روزنامه ابتکار
1400/12/12
خواندن و دنبال کردن خبرهای زرد چه آسیب‌هایی را به دنبال خواهند داشت؟ بلای پاپاراتزی‌ها
گروه فرهنگ و هنر – این روزها همه چیز در شبکه‌های اجتماعی خلاصه میشود. شبکه‌های اجتماعی هم پر است از مطالب زرد. شایعاتی که دست به دست می‌چرخند و گاهی زندگی‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. این بستر چند سالی است که به محلی مناسب برای فعالیت‌ها پاپاراتزی‌ها یا همان خبرنگاران زرد تبدیل شده است. اما این نوع از پاپاراتزی با توجه به توان گسترش بالا به کمک شبکه‌های اجتماعی می‌تواند چه آسیب‌هایی را به دنبال داشته باشد؟پاپاراتزی (Paparazzi) واژه‌ای ایتالیایی است که به عکاسان سمج و فضولی اطلاق میشود که به زندگی افراد مطرح مانند ستارگان سینما و سیاست سرک می‌کشند و مخفیانه از زندگی خصوصی آنان عکس و فیلم می‌گیرند. این واژه از سال ١٩۶٠ بر سر زبان‌ها افتاده است. در آن سال فدریکو فلینی، کارگردان مشهور ایتالیایی فیلمی با نام «لادولچه ویتا» (زندگی شیرین) می‌سازد. در این فیلم عکاس سمجی وجود دارد که نامش پاپاراتزی است. از آن موقع به بعد عکاسانی که به صورت مخفیانه از افراد مشهور یا نزدیکان‌شان عکس تهیه می‌کنند و به رسانه‌ها می‌فروشند، پاپاراتزی نام گرفتند. پاپاراتزی‌ها تلاش می‌کنند در عکس یا فیلمهایشان بخش‌های مخفی زندگی سلبریتی‌ها را افشا کنند، مثلا بفهمند با چه کسانی بیرون می‌روند، به کجاها می‌روند، در خیابان چه می‌پوشند، چه می‌خورند و... به همین منظور در محل‌های عمومی دنبال آنها می‌روند تا لحظه‌های جالب را با دوربین‌شان شکار کنند. آنها نباید قوانین حریم شخصی را زیر پا بگذارند و نمی‌توانند در محفل‌ها و مکان‌های خصوصی از سلبریتی‌ها عکس و فیلم بگیرند ولی مثلا اگر پنجره خانه یک هنرمند باز باشد و بتوان از خیابان صحنه‌ای را دید حتما از آن عکس می‌گیرند اما باید پای دردسرهایش هم بایستند.
از سوی دیگر در عالم رسانه، هم عنوانی وجود دارد به نام «خبرنگاری زرد». این نوع از خبر هم تقریبا از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در آمریکا فعالیتش را شروع کرد. علت استفاده از واژه «زرد» اما به داستان‌های محبوب کودکان و نوجوانان برمی‌گردد که در آن اسم یکی از قهرمانان این داستان‌ها که بسیار هم طرفدار پیدا کرده بود با رنگ زرد نوشته می‌شد. این نوع داستان‌ها روی ورق‌های تک‌برگی با کیفیت پایین، قیمت بسیار ارزان و تیراژ بالا تولید می‌شد. این نشریات ارزش خبری چندانی نداشتند و بیشتر محتوای آنها تفریحی و تفننی بودند. به تدریج و با گذشت زمان واژه روزنامه‌نگاری زرد به روزنامه‌نگاری سطحی و عامه‌پسند هم اطلاق شد. در این روش، خبرنگار با استفاده از روش‌های عوام‌گرایانه تلاش می‌کند تا مخاطبان بیشتری جذب کند. اغلب، این نوع روزنامه‌نگاری را به عنوان روزنامه‌نگاری جنجالی می‌شناسند که متکی بر احساسات مخاطبان است.
حالا پاپاراتزی را با خبرنگاری زرد ادغام کنید تا ببینید چه آش شله‌قلمکاری از آب درمی‌آید! خبرنگاری که به دنبال شایعات زرد می‌رود، مطلبش را با یک عکس یواشکی از سوژه مورد نظر ترکیب می‌کند و حالا ملغمه آماده است برای انتشار و جنجال‌آفرینی، جنجالی که معمولا هم دردی از کسی دوا نمی‌کند که هیچ، دردسرهای زیادی هم برای سوژه گزارش به وجود می‌آورد. حالا تصور کنید این جریان با شبکه‌های اجتماعی هم که بستری مناسب برای انتشار شایعات است ترکیب شود!
روز گذشته در نهایت تاسف خبری منتشر شد مبنی بر اینکه زهره فکورصبور، بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر، درگذشته است. بر اساس آنچه تسنیم گزارش کرده، حدود ساعت 21 شب 10 اسفند خبر مرگ مشکوک زن جوانی در یک منزل مسکونی در خیابان دولت، خیابان برادران رحمانی به مرکز فوریت‌های پلیسی 110 اعلام شد که به سرعت ماموران پلیس در محل حاضر شدند.
ماموران با حضور در محل با پیکر بی‌جان خانم زهره فکور صبور مواجه شدند؛ ماموران در تحقیقات اولیه سراغ فردی رفتند که خود را همسر مرحومه صبور معرفی می‌کرد، وی در تحقیقات به ماموران گفته است: خانم صبور جواب تلفن‌همراهم را نمی‌داد که نگران وی شدم، خانم صبور حتی درِ خانه را به روی سرایدار ساختمان نیز باز نکرده بود. پس از گشودن در خانه، دیدم همسرم بی‌حال در پذیرایی افتاده که به سرعت با اورژانس تماس گرفتم.
