سرمشق انگلیسی

گروه سیاسی/  تحولات شرق اروپا باعث شد واکنش‌های مختلفی در قبال آن رخ نشان بدهد. این واکنش‌ها بدون توجه به چیستی ماجرا و چگونگی شروع بحران می‌تواند به عکس‌العمل‌های سطحی و هیجانی تبدیل شود.
اما ماجرا از کجا آغاز شد؟
ماجرا به منازعه قدرت و معمای امنیت بازمی‌گردد که بین روسیه و ناتو در جریان است. ناتو تلاش داشت تا اوکراین را به عنوان عضو جدید خود معرفی کرده و با برقراری پایگاه نظامی در کی‌یف خود را یک گام دیگر به مسکو نزدیک کند. قابل پیش‌بینی بود که روسیه به عنوان بازیگر اصلی این شطرنج به هر کنش تهدیدآمیزی واکنش نشان می‌دهد. باید به یاد داشت که در دهه 90 میلادی امریکا به روسیه تعهد داده بود تا ناتو از مرز آلمان به سمت شرق پیشروی نکند. اما امریکا در طول همه این سال‌ها 14 کشور را به عضویت ناتو افزود و هر روز خود را بیشتر به مسکو نزدیک کرد و اوکراین که قرار بود یکی دیگر از اعضای جدید ناتو در همسایگی روسیه باشد این بار با واکنش دولت روسیه روبه روشد.شاید بهتر باشد برای رسیدن به یک تحلیل بی طرف و علمی دلیل این رخداد را در صحبت‌‌های جان مرشایمر استاد شناخته شده و امریکایی روابط بین‌الملل هم جست‌وجو کرد.
وی با اعتقاد به اینکه بحران اوکراین حاصل خطای غرب است می‌‌‌‌گوید: «غرب باید بی طرفی اوکراین را حفظ می‌‌‌‌کرد و آن کشور را به عنوان منطقه‌ای حائل بین خود با روسیه به رسمیت می‌‌‌‌شناخت و امکان می‌‌‌‌داد اوکراینی‌‌ها ضمن انتخاب خود، توان مصالحه و سازش با روسیه را حفظ کنند. اما جهان غرب به آنها القا می‌‌‌‌کرد که شما سرانجام در ما ادغام خواهید شد و روس‌‌ها سرانجام شکست خواهند خورد.» این اندیشمند امریکایی در ادامه می‌گوید: «ما با این القائات، آنها را به سوی عدم مصالحه با روسیه و اتخاذ سیاست‌‌های تند هدایت کردیم و سرانجام موجب تحریک روسیه و بحران حاضر  شدیم. مرشایمر رفتار غرب در اوکراین را به آن تشبیه می‌‌‌‌کند که اگر چین در کنار سرمایه گذاری در کانادا، به تحریک این کشور به تقابل با امریکا روی آورد؛ امریکا چگونه برخورد خواهد کرد؟»


 موضع‌گیری منطقی ایران
اقدام اخیر روسیه در قبال اوکراین و به رسمیت شناختن استقلال دونتسک و لوهانسک و سپس ورود به خاک اوکراین منجر به موافقت‌ها و مخالفت‌های بین‌المللی شد. جمهوری اسلامی ایران هم در راستای سیاست مستقلانه خود، اعلام موضع کرد. رسانه ملی نیز در اقدامی بی طرفانه با سفیر اوکراین در تهران مصاحبه کرد و آخرین مواضع دولت اوکراین را مستقیماً پوشش داد.
وزیر امور خارجه کشورمان هم در اولین موضع خود ضمن اشاره به ریشه این بحران نوشت: «بحران اوکراین ریشه در اقدامات تحریک‌آمیز ناتو دارد.» وی سپس موضع جمهوری اسلامی ایران درخصوص جنگ را به صراحت اعلام کرد و گفت: «ما توسل به جنگ را راه حل نمی‌دانیم. برقراری آتش‌بس و تمرکز بر راه حل سیاسی و دموکراتیک یک ضرورت است.» همان گونه که مشخص است دولت صراحتاً هم فاصله خود با سیاست‌های تحریک آمیز ناتو را مشخص کرده و هم با پیشنهاد آتش‌بس و تأکید بر راه حل سیاسی مرز خود با جنگ را به روشنی نشان داده است. سخنگوی دولت هم بر همین موضع تأکید کرد و نوشت: «‏دغدغه‌های امنیتی درباره روند فزاینده و تحریک‌آمیز گسترش ناتو به شرق برای همه کشورهای مستقل و مخالف سلطه امریکا، قابل درک است. در عین حال، پایبندی به حقوق بین‌الملل و حقوق بشردوستانه و تکیه بر گفت‌وگو و دیپلماسی برای توقف درگیری‌ها ضروری است.»
