منطقه ای از جمله مبارزه با قاچاق مواد مخدر و تروریسم تبادل نظر کردیم و توافق کردیم که یکی از اولویت های ما مقابله با تروریسم است. همسایگان افغانستان باید به همه مردم و اقوام این کشور کمک کنند تا حکومتی فراگیر در این کشور مستقر شود در غیر این صورت ناامنی به این کشور مظلوم باز می گردد. ما همچنین درباره ملت مظلوم یمن صحبت کردیم و معتقدیم رفع حصر از این ملت یک اقدام بشردوستانه است و راه حل یمن، توقف تجاوز و گفت‌وگوهای یمنی یمنی است.
رئیسی در پایان گفت: من دست دوستی به سوی همه کشورهای منطقه علی الخصوص همسایگان دراز می کنم. از مهمان نوازی امیر قطر و دولت این کشور تشکر کرده و امید دارم که این گفت وگوها به ثمر بنشیند.
استقبال قطر از توافق در وین
در ادامه این نشست شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر با اشاره به اهمیت اسناد امضا شده میان دو کشور در پیگیری برای اجرای آنها تاکید کرد.
وی همچنین گفت: در نشست با رئیس جمهوری ایران درباره مسائل منطقه و بین‌المللی صحبت کردیم و معتقدیم گفت وگو بهترین راه برای حل چالش های منطقه است.
وی افزود: درباره مذاکرات وین هم صحبت کردیم. دولت قطر مذاکرات را پیگیری کرده و امید دارد توافقی حاصل شود که همه طرفین راضی شده و حق استفاده از انرژی هسته ای محترم شمرده شود. دولت قطر آماده هرگونه کمک در این مسیر است.
امیر قطر همچنین بر توقف تجاوز اسرائیل به ملت فلسطین تاکید کرد و گفت: در این نشست درباره مسائل افغانستان، سوریه و یمن صحبت کردیم.
وی با تبریک به ایران بابت حضور در جام جهانی اظهار کرد: از رئیس جمهور و مردم ایران برای حضور در جام جهانی دعوت می کنیم و از حضور آنها در کشور خود استقبال می کنیم.
فرصت ارتقای جایگاه ایران به هاب گازی منطقه با سوآپ گاز قطر
همچنین فارس می نویسد: بررسی مقاصد سفر رئیس جمهور کشور نشان می‌دهد که تجارت گاز از جمله موضوعات محوری است که در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفته است زیرا روسیه و قطر به ترتیب نخستین و سومین دارندگان بزرگ گاز دنیا هستند. انعقاد قرارداد گازی با ترکمنستان و احیای روابط اقتصادی با این کشور به عنوان چهارمین دارنده گاز دنیا نیز اهمیت دیپلماسی گازی در دولت سیزدهم را نشان می‌دهد.
۲۰ درصد از صادرات گاز LNG در دنیا متعلق به کشور قطر است
در حال حاضر ذخایر اثبات شده گازی کشور قطر 24.7 تریلیون متر مکعب گزارش شده است و این کشور بعد از روسیه و ایران در جایگاه سوم از لحاظ ذخایر گازی در جهان قرار دارد. میدان گازی اصلی قطر در شمال این کشور به نام «گنبدشمالی» با «پارس‌جنوبی» ایران مشترک بوده ولی اغلب ذخایر گازی این میدان عظیم متعلق به قطر است.
با توجه‌ به جمعیت 3 میلیون نفری قطر و تقاضای پایین مصرف داخلی در این کشور، بیش از 60 درصد از تولید گاز طبیعی قطر صادر می‌شود. گاز طبیعی قطر بخش بزرگی از عرضه جهانی LNG را شامل می‌شود، به‌طوری که 20 درصد از صادرات گاز LNG توسط قطر پوشش داده شده است. از جمله مقاصد صادرات LNG قطر می‌توان به کشورهای هندوستان، کره جنوبی، ژاپن، چین، پاکستان، انگلستان و کویت اشاره کرد.
