افزایش میل به نگهداری حیوان خانگی همزمان با شیوع کرونا

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعراء :حیوان خانگی یا پِت به تمام حیواناتی که به عنوان همدم در منزل نگهداری می‌شوند، می‌گویند. حیوانات خانگی شامل دو گروه حیوانات خانگی متداول یعنی سگ، گربه، پرندگان زینتی و ماهیان آکواریومی و حیوانات خانگی غیر متداول یعنی لاک پشت، خرگوش، همستر، موش، میمون، جوجه تیغی هستند. نگهداری مرغ و خروس به عنوان حیوان خانگی در دهه ۲۰۰۰ میلادی در بین ساکنان شهری و حومه رواج یافت.سایر حیوانات مانند شیر، پلنگ، ببر، تمساح و انواع مارها اگر از بدو تولد در محیط خانه پرورش یافته باشند، با توجه به امکان بیداری غرایز ذاتی و فیزیولوژیک و بروز تهدید جانی برای نگهدارنده و اطرافیان و از طرفی عدم امکان بهره‌مندی از حداقل حقوق حیوانی در ارضای غرایز فیزیولوژیک مانند زندگی گروهی، تجربه شکار، همسر گزینی و جفت‌گیری در محیط واقعی، در دسته حیوانات خانگی قرار نمی‌گیرند. هر چند عده ای اقدام به نگهداری این گونه حیوانات غیرمعمول می‌کنند اما نگهداری این حیوانات مغایر با اصول شهروندی و معیارهای اخلاقی و انسانی است و ناقض حقوق این حیوانات می‌باشد.به تازگی ما شاهد افزایش میزان تمایل افراد گروه های مختلف جامعه برای نگهداری از حیوان خانگی هستیم . پیشتر اغلب کسانی که به نگهداری از حیوانات خانگی مبادرت می ورزیدند افراد طبقه متوسط و به اصطلاح مرفه جامعه بودند اما این روزها افراد طبقه پایین جامعه نیز از این حیوانات نگهداری می کنند . یعنی ما با افرادی مواجه هستیم که توانایی اداره زندگی خود و خانواده خود را به نحو مناسب ندارند اما برای حیوان خانگی خود هزینه ها می کنند .
>پر کردن تنهایی یا خودنمایی ؟
امیرمحمود حریرچی جامعه شناس در این خصوص به آفتاب یزد گفت : «در دوران کرونا به دلایل مختلف میزان این تمایل در بین افراد بیشتر شد . یک بخشی از افراد برای سرگرمی از حیوانات خانگی نگهداری می کنند و بخش دیگر از افراد که اغلب از طبقه مرفه جامعه هستند برای خودنمایی این اقدام را انجام می دهند . البته این کار برای گروهی از افراد نیز جنبه حمایتی دارد یعنی این افراد با این کار تمایل دارند تنهایی خود را پر و از یک حیوانی بدین وسیله حمایت کنند . گروهی که برای خودنمایی این کار را انجام می دهند حاضر هستند هزینه های گزافی را بپردازند تا از حیوانات نادر نگهداری کنند که در نهایت وقتی توانایی نگهداری را ندارند این حیوانات را رها می کنند . نحوه برخورد با این حیوانات نیز حائز اهمیت است . عده ای برای سرگرمی بچه های کوچک خود از حیوان خانگی نگهداری می کنند و اما عده ای خلا های عاطفی خود را به این طریق پر می کنند . مردم در کشور هایی مانند کشور ما با حیوانات بزرگ شدند و به نگهداری از حیوان خانگی به طرق مختلف عادت دارند . نگهداری از حیوان خانگی باید به صورتی باشد که برای دیگران مزاحمتی ایجاد نشود . در دوران کرونا نیز به دلیل کم شدن مراودات اجتماعی و مجازی شدن ارتباطات دوستانه افراد احساس تنهایی می کردند و برای همین به نگهداری از حیوانات خانگی روی آوردند . در این دوران افراد زیادی احساس تنهایی شدید را تجربه کردند . در دوران کرونا روابط عاطفی میان افراد بسیار سرد شد و این یک اتفاق جهانی است . در نقاط دیگر جهان نگهداری از حیوانات یک کار بسیار معمول است و برای همین هم در این دوران این مسئله توجه ای را جلب نکرد . اما در کشور ما چون نگهداری از حیوانات خانگی متداول نبوده است ما الان به صورت واضح با افزایش میزان افرادی مواجه هستیم که از حیوانات خانگی نگهداری می کنند. »
