روزنامه جوان
1401/02/05
فرصت صادرات دوبرابری به کشورهای شمال را از دست ندهیم
در بحث توسعه صادرات و رفع موانع پیش‌رو تقویت بخش خصوصی و فعال‌سازی راه حمل و نقل دریایی و ریلی در اولویت است. ما علاوه بر توسعه زیرساخت‌ها باید به این نکته توجه داشته باشیم که بخش خصوصی در موضوع صادرات خیلی قدرتمند نیست و در حوزه‌های مختلف سخت افزاری و نرم افزاری نیازمند کمک است. فعالان حوزه تجارت معتقدند: «نسبت به حجم بازار‌های بزرگی که اطراف ماست بخش خصوصی و دولتی ما حتی توان پاسخگویی کوتاه‌مدت به این اوضاع را ندارد.» ایران بر خلاف برخی کشورهای منطقه، مازاد مصرفش را صادر می‌کند نه اینکه تولید کند برای صادرات، از این رو اولین مسئله این است که ما سازوکار را به نوعی تعریف کنیم که واقعاً تولید برای صادرات صورت گیرد. اگر این کار اتفاق بیفتد اولین گام، جهت‌دهی تولید و سرمایه‌گذاری بر مبنای استاندارد‌های بازار هدف است.برای اینکه بخش خصوصی تقویت شود باید آموزش ببیند، با اصول فعالیت و تجارت در بازار‌های هدف صادراتی آشنا شود، نحوه فعالیت را یاد بگیرد و در کنارش بتواند بر مبنای آن استاندارد‌ها ارتقای تکنولوژی داده و تولید را افزایش دهد. متأسفانه در سال‌های گذشته به نکات فوق توجه چندانی نشد، ضمن اینکه معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه نیز در طول هشت سال گذشته فعال نشده و رسالت خودرا انجام نداده است. به همین دلیل رئیس‌جمهور روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت با اشاره به گزارش رئیس سازمان توسعه تجارت درباره فرصت‌ها و چالش‌های روابط تجاری با کشورهای منطقه، وضعیت تجاری کشورمان را توصیف و بر لزوم بهره‌مندی از فرصت‌های موجود و استفاده بیشتر از ظرفیت بخش خصوصی در این عرصه تأکید کرد. رئیس‌جمهور در ادامه به معاون اول مأموریت داد با تشکیل کمیته‌ای با حضور مسئولان ذیربط، مشکلات و موانع حوزه تجارت را احصا و در کوتاه‌ترین زمان برای حل آن‌ها تدبیر کنند.
در این خصوص مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه معتقد است چنانچه نهاد‌های نظارتی کشورمان نسبت به قرنطینه کالا‌ها و استاندارد محصولات صادراتی دقت بیشتری کنند صادرات به روسیه، قزاقستان و ازبکستان را که بازار مصرف بزرگی دارند می‌توان تا دو برابر افزایش داد.
وی در برنامه گفت‌وگوی ویژه با بیان اینکه هم اکنون صادرات ما به روسیه حدود یک و دو دهم میلیارد دلار، به قزاقستان حدود ۵۰۰ میلیون دلار و به ارمنستان هم حدود ۳۰ میلیون دلار است، می‌گوید: «بحران به‌وجود آمده بین اوکراین و روسیه، بهترین فرصت برای استفاده از فرصت صادرات کالا‌های ایرانی به روسیه و اعضای اتحادیه اوراسیاست. امکان افزایش دو برابری صادرات به روسیه، قزاقستان و ازبکستان وجود دارد و به دنبال فعال‌سازی مرز اینچه برون و سرخس برای ترانزیت کالا‌های چینی از مسیر ایران هستیم.»
صفری در ادامه با اشاره به از سرگیری ساخت پل دوم آستارا به آذربایجان و امکان تردد روزانه بیش از ۹۰۰ کامیون از این مسیر می‌افزاید: «با گسترش زیرساخت‌های جاده‌ای و ریلی هم می‌توانیم سهم بیشتری از بازار چند میلیارد دلاری اتحادیه اوراسیا را در اختیار بگیریم.»
وی با بیان اینکه اقدامات صورت گرفته برای تقویت صادرات کالا‌های ایرانی به روسیه و سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا مربوط به قبل از بحران اوکراین و در پی دستور رئیس‌جمهور برای تقویت همکاری‌های تجاری با کشورهای همسایه صورت گرفته است، گفت: «ما به دنبال تقویت زیرساخت‌های موجود از جمله کشتیرانی، ریلی و جاده‌ای هستیم تا علاوه بر تجارت مفید با کشورهای اتحادیه عضور اوراسیا با دیگر کشورهای همسایه نیز مراودات تجاری و اقتصادی خوبی داشته باشیم.»
صفری با اشاره به حجم بالای ترانزیت کالا‌های چینی با اروپا با حدود روزانه ۱۷ خط ریلی تأکید می‌کند: «به دنبال فعال‌سازی مرز اینچه برون و سرخس برای ترانزیت این کالا‌ها از مسیر ایران هستیم.»
اعزام هیئت‌های بخش خصوصی به روسیه
همچنین علیرضا پیمان پاک، رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه در چند وقت اخیر هیئت بزرگی از تجار روسیه متشکل از ۳۰۰ تاجر روس با ۷۰ تاجر ایرانی مذاکرات چند روزهای را با هم داشتند، می‌گوید: «در روزهای آینده هم هیئت‌هایی از اتاق تعاون و اتاق بازرگانی به روسیه می‌روند تا ارتباط نزدیکی با تجار روسی برای شناخت بیشتر امکانات موجود در ایران و برقراری ارتباط نزدیک‌تر برای برآورده‌سازی تقاضای بازار روسیه داشته باشند.»
