روزنامه شرق
1400/12/19
مخاطرات تأخیر در توافق نهایی برجام
مخاطرات تأخیر در توافق نهایی برجام جلال میرزایی* واقعیت این است که بحران اوکراین و افزایش قیمت نفت فرصتی خارق‌العاده برای تسریع در احیای برجام فراهم ساخته است. اگر پیش از این سه کشور اروپایی چندان عجله‌ای برای نهایی‌شدن متن توافق برجام نداشته‌اند و آمریکایی‌ها هم منتظر کوتاه‌آمدن ایران از برخی از پیش‌شرط‌هایش بودند؛ اکنون با تغییری که در اوضاع بین‌المللی ایجاد شده اروپایی‌ها بیشتر و آمریکا دلگرم‌تر از قبل دنبال توافق با ایران و پایان مذاکرات هستند. امروز این فرصت نصیب کشورمان شده که بتواند استفاده و بهره‌برداری‌های لازم را به عمل آورد. اما در صحنه واقعیت با این پدیده مواجه هستیم که تصمیم‌گیران در كشور با تردیدهایی در حوزه محاسباتی خود روبه‌رو هستند. برخی موقعیت کنونی را فرصتی برای اخذ امتیازات بیشتر از آمریکا ارزیابی می‌کنند و بر این باور هستند که تأخیر چند‌روزه می‌تواند منجر به حصول توافقی مطلوب‌تر شود. در مقابل عده‌ای بر تسریع در روند مذاکرات تأکید دارند. البته موضع اخیر بیشتر در میان نخبگان و دانشگاهیان دیده میشود. برای همین در شرایط حاضر دیدگاه اول پررنگ‌تر است. استدلالی كه این طیف مؤثر دارند این است که عجله در رسیدن به توافق باعث میشود تا كشور از اخذ نتیجه دلخواه و به تعبیر خودشان توافق خوب دور شود. به نظر می‌رسد پیگیری این سناریو به دو دلیل ممکن است نتیجه‌ای را که سازگار و هم‌راستا با منافع ملی کشور باشد، به دنبال نداشته باشد.1- روسیه بخشی از راه‌حل در زمینه احیای برجام است، همچنان که بحران اوکراین تاکنون فرصت‌هایی را خلق کرده، این امکان وجود دارد که با تشدید رویارویی غرب با روسیه، این کشور خود را به‌عنوان راه‌حل از دسترس خارج کند و در نتیجه توافق ناخواسته با تأخیر مواجه شود. نباید از نظر دور داشت که این تأخیر فرصتی برای جریان‌های ضد‌برجام در واشنگتن، تل‌آویو و پایتخت‌های عربی است که امروز صدای آنها متأثر از بحران اوکراین به حاشیه رفته است.
2- این امکان وجود دارد كه میان روسیه و اوکراین آتش‌بس برقرار شود و در این صورت بخشی از التهابات موجود در بازار انرژی به‌خصوص افزایش قیمت نفت فروکش می‌كند.
و اروپایی‌ها آن عجله و شتاب فعلی را برای توافق جهت حفظ تعادل بازار نفت دیگر نخواهند داشت و مهم‌تر از همه اولویت سیاست خارجی‌شان را برای حل منازعه اوکراین و روسیه خواهند گذاشت. به‌هر‌حال در هر دو حالت ایران فرصت ارزنده‌ای را که منافع مادی د‌رخور توجهی هم دارد، از دست می‌دهد. امروز این فرصت در اختیار کشور است که از محل فروش ذخایر فعلی نفتی‌اش رقمی در حدود سه میلیارد دلار بیشتر از هفته‌های گذشته درآمد کسب کند. این تنها یک منفعت آنی است که ممکن است در نتیجه وقوع برخی از اتفاقات و تصمیم‌گیری‌های بعدی از دست برود.
* نماینده سابق مجلس شورای اسلامی
سایر اخبار این روزنامه
واکنش مجمع تشخیص به یک گزارش
عربستان و امارات به تلفن بایدن پاسخ ندادند
غبارروبی از اسطوره مصدق
گروسی: منتظر توضیحات ایرانیم
شفافیت در نظام اداری از شو سیاسی تا واقعیت
۸ مارس افغانستان زیر سایه طالبان
مهاجران و نظامی‌سازی مرزها
متخصص «تفنگ» ایران در اروپا
صنعت؛ بازنده جنگ سیاست‌مردان
نوای دل‌انگیز رهبری
هومان، برادر پیران ویسه
زیباگر و زیباجو درمانگر و درمانجو
مخاطرات تأخیر در توافق نهایی برجام
رفیق دُن کامیلو در شرق
