هـمه منتـظر تصميم آخـر!

آرمان ملی: مذاکرات وین با محوریت لغو تحریم‌ها در حالی در پایتخت اتریش در جریان است که به نظر می‌رسد دیگر موضوعی برای مذاکره در بین هیات‌ها باقی نمانده است و همه طرف‌ها منتظر تصمیم‌گیری واشنگتن و سه کشور اروپایی هستند. براساس آنچه که اعلام شده، پس از اتخاذ این تصمیم توافق در دسترس است. آنچه مسلم است مذاکرات وین در روزهای اخیر به نقطه‌ای رسیده است که به اذعان بسیاری از طرف‌های مذاکره‌کننده در وین، تنها و تنها تصمیم سیاسی واشنگتن و کشورهای اروپایی می‌تواند تکلیف آینده این گفت‌وگوها را روشن کند. این در حالی است که پس از ترک چند روزه مذاکرات از سوی روسای هیأت‌‌های اروپایی شامگاه دوشنبه نیز علی باقری رئیس تیم مذاکره کننده ایران نیز به تهران بازگشت تا پس از مشورت‌ها با مقامات عالیه برای ادامه مذاکرات به وین بازگردد. یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده ایران در وین گفته تصمیمات سیاسی از سوی همه طرف‌های مذاکره و آمریکا همان چیزی است که برای جمع‌بندی مذاکرات لازم است. این منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده ایران در وین در عین حال بیان کرده؛ جلسات کارشناسی و غیررسمی همواره میان ایران و سایر طرف‌ها به صورت دوجانبه یا چندجانبه برگزار شده و خواهد شد. این در حالی است که یک رسانه غربی به نقل از یک دیپلمات مطلع از مذاکرات مدعی شدند: مقامات قطری برای تسهیل گفت‌وگوی مستقم‌ میان تهران و واشنگتن در صورت حصول توافق، تلاش کرده‌اند تا اطمینان حاصل شود که هر گونه موضوع باقی مانده، همچون تبادل زندانیان و رفع تحریم‌های مضاعف در آینده قابل بررسی خواهد بود. این دیپلمات افزود: هر دو طرف به توافق نیاز دارند و تمایل نیز در هر دو طرف وجود دارد اما بزرگ‌ترین مشکل، اعتماد است. هر کدام فکر می‌کنند که طرف مقابل آن را نمی‌خواهد اما این صحیح نیست. همچنین یک مقام ارشد آمریکایی در این باره گفت: قطر به میزان بسیار زیادی در حمایت از تلاش‌ها برای ازسرگیری اجرای کامل برجام موثر بوده است. این منبع دیپلماتیک بیان کرد: هم ایران و هم آمریکا مایلند در صورت حصول یک توافق به مذاکرات خود ادامه دهند. این دیپلمات مطلع از گفت‌وگوهای قطر ادعا کرد: تهران ابتدا خواهان این بود که اختلافاتش با آمریکا در توافقی برای احیای برجام به صورت جمعی در نظر گرفته شود اما پیام اروپایی‌ها، قطری‌ها و دیگر میانجی‌گران مبنی بر این بود که این بسیار دشوار خواهد بود. (بهتراست) ابتدا بر سر برجام که هر دو طرف به آن نیاز فوری دارند، توافق کنند و موضوعات دیگر را برای گفت‌وگوهای جداگانه نگه دارند یا به گفت‌وگوها درباره سایر موضوعات همانند تحریم‌های دیگر، پس از امضای توافق ادامه دهند. 
 در انتظار تصمیم بایدن
مذاکرات در وین پس از ماه‌ها رایزنی‌های فشرده دیپلماتیک بین نمایندگان گروه 1+4، اتحادیه اروپا و ایران سرانجام به پایان رسیده و اینک به تعبیر هماهنگ کننده گفت‌وگوها زمان تصمیم‌گیری سیاسی فرا رسیده است. ساعاتی پیش علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران راهی تهران شد. سفر او کوتاه و درچارچوب رایزنی‌های معمول است انریکه مورا هماهنگ کننده گفت‌وگوها می‌گوید که از این پس گفت‌وگوهایی در سطح کارشناسی و جلسات رسمی برگزار نخواهد شد. او در توئیتی نوشت؛ زمان آن رسیده که در روزهای آینده، برای پایان دادن به مذاکرات وین تصمیم‌های سیاسی اتخاذ شود. در واقع بلند شدن دود سفید از کوبورگ در انتظار تصمیمات سیاسی ایالات متحده پیرامون مسائل مهم و کلیدی است که در محدود خطوط قرمز ایران محسوب می‌شود. از آنجا که این مسائل با منافع ملی گره خورده است، توافق نهایی هنوز حاصل نشده است و زمان قطعی برای آن وجود ندارد. سندی که تمام طرف‌ها به دنبال تحقق آن هستند، به دلیل تجربه تلخ چهارسال گذشته تنها با اتخاذ تصمیمات سیاسی لازم از سوی واشنگتن در دسترس خواهد بود. در این اثنا، سفر علی باقری به تهران و پافشاری تیم مذاکره کننده ایرانی برای دستیابی به یک توافق خوب، محاسبات غرب را به هم زده و آن‌ها را بشدت کلافه و مستاصل کرده است. اروپایی‌ها اواخر هفته گذشته، پیش از عزیمت به پایتخت‌ها، اصرار داشتند در فضای عمومی وانمود کنند که مذاکرات پایان یافته و زمان اعلام توافق فرا رسیده است. اما وزیر امور خارجه ایران جمعه گذشته در گفت‌وگو با جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به صراحت اعلام کرد که برگزاری نشست پایانی کمیسیون مشترک برجام و اعلام توافق نهایی را مشروط به پذیرش خطوط قرمز ایران کرد. اروپایی‌ها می‌گویند که در پایتخت‌ها سرگرم رایزنی درباره مذاکرات وین هستند. اما به تعبیر میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه «آنها جایی برای خود در مذاکرات در این مقطع نمی‌بینند و باور دارند که کارشان را انجام داده‌اند و حضورشان در اینجا ضروری نیست» وی اخیرا در گفت‌وگویی با ایرنا عنوان کرد که ایران، روسیه، چین و ایالات متحده در حال تلاش برای نهایی کردن موضوعاتی هستند که مورد علاقه آنهاست و گفت‌وگوها «در شکلی کوچک‌تر و در ترکیب‌های مختلف» جریان دارد. در همین حال یک مقام دیپلماتیک ارشد به وال‌استریت ژورنال گفت: اگر تصمیمات نهایی در واشنگتن و تهران اتخاذ نشود، این توافق در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت. وی ادعا کرد که تعلل در تصمیم‌گیری، دریچه‌ای را به روی مسکو باز می‌کند که مذاکرات را تحت الشعاع قرار دهد. قدر مسلم اولویت ایران در مذاکرات وین حل و فصل موضوعات باقی‌مانده‌ای است که در ردیف خطوط قرمز محسوب می‌شوند و عبور از این مرحله به تصمیمات سیاسی واشنگتن بستگی دارد. چشم‌انداز دستیابی به توافق همچنان به‌دلیل تاخیر واشنگتن در اتخاذ تصمیم سیاسی مبهم است و کاخ سفید هنوز گام‌های ضروری را برای جبران اقدامات غیرقانونی این کشورعلیه ایران برنداشته است. 
ادامه صفحه 5