تدبیر معاش،‌ تکلیف اصلاح

گروه سیاسی/ دولت سیزدهم در تلاش است تا بر قامت شعار «هم جان مردم و هم نان مردم» جامه حقیقت بپوشاند. این شعاری بود که همزمان با اوج گرفتن همه‌گیری کرونا بر زبان دولتمردان سابق جاری شد و با این حال تحقق یافتن آن برعهده دولت سیزدهم قرار گرفت و کامیابی دولت در فعلیت بخشیدن به نیمه نخست شعار، امیدواری‌ها را به عبور سلامت «نان مردم» از گردنه اصلاحات اقتصادی ناگزیر و بیماری تورم تقویت کرده است.
سید ابراهیم رئیسی دولت را در حالی تحویل گرفت که  هر روز ده‌ها هزار نفر در زمره مبتلایان جدید قرار می‌گرفتند و صدها نفر از مردم به دلیل ابتلا به کرونا جان می‌سپردند و بر خلاف توقع مردم، روند واکسیناسیون گروگان عملکرد ضعیف دولت وقت در واردات واکسن و ادعای وجود مانعی به نام نپیوستن به FATF  در برابر واردات واکسن بود؛ با این‌حال دولت سیزدهم به محض در دست گرفتن سکان اداره کشور و همراهی مردم چنان وفوری در زمینه انواع واکسن پدید آورد که مردم طعم شیرین ایمنی جمعی در برابر کرونا را چشیدند. چنان که در روزهای اخیر اندیشکده امریکایی رند در گزارشی تحلیلی با اشاره به وضعیت بغرنجی که ایران برای مقابله با کرونا از حیث تحریم‌های اقتصادی در برابر خود داشت، روی کار آمدن دولت جدید در ایران را نقطه عطف تسریع روند واکسیناسیون و پیروزی در این مبارزه دانست و نوشت: «بزرگ‌ترین نقطه عطف درخصوص مهار همه‌گیری زمانی بود که ایران تحت مدیریت رئیس ‌جمهور جدید، تسریع روند تزریق روزانه واکسن کووید۱۹ را کلید زد. ایران با نرخ بالای ابتلا و بستری بیمارستانی دست‌ و پنجه نرم می‌کرد. سه سال قبل، در آن مقطع، بیماری کرونا از نوع دلتا سویه غالب و دسترسی به واکسن در ایران کماکان محدود بود. ایران یکی از کشورهایی بود که در روزهای نخست همه‌گیری شدیدتر از بقیه در معرض شیوع بیماری قرار گرفت.»
تدابیری برای تکرار موفقیت
دولت سیزدهم اگرچه حتی به اعتراف بیگانگان در پاسداری از جان مردم در برابر کرونا پیروز شد اما برای تکرار این موفقیت در غلبه بر همه‌گیری گرانی و تورم، در عین حفظ امنیت غذایی و پاسخ به مسائل معیشتی مردم به تدابیری گسترده‌تر و کارسازتر باید تمسک می‌جست.  آزادسازی قیمت‌های چهار قلم کالای مصرفی و نیز اصلاح نظام پرداخت یارانه به عنوان تکلیفی که قانون بودجه مصوب مجلس بر دوش دولت گذاشته بخش مهمی از جراحی اقتصادی است که دولت سیزدهم جز انجام آن چاره دیگری نداشت؛ حذف ارز ترجیحی از نظام یارانه‌ای کشور و اختصاص منابع حاصل از آن برای واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات مصرفی پزشکی. حکمی که اجرای آن مستلزم  «اجماع»، «اقناع‌سازی افکار عمومی» و «آماده‌سازی زیرساخت‌های کشور» بود. دولت اما از این مقدمات به مثابه ابزار وقت‌کشی استفاده نکرد بلکه تکلیف خود را با حرکتی گام به گام و برای جلوگیری از بروز کمترین تنش و نگرانی از تبعات تغییر قیمت‌ها در میان مردم عملی کرد. گفت‌وگوی بی‌واسطه رئیس جمهور با مردم در شامگاه دوشنبه برای تشریح صادقانه دلایل انجام این جراحی اقتصادی و جبران‌هایی که برای جلوگیری از تأثیر سوء بر رفاه مردم در نظر گرفته شده بود از جمله پرداخت پیش‌پیش دو ماه یارانه اقدامی بود که به دغدغه مردم برای چگونگی مواجهه با تغییر برخی اقلام مصرفی‌شان اطمینان خاطر داد.  علاوه بر اینکه سامانه‌های برخط  پیشاپیش فراهم شده از سردرگمی مردم و بی‌پاسخ ماندن درخواست‌هایشان جلوگیری می‌کرد.با وجود در نظر گرفتن همه این پیش‌بینی‌ها مقامات عالی دولت از جمله شخص رئیس جمهور و معاون اول او در مقام اجرا در صف نخست پاسخگویی و همراهی با مردم ایستادند. آیت‌الله رئیسی که از ابتدا تأکید کرده بود برای انجام تکلیف خود و اجرای این اصلاح اقتصادی حاضر است از آبروی خود هزینه کند، برخلاف اصحاب «صبح جمعه» در اولین روز اجرای تغییرات با حضور در میان مردم و اتفاقاً در یکی از مناطق کمتر برخوردار شهر به دغدغه‌های آنان پاسخ داد و با گفتن این جمله که «تا زنده‌ام، اجازه نخواهم داد مردم از طرح عادلانه‌سازی یارانه‌ها آسیب ببینند» آنها را به آرامش و اعتماد فراخواند. محمد مخبر هم با حضور در منطقه اسلامشهر روند کار و توزیع کالاهای اساسی مورد نیاز مردم را پیگیری کرد. اقداماتی که بیش از هر چیز تأکیدی بر وجود همراهی و همدلی دولت با مردم بود.


