نقطه اصابت یارانه‌های جدید


گروه اقتصاد کلان: پس از اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها باید در انتظار حذف یارانه پنهانی بود که تا پیش از این دهک‌های برخوردار و ثروت‌مند از آن بهره‌مند می‌شدند و نوعی عدالت پرداخت در یارانه‌ها در اقشار مختلف ایجاد شود.
به گزارش «تجارت»،سرنوشت دهک‌های ضعیف بعد از اصلاح نظام یارانه‌ها موضوعی است که کیوان کاشفی،‌رئیس اتاق بازرگانی کرمانشاه به آن پرداخسته است. از این پس، «یارانه ۴۵هزار تومانی» و «یارانه معیشتی» به‌عنوان جزئی‌از یارانه جدید پرداخت می‌شود. قرار است که دهک‌های اول تا سوم به میزان ۴۰۰هزار تومان و دهک‌های چهارم تا نهم به میزان ۳۰۰هزار تومان در ماه به شکل سرانه دریافت کنند. پیش از این خانوار یک‌نفره حدود ۱۰۰هزار تومان دریافت می‌کرد که با پرداخت جدید این رقم، (بسته به دهک درآمدی) ۳ یا ۴برابر خواهد شد. این مبالغ، از تغییر شیوه پرداخت ارز ۴۲۰۰تومان حاصل و مستقیم به سرپرست خانوارها پرداخت می‌شود. علاوه بر این یارانه نقدی، در گام بعدی یارانه دارو به شرکت‌های بیمه و یارانه نان نیز به نانواها پرداخت خواهد شد. به گفته مسوولان، پرداخت ارز ۴۲۰۰تومان به شیوه قبلی، علاوه بر فساد و افزایش قاچاق معکوس کالاهای اساسی، تورم این کالاها را نیز کنترل نکرده بود. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که این 46‌هزار میلیارد تومان در خانوارهای کم‌درآمد و دارای درآمد متوسط توزیع شده است. براساس قانون بودجه سال 1401 برای دهک‌‌‌های اول تا سوم، یارانه 400هزارتومانی پرداخت شده که میزان آن بر حسب تعداد اعضای خانوار از 4 تا 6/ 4 برابر شده است. برای دهک‌‌‌های چهارم تا نهم نیز یارانه 300هزارتومانی به ازای هر نفر واریز شده که نسبت به قبل میزان آن نیز بین 3 تا 5/ 3 برابر شده است. تا پیش از این، یارانه نقدی و معیشتی در دو مرحله پرداخت می‌‌‌شد، اما پس از این، مجموع این یارانه‌‌‌ها با عنوان یارانه حمایتی در یک مرحله‌‌‌ پرداخت‌‌‌ خواهد شد. بنابراین یارانه‌‌‌ها یکسان شده است.
اما عضو هیات رئیسه اتاق ایران با اشاره به حذف تدریجی ارز ترجیحی که از سوی دولت آغاز شده، گفت: این اقدام بسیار شجاعانه و آینده‌نگرانه بود و بسیاری از کارشناسان سال‌ها بر لزوم اجرای آن تأکید داشتند. رئیس اتاق کرمانشاه، حذف ارز ترجیحی را اقدامی آینده‌نگرانه و ناگزیر از سوی دولت عنوان کرد که برای جلوگیری از خسارت بیشتر باید اجرا می‌شد؛ اما در کنار آن باید تمهیداتی هم برای حمایت از دهک‌های پایین جامعه اندیشیده شود.
بنابراین آن طور کاشفی صورت مسئله را تشریح کرده است دولت بعد از این اصلاح ساختاری باید به سمت حمایت ویژه‌تر از اقشار آسیب‌پذیر برود. بررسی‌ها هم نشان می‌دهد که تقریبا بیش از 95 درصد جامعه از یارانه‌ نقدی جدید بهره‌مند شده‌اند، هر چند رقم دریافتی آن‌ها بنا به دهکی که در آن قرار دارند متفاوت است.

