روزنامه جوان
1400/12/18
جهش فضایی با ماهواره نور ۲
خبر شادی‌بخش پرتاب موفق دومین ماهواره نظامی ایران به نام نور ۲ مصادف با اعیاد شعبانیه کام ملت ایران را شاد کرد. فرزندان گمنام سپاه در فرماندهی فضایی نیروی هوافضای سپاه بار دیگر با استفاده از ماهواره‌بر سه مرحله‌ای قاصد موفق شدند ماهواره دیگری را که پیشرفته‌تر و تکامل یافته ماهواره نور ۱ است در مداری بالاتر نسبت به قبل قرار دهند.نزدیک به دو سال پیش و در اردیبهشت ۱۳۹۹ سپاه موفق شد نور ۱ را پس از سال‌ها رکود بخش فضایی و در حالی که ماهواره بر سیمرغ چندین پرتاب ناموفق داشت در مدار حدود ۴۳۰ کیلومتری قرار دهد که سبب جابه‌جا شدن چندین رکورد در صنعت فضایی کشور شد. از جمله ارتقای مداری ماهواره‌های کشور که تا پیش از آن در حد مدار بیضوی ۲۵۰ در ۳۷۵ کیلومتر بود. نور ۱ اولین ماهواره ایرانی مجهز به صفحات بازشونده حاوی سلول خورشیدی هم بود که سبب افزایش مدت مأموریت با تأمین انرژی بیشتر می‌شد. نور ۱ برای یک سال مأموریت برنامه‌ریزی و طراحی شده بود، اما به لطف خداوند فعلاً بیش از دو برابر این مدت در فضا بوده و با توجه به کاهش ارتفاع آن از ۴۳۰ به حدود ۳۲۰ کیلومتری چند ماه دیگر هم به کار خود ادامه خواهد داد. نور ۲ که آن هم مأموریت شناسایی و سنجشی دارد مدار ماهواره‌های ایرانی را حدود ۲۰ درصد هم بالاتر برده و با تزریق موفق در مدار ۵۰۰ کیلومتری قابلیت اجرای مأموریت برای سه سال را خواهد داشت.
اما آنچه سپاه را به حضور و نقش آفرینی در عرصه فضایی وادار کرد در وهله اول نیاز‌های متعدد دفاعی مبتنی بر خدمات فضایی است. این نیاز‌ها شامل تصاویر با کیفیت‌های مختلف در طیف مریی دید در روز و حرارتی، کاربرد‌های رله مخابراتی و ارسال فرامین به فواصل دور و دریافت داده (مثلاً از پهپادها) برای استفاده در مراکز فرماندهی و در نهایت خدمات مکانیابی برای نفرات و تسلیحات است.
استفاده از خدمات ماهواره‌ها در کاربرد نظامی جزو حساس‌ترین کاربرد‌های خدمات فضایی است که با سختگیری فراوانی از سوی قدرت‌های عرصه فضایی روبه رو میشود. سپاه برای تکمیل زنجیره افزایش قدرت بومی کشور ناگزیر بود به خدمات فضاپایه هم دسترسی پیدا کند. از سویی تعلل برنامه فضایی کشور در بخش دولتی در هشت سال گذشته و ناتمام ماندن فرایند توسعه ماهواره‌بر‌های آن برنامه و از سویی لزوم شروع حرکت در جهت تأمین نیاز‌های دفاعی سبب شد که سپاه ظرف همین چند سال گذشته برای حل مشکلات بخش دفاعی و در صورت لزوم بخش‌های کشوری برای نقش آفرینی در عرصه فضایی برنامه‌ریزی کند که باز هم با مدیریت جهادی مثال‌زدنی در نیروی هوافضای سپاه به سرعت به ثمرات اولیه خود رسیده است.
