روزنامه خراسان
1400/12/17
میلاد حضرت امام سجاد (ع) مبارک باد
نوائیان – امروز سالروز ولادت امام چهارم، حضرت زینالعابدین(ع) است. عموماً در بررسی و مطالعه زندگی آن حضرت، تمرکز زیادی بر نقش ایشان در وقایع پس از عاشورا شده است؛ اتخاذ این رویکرد البته با توجه به عظمت آن واقعه و نقش بیبدیل امام(ع) در جریان برخی اتفاقات سرنوشتساز، دور از انتظار نیست اما نباید مانع آن باشد که به دوران 35 ساله امامت امام سجاد(ع)، نگاهی گسترده و وسیع داشته باشیم. تلاشهای آن حضرت، در عصر اختناق اموی، زمینه را برای شکوفایی علمی در دوران امامت امام باقر و امام صادق علیهمالسلام فراهم کرد. بخش مهمی از دوران امامت امام چهارم(ع)، به پرورش شاگردان و نیز، گسترش علوم اسلامی اصیل در میان مسلمانان سپری شد و بازخورد این موضوع را میتوان در تاریخ اسلام و گزارشهای متعدد مورخان همه مذاهب اسلامی دید. ذخیره علم نبوی امام سجاد(ع) در میان فقها و عالمان دوران خود، به عنوان ذخیره علم نبوی و آگاه از دانشهای مختلف زمان، شناخته میشد؛ هرچند که رویکرد و رفتار امویان با آن حضرت و شرایط دشواری که پس از واقعه کربلا به وجود آمده بود، به عموم مردم کمتر فرصت آشنایی با امام(ع) را میداد. ابنحبّان، فقیه شافعی مذهب قرن چهارم هجری، درباره آنحضرت میگوید: «کانَ مِن اَفاضِل بَنی هاشِمِ، مِن فُقَهاء اَهلَ الْمَدینَةِ و عَبّادهِم، سَیّدالْعابدینَ فِی ذلِکَ الزَّمانِ؛ [علی بن حسین]، از فاضلترین افراد قبیله بنیهاشم و بهترینِ فقیهان و عابدان مدینه بود و سرور عبادتکنندگان به شمار میرفت.» مراتب علم و ایمان آنحضرت چنان مورخان و محدثان اهلسنت را تحت تأثیر قرار داد که برخی از آن ها، مانند زمخشری، روایتهای متعددی را درباره چگونگی عبادت امام(ع) در آثار خود آورده و آن حضرت را به تقوا و پارسایی، ستودهاند. یکی از راویان نام آشنای اهلسنت، یعنی شهاب زُهری، مدتی را نزد امام سجاد(ع) شاگردی کرده بود؛ وی که بعدها به خدمت امویان درآمد و در مسیر امیال و اهداف آن ها گام بر میداشت، با وجود رویکرد خصمانه دستگاه جائر اموی، از بیان محسنات امام سجاد(ع) خودداری نمیکرد. علی بن عیسی اربلی، در کتاب «کشف الغمّه فی معرفة الائمه» آورده است که زُهری، هرگاه از امام سجاد(ع) یاد میکرد، میگریست و از آن حضرت، با عنوان «زینالعابدین» نام میبرد. امام چهارم(ع) نیز، در نامه معروفی که مورخان آن را در کتابهایشان ضبط کردهاند، زُهری را به دلیل پیوستن به دربار امویان و دنیاطلبی، به شدت توبیخ فرموده است. آثار علمی پیشوای چهارم(ع) در میان آثاری که از امام زینالعابدین(ع) در دسترس است، دعاهای روحبخش و تأثیرگذار آن حضرت، شهرت بیشتری دارد. دلیل این موضوع را باید زیبایی، بلاغت و محتوای بلند این دعاها دانست؛ مضامین ادعیه «صحیفه سجادیه»، «خمس عشر» و ... ، هم دربرگیرنده مفاهیم بلند عرفانی است و هم معضلات اجتماعی و فرهنگی و دیدگاههای سیاسی را پوشش میدهد. با این حال، این دعاهای ارزشمند، تنها میراث مکتوبی نیست که از امام سجاد(ع) باقی مانده و دوستداران اهلبیت(ع) و بلکه همه علما و دانشمندان جهان اسلام را مستفیض کرده است. از روایات و احادیث آن امام همام که در کتابهای روایی شیعه و اهلسنت نقل شده است که بگذریم، «رسالة الحقوق» امام سجاد(ع)، یکی از گنجینههای ارزشمند و درخور توجه جهان اسلام محسوب میشود. این رساله که در منابع کهن و معتبر شیعه، مانند «تحفالعقول»، «من لایحضره الفقیه» و «امالی» شیخ صدوق آورده شده است، در مجموع، 51 حق را بررسی می کند. نکته جالب توجه این است که حقوق مورد توجه امام(ع)، تنها محدود به امور فردی یا خانوادگی نیست؛ در بین این حقوق میتوان به مواردی همچون «حق اهل ذمه» نیز اشاره کرد؛ یعنی حقوق مربوط به غیرمسلمانانی که در پناه حکومت اسلامی زندگی میکنند. این در حالی است که امام سجاد(ع) در محدودیتهای شدید سیاسی و اجتماعی ناشی از سیاست خلفای جائر اموی قرار داشت و حکومت، در اختیار جناح باطل بود.
سایر اخبار این روزنامه
وین در برابر سد تضمینهای برجامی؟
رهبر انقلاب: صابری فومنی نشان داد می توان معتقد و منتقد بود
مطالبه آیت ا... علم الهدی از شهردار درباره مسائل مردم و شهر
گوشت تنظیم بازاری کیمیا شد!
سندروم «قهرمان داستان»
بازندگان و برندگان جنگ اوکراین
یارانه، وام ازدواج و حقوق
مرهم بر زخم حیات وحش
اعتراض تلخ مهرجویی نبوی در چالش «ناسا» و طارمی تاثیرگذار
میلاد حضرت امام سجاد (ع) مبارک باد
صاحبان کارت خوان بخوانند
سرنوشت نفت پس از رکوردزنی 14 ساله
نوجوانانی با سبک زندگی کرهای!