حذف ارز ترجیحی گامی گریزناپذیر
کاشفی در جلسه هفتاد و هفتم شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان کرمانشاه با بیان اینکه هرچقدر حذف ارز ترجیحی دیرتر انجام شود دامنه خسارات آن نیز برای مردم گسترده‌تر خواهد بود، اظهار کرد: مهم‌ترین نکته برای اجرای موفق این طرح همراهی مردم و توجیه کردن آنها در زمینه ضرورت حذف ارز ترجیحی است. رئیس اتاق کرمانشاه با تأکید بر اینکه یکی از مهم‌ترین ملزومات اجرای موفق حذف ارز ترجیحی، حمایت از دهک‌های آسیب‌پذیر است، گفت: دولت برای این زمینه برنامه‌هایی دارد و مبالغی را نیز به‌حساب مردم واریز کرده؛ اما حمایت‌ها باید مستمر شود تا مردم بتوانند قدرت خرید خود را حفظ کنند. کاشفی همچنین بر لزوم تشدید نظارت بر بازار در شرایط کنونی تأکید کرد و افزود: نباید اجازه دهیم در این شرایط با سوءاستفاده عده‌ای خاص هزینه بیشتری به مردم تحمیل شود. وی معتقد است، تشدید نظارت‌ها حداقل باید طی سه تا پنج ماه آینده تداوم یابد تا زمانی که قیمت‌ها در بازار و سبد خانواده تثبیت شود. عضو هیات رئیسه اتاق ایران همچنین خواستار توجیه مردم درباره مزایای این طرح شده تا همراهی بیشتری داشته باشند و عنوان کرد: باید برای مردم روشن کنیم که اختصاص ارز ترجیحی نه به سود مردم بود و نه دولت و تنها عده‌ای از آن سودهای کلان می‌بردند. کاشفی با بیان اینکه لازم است مردم بدانند هدف از حذف ارز ترجیحی توزیع عادلانه یارانه‌ها است، تأکید کرد: اگر چند ماه صبر کنیم اجرای این طرح در بلندمدت می‌تواند در پایین آوردن تورم مؤثر باشد. وی از حمایت بخش خصوصی از این طرح هم یاد کرد و افزود: بخش خصوصی برای اجرای این طرح در کنار دولت خواهد بود و هر کمکی که نیاز باشد انجام خواهیم داد. موضوع دیگری که کاشفی در نشست شورای گفت‌وگوی استان کرمانشاه به آن اشاره کرد، وضعیت تجارت خارجی استان کرمانشاه در سال ۱۴۰۰ بود که پس از استان‌های هرمزگان، بوشهر، خوزستان و آذربایجان غربی در جایگاه پنجم کشور قرار گرفتیم و این افتخاری برای استان و ماحصل تلاش تجار و تولیدکنندگان و همراهی مسئولین کرمانشاه است. وی با اشاره به هدف‌گذاری صادرات ۴۵ میلیارد دلاری کشور در سال گذشته که درنهایت ۱۰۷ درصد تحقق داشت، گفت: برای استان کرمانشاه نیز هدف‌گذاری دو میلیارد و ۸۳۸ میلیون دلاری داشتیم که با ثبت رقم دو میلیارد و ۸۸۵ میلیون دلاری تحقق ۱۰۲ درصدی را شاهد بودیم. کاشفی یکی از نکات قابل‌توجه تجارت خارجی استان در سال گذشته را رشد قابل‌توجه ترانزیت مبدأ و مقصد اعلام کرد که به ارقام ۶۱۸ میلیون دلار و ۵۶۳ میلیون دلار رسیده که بیانگر قابلیت‌های ترانزیتی استان است. رئیس اتاق کرمانشاه از رشد قابل‌توجه صادرات از سه مرز سومار، خسروی و شیخ صله هم یاد کرد و افزود: اگر گمرک دو مرز سومار و شیخ صله مستقل شود امسال به رقم صادرات سه میلیارد دلاری در استان خواهیم رسید. وی از اهمیت حوزه صادرات و تجارت استان هم یاد کرد و خواستار برگزاری جلسه شورای گفت‌وگوی ویژه برای این حوزه با تجار و صادرکنندگان استان شد. کاشفی در ادامه اشاره‌ای هم به اهمیت برقراری مجدد کارگروه تعیین ماهیت مشتقات نفتی داشت و عنوان کرد: با توجه به تعدد واحدهای تولیدی و صادراتی حوزه نفت و پتروشیمی استان وجود این کارگروه در استان بسیار ضروری است. به عقیده وی، اگر این کارگروه در استان فعال نباشد، بررسی آزمایش‌ها در استان اصفهان بسیار زمان‌بر خواهد بود؛ درحالی‌که با فعال شدن کارگروه تعیین ماهیت مشتقات نفتی در کرمانشاه می‌تواند مرکزی برای ارائه خدمات به استان‌های غرب کشور باشد. وی همچنین به موضوع افزایش تعرفه جرائم تخلفات ساختمانی هم اشاره کرد که در جلسات قبل شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی بارها درباره آن صحبت و جلسات متعددی در این زمینه برگزار شد اما تاکنون تغییری در تعرفه‌ها رخ نداده است. کاشفی معتقد است: اگرچه افزایش تعرفه‌ها در کوتاه‌مدت منجر به افزایش درآمد شهرداری می‌شود اما درنهایت رونق حوزه ساخت‌وساز و صدور پروانه‌های ساختمانی را تخت تأثیر قرار خواهد داد.