روزنامه وطن امروز
1401/02/26
تخلیه اطلاعاتی مذاکرات؟
گروه سیاسی: روایت‌های ضد و نقیض از اتفاق روز جمعه در فرودگاه فرانکفورت به دنبال دستگیری «انریکه مورا» دیپلمات ارشد اروپایی و هماهنگ‌کننده مذاکرات وین به همراه همراهانش، بار دیگر یادآور برخی تلاش‌های مرموز جاسوسی- امنیتی در ماجرای برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات شد. دستگیری و بازداشت عجیب و مرموز مقام ارشد اتحادیه اروپایی و معاون بورل که وظیفه هماهنگی مذاکرات وین را بر عهده دارد توسط پلیس آلمان همچنان محل ابهام و دارای پشت پرده‌ای مرموز از آنچه که در ساعات ابتدایی صبح جمعه در فرودگاه فرانکفورت گذشت، است. روز جمعه پس از آنکه مورا و همراهانش بعد از مذاکرات فشرده برای گشودن گره‌ای که آمریکایی‌ها بر گفت‌وگوهای وین زده‌اند، تهران را به مقصد بروکسل ترک کردند، پلیس آلمان او را به همراه «استفان کلمنت» سفیر اتحادیه اروپایی در سازمان ملل و «برونو شول» رئیس کارگروه ایران در اتحادیه اروپایی بازداشت کرد اما هر سه آنها پس از مدت کوتاهی آزاد شدند. پلیس آلمان اندکی بعد اعلام کرد این ۳ دیپلمات را به مدت ۴۰ دقیقه بازداشت کرده است. به گفته پلیس، این بازداشت بر اساس شاخص‌های رایانه‌ای انجام شده و ارتباطی به خود این اشخاص نداشته است. طبق توضیحات پلیس آلمان، یکی از دلایل بازداشت آنها به مسیر پروازی‌شان مربوط بوده است اما پایگاه خبری- تحلیلی پولیتیکو شنبه گزارشی به نقل از برخی مقام‌ها در اتحادیه اروپا منتشر کرد که با ادعاهای پلیس آلمان نمی‌خواند. این پایگاه آمریکایی با اشاره به توقیف مورا و همراهانش گزارش داد: یک دلیل که در میان مقام‌های اتحادیه اروپایی مطرح میشود این است که این سه دیپلمات به دلیل تغییر برنامه‌های‌شان در تهران مجبور شده‌اند چندین‌بار بلیت سفرشان به اروپا را عوض کنند و همین موضوع احتمالا باعث ارسال اتوماتیک هشدار برای پلیس مرزی شده و پلیس هم توجهی به هویت مسافران نکرده است. یک منبع در اتحادیه اروپایی به پایگاه پولیتیکو گفت انریکه مورا و ۲ دیپلمات دیگر هنگام ایستادن در صف کنترل گذرنامه‌ها بازداشت شده و در مرکز پلیس فرودگاه فرانکفورت از یکدیگر جدا شدند. این منبع می‌گوید پلیس به رغم درخواست‌های مکرر مورا از ارائه توضیح درباره دلایل بازداشت خودداری کرده اما پلیس آلمان مدعی است دلایل بازداشت برای ۳ مسافر شرح داده شده است؛ چه اینکه بر خلاف توضیحات مختصر و ناکافی پلیس آلمان، انریکه مورا خود رسما اعلام کرده بود هیچ توضیحی به آنان داده نشده است. او در توئیتی نوشت: پلیس آلمان در فرودگاه فرانکفورت در مسیر بروکسل در حالی که از تهران بازمی‌گشتم، مانع ادامه سفر من شد. هیچ توضیحی داده نشد. [متوقف کردن] یک مقام اتحادیه اروپایی در یک ماموریت رسمی با گذرنامه دیپلماتیک اسپانیایی. گذرنامه و گوشی‌هایم را گرفتند. او در ادامه در توئیتی دیگر نوشت: اکنون به همراه ۲ همکارم، سفیر اتحادیه اروپایی در سازمان ملل در وین و رئیس گروه ویژه ایران در سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپایی آزاد شده‌ایم. ما را جدا از هم نگه داشتند. از ارائه هر گونه توضیح درباره آنچه به نظر نقض کنوانسیون وین است، خودداری کردند. «وطن‌امروز» در گزارش روز شنبه خود درباره بازداشت مورا نوشت: «با آنکه تحلیل‌های فراوانی از بازداشت انریکه مورا قابل ذکر است، از جمله اینکه ممکن است پای رژیم صهیونیستی در میان باشد و صهیونیست‌ها با درک نزدیک شدن طرف‌ها به حصول توافق به واسطه نفوذ بر دستگاه امنیتی آلمان قصد مانع‌تراشی در روند گفت‌وگوها را داشته باشند اما توقیف چند ساعته یکی از دیپلمات‌های ارشد اتحادیه اروپایی اتفاقی نیست که بتوان بسادگی از کنار آن گذر کرد. این اتفاق به طور طبیعی برای کشورمان هم رفتاری اهانت‌آمیز از طرف غرب قلمداد خواهد شد و پیام خوبی برای ایران به عنوان کشور میزبان انریکه مورا محسوب نخواهد شد. این در حالی است که ایران در مقطع کنونی رغبتی به سفر مجدد مورا به تهران نداشت و این سفر به پیشنهاد جوزپ بورل و دیپلمات‌های