روزنامه ابتکار
1401/02/17
بیم و امیدها برای حیات وحش ایران ادامه دارد چالش برای احیای ژن یوز ایرانی
یوز ایرانی محصور در شرایط نیم اسارت که نام ایران را به او دادند، ۳ توله به دنیا آورد، آن هم با سزارین، ولی یکی از توله‌ها تلف شد و جنسیت دو تای دیگر هم که گفته می‌شد ماده هستند با بررسی‌های بعدی نر تشخیص داده شدند.به گزارش خبرآنلاین، این روزها خبرهای مهمی از حیات وحش ایران مخابره میشود. تلف شدن پلنگ جویبار به ضرب گلوله ماموران از یک سو و تولد ۳ توله یوز ایرانی در شرایط نیمه اسارت از سوی دیگر، دو سر طیف اخبار خوب و بد این حوزه را در هفته گذشته ساختند.
یوزپلنگ ماده‌ای که قهرمان این گزارش است، حاصل عملیات کشف قاچاق حیوانات است. دوشنبه (۴ دی ماه ۱۳۹۶) توله یوز هشت ماهه ماده‌ای طی همکاری مشترک یگان حفاظت محیط زیست و پلیس امنیت از قاچاقچیان حیوانات کشف و به پردیسان منتقل میشود. این توله یوز که «ایران» نام گرفت، در زمان کشف از سوء تغذیه رنج می‌برد و در کنار آن به علت جدایی زودهنگام از زادگاه خود، بسیاری از مهارت‌های بقا را فرا نگرفته بود. او مادر توله‌های تازه تولد یافته‌ای است که امید احیای ژنوم یوز ایرانی هستند.
احیای حیات وحش ایران با تولد این ۳ توله وارد فصل جدیدی شد چون آنطور که متخصصان می‌گویند شرایط تکثیر یوز در اسارت تاکنون در دنیا تجربه نشده است و تولد توله‌های ایران، اولین مورد از این نوع شمرده میشود.
همانطور که پیش‌بینی می‌شد زایمان ایران به سختی انجام شد و دامپزشکان مجبور به سزارین این حیوان شدند. رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در این باره گفت: با توجه به حضور تیم دامپزشکی از یک هفته گذشته و بررسی شبانه‌روزی رفتارهای این جانور، مشخص شد که بارداری کامل بوده و با توجه به شرایط فیزیکی گونه و عدم توانایی در زایمان طبیعی، با نظر دامپزشکان مشاور و دامپزشک معتمد سازمان، نسبت به انجام زایمان سزارین صحرایی اقدام شد.
یک متخصص دامپزشکی البته می‌گوید سزارین ایران کار عجیبی بوده که شاید می‌شد انجام نشود. پیام محبی، رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران، در این باره گفت: برای من این سوال پیش آمد که چرا ایران را سزارین کردند. اینکه در وضعیت بیابانی تشخیص دهیم یک حیوان شرایط سخت‌زایی دارد خیلی دشوار است، از نظر من طبیعی‌ترین کار برای حیوان ماده زاییدن است، البته الان نمی‌خواهم در تصمیم دامپزشکان آن‌جا تردیدی ایجاد کنم اما نظرم این است که باید زایمان طبیعی انجام می‌داد، البته باید دید دامپزشک میدان به چه چیزی رسیده بوده که تصمیم گرفته ایران سزارین بشود.
این سخنان در بین متخصصان حوزه حیات وحش مخالفانی هم دارد و برخی معتقدند باید سزارین ایران انجام می‌شد. در این باره دکتر بهرنگ اکرامی دامپزشک متخصص مامایی و بیماری‌های تولید مثل، یوزهای متولد شده را از دستاورد بزرگ علمی برای ایران عنوان کرد، او با بیان اینکه هر سه توله‌های متولدشده یوزپلنگ ایرانی ماده هستند بیان کرد: این اتفاق نویدبخش آینده‌ای روشن در جهت زادآوری‌های نسل بعدی و افزایش جمعیت این گونه ارزشمند خواهد بود.
این دامپزشک متخصص مامایی و بیماری‌های تولیدمثل افزود: ما یک لانه سنگی را برای یوزپلنگ تهیه کردیم که با دوربین‌های مداربسته که درون آن تعبیه کرده بودیم، پروسه زایمان را به‌طور غیرمستقیم رصد می‌کردیم که متوجه شدیم یوزپلنگ مادر بسیار بی‌قرار و بی‌تاب است و چندین بار وارد لانه سنگی شد و بازدید کرد اما اتفاقی نیفتاد و زایمان صورت نگرفت و با توجه به اینکه اولین زایمان یوزپلنگ بود. علامت سوال‌های بسیاری برای ما به وجود آمده بود و ما این‌ها را بر اساس رفتار طبیعی حیوان ورانداز کردیم.
