ایران بازار نفت و گاز روسیه را می‌گیرد؟


حمیدرضا صالحی
عضو اتاق بازرگانی تهران

آنچه که در فردای پس از تحریم‌ها اهمیت دارد، برنامه ریزی دقیق ایران برای استفاده از ظرفیت‌ها در بازسازی اقتصاد است. اقتصاد ما ظرفیت‌های بسیار بزرگی دارد، اما در سال‌های گذشته به دلیل دور افتادن از اقتصاد جهانی و نبود ارتباطات گسترده با مشکلات جدی مواجه شده است. از این رو اگر بنا باشد تحریم‌ها کنار بروند ما باید مقدمات لازم برای بازگشت اقتصاد ایران به تحرکات جهانی و استفاده از ظرفیت‌های لازم برای بهبود زیرساخت‌ها را در دستور کار قرار دهیم. ما باید این سوال را بپرسیم که آیا هدف ما از تمام مذاکرات و لغو تحریم‌ها، صرفا افزایش ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلاری درآمدهای نفتی است؟ آیا ما امکان حضور و رقایت در سایر بازارها را نداریم؟ در واقع این یک موضوع نگران کننده است که اگر بنا باشد تحریم‌ها کنار بروند، ما تمام تمرکز خود را بر فروش نفت بگذاریم و به دیگر حوزه‌ها بی توجهی کنیم. در این تردیدی وجود ندارد که با افزایش جهانی قیمت نفت و کاهش دسترسی کشوری مانند روسیه به بازار، امکان حضور ما در این حوزه فراهم خواهد شد و ما می‌توانیم بازاری که در سال‌های گذشته از دست داده‌ایم را پس بگیریم، اما اگر بنا باشد مانند گذشته ما با ذهنیتی محدودی، صرفا به فروش نفت خام دلخوش کنیم، قطعا در رسیدن به اهداف کلان اقتصادی ناکام خواهیم بود. ما نه تنها شرایط را برای حضور سرمایه گذاران خارجی فراهم نکرده‌ایم که حتی شانس حضور شرکت‌های داخلی در پروژه‌های کلان را نیز کاهش داده‌ایم. در کشوری مانند ترکیه بسیاری از برندهای بزرگ جهان تولید مشترک و خط تولید رسمی دارند و این کالاها به نقاط مختلف دنیا صادر می‌شود. چرا ما در ایران نتوانیم این سرمایه گذاری‌های مشترک را فعال کنیم؟ این سرمایه گذاری‌ها می‌تواند برای ما آورده اقتصادی قابل توجه و امنیت در برابر تحریم‌های آینده را به ارمغان بیاورد. ما باید برای حضور در چنین بازارهایی برنامه ریزی کنیم.