>بشر امروز تنها تر شده است


محمدصالح نشان روانشناس و استاد دانشگاه در این خصوص به آفتاب یزد گفت :«در بحث میل به نگه داشتن حیوان خانگی ما باید به این چند عامل توجه کنیم ؛ اول میل غریزی بشر به مراقبت است . بشر یک میل غریزی و درونی برای مراقبت ، حمایت و نگهداری از یک موجود کوچک تر دارد که این از دیرباز در نهاد انسان وجود داشته است . به همین خاطر اقدام به اهلی کردن بخشی از حیوانات می کرده است تا از آن ها استفاده هایی کند و یا صرفا آن حیوانات کنارش زندگی کنند . دوم عاملی که وجود دارد میل به سرگرمی و تفریح است که می تواند باعث این مسئله شود که افراد به این کار جذب شوند و به نگهداری و پرورش حیوانات بپردازند تا این کار به نوعی برای آنها ایجاد هیجان کند و همینطور آن ها را سرگرم سازد . عامل سومی که بیشتر بر آن تاکید داریم بحث خلا عاطفی است که ما به شکل زیادی آن را در جوامع امروزی می بینیم .واقعیت این است که بشر امروزی علی رغم گسترش بسیار زیاد تکنولوژی های ارتباطی در مفهوم واقعی تنها تر از گذشته شده است . چرا که ارتباطات از ارتباطات فیریکی به سمت ارتباطات مجازی سوق داده شده است و این ارتباطات مجازی آن ارضا روحی و روانی کامل را برای افراد ایجاد نمی کند . به همین منظور ما می بینیم که بسیاری از افراد برای پر کردن خلا عاطفی و تنهایی خودشان به سمت نگهداری از حیوانات خانگی روی می آورند . مورد بعدی میل به خاص بودن و زندگی تجملاتی است. در سال های اخیر دیده ایم که بسیاری از افراد سبک زندگی لوکس و تجملاتی خودشان را به نمایش گذاشته اند که در این سبک زندگی حیوانات خانگی بسیار نقش پررنگی داشته اند و بسیار دیده می شدند . لذا اساسا این مورد هم یک زمینه جامعه شناختی و روانشناختی بوده است برای اینکه برای بسیاری از افراد الگوسازی شود .»
>تقلید از ظواهر طبقه اجتماعی بالاتر
وی ادامه داد :« یکی از دیگر عواملی که در این بحث بسیار تاثیر گذار است بحث تقلیدی است که از فرهنگ غربی در حال اتفاق افتادن است .در بسیاری از افراد این سبک زندگی به نوعی به معنای خاص بودن ، بالاتر بودن ، متفاوت بودن و به نوعی رشد دادن طبقه اجتماعی خودشان است . از مجموع این مواردی که به آن ها اشاره کردم می خواهم این نتیجه گیری را داشته باشم که ما در بسیاری از افراد طبقات پایین جامعه حالا با این مسئله مواجه هستیم که فرد به واسطه این که شاید نمی تواند طبقه اجتماعی خود را از طریق رشد اقتصادی بالاتر ببرد ، بر آن می شود تا ظواهر طبقه اجتماعی بالاتر را تقلید کند . از طرف دیگر زندگی در طبقات اجتماعی اقتصادی پایین تر، خود می تواند منجر به شکل گیری یک احساس سرخوردگی ، ناکامی ، افسردگی شود که این هم باز می تواند زمینه ساز شود برای بسیاری از افراد که این احساس تنهایی و ناکامی خودشان را با حیوانات خانگی و نگهداری از آن ها پر کنند . »