روزنامه خراسان
1401/01/20
پازل نهایی جنگ اوکراین
حدود یک ماه پیش در متنی برندگان و بازندگان جنگ اوکراین را فهرست کردیم؛ گذر چهل روزه این جنگ نشان می‌دهد که آن فهرست درست بوده و فقط در میزان شکست و ضرر یا نفع و منافع تغییرات کوچکی رخ داده است. هرچند اکنون بحث اصلی آینده جنگ و نبرد است که به نظر می‌رسد در منطقه شرقی اوکراین باید شاهد آن بود. نبردی که برنده و بازنده نهایی را تا حد زیادی مشخص خواهد کرد. با این حال فعلا بزرگترین بازنده این جنگ اوکراین است که چند صد میلیارد از زیرساخت‌های خود را از دست داد. کشوری که می‌توانست با حفظ بی‌طرفی خود از این جنگ خانمان‌سوز بگریزد و رابطه اقتصادی خود با دو طرف را حفظ کند، اما حالا رویای پیوستن به ناتو را کنار گذاشته و شاید مجبور شود ماریوپول را نیز به روسیه تقدیم کند. حتی عضویت در اتحادیه اروپا نیز در ابهامی اساسی است و امید چندانی به آن نیست. به عبارتی اوکراین طعمه تضعیف روسیه توسط غرب شد. بازنده بعدی روسیه است. در همان متن ماه پیش گفته شد که اگر پیشروی نظامی به نتیجه نرسد، قدرت دوم نظامی جهان تحقیر خواهد شد و جایگاهش را از دست خواهد داد. راهبرد نظامی انتخاب شده توسط روسیه - به ویژه درباره شمال اوکراین و نزدیک کی‌یف - با شکست مواجه شد و هدف ساقط کردن سریع دولت مرکزی با سدی از کمین‌های اوکراین و مقاومت در شهرهای بزرگ رو به رو شد. این موضوع عقب‌نشینی روسیه از شمال و تغییر هدف به سمت شرق را به دنبال داشت. روس‌ها در عرصه رسانه نیز شکستی بزرگ را متحمل شدند. در عرصه اقتصاد هم وضعیت هنوز قابل احصا نیست اما به نظر می‌رسد رشد منفی 15 درصدی روسیه در سال 2022 قطعی است و وضعیت به منظور عادی‌سازی اقتصادی با غرب برای حاکمان روسیه بسیار دشوار باشد. خلاصه این که ضعف نظامی روسیه روی زمین، بازنده بودن روسیه را تشدید کرد. بازنده بعدی، اروپا بود که ضعف خود در حفظ و حمایت از دوستانش و حتی خودش به چالش کشیده شد. هنوز جایگزینی برای بازار انرژی روسیه وجود ندارد و حالا تهدید دریافت پول گاز صرفا براساس روبل نیز برسر اروپاست. اما اروپا منسجم‌تر از گذشته شده است و این جنگ توانسته فعلا شکاف‌ها در قاره سبز را بپوشاند. ضمن این که پس از ناکامی روسیه در تصرف کی‌یف اعتماد به نفس اروپا برای مقابله با دشمنانشان بیشتر از گذشته است و احتمالا در آینده بیشتر هم میشود. این خبر خوبی برای غرب است، گرچه باید دید توان درونی اروپا برای حفظ شرایط انسجام تا چه میزان است. اما برندگان این جنگ؟ آمریکا قطعا در صدر این فهرست است. آن‌ها بدون دادن کشته یا هزینه قابل توجه توانستند دشمن قدیمی خود را به شدت تضعیف و تحقیر کنند. روسیه حالا در گوشه رینگ صرفا مشت‌هایِ غرب منسجم شده را در عرصه رسانه و اقتصاد دریافت می‌کند. آمریکای بایدن توانست ناتوی تقریبا تمام شده را احیا کند و اروپای فاصله گرفته را دوباره به خود بچسباند. ایران که در نوشتار قبلی جزو برندگان بود هنوز هم می‌تواند از این شرایط نفع ببرد. گرچه تضعیف جایگاه شرق در این جنگ در مقابل غرب، به ائتلاف ضد آمریکایی ایران ضربه خواهد زد. در این میان چین چندان درگیر جنگ نشد. دور ماندن چین به حرکت این کشور برای ائتلاف علیه جهان تک قطبی ضربه زد. چین با روسیه قدرتمند می‌توانست با آمریکا و اروپا درگیر شود و تایوان را زیرسلطه خود قرار دهد، اما حالا با روسیه تضعیف و تحقیر شده و غرب منسجم شده مواجه است. گرچه چینی‌ها از لحاظ اقتصادی یا سیاسی هدف اتهام مستقیم اروپا و آمریکا قرار نگرفته‌اند اما قطعا جایگاه خود در عرصه جهانی را تضعیف شده می‌بینند. به صورت کلی طرف‌های شرقی که علیه یک‌جانبه گرایی آمریکا اقدامات خوبی را صورت داده بودند با وضعیت پیش آمده کنونی کمی تضعیف شده‌اند. باید دید شرایط پیش‌رو و به ویژه ظرفیت‌های اقتصادی این کشورها در آینده چگونه عمل خواهد کرد. البته هنوز یک پازل مهم از جنگ اوکراین باقی مانده که می‌تواند برنده و بازنده نهایی این جنگ را تا حد زیادی مشخص کند. آن طور که از تحولات مشخص است اکنون روسیه پس از ناکامی در تصرف کی یف، تغییر تاکتیک داده و در مواضعی نسبتا دفاعی برحفظ و جدا سازی مناطق شرقی متمرکز خواهد شد تا بتواند از این اهرم در مذاکرات نیز سود ببرد. بنابراین نیروهای آسیب پذیر زرهی روسیه که به راحتی شکار می‌شدند، اکنون در موقعیتی تدافعی و محفوظ‌تر قرار می‌گیرند. از همین روست که دبیر کل ناتو روز گذشته از تفکیک اعطای سلاح‌های تهاجمی و تدافعی به اوکراین انتقاد و از ارائه همه سلاح‌ها به این کشور دفاع کرد. این موضوع نشان می‌دهد در روزهای آینده باید شاهد نبرد به شیوه‌ای جدید در شرق اوکراین باشیم که از قضا این بار نیروهای اوکراینی در موضع تهاجم برای بیرون راندن روس‌ها هستند نه موضع دفاعی. نبردی که البته خیلی‌ها آن را طولانی و فرسایشی می‌دانند.
سایر اخبار این روزنامه
افزایش توفانی قیمت اینترنت ثابت
شهید آوینی؛راوی نجیب و ادیب دفاع مقدس
آماده باش برای حذف ارز 4200
رد اشتباه پزشکی روی تن «عصر جدید»
شب وحشت صهیونیست ها در تل آویو
پازل نهایی جنگ اوکراین
سفر با قطار شهری، افطار در خوابگاه دانشجویی
هجوم وحشی ریزگردها
تشییع باشکوه شهدای حرم رضوی
چرا « شاه ریچارد» الگوی خوبی برای والدین نیست؟
روی اعصاب جانبازان اعصاب و روان
اکران نوروزی، اولین قربانی بلیت 45 هزار تومانی
سبز ایرانی رنگ سال 1401
