روزنامه ایران
1401/01/30
آتش بدون دود
بیتا میرعظیمیخبرنگار
هیرکانی در پستوی برخی از خانه‌های روستایی دور از چشم قانون می‌سوزد. برخی روستائیان در شهرهای شهسوار، بابل و ساری با تعبیه کوره‌های زغال‌سازی آتشی بدون دود را به جان درختان هیرکانی انداخته اند. آتشی که ردی از خود به جا نمی‌گذارد، اما، هم درختان چند میلیون ساله را به زغال تبدیل می‌کند، هم گاز سلولزی خطرناک را به جان ساکنان مناطق شمالی کشور می اندازد. «ایران» برای نخستین بار از پدیده‌ای گزارش می‌دهد که اگر جلوی آن گرفته نشود بزودی هیرکانی سوزی به شغل بسیاری از روستائیان این منطقه تبدیل میشود. این کوره‌های خانگی دودی ندارند و همین مسأله راه فرار را برای خاطیان باز کرده است تا بدون ردپا، رد درختان جنگلی را از طبیعت شمال پاک کنند.
اوایل هفته گذشته یک منبع مطلع در تماس با «ایران» و ارسال اسنادی نظیر عکس و فیلم، از تولید زغال در مناطق مسکونی روستاهای همجوار با جنگل‌های شمال خبر داد. به گفته این منبع که نخواسته نامش فاش شود، سوداگران و دلالان به روستاهای همجوار تنکابن، بابل و ساری مراجعه کرده و با قراردادن این کوره‌ها در منازل مسکونی، کار و کاسبی خود را با نابودی بی‌رحمانه و غیرقانونی درختان جنگل، سکه‌تر از همیشه کرده‌اند. کوره‌های زغالگیری بدون هزینه و کاملاً بی‌سر و صدا در منازل مسکونی تعبیه شده و درآمد حاصله از تولید زغال میان دلالان و صاحبخانه تقسیم میشود.
به گفته این شهروند و دوستدار محیط زیست، این کوره‌های زغال‌سازی به هیچ وجه دود تولید نکرده و تنها گاز سلولزی خطرناک را در هوا منتشر می‌کنند. این گاز بسیار خطرناک و سمی بوده و مشکلاتی نظیر گلودرد، سوزش چشم، آبریزش بینی، سرفه‌های مکرر و سردرد را در میان اهالی این مناطق ایجاد کرده است. این کوره‌ها در چند ماه گذشته مشکلاتی را برای سلامتی اهالی روستاهای همجوار جنگل‌ها ایجاد کرده و کار بسیای از اهالی این مناطق را به درمانگاه و بیمارستان کشیده است. اما قابلیت ویژه این کوره‌ها، تولید زغال مخصوص (عسلی) با گاز و پرس است. زغال تولیدی با این دستگاه‌ها، به هیچ وجه جرقه تولید نکرده و بسیار مرغوب است. این زغال‌ها پس از تولید بسته‌بندی شده و به دست شهروندان سرمایه دار و مرفهین ویلانشین مناطق همجوار (برای آتش منقل ها و باربیکیوها) می‌رسد. به گفته این منبع، تمامی چوب‌ها از درختان همجوار جنگل‌ها تهیه شده و به صورت کاملاً غیرقانونی به مناطق مسکونی بارگیری شده و تبدیل به زغال مرغوب میشود.
زغال‌سازی غیرمجاز
«بهروز حیدری» رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهسوار (تنکابن) با تأیید خبر فعالیت کوره‌های زغالگیری در مناطق مسکونی روستاهای همجوار جنگل‌ها می‌گوید: اواخر هفته جاری یک مورد گزارش از فعالیت غیرمجاز کوره زغال‌سازی در منطقه مسکونی واقع در حوزه «گرماپشته» شهسوار به دست اداره منابع طبیعی تنکابن رسید. به محض دریافت خبر، بررسی‌ها و تحقیقات آغاز شده و پس از تأیید غیرمجاز بودن، فعالیت این کوره‌سازی به حالت تعلیق درآمد.
وی می‌افزاید: این کوره‌ها به شکل سنتی و نه صنعتی، در مناطق مسکونی روستاهای همجوار جنگل‌ها تعبیه شده و به شکل غیرقانونی به فعالیت مشغول هستند. متولیان امر نیز به محض دریافت هرگونه گزارش یا شکایتی، تحقیقات خود را آغاز کرده و با دستور مقام قضایی در محل حضور پیدا کرده و فعالیت غیرمجاز این کوره‌های زغالگیری را به حالت تعلیق درمی آورند.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری تنکابن تصریح می‌کند: طبق ماده 49 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، استفاده از کوره زغال یا احداث آن در جنگل یا مناطق مجاور آن مستلزم داشتن پروانه از سازمان‌های جنگل بانی است. اما متأسفانه شاهدیم که بسیاری از سوداگران و قاچاقچیان چوب، از محرومیت مردم روستاهای همجوار جنگل‌ها استفاده کرده و کوره‌های زغالگیری را به شکل سنتی و غیرمجاز در مناطق مسکونی آنها مستقر می‌کنند. این در حالی است که ماده 49، به صراحت هرگونه فعالیت در حوزه کوره زغال را منوط به اخذ مجوز کرده است.
