روزنامه ایران
1400/12/16
تضمین صددرصدی اشتغال نخبگان
سوسن صادقیخبرنگار
به تازگی هیأت وزیران با آیین‌نامه پیشنهادی معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و سازمان اداری و استخدامی کشور برای جذب و نگهداری سرمایه انسانی استعداد برتر و نخبه در دستگاه‌های اجرایی موافقت کرد. پیرو این مصوبه تمامی دستگاه‌های اجرایی مشمول «آیین‌نامه جذب و نگهداری سرمایه انسانی استعداد برتر و نخبه در دستگاه‌های اجرایی کشور» بوده و ملزم به اعمال تکالیف مقرر در آن هستند، اما این مصوبه چقدر می‌تواند در بکارگیری نخبگان در کشور کمک کند و مانع مهاجرت آنها از کشور شود؟ از سوی دیگر برای اجرای آن چه ضمانت اجرایی نیاز است؟ کارشناسان حوزه دانش بنیان اعتقاد دارند که این آیین‌نامه اگر بدرستی اجرایی شود نه تنها می‌تواند مانع از مهاجرت نخبگان شود، بلکه کشور می‌تواند از این استعدادها در بخش‌های مختلف بهره برده و باعث بهبود اوضاع اقتصادی و معیشت مردم شود.
مهاجرت معکوس
محمد حق شناس یکی از نخبگان جوان و مدیرکل دفتر زیربنایی مرکز ارزیابی مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که آیین‌نامه جذب و نگهداری سرمایه انسانی استعداد برتر و نخبه در دستگاه‌های اجرایی یکی از مهم‌ترین مصوباتی است که در این دو دهه بعد از تشکیل بنیاد ملی نخبگان در سطح هیأت دولت در جهت حمایت و استفاده از ظرفیت و استعداد نخبگان در کشور مصوب شده است.حق شناس به «ایران» گفت: با این مصوبه همزمان دو اتفاق خوب رخ خواهد داد. از یک سو فرصت ظهور نخبگان در عرصه اداری، صنعتی و تولیدی کشور را داده و خون تازه‌ای وارد صنایع، نهادها و اداره‌های کشور میشود، چرا که نخبگان دارای دانشی فوق‌العاده هستند و می‌توانند منشأ اثرات تحولی گسترده که مدنظر رهبر معظم انقلاب و رئیس‌جمهور است، شوند.
وی افزود: از سوی دیگر بخش بزرگی از مشکلات نخبگان و صاحبان استعداد برتر کشور را که جزو سرمایه‌های کشور هستند برطرف کرده و امکان اشتغال و خدمت آنها در کشور خود را فراهم می‌کند تا بلکه نخبگان مهاجرت کرده نیز به کشور بازگردند.
به گفته این نخبه جوان به نظر می‌رسد دولت سیزدهم پس از سال‌ها بی‌عملی دولت‌های قبل در این حوزه، با نصب العین قرار دادن فرمایشات و نگاه رهبر معظم انقلاب و رئیس جمهور به نخبگان، به دنبال استفاده از آنها هستند و این آیین‌نامه هم بخوبی نشان دهنده این اراده ارزشمند است، بخصوص که این آیین‌نامه به‌صورت مشترک از سوی سازمان اداری و استخدامی (که لطیفی رئیس‌اش خود از نخبگان کشور هستند) و سورنا ستاری ریاست بنیاد ملی نخبگان به هیأت دولت پیشنهاد کرده و در ابتدای شروع به کار دولت مصوب و ابلاغ شده به‌طوری که دامنه شمول آن تقریباً همه دستگاه‌ها و نهادهای کشور را شامل میشود.به اعتقاد حق شناس به طور قطع در صورت اجرای درست و کامل این مصوبه بخصوص بخش مربوط به جذب و استخدام نخبگان در دستگاه‌های اجرایی می‌تواند به عدم مهاجرت و ماندگاری نخبه‌ها در کشور کمک کند.
به گفته وی این اقدام‌ها می‌تواند نقش دلگرم‌کننده‌ای برای ماندن نخبگان در کشور ایفا کند آن هم در شرایطی که برخی از نخبگان در این دو دهه باوجود سواد و دانش کافی به‌دلیل نبود سازوکار لازم امکان اشتغال، ناگزیر می‌شدند به جای خدمت به کشور خود و وطنی که در آن پرورش یافته‌اند از ایران مهاجرت کرده و به دولت‌های دیگر کشورها خدمت کنند.
این نخبه جوان در ادامه گفت: این آیین‌نامه می‌تواند اولین قدم محکم و استوار برای استفاده از نخبگان در عرصه‌های مختلف باشد، هر چند توقع آن است که سایر مجموعه‌ها و زیرساخت‌ها نیز در این راستا متحول شوند اما متأسفانه در این دو دهه بخش عمده‌ای از قوانین و مقررات کشور بگونه‌ای تنظیم و تصویب شده‌اند که تقریباً امکان جذب و ورود نخبگان در عرصه‌های مختلف وجود نداشت و بیشتر این افراد مجبور بودند در بخش خصوصی که دارای ظرفیت کمی است، مشغول به کار شوند.
وی افزود: یا اینکه نخبگان برای ورود به بخش دولتی (که سهم بزرگی از اقتصاد کشور را در برمی گیرد) باید در مجموعه آزمون‌های فراگیر که اغلب شامل مشاغلی در سطح کارشناسی است، شرکت کنند که در واقع مناسب نخبگان نیست. از سوی دیگر باید به شکل غیررسمی و در قالب‌های قراردادی جذب دستگاه‌ها و شرکت‌ها شوند که آن نیز به‌دلیل پایین بودن امنیت شغلی، میزان دریافتی و مشاغل نه چندان اثربخش، ناگزیر بودند بعد از مدتی شغل خود را ترک کنند.
