روزنامه جوان
1401/02/06
مردم صداقت رادیو را باور دارند
رادیو به سن ۸۲ سالگی رسید؛ اولین رسانه سراسری در ایران که در طول چند دهه فعالیت خود، نقش بی‌بدیلی در ارتباطات داشته است. رادیو در طول همه سال‌هایی که از عمرش گذشته نشان داده سن فقط یک عدد است و می‌توان با همه اقشار جامعه ارتباط داشت و مخاطب را به شنیدن دعوت کرد. «جوان» در گفتگو با مارال دوستی، برنامه‌ساز جوان و البته باسابقه رادیو که برنامه «پرانتز باز» را در رادیو نمایش روی آنتن می‌فرستد، به دلایل محبوبیت این رسانه، ویژگی‌های برنامه‌سازی در رادیو و آینده آن پرداخته است. یک تصویر کلیشه‌ای در ذهن بسیاری از ما شکل گرفته که رادیو یک جعبه سخنگو در کنار دست افراد مسن است که حوصله تماشای تلویزیون را ندارند، چقدر واقعیت رادیو با این تصویر در تضاد است؟زمانی که از رادیو به من پیشنهاد شد دوباره برنامه «پرانتزباز» را بسازم، این سؤال به ذهنم رسید که مگر هنوز رادیو مخاطب دارد؟ ولی برخلاف تصوری که گفتید، بله رادیو همچنان مخاطب دارد و اتفاقاً مخاطبش از میان همه گروه‌های سنی است و طرفداران جدی رادیو برنامه‌های آن را پیگیری می‌کنند. این مسئله ربطی به گروه سنی ندارد. هم اکنون «پادکست» که زیرمجموعه رادیو به شمار می‌رود از جمله قالب‌های پرطرفدار انتشار محتواست. باید قبول کنیم رادیو رسانه محبوبی است. در شرایطی که محبوبیت تلویزیون دچار ریزش شده، رادیو محبوبیت خود را حفظ کرده است. محبوبیت رادیو ناشی از چه عاملی است؟
موفقیت هر رسانه مدیون چند عامل است. رادیو هنوز برای افرادی که در حال سفر هستند، در دسترس‌تر از تلویزیون است یا کسانی که دوست ندارند ذهن‌شان را درگیر تصویر کنند، رادیو گزینه مناسبی است. یکی از دلایل موفقیت «کلاب هاوس» همین ایده گرفتن آن از رادیو بود. این شبکه اجتماعی برخلاف اینستاگرام که بر پایه تصویر و ویدئو است، صرفاً متکی به صدا بود. توجه به کلاب‌هاوس نشان داد مردم هنوز عاشق شنیدن هستند و نسبت به آن واکنش دارند. یکی از دلایل محبوبیت رادیو این است که فقط یک حس را درگیر می‌کند و شنونده می‌تواند به راحتی به سایر فعالیت‌هایش بپردازد و تمام ذهن و حواسش درگیر رادیو نباشد. رادیو متکی به صداست، در حالی که تلویزیون با داشتن تصویر، دست باز‌تری برای جلب مخاطب دارد، به عنوان برنامه‌ساز بفرمایید رادیو چه استراتژی‌ای باید داشته باشد که برنامه رادیویی جذابیت و محبوبیت پیدا کند؟
برنامه‌سازی در تلویزیون به دلیل نوع ساخت پرهزینه‌تر است، بالاخره باید دکور ساخت و تصویر گرفت، شاید رادیو کم‌هزینه‌تر باشد، اما کار در رادیو به شدت سخت‌تر است. در تلویزیون تصویر می‌تواند جای همه چیز را پر کند، ولی مجری رادیو فقط صدا را دارد! برای همین رادیو جای کوچک‌ترین اشتباه را ندارد. مجری تلویزیون در کنار گفتار با زبان بدن و حرکت دوربین می‌تواند مفاهیم را منتقل کند. در اجرای تلویزیونی حتی در صورت اشتباه با یک عذرخواهی ساده کار تمام میشود، اما در رادیو مجری فقط صدای خودش و موسیقی را دارد و باید تمام احساس و عواطف خود را از این دو طریق منتقل کند. برای همین کار سخت‌تر و در عین حال شیرین‌تر میشود، حتی در رادیو انتخاب یک موسیقی غلط هم می‌تواند کل برنامه را به مرز نابودی بکشد، در حالی که در تلویزیون موسیقی تنها بخشی از ابزاری است که برنامه‌ساز در اختیار دارد.