اجماع نخبگان کشور و شرایط جهانی
نقطه اتکای این رویکرد دولت اطمینان به درک و آگاهی مردم نسبت به شرایط موجود کشور و شرایط بین‌المللی مقوم ضرورت انجام این جراحی اقتصادی بود. توزیع عادلانه یارانه‌ها و نجات اقتصاد کشور از تبعات تخصیص بی‌محابای ارز ترجیحی که در سال‌های گذشته مسبب اصلی توزیع رانت و بروز فساد بود در کنار وضعیت حاکم بر عرصه بین‌المللی از جمله دلایلی است که این اصلاح را موضوع اجماع نخبگان سیاسی و اقتصادی جامعه قرار داده است. جامعه ایران در حالی به استقبال این تغییر مهم و تأثیرگذار اقتصادی می‌رود که خبرگزاری‌های بین‌المللی در خبرهای خود از بحران‌های غذایی ناشی از جنگ روسیه و اوکراین می‌نویسند. چنان که یورونیوز یک روز از کمبود مواد غذایی در اروپا می‌نویسد و روز دیگر از افزایش قیمت گندم و افزایش نگرانی‌ها در سراسر خاورمیانه و شمال آفریقا.

بــــرش

در نشست سران قوا مطرح شد
بررسی آخرین وضعیت اجرای طرح عادلانه کردن یارانه‌ها

در نشست سران سه قوه که به میزبانی رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار شد بر استمرار نظارت دقیق بر بازار کالاهای ضروری معیشتی و حفظ آرامش معیشتی مردم تأکید شد.  به گزارش ایرنا، در نشست عصر دیروز سران قوا که با حضور آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور، محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه در مجلس شورای اسلامی برگزار شد، رؤسای قوای مقننه و قضائیه ضمن تشکر از دولت برای اجرای طرح عادلانه کردن یارانه‌ها، بر همراهی و همکاری همه دستگاه ها با دولت برای اجرای این طرح تأکید کردند. در این جلسه، سران قوا ضمن بررسی مسائل مربوط به اجری طرح عادلانه کردن یارانه‌ها، توجه به مسائل مختلف این طرح و رسیدگی به شکایات و مطالبات مردم درباره پرداخت کمک معیشتی به صورت دقیق و در کوتاه ترین زمان ممکن را مورد توجه قرار داده و بر برخورد با تخلفات احتمالی در روند توزیع کالاهای ضروری تأکید کردند. در این نشست همچنین سران سه قوه  بر توجه به حفظ آرامش معیشتی مردم به عنوان ستون اصلی اجرای این طرح تأکید و خاطرنشان کردند؛ همانگونه که مدیران اجرای طرح پیگیر هستند، باید به نحوی اقدام شود که هم کالاها و اقلام مورد نیاز مردم بموقع در بازارهای هدف توزیع شود و هم اجرای طرح به گونه‌ای پیش برود که در کوتاه ترین زمان، ساختار استفاده از کالابرگ الکترونیکی برای عرضه کالاهای ضروری به قیمت شهریور ۱۴۰۰ آماده و اجرا شود.