حیدری می‌افزاید: این کوره‌ها به دلیل قرارگیری در مناطق مسکونی، کار را برای بررسی و نظارت متولیان امر سخت‌تر کرده است؛ زیرا ورود به مناطق مسکونی، مستلزم حکم قضایی ناشی از هرگونه گزارش و یا شکایت مردمی است. بنابراین متولیان به محض دریافت هرگونه گزارشی، تحقیقات را آغاز کرده و پس از دریافت حکم قضایی از مقام محترم قضایی، فعالیت مراکز غیرمجاز را به حالت تعلیق درآورده و آن را تخریب می‌کنند.
مرگ درختان برای زغال گیری
«رمضانعلی اکبری» رئیس منابع طبیعی ساری نیز با تأیید فعالیت کوره‌های غیرمجاز در سطح شهرستان ساری و قطع درختان جنگل از روستاهای همجوار به «ایران» می‌گوید: اخیراً یک کوره زغالگیری در یکی از روستاهای مجاور ساری کشف شده و مأموران حفاظتی منطقه با دستور دادستانی این مرکز غیرمجاز را تخریب کرده اند. همچنین 3 سال پیش نیز یکی از کوره‌های غیرمجاز در یکی از روستاهای مجاور ساری (سان‌خیل) شناسایی و با دستور دادستانی تخریب شد. البته پیش از شناسایی کوره غیرمجاز، گزارشی مبنی بر قطع درختان جنگل توسط فرد خاطی اعلام وصول شده و در نتیجه تحقیقات، کوره زغال‌سازی خانگی در منزل مسکونی این فرد کشف و شناسایی شد.
وی می‌افزاید: البته این احتمال وجود دارد که در سال جدید همان کوره‌های غیرمجازی که پیشتر با دستور دادستانی تخریب شده‌اند، مجدداً فعالیت غیرآشکار خود را از سر گرفته باشند اما در سال جدید هیچ گزارش و یا شکایت مردمی دال بر فعالیت آشکار این کوره‌ها در مناطق همجوار به اداره منابع طبیعی منطقه گزارش نشده است.
به گفته رئیس منابع طبیعی ساری، این کوره‌های زغالگیری عمدتاً در بافت روستاها راه‌اندازی شده و برای تخریب و یا تعلیق فعالیت، نیازمند شکایت و یا گزارش مردمی هستند. بنابراین بهتر است آگاهی بخشی از نتایج و معضلات زیست محیطی ناشی از تولید زغال به شکل غیرمجاز در مناطق مسکونی به اهالی روستاها ارائه شده و با آموزش مناسب، گزارش‌های مردمی به دهداران، بخشداران و متولیان امر با هدف تخریب هر چه سریع‌تر این کوره‌ها ارائه شود.
بازار داغ کوره‌های زغال
«سرهنگ مجید ذکریایی» فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران (ساری) نیز با تأیید فعالیت کوره‌های زغالگیری در تعدادی از روستاهای همجوار جنگل‌ها به «ایران» می‌گوید: در سال‌جاری 6 باب کوره زغال سنتی در شهرهای نکا، آمل، ساری و تنکابن کشف و شناسایی شده و پس از دستور مقام قضایی، تخریب شدند. در سال گذشته نیز 44 باب کوره زغال غیرمجاز در منطقه کشف و با توجه به عوارض تخریبی در محیط زیست، بلافاصله تحقیقات آغاز شده و کوره‌های غیرمجاز با دستور مقام قضایی تخریب شدند. متخلفین نیز پس از تشکیل پرونده روانه مراجع قانونی شدند. از این تعداد نیز سال گذشته، حدود 4614 کیلوگرم زغال کشف و به نفع دولت ضبط شد. ذکریایی می‌افزاید: اغلب حاشیه نشین‌های روستاهای همجوار جنگل‌ها، قشری ضعیف و مستضعف هستند. سوداگران و قاچاقچیان چوب نیز از چنین وضعیتی استفاده کرده و پس از تخریب غیرقانونی درختان، چوب‌ها را در مناطق مسکونی این افراد به صورت کاملاً غیرقانونی تبدیل به زغال کرده و با این اقدام علاوه بر تخریب درختان جنگل‌ها، محیط زیست را نیز آلوده می‌کنند.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران (ساری) از وقوع هیرکانی سوزی خانگی در آمل هم به رغم تکذیب «علی‌اصغر اسماعیل زاده» رئیس منابع طبیعی آن خبر می‌دهد. وی از مردم می‌خواهد با شماره 1504 و سامانه سراسری 139 تماس بگیرند و زغالگیری خانگی از جنگل‌های باستانی را خبر بدهند. موضوعی که به نظر می‌رسد سازمان جنگل‌ها باید آن را جدی بگیرد خشک کردن تخلف از سرچشمه است. منابع طبیعی باید جلوی فروش کوره‌های زغالگیری را بگیرد و فروش آنها را به روستائیان ممنوع اعلام کند. گزارش‌های مردمی به تنهایی هیرکانی را از دهان کوره‌های خانگی بیرون نمی‌کشد.
سایر اخبار این روزنامه
احتمال فراخوان مردم برای تزریق مجدد واکسن کرونا همزمان با پاییز
کار سخت بنا در غیاب ستاره‌ها
تهدید علیه ایران، پاسخ در تل‌آویو
کدام تجهیزات برای نخستین‌بار به نمایش درآمد؟
قدرت‌نمایی ارتش با دستاوردها و پهپادهای جدید
فتح قله یک میلیون و 500هزارواحدی
بازی با حاصل جمع مثبت
کارت های جعلی در اتاق بازرگانی!
انتقال برخط اسناد و ترویج دولت الكترونیك دستور كار كلان دولت است
صندوق بین المللی سانسور!
کتاب نادیده‌ها و ناشنیده‌ها
آتش بدون دود
سلام ایران