سال‌هاست برنامه «پرانتز باز» را تولید می‌کنید، این برنامه چطور شکل گرفت؟
زمانی که پیشنهاد ساخت برنامه «پرانتز باز» را دادم هنوز فضای مجازی به گستردگی امروز نبود و شبکه اینستاگرام راه‌اندازی نشده بود. پیشنهادم اجرای برنامه‌ای بود که به مسائل فرهنگی و هنری از نگاه مستند بپردازد و تصمیم گرفتم اجرای آن را به هنرمندان بازیگر بسپارم. این ایده بعد‌ها در تلویزیون ادامه پیدا کرد و شاهد حضور بازیگران در اجرای برنامه‌های تلویزیونی بودیم، البته فرق اجرای برنامه «پرانتز باز» این بود که در اینجا یک بازیگر به عنوان یک کارشناس در حوزه مسائل هنری مثل سینما اجرای برنامه دارد و با همکاران خودش که کارگردان یا تهیه‌کننده سینماست، گفتگو می‌کند. با توجه به قدمت «پرانتز باز»، چطور مدیران رادیو به یک جوان برای برنامه‌سازی اعتماد کردند؟
من پیش از ساخت این برنامه در رادیو، نویسنده، سردبیر و دستیار تهیه بوده‌ام. اتفاقاً برنامه‌ساز موفقی هم بودم، اما ساختارشکنی پرانتزباز را باید مدیون مدیرش دانست. باید از اطمینانی که آقای مهدی دهقان‌نیری، مدیر وقت رادیو نمایش داشتند تشکر کنم که این فرصت را مهیا کردند. اکنون هم مدیر وقت رادیو نمایش، محسن سوهانی، مدیر روشن و متفکری است. رادیو چقدر می‌تواند محلی برای پیگیری دغدغه‌های فرهنگی باشد؟
به نظرم مردم به رادیو اعتماد دارند و این باعث میشود از آن حرف‌شنوی داشته باشند. از سویی هم مخاطب رادیو کاملاً به مسائل فرهنگی آگاهی دارد. در این سال‌ها تلاش شده است در برنامه با مخاطبان صادقانه برخورد شود و به نظرم شنوندگان هم متوجه این موضوع شده‌اند. برای همین است که با برنامه همراه هستند. مدتی است وارد قرن جدید شده‌ایم، در این قرن برای رادیو و برنامه «پرانتز باز» چه افقی را پیش‌بینی می‌کنید؟
من هیچ وقت مدیر نبوده‌ام و تصمیم مدیران است که آینده رادیو را رقم می‌زند، پس باید دید مدیران چه طرح و برنامه‌ای دارند، زیرا برنامه‌ساز در حیطه‌ای که مدیران می‌خواهند فعالیت خواهد کرد، اما درباره پرانتز باز، می‌توانم امیدوار باشم که کمک کنیم تا مردم با فرهنگ قهر نکنند. متأسفانه تورم، گرانی و کرونا عواملی بوده‌اند که باعث شده‌اند مردم از سمت کتابخوانی و سینما رفتن دور شوند. درست است که این روز‌ها با افزایش قیمت بلیت سینما‌ها نمی‌شود از مردم انتظار داشت به سینما بروند، اما مثلاً می‌توان از طریق خرید لوح فشرده یا عضویت در پلت‌فرم‌ها، سینما را دنبال کنند. ما در پرانتز باز تلاش کرده‌ایم با حضور در برنامه‌های فرهنگی و تقبل برخی از هزینه‌ها، زمینه کاهش بار هزینه‌های فرهنگی را مهیا کنیم و امیدوارم این روند ادامه داشته باشد. مهم‌تر اینکه تلاش می‌کنیم خط‌کشی برای مدیران فرهنگی باشیم، ایشان را نقد یا راهنمایی کنیم، صدای مخاطب باشیم تا از تأثیرگذاری‌مان کم نشود.
سایر اخبار این روزنامه
انتخابات فرانسه کشته داد
فرانسوی‌ها دیگر به «تغییر با صندوق رأی» اعتماد ندارند
جناب وزیر! شما را به مظلومیت فنی و حرفه‌ای قسم
جهاد فرهنگی، ضرورت و الزامات
بدنامی برای علی مطهری بهتر از گمنامی است؟!
حصار حصر برداشته شد
دومین سال خشکسالی با دست‌خالی!
مردم صداقت رادیو را باور دارند
صدای شهلا ناظریان هم به تاریخ دوبله پیوست
صهیونیست‌ها حتی مزار برادرم را بمباران کردند
حیوان‌آزاری ناجوانمردانه همراه با لبخند مسئولان!
دستاورد‌های اقتصادی دولت سیزدهم به مرور قابل لمس میشود
سند راهبردی لوازم خانگی خردادماه امسال ابلاغ میشود
انقلاب پهپادی و موشکی در نیرو‌های چهار‌گانه ارتش
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب به آیت الله جوادی آملی
مالیات خانه‌های خالی خرج و برج قانونگذاری‌اش را هم درنیاورد
قدر بزرگ ولایت امام
