باران خیابان‌های پایتخت راقفل کرد تهران و بحرانِ مقابله با بحران

گروه حوادث – از قدیم گفته‌اند که باران نعمت است. خصوصا برای شهرهای بزرگی مثل پایتخت که بیشتر روزهای زمستانش آلوده‌ است. نفس کشیدن در هوای بارانی روح شهروندان را تازه می‌کند و شوقی عجیب در آن‌ها ایجاد می‌کند. اما در همین پایتخت و دیگر شهرهای بزرگ باران به شکل دیگری هم معنی می‌شود. باران یعنی ترافیک! تمام خیابان‌ها به هم گره می‌خورند و روند عبور و مرور کاملا مختل می‌شود. بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر روزی در پایتخت زلزله‌ای رخ بدهد با توجه به تجربه مدیریت شهری حتی در زمان باران احتمالا با یک فاجعه روبه‌رو خواهیم شد.
دو روز گذشته، تقریبا از ساعت 3 و 4 بعد از ظهر به بعد تهران شاهد بارانی شدید بوده است. بارانی که گرچه برای بسیاری از ما که دیگر عادت کرده‌ایم هوای دود گرفته را تنفس کنیم، شادی‌بخش است اما‌ ما پایتخت‌نشینان دیگر می‌دانیم که آن سوی سکه باران یعنی ترافیک وحشتناک، یعنی دیر رسیدن و همهمه در خیابان‌ها.
ترافیک تهران، موضوعی که اکثر شهروندان از آن گلایه مند هستند و مدیریت شهری دوره‌های مختلف هم همیشه برای کاهش ترافیک کارگروه‌هایی را تشکیل و محدودیت‌هایی را اعمال کردند اما گویا پایانی ندارد و گریبان‌گیر خیابان‌ها و معابر و از همه مهمتر شهروندان شده است، این مسئله بسیار پرتکرار بوده و تاریخچه‌ای قدیمی دارد و مشخص نیست که چه زمانی قرار است به پایان برسد اما شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در روزهای بارانی خارج از منزل و یا محل کار باشید، با نگاهی به معابر و بزرگراه‌ها می‌توانید شاهد حجم گسترده‌ای از خودروها و ترافیکی سرسام آور باشید به طوری که با بارش باران و برف معابر تهران یکباره بسته می شود و شاهد صف طولانی خودروها در خیابان های شهر می شویم.
برای مثال، مسیری که همیشه حدود ۲۰ دقیقه الی نیم ساعت شما صرف رسیدن به مقصدتان می‌کنید، در روز‌های بارانی این عدد شاید به یک ساعت و یا حتی بیشتر برسد، شاید باران و حال و هوای زیبای آن برای بعضی از افراد نوید یک روز رمانتیک و پاییزی دل‌انگیز را بدهد، اما برای تعدادی از مردم هم هشدار یک روز کسالت‌بار پُر ترافیک را به ارمغان خواهد داشت به ویژه کسانی که باید مدرسه دانشگاه و یا سرکار خود حاضر باشند. اما باران شاید تنها محکی کوچک برای مدیریت بحران پایتخت باشد. تهران شهری است که پیرامون آن گسل‌های شناخته شده زیادی کشیده شده است. از سال ۱۱۷۵ شمسی که آغامحمدخان قاجار این منطقه را پایتخت اعلام کرد تنها حوالی ری بود، ولی امروزه این شهر تا کوه‌های توچال پیش رفته است. این شهر به واسطه گسل‌هایی که دارد، زلزله‌های مهمی را تجربه کرده و زلزله ۳۱۰ میلادی اولین زلزله تاریخی ایران است که از سوی یونانی‌ها ثبت شده و دارای مستندات تاریخی است.


مطالعات محققان حوزه زلزله‌شناسی نشان می‌دهد در ۳۰ هزار سال گذشته پهنه گسل شمال تهران، ۹ زلزله با بزرگای بالای ۷ داشته است و هر ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ سال یک بار گسل شمال تهران گسیخته می‌شود و به باور محققان طبیعت به گونه‌ای است که هر چه در گذشته رخ داده باشد، در این دوره نیز رخ خواهد داد.
