کاهش نیمی از ساخت و ساز‌های غیرمجاز در حریم پایتخت

در سال‌های گذشته، سودجویان از فرصت تعطیلات نوروزی برای انجام تخلفات در حریم پایتخت استفاده و اقدام به ساخت و ساز غیرمجاز می‌کردند. اسفند سال گذشته همکاری دستگاه قضا، دولت و شهرداری موجب کاهش ۴۴ درصدی تخلفات و افزایش ۳۳ درصدی جلوگیری از وقوع ساخت و ساز غیرمجاز در حریم پایتخت شد. سال ۱۳۷۱ برای پایتخت، ۱۳۲۷ کیلومتر حریم تعیین شد. اکنون با توجه به ایجاد دهیاری‌‏های متعدد، شهرک‏های صنعتی و بخشداری‌ها، حریم شهر تهران نسبت به محدوده قانونی تعیین‌شده، کاهش چشمگیری پیدا کرده که بسیار نگران‌کننده است.
بمب ساعتی بیخ گوش تهران
در حریم تهران روستا‌های متعددی شکل گرفته و حتی به آن‌ها کد آبادی داده شده، در حالی که هیچ نشانی از روستا و آبادانی در آن‌ها وجود ندارد. همین مسئله باعث ساخت و ساز‌های غیرمجاز در این مناطق شده‌است. کارگاه‌های غیرمجاز و خانه‌هایی ویران برای حاشیه‌نشینان در همین مناطق شکل گرفته‌است.
معضل حاشیه‌نشینی و تشکیل سکونتگاه‌های غیررسمی در پایتخت نخستین‌بار در سال ۱۳۴۹ شکل گرفت. آن زمان حریم تهران به عنوان یک مسئله قانونی مطرح شد. مسئله اوج‌گیری مهاجرت به حریم و ایجاد مناطق مسکونی نامناسب هم در سال ۱۳۷۱ مطرح و منجر به تعیین حریم پایتخت شد.


طرح راهبردی حریم هم در سال ۱۳۸۶ از سوی شورای عالی شهرسازی و معماری ابلاغ شد. استانداری وقت تهران، اما به دلیل برخی ملاحظات، آن را به زیرمجموعه خود ابلاغ نکرد و همین موضوع در آن زمان منشأ اختلاف در موضوع تداخلات مرزی و تقسیمات کشوری شد.
در نهایت تهیه طرح ساختاری حریم کلانشهر تهران در سال ۱۳۹۵ شروع و سال گذشته نهایی و طی لایحه‌ای جهت بررسی و تصویب به شورای اسلامی شهر ارسال شد.
در پایتخت ۱۱ منطقه دارای حریم هستند و در مجموع این مناطق به ۲۸ ناحیه تقسیم‌بندی شده‌اند که هر منطقه مشکلات خاص خود را در ارتباط با حریم شهری دارد. به طور نمونه در منطقه ۴ شهرداری تهران طرح هادی روستای تلو تصویب‌شده و شهرداری تهران اصرار دارد که این طرح به هیچ عنوان نباید ابلاغ شود.
دلیل مخالفت شهرداری پایتخت هم این است که اکنون تعاونی‌های متعددی منتظر ابلاغ طرح هادی هستند تا منطقه تلو را زیر ساخت و ساز ببرند، اتفاقی که به گفته مدیر کل حریم شهر تهران، در صورت اجرا شدن منطقه تلو را به یک بمب ساعتی تبدیل می‌کند. در منطقه ۱۳ هم طرح هادی در دو روستای هاجرآباد و همه سین موجب توسعه و گسترش ساخت و ساز بی‌رویه در آن‌ها شده‌است.
استفاده سودجویان از فرصت تعطیلات نوروزی
در همین زمینه روز گذشته معاون شهردار پایتخت در خصوص اقدامات صورت گرفته برای برخورد با تخلفات ساخت و ساز در حریم شهر تهران در ایام تعطیلات نوروز گفت: یکی از مهم‌ترین وظایف شهرداری تهران، حفاظت و صیانت از اراضی حریم شهر و جلوگیری و برخورد بدون اغماض با ساخت و ساز‌های غیر‌مجاز است. در همین راستا ما در تلاشیم با انجام اقدامات مناسب بتوانیم مانع تصرف اراضی و ساخت و ساز در این محدوده شویم.
حمیدرضا صارمی ادامه داد: از آنجایی که طی سال‌های گذشته، سودجویان از فرصت تعطیلات نوروزی برای انجام تخلفات در حریم استفاده کرده و اقدام به ساخت و ساز غیرمجاز در این محدوده می‌کردند، به‌منظور جلوگیری و برخورد با این تخلفات، از اسفند ماه سال گذشته، تمهیدات ویژه‌ای را در نظر گرفتیم که تشکیل کمیته‌های صیانت از حریم با هدف جلوگیری به موقع از ساخت و ساز‌های غیر مجاز و همچنین نظارت‌های کنترلی لازم توسط عوامل اداره کل حریم، شرکت شهربان و حریم‌بان و مدیریت دقیق و منسجم شهرداری‌های مناطق دارای حریم از مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شوند.
قضات و حقوقدانان هم سردرگم شده‌اند
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با اشاره به اهمیت اقدامات صورت گرفته از سوی قوه قضائیه و قوه مجریه در برخورد با ساخت و ساز‌های غیرمجاز در حریم شهر تهران طی اسفند ماه سال گذشته اظهار کرد: مجموع اقدامات انجام شده موجب شد در ایام تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۱ شاهد کاهش حدود ۴۲ درصدی تخلفات و افزایش ۳۳ درصدی جلوگیری از وقوع تخلف در این محدوده نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۰ باشیم. ضمن اینکه طی تعطیلات دو هفته‌ای نوروز امسال از وقوع ۱۲۲ مورد ساخت و ساز در حریم شهر تهران جلوگیری شده‌است.
گفتنی است چندی قبل تارنمای معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران اذعان کرده بود سازندگان غیرمجاز اقدام به ساخت بنای غیرمجاز در حریم کرده، بعد پرونده به کمیسیون‌های مختلف برای رسیدگی می‌رود و در آنجا آنقدر موارد متعدد قانونی مطرح می‌شود که همه قضات و حقوقدانان هم از آن سردر نمی‌آورند! در نهایت کسی که سود می‌برد، متصرف و مفسد است. باید تدبیری شود که بلافاصله و قبل از شروع ساخت و ساز از وقوع تخلف جلوگیری شود.