 همیشه علیه منافع ملی
اما درست در مقابل این تحلیل علمی و قابل تأمل دیدگاه‌هایی از سوی برخی سیاسیون در ایران مطرح شد که عمق ضعف و سطحی نگری یک جریان سیاسی را نشان می‌دهد. افرادی که تلاش دارند از هر موضوعی ولو اینکه در آن سوی دنیا رخ داده باشد دستاویزی برای دوقطبی‌سازی جامعه و حمله به جمهوری اسلامی ایران تهیه کنند تلاش کردند دولت ایران را شریک در اتفاقات اخیر معرفی کنند. صادق زیباکلام از نزدیکان جریان سازندگی که سال‌هاست چهره سیاست‌زده‌اش بر جایگاه آکادمیک او سایه انداخته در این خصوص نوشت: «من از مردم اوکراین به واسطه حمایت حکومت کشورم از تهاجم روسیه به میهن‌شان عذرخواهی می‌کنم.» محمد مهاجری از فعالان رسانه‌ای اصلاح‌طلب و نزدیک به دولت سابق نیز در توئیتی درخواست برگزاری تجمع در برابر سفارت روسیه کرد و از  وزیر کشور خواست تضمین دهد در صورت تجمع، کسانی که وی آنها را «عشاق پوتین» نامیده است به تجمع کنندگان حمله نکنند!
مصطفی تاجزاده از اصلاح‌طلبان تندرو نیز با حمله به رئیس جمهور نوشت: «اگر نمی‌توانید حمله نظامی روسیه به اوکراین را محکوم کنید چرا با جنگ و ویرانی و تجریه و اشغال همنوایی می‌کنید؟» اشاره وی به صحبت تلفنی رؤسای جمهور ایران و روسیه است و صحبت‌های ردوبدل شده را به عنوان حمایت از جنگ و ویرانی معرفی کرده است. این درحالی است که نه تنها مواضع دولت درخصوص روسیه و اوکراین از ابتدا مشخص بوده که صحبت تلفنی آیت‌الله رئیسی و پوتین نیز پنج روز پیش از ورود روسیه به خاک اوکراین برنامه‌ریزی شده و اساساً محور بحث درخصوص پیگیری توافقات سفر اخیر رئیس جمهور کشورمان به مسکو و مسائل مذاکرات وین بوده است و ارتباطی به موضوع اوکراین نداشته است.
 همیشه پای انگلیسی‌ها در میان است
«سایمون شرکلیف» سفیر انگلیس در تهران دیروز (شنبه) و همزمان با سومین روز درگیری‌ها در اوکراین در توئیتی با انتشار تصویری از برافراشته شدن پرچم اوکراین در محل سفارت انگلیس در تهران نوشت: «ما پرچم اوکراین را به نشانه همبستگی با دوستان اوکراینی خود برافراشتیم. بریتانیا در مقابل تهاجم غیرقانونی روسیه به یک کشور مستقل در کنار مردم اوکراین ایستاده است.» وی همچنین در این توئیت از هشتگ در کنار اوکراین ایستاده‌ایم استفاده کرد.
شواهد نشان می‌دهد این اقدام پوپولیستی و مردم فریبانه سفارت انگلیس برای استقبال از اقدامات جریان تحریف در داخل ایران است و این کشور اساساً اقدام جدی در حمایت از اوکراین انجام نداده است. همبستگی با مردم اوکراین اسم رمز حمله رسانه‌ای به ایران پس از دروغ حمایت ایران از اقدام نظامی علیه کی‌یف است. لندن به هیچ عنوان در کنار مردم اوکراین قرار نداشته است؛ چراکه اگر انگلیسی‌ها در کنار مردم اوکراین بودند رئیس جمهور غرب‌گرای این کشور به ابراز گلایه و شکایت از متحدانش رو نمی‌آورد.  هنوز 24 ساعت از صحبت‌های زلنسکی نگذشته است که اعلام کرده «ما در دفاع از اوکراین تنها هستیم و هیچ کس در عمل کمکی به اوکراین نکرده است. از رهبران هر 27 عضو ناتو پرسیدم که آیا اوکراین عضو ناتو می‌شود؟ و آنها هیچ پاسخی ندادند. زیرا می‌ترسند.» ساکنان سفارت روباه پیر درحالی در خیابان فردوسی تهران برای مردم اوکراین دل می‌سوزاند که در ساختمان پلاک ۱۰ خیابان داونینگ لندن تنها نظاره‌گر فروریختن اقتدار دوست خود هستند و جرأت اقدامی در حمایت از اوکراین را ندارند.
گفتنی است بیش از دو دهه اشغال افغانستان، شش سال حمله بی رحمانه به مردم یمن و جنایت‌های فراوان در عراق و سوریه منجر به کشته  و آواره شدن میلیون ها نفر از مردم این کشورها شده است. اما تا به حال نه اصلاح‌طلبان به حمایت از مردم مظلوم منطقه پرداخته‌اند و نه سفارت انگلیس پرچم این کشورها را به اهتزاز درآورده است.