پیمان پاک درباره اهمیت حمل و نقل و لزوم تقویت زیرساخت‌های این موضوع می‌افزاید: «ما باید با تقویت خطوط کشتیرانی دریای خزر با استفاده از کشتی‌های رو رو، کانتینربر، تانکر‌های حمل روغن و حمل سوخت و سرعت بخشی در صادرات کالا به روسیه از فرصت به‌وجود آمده نهایت استفاده را ببریم.»
وی تأکید می‌کند: «در سفری که به همراه مدیرعامل کشتیرانی خزر و مسئولان کشتیرانی به روسیه داشتیم، پس از مذاکره با طرف‌های روسی و توافقات به دست آمده، هم اکنون برای افزایش ظرفیت حمل بار تعدادی کشتی خریداری و تعدادی هم اجاره شده است. در زمینه حمل و نقل ریلی هم به دنبال افزایش ظرفیت حمل بار با استفاده از لکوموتیو، واگن‌های یخچالی، واگن‌های فله بر و کشنده‌ها و تجهیز زیرساخت‌ها و فعال‌تر کردن مسیر تجاری شمال – جنوب هستیم.»
راه‌اندازی شبکه بانکی برای افزایش تبادلات تجاری
پاک درباره مسئله بانکی و انتقال پول بین ایران و روسیه و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا می‌گوید: «در حال راه‌اندازی یک شبکه بانکی نه تنها در روسیه بلکه در کشورهای قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان هستیم تا انتقال ارز به راحتی صورت گیرد و مهم‌تر از آن بحث اخذ تضامین، شبه ال. سی‌ها و مسائل ضمانتی برای اطمینان خاطر تجار از بازگشت پولشان است.»
وی می‌افزاید: «در زمینه فعال‌سازی شرکت‌های دانش بنیان در زمینه صادرات، با هماهنگی معاونت علمی و فناوری، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت، حدود ۳۰۰ شرکت دانش بنیان را به ۵، ۴ و ۳ ستاره دسته‌بندی کردیم و سفرایمان در کشورهای اروپایی، آسیایی و امریکایی را موظف به بازاریابی برای این شرکت‌ها کردیم که پس از بازاریابی سه یا چهار کالا در هر کشوری، بلافاصله خانه نوآوری تشکیل و نمایشگاهی برای معرفی و فروش کالا‌ها برگزار میشود.»
ما علاوه بر توسعه زیرساخت‌ها باید به این نکته توجه داشته باشیم که بخش خصوصی در موضوع صادرات خیلی قدرتمند نیست و در حوزه‌های مختلف سخت‌افزاری و نرم افزاری نیازمند کمک است. نسبت به حجم بازار‌های بزرگی که اطراف ماست بخش خصوصی و دولتی ما حتی توان پاسخگویی کوتاه مدت به این اوضاع را
ندارد.
پیمان پاک با اشاره به اینکه ایران بر خلاف برخی کشورهای منطقه، مازاد مصرفش را صادر می‌کند نه اینکه برای صادرات تولید کند، می‌افزاید: «اولین مسئله این است که ما سازوکار را به نوعی تعریف کنیم که واقعاً تولید برای صادرات صورت گیرد. اگر این کار اتفاق بیفتد اولین گام، جهت دهی تولید و سرمایه‌گذاری بر مبنای استاندارد‌های بازار هدف است. برای اینکه بخش خصوصی تقویت شود باید آموزش ببیند، با اصول فعالیت و تجارت در بازار‌های هدف صادراتی آشنا شود، نحوه فعالیت را یاد بگیرد و در کنارش بتواند بر مبنای آن استاندارد‌ها ارتقای تکنولوژی داده و تولید را افزایش دهد.»
پاک می‌گوید: «همان طور که اشاره شد فضا و شیوه صادرات در بخش خصوصی و مدیریت در مجموعه‌های دولتی باید تغییر کند. بحث پیوستن و ارتباط اتوماتیک و نرم افزاری گمرکات ما با گمرکات کشورهای هدف یکی از مهم‌ترین مسائل است.»
رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران می‌افزاید: «ایجاد مسیر‌های تجاری سبز که دو گمرک باید با همدیگر تعریف کنند یکی از مسائل بسیار مهم است. گذار از ارسال اسناد به صورت سنتی با مهر زدن در اتاق به رویکرد ارتباط نرم افزاری و آنلاین و برخط گمرکات کشورهای هدف برای مبادلات اسناد و صحت سنجی و تأیید اسناد همه از جمله بحث‌هایی است که ما واقعاً نیازمند تغییر در آن هستیم.»
سایر اخبار این روزنامه
دولت‌های بانکدار و بدهکار!
پلنگ را دوره کردند و کشتند!
رژیم صهیونیستی چرا باید از صحنه روزگار محو شود؟
پس‌لرزه‌های جنگ اوکراین بر مناسبات مسکو - تل‌آویو
حمایت او از نظام اسلامی حجت شرعی به شمار می‌رفت
بیمه‌ها بین بیمار و بخش درمان نقشی بسیار بد بازی می‌کنند!
فرصت صادرات دوبرابری به کشورهای شمال را از دست ندهیم
معضل کوچ ورزشکاران را جدی بگیرید