وقتی بارش باران در تهران به یک معضل ترافیکی وحشتناک تبدیل می‌شود، تصور کنید اگر زلزله‌ای در پایتخت رخ بدهد چه خواهد شد. احمد صادقی، رییس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای اسلامی شهر تهران، در همین زمینه گفت: ترافیک روزهای بارانی پایتخت شکل پیچیده تر به خود گرفته و این نگرانی را به وجود می‌آورد که در زمان وقوع بحرانی مانند زلزله چه اتفاقی در تهران رخ خواهد داد. او با بیان این مطلب افزود: ضرورت اتخاذ تدابیر لازم برای مقابله با روزهای بارانی و نیز رفع مشکل ترافیک با استفاده از روش‌‌های علمی و فناوری‌های نوین بیش از پیش احساس می‌شود. وی گفت: در خصوص موضوع ترافیک روزهای بارانی بارها و بارها بحث شده و تذکر داده شده ولی متاسفانه تا به امروز نه تنها حل نشده بلکه پیچیده‌تر شده است. صادقی به شهردار تهران تذکر داد و گفت: بارش باران و برف این روزها باید یک مانور و تمرین دستگاه‌ها باشد برای روزهای بحرانی نه اینکه خود تبدیل به بحران شود.
وی ادامه داد: در این ایام امکان فراخوان کلیه دستگاه‌ها در قالب مانور ساعت صفر تمرینی برای مدیریت یکپارچه و تقسیم یک کار هماهنگ برای کلیه دستگاه‌ها و رفع چالش‌ها برای روزهای بحرانی است.
عضو شورای تهران ادامه داد: در این ایام صرفا چند دستگاه خدمت‌رسان وارد می‌شود نظیر معاونت خدمات شهری و پلیس راهور در حالی که این کار نیاز به یک کار هماهنگ بزرگ دستگاهی دارد.
صادقی گفت: این روزها با سوالات متعددی از سوی شهروندان مواجه می‌شویم که می‌پرسند فرمانده راهور آیا برنامه منسجم و تمرین شده‌ای برای روزهای پایانی سال دارند؟ یا شهر و شهروندان در امان خدا رها شده‌‌اند؟
وی ادامه داد: آیا پلیس تنها ضابط قضایی برای اعمال قانون و برخورد با رانندگان خاطی است و یا برنامه‌ای برای کمک به شهروندان تهرانی در مواقع اضطراری دارد؟ آیا وقت آن نشده که با هماهنگی بین دستگاهی و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز برنامه‌ای جامع برای حل مشکل ترافیک شهر تدوین شود؟
عضو شورای تهران ادامه داد: هوشمند‌سازی چراغ‌های راهنمایی، که البته در چند سال گذشته نه تنها به این ظرفیت اضافه نشده بلکه آنچه از قبل بوده از مسیر خارج شده، استفاده از ظرفیت‌های مردمی و لزوم ورود مجموعه‌های فرهنگی شهرداری تهران برای آموزش به شهروندان به جهت هدایت ترافیک در نقاط محلی و بسیاری راهکار دیگر مانند دورکاری کردن کارمندان می‌تواند مانع غافلگیری مدیران شهری شود .
این عضو شورای تهران افزود: ایشان در این جلسه بر حل مسائل مهم کشور از جمله آب، محیط زیست، و مسئله مهم ترافیک و طولانی شدن زمان سفر های درون شهری، برمبنای علم تاکید داشتند.
سید جعفر تشکری هاشمی دیگر عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز در این جلسه با ارائه تذکری از آبگرفتگی ۴۰ نقطه در شهر تهران طی بارندگی شب گذشته و اختلال در تردد، افزود: اختلال شبکه ترافیک شب گذشته نیز به دلیل بارش باران وجود داشت و نیروهای خدمات شهری در طول شب زحمات بسیاری کشیده و انهار را باز کردند.
وی ادامه داد: شب گذشته در ۴۰ نقطه آبگرفتگی جدی وجود داشت و ۳۰ چراغ راهنمایی و رانندگی به دلیل نقص فنی دچار قطعی برق شده و بحران بسیاری در پایتخت ایجاد شد.
در هنگام بروز زلزله عده‌ای از افراد با وسایل نقلیه خود در حال استفاده از شبکه هستند و زلزله می‌تواند سبب انسداد مسیرها و بروز مشکلاتی شود که ماشین‌های در حال حرکت را گرفتار در ترافیک و راهبندان ناشی از عوامل مختلف موجب انسداد مسیر شود.