نکوداشت بیست و دومین سالگرد تاسیس مرکز وکلای قوه قضائیه

فرهنگ فاضلی‪-‬ مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده مطابق قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۰ تاسیس شد. تاسیس مرکز در شرایطی اتفاق افتاد که حجم بالایی از پرونده‌های حقوقی و کیفری در محاکم قوه‌قضائیه انباشته شده بود. انحصار خدمات وکالت و مشاوره حقوقی، تعداد اندک وکلا، حق‌الوکاله‌های بالا وعدم توانایی عموم مردم در استفاده از خدمات وکلا، عدم تناسب میان تعداد کارشناسان رسمی و حجم کارهای مربوطه ازجمله ویژگی‌هایی بود که در هنگام تاسیس مرکز برجسته شده بود. از سوی دیگر، حجم بالایی از فارغ‌التحصیلان گرایش‌های مختلف حقوق در سطوح گوناگون آمادگی پاسخ به نیاز کشور را داشته اما بستری برای ارائه خدمات آن‌ها وجود نداشت.
در چنین شرایطی، قوه قضائیه اجازه پیدا کرد تا نسبت به تایید صلاحیت فارغ التحصیلان رشته حقوق و ایجاد موسسات حقوقی و نیز سایر رشته‌های کارشناسی اقدام نماید و سنگ‌بنای «مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده» در قانون مذکور نهاده شد. این مرکز که بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب رئیس قوه قضائیه در حوزه ارائه خدمات مشاوره حقوقی و وکالت فعالیت می‌کند، به موجب قانون حمایت خانواده و آیین‌نامه آن صلاحیت گسترده‌تری در حوزه مشاوره خانواده پیدا کرد. در طول سال‌ها فعالیت مرکز، وکلا و کارشناسان بسیاری مشغول به فعالیت شدند و خدمات گسترده‌ای از این طریق به مردم شریف ایران ارائه گردید. ارائه خدمات معاضدتی به بخش عظیمی از مردم، نقش آفرینی در حمایت از حقوق مردم در دعاوی مختلف، کاهش تعرفه‌های وکالت و نیز اشتغال جمع کثیری از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف به ویژه حقوق بخشی از خدمات این مرکز می‌باشد که در راستای تسهیل دستیابی عامه مردم به خدمات حقوقی و قضائی و تحقق اصول ۳۵ و ۱۵۶ قانون اساسی صورت می‌گیرد.مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه از جمله سازمان‌هایی است که در راستای اشاعه عدالت و به برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی متولد شد. ۱۷ فروردین ۱۳۷۹ ماده ۱۸۷ قانون برنامه سوم توسعه در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. این ماده با عنایت به اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران این اختیار را به قوه قضائیه داد تا به‌منظور اعمال حمایت‌های لازم حقوقی و تسهیل دستیابی مردم به خدمات قضائی و حفظ حقوق عامه نسبت به تایید صلاحیت فارغ‌التحصیلان رشته حقوق جهت صدور پروانه وکالت دادگستری، مجوز تاسیس موسسات مشاوره حقوقی و تایید صلاحیت کارشناسان رسمی دادگستری اقدام نماید.
امروز مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه وارد بیست‌ودومین سال تاسیس خود می‌شود و پس از گذشت این مدت می‌توان گفت اهدافی که در راستای شکل‌گیری مرکز پیش‌بینی شده بود تا حدود زیادی محقق شده است.
۳۰ هزار و ۶۷۲ وکیل عضو مرکز، ۱۴ هزار و ۳۴۰ نفر کارشناس و مشاوران خانواده که در پرونده‌های حقوقی مربوط به حوزه تخصصی خود فعال هستند، گوشه‌ای از دستاوردهای این مجموعه در طول دو دهه فعالیت است.


در راستای فراگیر کردن عدالت و تسهیل دستیابی مردم به خدمات حقوقی، مرکز وکلا در وکالت‌های تسخیری و معاضدتی ورود کرده است و وکلای این مرکز وکالت پرونده‌های بسیاری را که از سوی محاکم قضائی و یا نهادهای حمایتی معرفی شده‌اند، بر عهده داشته‌اند.
خدمات مرکز وکلا با توجه به اهداف تعیین شده در ماده ۱۸۷ قانون توسعه زمانی وارد بیست‌ودومین سال فعالیت خود می‌شود که سامانه‌های الکترونیکیِ طراحی شده، روند دستیابی هر چه آسان‌تر مردم را به خدمات حقوقی و کارشناسی بسیار سریع و آسان کرده است. عموم مردم می‌توانند با مراجعه به وبگاه اینترنتی مرکز و یا با شماره تلفن‌هایی که معرفی شده است به مقتضای نیاز خود از خدمات حقوقی و مشاوره‌ای استفاده کنند.
از افتخارات مرکز در این دو دهه فعالیت، نظارت دقیق و فعال بر عملکرد وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده است. این نظارت راهی است برای تحقق و رعایت عدالت در فرایند دادرسی پرونده‌های حقوقی و به‌عنوان امری ضروری و اجتناب ناپذیر در راستای اجرای صحیح قوانین و پایبندی به قانون صورت می‌گیرد.
در پایان سالروز تشکیل مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه را به عنوان نمادی از تجلی عدالت و تحقق آرمان‌های حق‌طلبانه جمهوری اسلامی گرامی داشته و این روز بزرگ را به خانواده بزرگ وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده مرکز تبریک عرض می‌کنیم و از خداوند متعال توفیق در خدمتگزاری هر چه بیشتر و بهتر را مسئلت داریم.