تحقیقات نشان داد تلاش تکنسین‌های اورژانس نیز برای احیای خانم فکور صبور که ظاهراً اقدام به مصرف 100 عدد قرص آرام‌بخش کرده بود، نتیجه نداده است. در نهایت پیکر وی برای بررسی بیشتر به پزشکی قانونی منتقل شد و تحقیقات درباره این پرونده ادامه دارد.
اما این اتفاق چه ربطی به پاپاراتزی دارد؟ بنابر شنیده‌ها، این مرگ تلخ ممکن است به افشاگری‌های یک پاپاراتزی خارج‌نشین مرتبط باشد.
حال این پرسش مطرح میشود که چه کسانی مخاطبان این‌گونه خبرها هستند؟ زردخوانان از منظر روان‌شناختی اجتماعی عمدتاً گروهای سنی، جنسی، صنفی، قومی، تحصیلی متفاواتی را تشکیل می‌دهند که زمینه تهییج و تحریک بیشتری دارند.
زردنویسی و زرد‌خوانی پیامد هولناک فرهنگی و اجتماعی را برای جامعه به همراه دارد که اگر به این منوال پیش برویم در آینده‌ای نه‌چندان دور، انتظار غلبه قضاوت و داوری زرد را به‌طور گسترده و همه‌گیر در سطح جامعه خواهیم داشت. منصوره نیکوگفتار، روانشناس اجتماعی، در این‌باره گفته است: فضای رسمی با تبلیغ و ترویج و تایید سبکی از زندگی که با ذائقه بسیاری از افراد جامعه همخوانی ندارد ولی برای ادامه حیات اجتماعی و حفظ جایگاه شغلی ناگزیر از پذیرش آن شده اند در حالی که در خلوت و فضای خصوصی خود، سبک زندگی دلخواه و مطبوع خود را از پوشش گرفته تا مراودات و تعامالت و نظایر آن پیاده می‌کنند .
نیکوگفتار گفت: از سوی دیگر، فضای مجازی با ایجاد فرصت اختفای هویت و دسترسی نامحدود برای انتشار اطلاعات، امکان تخلیه و برون ریزی هیجانات سرکوب شده و خشم فروخورده آدم‌ها را فراهم ساخته است. حاصل ضرب آن سیاست رسمی و این امکانات نامحدود غیر رسمی افزون بر همه گیر شدن گوشی‌های هوشمندی که اغلب مجهز به دوربین‌های قدرتمندی هستند میشود ورودی نامحسوس به ورطه پاپاراتزی‌گری.
او افزود: امروزه گستره پاپاراتزی از یک صنعت و حرفه تخصصی، به یک اتفاق معمولی در تمام جامعه تسری یافته است و خبر بد اینکه همه ما در معرض ابتلا به سندرم پاپاراتزی هستیم وقتی اطلاعاتی را نشر می‌دهیم که از صحت و سقم آن بی خبریم، وقتی در بازنشر اطلاعات خصوصی افراد مشارکت می‌کنیم، وقتی پست‌هایی از این قبیل را لایک می‌کنیم!
شاید دنبال کردن خبرهای زرد به ظاهر برای بعضی جذاب باشد، اما پیگیری چنین اخباری که هیچ ارزش محتوایی ندارند و در زندگی ما هم تاثیری نمی‌گذارند، به مرور می‌تواند نگاه ما را به اطراف تغییر دهد و بیماری شک و بی‌اعتمادی را به جان‌مان بیندازد.
سایر اخبار این روزنامه
خواندن و دنبال کردن خبرهای زرد چه آسیب‌هایی را به دنبال خواهند داشت؟
بلای پاپاراتزی‌ها
آرین احمدی
صیانت از فرهنگ به جای صیانت از فضای مجازی
« نینا خروشچوف» استاد دانشگاه نیویورک و نوه رهبر سابق شوروی بررسی می‌کند
در ذهن «ولادیمیر پوتین» چه می‌گذرد؟
واکنش ها به تعبیر یک نماینده برای فعالان فضای مجازی
صیانت با ادبیات خاص
جرم قاچاق انسان در بین سایر جرایم سریع رشد کرده است
جرمی به پیچیدگی قاچاق
« ابتکار» ابعاد مختلف رابطه میان دستمزد و واقعیت اقتصادی را بررسی کرد
چالش تعیین دستمزد در عصر تورم
صنعت خودروسازی با تحولات اساسی همراه خواهد شد؟
۸ فرمان رئیسی برای خودروسازان
احیای برجام به سرانجام می رسد؟
چکش‌های آخر در وین
هفتمین روز حمله روسیه به اوکراین
کنترل کامل خرسون در دست روسیه و فرود چتربازان روس در خارکیف
تصمیم سیاسی غرب و خطوط قرمز ایران
مخبر:
کنترل نسبی سویه جدید کرونا مانع تکمیل چرخه واکسیناسیون نشود
نتیجه دستور اژه‌ای درباره پرونده کثیرالشاکی پتروشیمی گلستان در کمتر از ۳ ماه
چین، روسیه را تحریم نمی‌کند