این نخبه جوان ابراز امیدواری کرد که این آیین‌نامه اولین گام در اصلاح رویه‌های جذب، استخدام و شایسته گزینی باشد و عرصه خدمت برای نخبگان در کشور را متناسب توان دانشی و مهارتی آنان بیش از پیش فراهم سازد.
توجه به اصلی‌ترین عوامل توسعه
سعید جعفری دیگر نخبه جوان در اقتصاد هم معتقد است در سال‌های گذشته آیین‌نامه‌هایی در راستای حمایت از نخبگان تدوین شد اما آیین‌نامه‌ای که هم اکنون تدوین و در هیأت دولت سیزدهم تصویب شده، نسبت به آیین‌نامه‌های قبلی کامل‌تر بوده و دغدغه‌های نخبگان را به طور جامع‌تری پوشش می‌دهد.
جعفری به «ایران» گفت: نگاه دولت سیزدهم به مسأله نخبگان مثبت بوده و توجه ویژه آنها به این قشر بسیار امیدوارکننده شده است. این نگاه ویژه به نخبگان در ماه‌های اخیر در اظهارات مسئولان دولت و وزرا (مخبر معاون اول ریاست جمهوری و زلفی گل وزیر علوم) مبنی بر استفاده از نخبگان، واگذاری امور به جوانان و حمایت‌هایی از نخبگان جهت جلوگیری از خروج آنها از کشور مشهود است، از این‌رو تصویب این آیین‌نامه مکملی بر اظهارات ایشان است بنابراین باید این اقدام را به فال نیک گرفت.
وی با اشاره به اینکه تصویب این آیین‌نامه در کل خوب است و امیدوارم بدرستی نیز اجرایی شود تا گامی در جهت حمایت از نخبگان برداشته شود، افزود: با توجه به این که یکی از مهم‌ترین مواردی که باعث مهاجرت نخبگان میشود، اشتغال و حمایت از جامعه نخبگان است بنابراین این مصوبه می‌تواند به ماندگاری نخبگان در کشور و عدم مهاجرت آنها کمک کند اما به طور قطع این اقدام کافی نیست و نیاز است تا به‌صورت مستمر و پیوسته به نخبگان توجه شده و با شناسایی نیازهای آنها و دلایل مهاجرت از خروج این سرمایه‌ها جلوگیری شود.
جعفری در پاسخ به این سؤال که چنین اقدامی چقدر می‌تواند در استفاده از نیروی ماهر و نخبه کشور کارساز شود؟ گفت: منابع انسانی یکی از اصلی‌ترین عوامل توسعه در کشور است و استفاده از نخبگان این فرایند را تسریع می‌کند به همین دلیل در بخش‌های حکمرانی، تحقیقاتی و سایر بخش‌های کشور به حضور نخبگان نیاز است از این جهت در این آیین‌نامه به نگهداری و حمایت از نخبگان و اشتغال آنها نگاه ویژه‌ای شده است.
وی افزود: بیشتر کشورها بخصوص کشورهای در حال توسعه نه تنها از نخبگان کشور خود استفاده می‌کنند، بلکه برنامه جذب نخبگان دیگر کشورها را در دستور کار خود دارند از این‌رو در صورت استفاده از نخبگان انتظار می‌رود در تمام حوزه‌ها بخصوص در حوزه اقتصادی شاهد تحولات بسیار خوبی در کشور باشیم.این نخبه جوان اجرایی کردن این آیین‌نامه را کمک به بهبود وضعیت کشور عنوان کرد و گفت: امیدوارم آیین‌نامه مذکور اجرایی شود و به مرور با شناسایی نقاط ضعف آیین‌نامه ، شناسایی نیازهای نخبگان به روزرسانی شده و بیشتر از قبل به نیازهای نخبگان کشور توجه شود.جعفری با اشاره به اینکه این آیین‌نامه به ضمانت‌های اجرایی نیاز دارد که یکی از مهم‌ترین آنها نظارت بر فرایند اجراست، افزود: بنیاد نخبگان به‌عنوان اصلی‌ترین نهاد باید روی اجرایی شدن این آیین‌نامه به‌صورت مستمر نظارت کند. از سوی دیگر از دیگر الزامات اجرای این طرح هماهنگی نهادهای متولی (بنیاد نخبگان، وزارت علوم و سایر بخش‌های دولت) این آیین‌نامه است تا در استفاده از ظرفیت نخبگان بسیج شوند.
سایر اخبار این روزنامه
ولادت حضرت ابوالفضل العباس (ع) و روز جانباز مبارک باد
فروش نفت را معطل برجام وتوافق نکردیم
فتح الفتوح فرهاد
تخریب محیط زیست تخریب منافع ملی است
ارز ترجیحی تغییر شکل داد
رونق قاچاق با ارز 4200 تومانی
عبورصادرات نفت از 5/ 1 میلیون بشکه
تضمین صددرصدی اشتغال نخبگان
فراری یا در میدان؟
تهران پشت ترافیک خریدهای نوروزی
طبیعت بوم نقاشی‌ماست
رکورد شکنی سرخابی‌ها در 120 دقیقه
جراحی زیبایی در صدر شکایت از پزشکان
چالش‌های پیمایش ملی در مسیر دانش بومی
خرید 60 هزار تن میوه برای بازار شب عید
بهار در قاب شیشه‌ای
گزارش «ایران» از سریال‌های تلویزیون در نوروز 1401
سلام ایران
