روزنامه وطن امروز
1400/12/18
چرا حالا؟!
گروه فرهنگ و هنر: در شرایطی که تحت تاثیر فضاسازی‌های رسانه‌ای به طور عجیب و غریبی توجه افکار عمومی بر جنگ اوکراین متمرکز شده، حالا یمن به خاطر حضور آنجلینا جولی در این کشور، مورد توجه جهانیان قرار گرفته است. پس از 8 سال از آغاز جنگ تحمیلی رژیم سعودی علیه یمن که با سکوت و بی‌توجهی جامعه جهانی همراه بوده است، حالا پس از حضور یکی از ستاره‌های سرشناس هالیوود، یمن در کانون توجهات قرار گرفته است. ماجرای جنگ اوکراین در هفته‌های اخیر، موجب بازتولید جنگ رسانه‌ای که در کمتر از نیم قرن پیش میان بلوک شرق و غرب به وجود آمده بود، شد؛ جنگ رسانه‌ای که موجب تمرکز رسانه‌ای عجیب و غریب غرب و چهره‌های نزدیک به غرب نسبت به این جنگ شد و واکنش‌های عجیب‌تری را نیز به همراه داشت؛ از تحریم‌های گسترده ورزشی تا تحریم داستایوفسکی و حتی گربه‌های روسی که موجب واکنش‌های طعنه‌آمیز و خنده‌دار درباره ادعای لیبرال- دموکراسی غرب نیز شد. واکنش‌های غربی‌ها نسبت به جنگ اوکراین البته با رگه‌های پررنگی از نژادپرستی توأمان شده است. در حالی که نگاه صریح و بی‌پرده و بدون آرایش غرب درباره انسان شرقی، انسان غرب آسیایی و انسان آفریقایی آشکارتر از همیشه شده بود و انتظار می‌رفت کمی موجب بیداری جماعت روشنفکر، خودکم‌بین و غرب‌زده شود اما اتفاقا سویه برخی واکنش‌ها به جانبداری از ناتو و غرب گرایش پیدا کرد. حجم توجهات نسبت به جنگ اوکراین به حدی است که شاید با نسبت توجهات رسانه‌ای به هیچ یک از بحران‌ها در اقصی نقاط جهان پس از جنگ جهانی برابری نکند. در ماجرای تحریم‌های گسترده ورزشی علیه روسیه می‌توان عمق مواجهه رسانه‌ای و فرهنگی با ماجرای اوکراین را دریافت؛ مواجهه‌ای که تناقض‌های بسیاری را آشکار کرده و نمایانگر استاندارد دوگانه غرب است. استاندارد دوگانه‌ای که در این ایام مورد انتقاد برخی نیز قرار گرفت و البته بسیاری را از غفلت رهانید؛ بسیاری که لیبرال- دموکراسی را بی‌غلط و نسخه‌ای شفابخش برای بحران‌های بشری می‌دیدند. عمده نهادهای بین‌المللی که در سکوتی مرگبار بیش از 80 سال تجاوز رژیم اشغالگر قدس را نادیده گرفته بودند و اخیرا در جنگ نابرابر در یمن نیز روزه سکوت اختیار کرده بودند، حالا به زبان آمده و با عباراتی خنده‌دار، جنگ را محکوم می‌کنند. در این میان، حضور آنجلینا جولی در یمن، بسیاری را نسبت به وضعیت اسفبار جنگ، حقوق بشر، سوء‌تغذیه، بیماری و مرگ کودکان و کهنسالان و... که 8 سال است یمن را با شدیدترین بحران‌های انسانی مواجه کرده، آگاه می‌کند. بله! یمنی‌ها هم انسان هستند؛ اگر جامعه جهانی نخواهد با استانداردهای دوگانه درباره انسان داوری کند. در مجموع باید گفت حضور نابهنگام آنجلینا جولی در یمن اتفاق خوشایندی محسوب میشود اما این اتفاق خیلی دیرهنگام رخ داده است، زیرا حدود 8 سال از تجاوز مزدوران سعودی به یمن می‌گذرد و طی این سال‌ها هزاران غیرنظامی به شهادت رسیده‌اند. در