فرصت ارتقای جایگاه ایران به هاب گازی منطقه با سواپ گاز قطر
بررسی‌ها نشان می‌دهد قطر در نظر دارد طی فرآیند توسعه میادین گازی در سال‌های پیش‌رو، ظرفیت صادراتی گاز خود را افزایش دهد، ضمن آنکه تعدادی از قراردادهای مهم گازی این کشور در سال‌های بین 2021-2025 نیز منقضی خواهد شد.
این موضوع از این جهت حائز اهمیت است که طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «مقایسه صادرات گاز به روش خط لوله و ال.ان.جی»، صادرات LNG عمدتاً برای مسافت‌های بالای 6 هزار کیلومتر توجیه اقتصادی دارد و سناریوی اقتصادی برای صادرات گاز در مسافت‌های کمتر از 6 هزار کیلومتر، صادرات از طریق خط لوله است.
با این وجود قطر گاز خود را در مسافت‌های کوتاه به کشورهای منطقه از جمله همسایه‌های ایران نیز به‌ صورت LNG صادر می‌کند. در نتیجه فرصت همکاری بین ایران و کشورهای منطقه فراهم است تا گاز قطر در مسیر خط لوله از ایران به‌صورت سوآپ و یا ترانزیت صادر شود. در این صورت علاوه بر ایجاد حاشیه اطمینان در تامین گاز داخلی، روابط تجاری ایران با قطر و سایر کشورهای واردکننده گاز قطر نیز تقویت خواهد شد.
دراین‌باره محمدمهدی علیزاده، کارشناس انرژی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به بازی برد-برد ایران و قطر در تجارت گاز گفت: غیراقتصادی بودن صادرات گاز در مسافت‌های کوتاه به صورت LNG این انگیزه را برای قطر ایجاد می‌کند که از طریق شبکه خط لوله ایران اقدام به صادرات گاز کرده و سود خود را افزایش دهد. وی ادامه داد: ‌از طرفی ایران نیز می‌تواند از این فرصت علاوه بر کسب مزیت اقتصادی، برای ایجاد همبستگی گازی بیشتر بین کشورها و تقویت جایگاه خود به عنوان هاب گاز منطقه استفاده کند.
رمزگشایی از نقشه دولت سیزدهم در تعامل با کشورهای دارنده گاز
با وجود آن که ایران دارنده دومین ذخایر گاز طبیعی است، در سال 2020 از مجموع 249 میلیارد مترمکعب گاز قابل مصرف، تنها 11.5 میلیارد مترمکعب را به دیگر کشورها صادر کرده و مابقی در بازارهای داخلی به مصرف رسیده است.
دلایل مصرف بالای گاز در ایران را می‌توان در مشکلات موجود در سیاست‌گذاری انرژی، بی‌توجهی نسبت به اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی، ثابت ماندن تعرفه‌های گاز در سال‌های اخیر و اوج گرفتن مصارف بی‌رویه گاز خانگی جستجو کرد، به‌نحوی‌که این وضعیت نه‌ تنها امکان صادرات پایدار را از کشور سلب کرده بلکه به قطعی گاز در دوره‌ای از فصول سال نیز انجامیده است.
درنتیجه تا زمانی که اصلاحات اساسی در شیوه مصرف گاز در داخل کشور انجام شده و گاز مازاد برای صادرات ایجاد شود، ایران می‌تواند نسبت به توسعه بازارهای منطقه‌ای با تکیه بر گاز سایر کشورها اقدام کند که نمونه آن در همکاری گازی با قطر قابل‌ پیگیری است، به‌طوری‌که سوآپ گاز قطر از مسیر ایران می‌تواند قسمتی از این پازل باشد.
پیش از این، قرارداد سوآپ گاز از ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران نیز در این چارچوب تحلیلی پیگیری و اجرا شده است. حتی پیشنهاد سوآپ گازی از روسیه به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز با توجه محدودیت گاز ایران و از طرفی لزوم نقش آفرینی در بازار گاز منطقه در مرحله بررسی و تفاهم است.
