روزنامه آرمان ملی
1400/12/07
آتش نشان روسيه شده‌اید؛ اشتباه بود
عکس: آرمان‌ملی / فاطمه فتاحی/ آرمان ملی- احسان انصاری: روسیه بالاخره به اوکراین حمله کرد و با اینکه عنوان می‌شد صحنه جنگ تنها استان‌های شرقی اوکراین خواهد بود، اما روز پنج شنبه کی‌یف پایتخت اوکراین صحنه نبرد بین نظامیان اوکراین و روسیه بود.کشورهای اروپایی و آمریکا در واکنش به اقدام روسیه این کشور را تحریم کرده‌اند. با این‌وجود تاکنون هیچ کشوری واکنش نظامی به این ماجرا نداشته است. ابراهیم رئیسی در تماس تلفنی با پوتین بدون محکومیت این حمله گسترش حوزه ناتو را تنش‌زا خواند. این در حالی است که صداوسیما نیز از تعبیر عملیات ویژه روسیه در خاک اوکراین استفاده کرد که این تعبیر با واکنش‌های زیادی در فضای مجازی مواجه شده است.«آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی آخرین تحولات جنگ در اوکراین با فریدون مجلسی تحلیل‌گر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده است. مجلسی معتقد است:« احتمال واکنش نظامی آمریکا و کشورهای اروپایی به روسیه وجود ندارد. واکنش آمریکا تاکنون این بوده که پول‌های روسیه را به جیب زده و عنوان کرده از ناتو دفاع خواهد کرد. این در حالی بود که روسیه نیز به‌هیچ عنوان نمی‌توانست اجازه دهد اوکراین عضو ناتو شود. هنگامی‌که شوروی فروپاشید و پیمان ورشو از بین رفت دیگر دلیلی برای توسعه‌طلبی ایدئولوژیک شوروی وجود نداشت. به همین دلیل نیز ناتو به یک نهضت ضد روسیه تبدیل شد. در چنین شرایطی روسیه اجازه نمی‌دهد که کشور نیمه روس اوکراین تلاش کند در خیل دشمنانش قرار بگیرد و روسیه را محاصره خفه‌کننده کند». در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید. روسیه پس از گمانه‌زنی‌های زیاد درنهایت به اوکراین حمله کرد و در شرایط کنونی مردم اوکراین در وضعیت جنگی قرار گرفته‌اند. مهم‌ترین دلایلی که روسیه تصمیم گرفت به اوکراین حمله نظامی کند چیست؟ واقعیت این است که ما از جزئیات رقابت‌های اروپا و آمریکا و فشارهایی که آمریکا روی اروپا در این زمینه وارد می‌کرده آگاهی نداریم. تنها روی علائمی که مشاهده می‌کنیم می‌توانیم حدس‌هایی در این زمینه بزنیم. اگر ما می‌خواهیم ریشه‌های این ماجرا را بررسی کنیم باید به این سؤال پاسخ بدهیم که این جنابت به سود چه کسی تمام‌شده است؟ روس‌ها همواره به خشونت معروف بوده‌اند و این خشونت‌ها در ایران نیز اعمال‌شده و چه‌بسا در آینده نیز وجود داشته باشد. ما به‌خوبی می‌دانیم که روس‌ها برای رسیدن به منافع و امیالشان از هیچ‌گونه تلاشی فروگذار نیستند. حمله روسیه به اوکراین افکار عمومی جهان را نسبت به این کشور بدبین کرده و در شرایط کنونی افکار عمومی جهان این حمله را محکوم می‌کنند. مهم نیست که روسیه این حمله را با رنگ سرخ یا سفید انجام داده است. مهم این است که پیامدهای این اقدام باعث شده مردم جهان نگاه منفی به روسیه داشته باشند. به همین دلیل کار روسیه برای اقناع افکار عمومی جهان و حیثیت برباد رفته خود بسیار سخت خواهد بود. روسیه به‌عنوان ابرقدرت نظامی جهــان در حمله به همسایه