وی ادامه داد: نگرانی ما از ساعت ۱۱ صبح شروع شد و تا ساعت ۲ ظهر ما دیدیم که روند زایمان اتفاق نیفتاد و یوزپلنگ به علت درد و زورهای مکرر دچار بیحالی شده است. حوالی ساعت دو و نیم بعدازظهر زورهای زایمانی حیوان کم شد که ما به آن انرژی‌های ثانویه رحمی می‌گوییم به این معنا که رحم آن‌قدر زور می‌زند و تخلیه صورت نمی‌گیرد و باعث میشود عضلات رحم خسته شوند و دیگر زوری صورت نمی‌گیرد. من گفتم نظر بنده سزارین است و حتماً باید امروز عمل سزارین صورت گیرد با دکتر اکبری - سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست - هم صحبت کردیم و وضعیت را توضیح دادیم. من گفتم با مسئولیت خودم جراحی سزارین را انجام می‌دهم و ما تجهیزات استاندارد اولیه را داریم و چون وضعیت یوزپلنگ بحرانی بود و سلامت توله‌ها بسیار مهم بود ما زمان را غنیمت شمردیم و با همکاری دوستان وهمکاری دکتر مرعشی که به‌عنوان دامپزشک ناظر تشریف آورده بودند، عملیات بیهوشی حیوان را انجام دادیم، جراحی با موفقیت صورت گرفت و سه توله را از رحم خارج کردیم که دوتا از توله‌ها تنفس نداشتند که ما احیا کردیم و توله سوم همان اول تنفس خوبی داشت و خیلی زود صدای توله‌ها نشان از سلامتی آنها بود.
مرگ یک توله همه را شوکه کرد؛ فراخوان نام‌گذاری برای دو توله زنده
اما با وجود امیدهایی که در ابتدای این زایمان در دل ایرانیان زنده شد، چیزی نگذشت که متاسفانه یکی از توله‌های ایران تلف شد و از بین رفت. دکتر بهرنگ اکرامی از تلف شدن یکی از سه توله ایران، یوزپلنگی که ۱۱ اردیبهشت در توران سزارین شد، خبر داد. عضو هیئت علمی دانشگاه و متخصص مامایی و بیماری‌های تولیدمثل گفت: این توله از زمان تولد ضعیف و در این چهار روز افزایش وزنی نداشت و بعد از کالبدشکافی علت تلف شدن ناهنجاری مادرزادی ریه سمت چپ و چسبندگی ریه تعیین شد.
برای توله‌های باقیمانده، سازمان محیط زیست، فراخوان داد تا هر کس نام خوبی در نظر دارد پیشنهاد دهد. در این فراخوان پویش مردمی که توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست و با همکاری رسانه ملی برگزار خواهد شد، به افرادی که نام های ارسالی آنان توسط هیات داوران مردمی برگزیده شود، جوایز نفیسی اهدا خواهد شد. مسئول دبیرخانه برگزاری رویدادهای ملی و بین‌المللی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اهمیت جهانی این رویداد بی‌سابقه اظهار داشت: علاقه‌مندان می‌توانند از ۲۰ اردیبهشت تا ۲۰ خرداد ۱۴۰۱ از طریق سامانه پیامکی برنامه طبیعت ۳۶۰ شبکه دو سیما (۳۰۰۰۰۳۶۰) و یا سامانه http://Farzandan-e-iran.ir اسامی پیشنهادی را اعلام کنند.
اشتباه عجیب محیط زیست؛ توله‌ها ماده نیستند!
اما کمی بعد خبر عجیبی شنیده شد، توله‌های ایران، هر دو نر هستند. سازمان محیط زیست پس از بررسی‌های لازم و علمی عنوان کرد تشخیص جنسیت گربه سانان مخصوصاً یوزپلنگ در روزهای اول که توله‌ها متولد شده بودند بسیار سخت و حساس بوده و اندام‌های تناسلی آنها به راحتی قابل تشخیص نیست که با رشد حیوان، تعیین جنسیت مرحله به مرحله آسان‌تر خواهد بود. دامپزشکان حاذق و مجرب، مجدداً توله یوزها مورد معاینه قرار داده و مشخص شد توله‌ها نر هستند.
برای آینده فرزندان «ایران» برنامه داشته باشیم
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با بیان اینکه تولد توله‌های «ایران» اتفاقی مهم و بزرگ برای محیط زیست کشور است،اظهار کرد: محیط زیست باید برنامه‌های حفاظتی برای «ایران» و توله‌هایش ارائه دهد.
بر اساس گزارشی از ایسنا، مرتضی پورمیرزای نیز در واکنش به تلف شدن یکی از توله یوزهای «ایران» گفت: با توجه به اینکه اولین زادآوری «ایران» بود، از ابتدا هم به دلیل اینکه یکی از توله‌ها هنگام زایمان ضعیف بود، احتمال تلف شدن آن دور از انتظار نبود.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با بیان اینکه سازمان محیط زیست برای اعلام جنسیت عجله کرده است و می‌توانست دیرتر اعلام کند،اظهار کرد: هم جنس نر و هم جنس ماده می‌توانند برای زادآوری مناسب باشند،به شرطی که زنده و سالم بمانند.