طول این سال‌ها جریان رسانه‌ای غرب کوچک‌ترین واکنشی به تجاوز و قتل عام مردم یمن توسط سعودی‌ها نشان نداد اما با حضور دیرهنگام ستاره هالیوودی تا حدودی نگاه‌ها به اوضاع بحرانی یمن جلب شده است. از سوی دیگر باید امیدوار باشیم سلبریتی‌های وطنی هم که دغدغه‌های بشردوستانه و انسان‌دوستانه دارند با تأسی از رفتار قابل توجه آنجلینا جولی، نیم‌نگاهی به نسل‌کشی مردم یمن توسط سعودی‌ها داشته باشند تا در پرداختن به بحران‌ها حداقل توازن رعایت شود. آنجلینا جولی همزمان با انتشار پستی از سفرش به یمن در صفحه ایستاگرامش نوشت به یمن می‌رود تا یادآوری کند باید به فکر همه پناهجویان و قربانیان جنگ بود. رئیس آژانس پناهندگان سازمان ملل گفت امیدوار است دیدار جولی از یمن پیش از کنفرانس عالی سالانه تعهد که ۱۶ مارس برگزار میشود، توجه جهانیان را به این فقیرترین کشور عربی که سال‌هاست درگیر جنگ است، جلب کند. جولی در پست خود نوشت: در حالی که ما به تماشای وحشتی که در اوکراین در حال وقوع است ادامه می‌دهیم و خواستار توقف فوری آن هستیم، من اینجا در یمن هستم تا از افرادی که بشدت نیاز به صلح دارند حمایت کنم. وی افزود: اینجا یکی از بدترین بحران‌های انسانی جهان است. در جهان در سال ۲۰۲۲ هر ساعت یک غیرنظامی کشته یا مجروح میشود. اقتصاد ویران شده از جنگ و بیش از ۲۰ میلیون یمنی در اینجا برای زنده ماندن به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. جولی همچنین بحران پناهجویان یمنی را با بحران انسانی در اوکراین مقایسه کرد و تاکید کرد «همه» مستحق حمایت و پشتیبانی هستند. در حالی که یمن از اواخر سال ۲۰۱۴ درگیر جنگ داخلی است، جولی نوشت: این هفته یک میلیون نفر در اوکراین مجبور به فرار شدند تا از جنگ وحشتناک فرار کنند. اگر قرار باشد از این وضعیت تکان‌دهنده چیزی یاد بگیریم این است که نمی‌توانیم در بین آنهایی که سزاوار حمایت هستند انتخاب کنیم. همه قربانیان غیرنظامی جنگ‌ها در هر جای جهان از ارزش یکسانی برخوردار هستند و پس از 7 سال جنگ، مردم یمن نیز به حمایت و بالاتر از همه به صلح نیاز دارند. برنده جایزه اسکار دیروز صفحه اینستاگرامش را به روز کرد تا خبر ورودش به یمن برای حمایت از مردم درگیر جنگ آنجا را به اطلاع 12.4 میلیون فالوئرش برساند. توجه آنجلینا جولی به یمن در شرایطی است که برخی چهره‌های روشنفکرمآب داخلی و سلبریتی‌ها به عنوان پیاده‌نظام ناتو با واکنش‌هایی خنده‌دار به صدا آمده‌اند و با اظهارات عجیب‌شان دستمایه انتقادات شده‌اند. این اتفاق در حالی رخ داده است که طی سال‌های جنگ علیه یمن و به شهادت رسیدن کودکان بیگناه یمنی هیچ اعتراض و صدایی از این نوع سلبریتی‌ها شنیده نشد. یکی از این افراد با آغاز بحران اوکراین جایزه‌ای را که ١۶ سال پیش از یک جشنواره نه چندان مطرح روسیه کسب کرده با اعلام در فضای مجازی می‌خواهد به مسکو پس بفرستد که این اظهارنظر آقای بازیگر با واکنش‌های تندی از سوی مخاطبان مواجه شده است.