در بخش طراحی و ساخت ماهواره به لطف تلاش‌های صورت گرفته در بخش‌های مختلف کشور در صنعت دفاعی و دانشگاه‌ها و حتی شرکت‌های دانش بنیان، دانش و فناوری طراحی و ساخت انواع ماهواره با زیرسامانه‌های مختلف آن، تجمیع و مونتاژ و آزمایش‌های زمینی لازم برای تضمین عملکرد ماهواره به سطح قابل اتکایی رسیده است که سپاه هم از این دستاورد‌ها بهره برده است. در زمینه ایستگاه کنترل ماهواره و تبادل داده و ارسال فرامین و همچنین پایگاه پرتاب هم سپاه در سال‌های اخیر نیاز خود را با کار بومی برطرف کرده است.
اما در بخش پرتابگر‌های ماهواره که تحت شدید‌ترین تحریم‌ها برای ایران قرار دارد و حتی ماهواره‌های دانشجویی ایران هم به دست کشور‌های خارجی پرتاب نمی‌شود، ماهواره بر‌های فعلی ایران به دلایل مختلف که از حوصله این مطلب خارج است توان پشتیبانی از برنامه فضایی را در حال حاضر ندارند. سپاه با درک این گلوگاه اقدام به کار روی پرتابگر‌های بومی با وام گرفتن از دستاورد‌های کم نظیر عرصه موشکی کرد و ماهواره بر قاصد را ساخت که از پرتابگر متحرک قابل شلیک است و لزوماً نیاز به پایگاه پرتاب ثابت هم ندارد.
این ماهواره بر در مرحله اول خود از یک موشک نظامی قدر با موتور سوخت مایع استفاده کرده و در مرحله دوم موتور فضایی پیشرفته سلمان ساخت خود سپاه را به کار می‌گیرد. مرحله سوم آن نیز یک پیشران سوخت جامد دیگر است که کار تزریق دقیق ماهواره با سرعت لازم در مدار خاص مدنظر را بر عهده دارد. موتور سلمان با بهره‌گیری از فناوری سوخت جامد مرکب پیشرفته و نیز استفاده از مواد ترکیبی غیرفلزی و سبک و فناوری نازل یا خروجی تمام متحرک یکی از بهترین پیشران‌های ساخته شده در ایران است که افزودن آن به موشک قدر، پایه‌های اصلی شکل‌گیری ماهواره‌بر قاصد را ایجاد کرده است.
اجرای دو مأموریت موفق در دو پرتاب اصلی با قاصد آن هم در مدار ۵۰۰ کیلومتری نشان داد که سپاه به قابلیت رفع مشکل پرتابگر‌های لازم برای این مدار دست یافته که با به کارگیری موتور پرقدرت‌تر رافع در مرحله اول ماهواره‌بر، به توان حمل محموله بیشتر هم می‌رسد؛ و می‌تواند علاوه بر ماهواره‌های خود در آینده و به خواست سایر ارکان برنامه فضایی کشور، ماهواره‌های دیگر در رده وزنی بالاتر را با انواع ماهواره‌بر‌های ساخت خود به مدار تزریق کند و نه تنها برنامه فضایی کشور را از رکود فعلی خارج سازد بلکه شتاب قابل توجهی هم به آن ببخشد.
سایر اخبار این روزنامه
تماشای زمین با «نور» ایران
رئیسی: از خطوط قرمز عقب‌نشینی نمی‌کنیم
جهش فضایی با ماهواره نور ۲
جنگ اوکراین آپارتاید و فاشیسم نوین غربی
پلیس همچنان در کمین است!
خانم سلبریتی این گوی و این میدان!
«مردم» بازیچه خصوصی‌سازی سرخابی‌ها نشوند
شناعت مشترک علیه سپاه به اسم «شکدم»
همه را جز راهزنان عقیده و باور مردم بخشیدم
فرسودگی خطوط تولید دارو چالش بزرگ صنعت داروسازی
«عهد خدمت» قراری برای برپایی جشن سال نو در مناطق محروم کردستان
ظرفیت مغفول پالانی‌ها برای سریال‌سازی
کاسبی تل آویو با خون اوکراین
پایان مذاکرات در وین
شمشیر دولبه تحریم‌ها علیه روسیه