بی‌دفاع خود هنری به خرج نداده است. به‌همین دلیل نمی‌توانیم نام حمله روسیه به اوکراین را یک پیروزی نظامی بگذاریم. آمریکا همواره به دنبال این بود که خط لوله نورد استریم2 که در آستانه بهره‌برداری بود به بهره‌برداری نرسد. در شرایط کنونی آمریکا به بهانه اقدامات روسیه در اوکراین موفق شد مانع از بهره‌برداری این خط لوله شود. آلمان نیز که از نظر گاز و نفت به روسیه وابسته است وادار به تعلیق این پروژه شده است.آلمان از ابتدا نیز با آمریکا در این زمینه همراهی نکرد نسبت به کنار گذاشتن این پروژه رضایت نداشت. بدون تردید تعلیق این پروژه به سود آمریکا خواهد بود و منافع آن نصیب آمریکا خواهد شد که تلاش می‌کند اروپا را بیش از گذشته متکی‌به‌خود کند. در چنین شرایطــی این احتمال وجود ندارد که روسیه خطوط گاز و نفت خود را روی کشورهای اروپایی ببندد و آنها را تحت‌فشار قرار بدهد؟ این احتمال وجود دارد و درصورتی‌که کشورهای اروپایی واکنش‌های سختی از خود نشان بدهند و روسیه را تحت تحریم‌های شدید قرار بدهند که محتمل به نظر می‌رسد روسیه نیز در واکنش به این تحریم‌ها تلاش خواهد کرد با خطوط گاز و نفتی که در اختیار دارد کشورهای اروپایی را تحت‌فشار قرار بدهد. این اقدام از سوی روسیه اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. البته این احتمال نیز وجود دارد که کشورهای اروپایی درهای رابطه اقتصادی خود با روسیه را ببندند و روسیه را تحت فشار اقتصادی قرار بدهند. به‌هرحال در جهان امروز همه‌چیز به هم ارتباط دارد. در اغلب موارد نیز همین ارتباطات از جنگ‌ها و نزاع‌های بین‌المللی جلوگیری می‌کند. آمریکا که ازنظر جغرافیایی دور از اوکراین قرار دارد هرگز به توهمات اوکراین وقعی ننهاد و به‌صراحت عنوان کرد ما از نظر نظامی نمی‌توانیم به اوکراین کمک کنیم اما دارایی‌های روسیه در آمریکا که رقم قابل‌توجهی است را توقیف خواهیم کرد که این کار را نیز انجام دادند. این نکته قابل‌تأملی است که کشوری به کشور دیگر تجاوز نظامی کرده اما پول‌های کشور متجاوز در کشور ثالثی مانند آمریکا توقیف میشود. به همین دلیل من برنده نهایی این جنگ را آمریکا می‌دانم که به اهدافی که از این بحران دنبال کرده رسیده است. اوکراین چــه نقشی در این جنگ دارد؟ آیا در واقع مواضع رهبران اوکراین زمینه این حمله را فراهم کرد؟ اوکراین کشوری نیست که دارای سابقه تاریخی باشد و در طول قرون و اعصار برای خــود مرزهایی تعیین کرده باشد. اوکراین و روسیه از نظر تاریخی و فرهنگــی تفاوتی ندارند و دولت روسیه در کی‌یف تشکیل شد. ده‌ها سال طول کشید تا این دولت به مسکو منتقل شد. هنگامی‌که اوکراین که نیمی از جمعیت آن را روس‌ها تشکیل می‌دهد از سرزمین مادری خود جدا میشود تلاش نکرد علیه دولت روسیه اقدامی انجام بدهد. با این‌وجود این اتفاق باعث نشد که دولت روسیه علیه مردم اوکراین که با اغماض جزئی از ملت خود به شمار می‌رود اسلحه بکشد، بمباران کند، ثروت‌های این کشور را نابود کند و مردم بی‌گناه را بکشد. امروز رئیس‌جمهور روسیه با تبختر زیادی با دیگران برخورد می‌کند و فساد مادام‌العمری در وی اثر