امضای اسناد همکاری میان تهران و دوحه با حضور رئیسی و امیر قطر
در این سفر قراردادهایی در حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و... با حضور امیر قطر و آیت الله رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران توسط وزرای ایرانی و قطری به امضا رسید.
رئیس جمهور در ادامه برنامه‌های روز اول سفر خود دیدارهایی جداگانه با ایرانیان مقیم قطر و نیز تجار قطری و ایرانی خواهد داشت.
آیت‌الله رئیسی در دومین روز سفر خود در ششمین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت و سخنرانی می‌کند.
تیتر رسانه‌های عربی
شبکه الجزیره با پوشش زنده ورود رئیس جمهور کشورمان به قطر در این باره نوشت: ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران به دوحه پایتخت قطر سفر کرد و این اولین سفر رئیس جمهوری ایران به کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) پس از روی کار آمدن به شمار می رود.
این شبکه قطری نوشت: شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر به استقبال ابراهیم رئیسی در فرودگاه رفت و در همان ابتدا رایزنی هایی را با وی انجام داد.
این شبکه همچنین نوشت که سفر رئیسی به دوحه به دعوت رسمی شیخ تمیم بن احمد انجام شد و قرار است قراردادها و تفاهمنامه هایی میان دو کشور طی این سفر امضا شود.
خبرگزاری رسمی قطر(قنا) نیز با انتشار تصاویری از ورورد ابراهیم رئیسی نوشت که شیخ تمیم بن حمد، امیر قطر از رئیس جمهوری ایران در فرودگاه دوحه استقبال کرد.
بخش عربی شبکه سی ان ان نیز نوشت: هواپیمای ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در اولین سفر خود به کشورهای عربی خلیج (فارس) در دوحه پایتخت قطر نشست و شیخ تمیم بن حمد، امیر قطر به استقبال او در فرودگاه رفت.
این شبکه همچنین نوشت که رئیسی و شیخ تمیم درخصوص روابط دوجانبه و مسائل مهم منطقه و جهان رایزنی خواهند کرد.
سایر اخبار این روزنامه
خلبان چگونه از تلفات انسانی بالا جلوگیری کرد؟ سقوط تلخ هواپیما در تبریز جلال خوش‌چهره رویکرد عملگرایانه تهران در وین چرا این روزها آمار مبتلایان به کرونا کم اما فوتی‌ها در حال افزایش است؟ این‌بار نه دلتا، بلکه اومیکرون جان می‌گیرد تلاش های آخر برای کارشکنی مذاکرات وین؛ تشدید تحرکات و اظهارات صهیونیست‌ها آیا مدیران رده بالای دولتی می‌تواند موانع متعدد بر سر راه سینماگران را برطرف کند؟ بازگشت «شورای سینما» «‌ ابتکار» تاثیر سیگنال‌های مثبت مذاکرات وین بر بازار ارز را بررسی کرد دلالان، ناتوان از کنترل بازار اولین سفر رئیس دولت سیزدهم به کشوری در حاشیه خلیج فارس چه ابعادی دارد؟ اهمیت سفر رئیسی به قطر رئیس قوه قضائیه ماموریت داد نظارت ویژه دادستان‌ها بر شبکه توزیع در آستانه عید نوروز سخنگوی وزیر امور خارجه: درباره زندانیان تفاهماتی با آمریکا حاصل شده است لاوروف:‌ به شدت حملات اسرائیل به سوریه را محکوم می‌کنیم تداوم پس‌لرزه‌های عملیات حزب الله «اسرائیل» به سمت جنون حرکت می‌کند مرندی: اسرائیل توان تاثیر بر مذاکرات وین را ندارد سرنوشت نامعلوم تسلیحات خطرناک ارسالی آمریکا به اوکراین