وی افزود: ماده بودن یوزپلنگ‌ها بهتر بود چرا که جنس‌نر بیشتری در دسترس است ولی نر هم می‌تواند در آینده کمک کند. مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در واکنش به تلف شدن توله یوز گفت:دلیل تلف شدن آن مشخص نیست ولی طبق اطلاعات سازمان محیط زیست،توله یوز کالبدشکافی شده و دلیل تلف شدن آن یک مشکل مادرزاده بوده است.
وی با تاکید براینکه سازمان محیط زیست باید برنامه مناسبی برای نگهداری از توله‌ها تدوین کند، گفت: باید ببینیم که آیا سازمان محیط زیست برای این توله‌ها برنامه‌ای دارد یانه؟ تاکنون برنامه‌ای اعلام نکرده است اما مسیری که به‌طور ایده‌آل برای آنها متصوریم این است که «ایران»موفق شده تا شکار را آموزش ببیند چراکه ایران از دوران کودکی از طبیعت جدا شده و تاکنون موفق به شکار نشده بود و در اولین گام مسئله آموزش شکار به توله‌ها دارای اهمیت است سپس باید به فنس‌های بزرگتر منتقل شوند.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی تاکید کرد: تولد این یوزها با اینکه دیراتفاق افتاد ولی بسیار مهم است. نکته حائز اهمیت این است که برنامه‌ای برای آینده آنها داشته باشیم، صرفا داشتن آنها بدون برنامه‌ریزی فایده ندارد چرا که توله یوزها در اسارت به دنیا آمده‌اند و بزرگ خواهند شد و اگر برنامه حفاظتی برای آنها نداشته باشیم، صرفا هزینه هستند.
وی اضافه کرد: در طبیعت توله‌ها حدود ۱۸ ماه با مادر زندگی می‌کنند بنابراین از امروز باید به فکر ۱۸ ماه آینده باشیم که یوزها باید از هم جدا شوند.
پورمیرزای افزود: این توله یوزها نمی‌توانند فعلا در طبیعت رها شوند و باید تلاش کنیم که با کمک آنها به یک جمعیت پشتیبان در اسارت برسیم و از نسل‌های بعدی به بازوحشی سازی و رهاسازی آنها در طبیعت فکر کنیم.«ایران» تنها یوزپلنگ ماده‌ای است که تاکنون در اختیار داشته‌ایم که می‌تواند به‌صورت طبیعی جفت‌گیری کند و زایمان داشته باشد.
وی با بیان اینکه «ایران» حدود پنج سال سن دارد، اظهار کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که این اولین زایمان «ایران» بود. در آفریقا این تجربه وجود داشته است که تا ۱۴ سالگی هم زادآوری در یوزهای ماده وجود داشته باشد ولی این مسئله بستگی به نوع نگهداری آنها دارد.
پورمیرزای در پاسخ به این پرسش که آیا توله‌ها جدا از مادرشان نگهداری می‌شوند یانه؟ اظهار کرد: توله یوزها با توجه به این که مادر سزارین شده جدا از مادر نگهداری می‌شوند ولی باید در اسرع وقت به مادر معرفی شوند تا آنها را بپذیرد و نگهداری کند و به توله‌ها شیر دهد. هرچند تا این لحظه آنها را نپذیرفته است.
سایر اخبار این روزنامه
بیم و امیدها برای حیات وحش ایران ادامه دارد
چالش برای احیای ژن یوز ایرانی
محمد علی وکیلی
چرایی رادیکال شدن اعتراضات خیابانی
سرنوشت کیفیت و ایمنی خودرو چه خواهد شد؟
کیفیت خودرو زیر سایه اختلاف نظر مدیران
«ابتکار» با لیدا طاهری، تصویرگر کتاب کودک، گفت‌وگو کرد
فرزند هنر باش
سرنوشت جنگ روسیه و اوکراین همچنان در ابهام
مقدمه چینی برای پایان جنگ یا شروع جنگ هسته‌ای؟
دولت می‌تواند جلوی سونامی گرانی‌ها را بگیرد؟
روزهای سخت اقتصادی
سخنگوی دولت:
نان و دارو گران نمی‌شود
آیت الله جوادی آملی:
ملّت بدون مال ، ملّت ویلچری است
حزب نخست وزیر انگلیس در انتخابات لندن شکست سنگینی خورد
پس‌لرزه‌های پارتی‌گیت برای حزب جانسون
فشار وخیم اقتصادی و سودای عدالت شعار زده
گسترش سایه های شوم فقر
یک کارشناس مسائل اروپا مطرح کرد
جنگ اوکراین؛ بهانه غرب برای تسویه حساب با پوتین
فرهنگی:
افزایش قیمت اینترنت قابل قبول نیست