گذاشته است. رفتار وی با مردم اوکراین قابل‌قبول نیست. ملت اوکراین جدا از ملت روس نیست و به همین دلیل نیز مشاهده می‌کنیم که بخش‌هایی از مردم روسیه با حضور در خیابان‌ها نسبت به حمله نظامی روسیه به اوکراین اعتراض می‌کنند. اعتراضی که باعث دستگیری و بازداشت برخی از آنها نیز شده است. امروز این مردم روسیه هستند که در شهرهایی مانند سن پطرزبورگ در خیابان‌ها تجمع می‌کنند و نسبت به حمله نظامی اعتراض می‌کنند. این بار نخست نیست که روسیه دست به چنین اقداماتی می‌زند و درگذشته نیز مسبوق به سابقه بوده است. قبلا نیز روس‌ها شبانه با چتر نجات تانک‌ها را در شهر پراگ فروریختند و نهضت آزادیخواهانه دوران الکساندر دوبچک را سرکوب کردند. روسیه با در لهستان و مجارستان با مردم این کشور چه کرد؟ در ایران نیز ما به خاطر داریم روس‌ها چه در زمان جنگ جهانی دوم و چه زمانی که حکومت تزاری در روسیه سقوط کرد با چه روشی با ایران برخورد کردند. به‌محض اینکه حکومت تزاری در روسیه سقوط کرد اولین حمله روسیه سرخ به مازندران، گیلان و خراسان در ایران بود. سال‌ها بعد نیز خشونت روس‌ها در واقعه آذربایجان برای ما مشهود بود ما هنوز این رفتارها را از یاد نبرده‌ایم. در ماجرای اوکراین نیز اگر روسیه حقی داشته باشد این حق با گلوله به دست نمی‌آید. پس از حمله روسیه به اوکرایـــن کشورهــای اروپایی و آمریکا موضوع تحریم روسیه را در دستور کار قرار داده‌اند. آیا احتمال واکنش نظامی آمریکا و اتحادیه اروپا نیز نسبت به روسیه وجود دارد؟ خیر، احتمــال واکنش نظامی آمریکا و کشورهای اروپایی به روسیه وجود ندارد. واکنش آمریکا تاکنون این بوده که پول‌های روسیه را به جیب زده و عنوان کرده از ناتو دفاع خواهد کرد. این در حالی بود که روسیه نیز به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانست اجازه دهد اوکراین عضو ناتو شود. هنگامی‌که شوروی فروپاشید و پیمان ورشو از بین رفت دیگر دلیلی برای توسعه‌طلبی ایدئولوژیک شوروی وجود نداشت. به همیــن دلیل نیز ناتو به یک نهضت ضد روسیه تبدیل شد. در چنین شرایطی روسیه اجازه نمی‌دهد که کشور نیمه روس اوکراین تلاش کند در خیل دشمنانش قرار بگیرد و روسیه را محاصره خفه‌کننده کند. حمله نظامی روسیه به اوکراین با روشی انجام‌گرفته که گویا هنوز در ذات این کشور وجود دارد. با این وجود نمی‌توانیم درباره رفتار روسیه در این زمینه قضاوت کنیم. هرچند آنچه مشخص است این است که رفتار روسیه در این زمینه می‌توانست منطقی‌تر باشد. رفتاری که امروز روسیه از خود بروز می‌دهد به بهای از دست دادن جان انسان‌ها و نابود شدن ثروت‌های اوکراین تمام خواهد شد. کشورهای اروپایی نیز نه زورشان می‌رسد که با اقدامات روسیه مقابله کنند و نه تمایلی به این کار دارند. تنها اشتباه کشورهای اروپایی این بود که به این تنش دامن زدند و دولت حداکثری را در اوکراین متواری کردند و دولت کی‌یف را به اعتبار اینکه مردم اوکراین در پیرامون کی‌یف متراکم هستند و خواسته آنها خواسته همه ملت است نطفه این نفاق را به وجود آوردند. ابراهیــم رئیسی در تماس تلفنی با پوتین بــدون محکوم کردن حمله روسیه به اوکراین موضع ایــران را نسبت این اتفاق اعلام کرد. از سوی دیگر نیز صداوسیما حمله نظامی روسیه به اوکراین را عملیات ویـــژه این کشور در خاک اوکراین دانست. ارزیابی شمـا از مواضع مقامات ایران نسبت به این واقعه چیست؟ ایران در این ماجرا نه سر پیاز است و نه ته پیاز. به همین دلیل هیچ دلیلی وجود دارد که ایران بخواهد از اقدامات روسیه در اوکراین حمایت کند. به همان صورت که روسیه عنوان کرد آتش‌نشان ایران نخواهد بود دلیلی وجود ندارد که ایران نیز آتش‌نشان روسیه شود. روس‌ها در دورانی که ایران تحریم بود از نبود ایران در بازار نفت و گاز کمال بهره را بردند و سهم ایران را به خود اختصاص دادند و با تحریکاتی که انجام دادند به اختلافات ایران و غرب دامن زدند و تا می‌توانستند از این اختلافات بهره بردند. به‌همین دلیل ایران می‌تواند با یک دیپلماسی صحیح مسائل خود را در وین سریع‌تر حل‌وفصل کند تا بتواند بخشی از زیان‌هایی که توسط وارثان نفت و گاز ایران در دوران تحریم‌ها شده را جبران کند. به همین دلیل نیز بهتر است ایران با کشورهای غربی وارد تعامل شود تا از این وضعیت به سود خود استفاده کند. ظاهرا صداوسیما نماینده گروهی است که بیشتر به دنبال شعارهای دوران جوانی خود هستند. این عده کارشان شعار دادن است. اگر مسئولان در هر زمانی بگوید که ارتباط با روسیه کافی است و تصمیم جدیدی اتخاذ کند این گروه از تصمیمات جدید حمایت خواهد کرد. حمله روسیه به اوکراین چه تحولات بین‌المللی را به همراه خواهـــد آورد. آیا درحالی‌که رئیس‌جمهور تایوان با مـــردم اوکرایــن ابراز همدردی کردند این احتمال وجود دارد که تنش بین چیـــن و تایوان معادلات بین‌المللی را تغییر بدهد؟ معادلات بین‌المللی تغییر نخواهد کرد.چین هیچ‌گاه به تایوان حمله نخواهد کرد. رویکردهای چین در سال‌های اخیر که با توسعه و پیشرفت این کشور همراه بوده نشان می‌دهد که چین به تایوان حمله نخواهد کرد. تایوان یکی از دریچه‌های بزرگ تجاری چین برای توسعه اقتصادی بوده و در آینده نیز خواهد بود. تایوان میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری در چین کرده است. از سوی دیگر چین و آمریکا به‌صورت متقابل سرمایه‌گذاری‌های زیادی در کشورهای یکدیگر کرده‌اند. این بافت مانع از این میشود که این کشورها بخواهند برخلاف منافع خود اقدام کنند. چین به‌خوبی به این نکته واقف است که زیان رساندن به تایوان به معنای زیان رساندن به اقتصاد خود است. به همین دلیل اتفاقی که در اوکراین رخ داد در تایوان رخ نخواهد داد.
سایر اخبار این روزنامه
انرژی بــــی طر فی!
چالش ورزشی روس‌ها در جنگ با «اوکراین»
آتش نشان روسيه شده‌اید؛ اشتباه بود
بازتاب منفي گفت و گوی تلفنی رئيسي با پوتين
4 هزار ایرانی، محبوس در پناهگاه‌های اوکراین! دانشجویان و اتباع ایرانی باید
ابطال مصوبه صيانت؛ - دلواپسان كوتاه مي‌آيند؟
توافق وين در انتظار تصميم‌هاي پشت پرده
جنگ اوکراین و مذاکرات وین
فرصتی برای بهره‌وری از جنگ روسیه
پوتین قهرمان در باتلاق اوکراین!
ما و حمله روسیه به اوکراین
روشن‌ترین پیام جنگی برای ملت‌ها