غربی انجام شد اما هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی در مذاکرات وین پس از بازگشت از تهران در یکی از کشورهای اروپایی که عضو برجام است بازداشت میشود! بورل هفته گذشته به فایننشال‌تایمز گفت از انریکه مورا خواسته است به تهران سفر و با مقامات ایران رایزنی کند اما اذعان کرد ایران «تا حد زیادی» به این مساله «بی‌میل» بوده است. بنابراین بورل به عنوان مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی که این روزها برای نجات توافق تلاش زیادی می‌کند و به دنبال یک راه‌حل میانه است، مسؤول مستقیم این افتضاح سیاسی است و باید پاسخگوی آن باشد. از طرف دیگر، بازداشت نماینده اتحادیه اروپایی بیش از هر موضوع دیگری اثبات می‌کند بر خلاف تبلیغات اخیر آمریکایی‌ها و شرکای اروپایی که کشورمان را مسؤول وقفه و بن‌بست در مذاکرات معرفی می‌کردند، مخالفان توافق را باید در جای دیگری جز تهران جست‌وجو کرد». در همین حال دکتر حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: به نظر می‌رسد بازداشت موقت هماهنگ‌کننده گفت‌وگوهای وین در جریان بازگشت از تهران در فرودگاه فرانکفورت آلمان جنبه امنیتی داشته است. وی در گفت‌وگو با ایسنا، در ارتباط با بازداشت موقت انریکه مورا در روز جمعه و گرفتن پاسپورت و موبایل وی توسط پلیس آلمان پس از بازگشت از تهران و رایزنی‌های چند روزهای که با مقامات ایران در ارتباط با مذاکرات وین داشته است، تصریح کرد: طبق اخبار منتشر شده ایشان و ۲ نفر از همراهانش در فرودگاه فرانکفورت بازداشت شده‌اند، موبایل و پاسپورت آنها گرفته شده و بعد از 40 دقیقه آزاد شده‌اند. وی با بیان اینکه در طول 40 دقیقه این امکان وجود داشته که مقامات امنیتی آلمان، اطلاعات موبایل این ۳ نفر بویژه آقای مورا را تخلیه کنند، اظهار کرد: ممکن است که آقای مورا مقداری اطلاعات در ارتباط با گفت‌وگوهای انجام شده در تهران در موبایل شخصی خود داشته و مقامات امنیتی آلمان علاقه‌مند بودند زودتر از زمان مشخصی که آقای مورا درباره این مذاکرات به اتحادیه اروپایی گزارش می‌دهد به نتیجه مذاکرات و مباحث مطرح شده دست پیدا کنند. بهشتیپور ادامه داد: به نظر می‌رسد آنها می‌خواستند از محتوای مذاکرات اطلاع پیدا کنند و تصور داشتند در موبایل این افراد اطلاعاتی از مذاکرات روزهای گذشته در تهران وجود داشته است. کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه ۳ نفری که در فرودگاه فرانکفورت بازداشت شدند، افراد شناخته‌شده‌ای هستند که با پاسپورت سیاسی و زیر پوشش اتحادیه اروپایی سفر کرده‌اند، افزود: به نظر می‌رسد حتی اگر مشکلی پیش آمده بود، لزومی به اخذ موبایل آنها نبود و برای چک کردن، گرفتن پاسپورت آنها کافی بود. بهشتیپور با اشاره به توضیحات ارائه شده از سوی مقامات آلمان در ارتباط با این موضوع از جمله مطرح شدن مشکل الکترونیکی یا تغییرات مکرر زمان پرواز آنها افزود: مقامات آلمان گفته‌اند به این ۳ نفر علت بازداشت‌شان گفته شده و من تصور می‌کنم این موضوع بر اساس یک نگاه امنیتی و جهت تخلیه اطلاعات موبایل آنها شکل گرفته است. *** میهمان ناخوانده روند مداخله صهیونیست‌ها در برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات مرتبط با آن محدود به خرابکاری با ویروس استاکس‌نت و عملیات خرابکارانه در تاسیسات هسته‌ای نمی‌شود؛ زمستان سال گذشته صهیونیست‌ها برای تاثیرگذاری بر مذاکرات، هیاتی را به وین فرستادند. روزنامه «وطن‌امروز» در آن مقطع به تاریخ 27 بهمن 1400 نوشت: «گفت‌وگوهای وین در واپسین لحظات دور هشتم آن شاهد حضور یک میهمان ناخوانده شده است؛ حضور هیأتی از رژیم صهیونیستی در وین و ملاقات‌های آنها با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس و میخائیل اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد روسیه در وین، باعث جلب توجه شده است. بر این اساس تلآویو هیاتی را برای رایزنی با «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین فرستاده است. «جاشوا زارکا» معاون مدیرکل وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در امور راهبردی، روز دوشنبه (25/11/۱۴۰۰) در وین با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار کرد و در صفحه شخصی خود در توئیتر درباره این دیدار و محورهای در دستور کار این نشست توضیحات مختصری ارائه داد. دیدار جاشوا زارکا با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین با حضور تعداد دیگری از مقام‌های این رژیم شامل «دیوید نوسبام» نماینده و سفیر رژیم صهیونیستی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شد. مقام ارشد وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در توئیتر خود نوشت: «با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت‌و‌گوی خوبی درباره جنبه‌های هسته‌ای پرونده ایران داشتیم». معاون مدیرکل وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در امور راهبردی از ارائه توضیحات بیشتر درباره رایزنی با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌الملل انرژی اتمی خودداری کرد. همچنین در ادامه «میخائیل اولیانوف» که ریاست هیات روسیه در مذاکرات را بر عهده دارد، روز سه‌شنبه (26/11/۱۴۰۰) با این هیات صهیونیستی دیدار کرد. نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، در صفحه توئیتر شخصی خود عکسی از این دیدار هم منتشر کرد. در توئیت دیپلمات ارشد روس آمده است: «همکاران اسرائیلی (اعزامی) از پایتخت و نمایندگی دائم آنها در وین امروز با ما دیدار کردند. ما درباره موضوعات مرتبط با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صحبت کردیم». اولیانوف که ریاست هیات روسیه در مذاکرات وین با موضوع برداشتن تحریم‌های غیرقانونی اعمال‌شده علیه ایران را بر عهده دارد، در توئیتر خود توضیح خاصی نداد اما در پاسخ به سوال یک کاربر توئیتر درباره محتوای این دیدار نوشت: «اسرائیل عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است». در عکسی که اولیانوف از این دیدار منتشر کرد، «جاشوا زارکا» معاون مدیرکل وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در امور راهبردی و «دیوید نوسبام» نماینده تلآویو در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیده می‌شوند. احتمال می‌رود هدف از حضور و دخالت هیات اعزامی تلآویو در گفت‌وگوهای وین به نگرانی‌های فزاینده این رژیم از توسعه برنامه هسته‌ای ایران برمی‌گردد. به نظر می‌رسد رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند با کارشکنی و اخلال در این لحظات پایانی و حساس مذاکرات، اطمینان‌خاطر پیدا کند هر گونه توافقی باید زیرساخت‌های هسته‌ای فعلی تهران را تخریب کند. در تلآویو اگرچه نخست‌وزیر این رژیم فریاد خود را علیه توافق بلند کرده است اما تمام مقامات سیاسی و امنیتی فعلی و پیشین اسرائیل ضرورت احیای برجام را برای جلوگیری از پیشرفت ساعت به ساعت توان هسته‌ای تهران یادآوری کرده‌اند، از این رو تلآویو بخوبی می‌داند در برهه کنونی توان جلوگیری از احیای توافق را ندارد اما درصدد است با از بین بازدارندگی هسته‌ای ایران و تضمین نظارت‌های استثنایی آژانس بر تاسیسات ایرانی به عنوان بازوی نظارتی و اطلاعاتی این رژیم، امتیاز خود را بگیرد». *** بازخوانی سابقه جاسوسی اسرائیل از مذاکرات هسته‌ای در مراحل آخر مذاکرات منتهی به توافق برجام، شرکت حفاظت و امنیت رایانه‌ای «کسپرسکی» روسیه خرداد 94 اعلام کرد در ۳ هتل میزبان مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ یک ویروس کامپیوتری جاسوسی یافته است که به نظر بسیاری از کارشناسان، جاسوسان اسرائیلی از آن استفاده می‌کنند. این گزارش که چهارشنبه ۲۰ خرداد 94 در روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال بر اساس یافته‌های شرکت کسپرسکی منتشر شد، مثل بمب سر و صدا کرد و با بازتاب‌های گوناگونی روبه‌رو شد. بر این اساس کسپرسکی کشف کرده بود که یک ویروس جاسوسی کامپیوتری که جاسوسان اسرائیلی از آن استفاده می‌کنند، به رایانه‌های این شرکت رخنه کرده است. کارشناسان این شرکت پس از آن برای کشف اینکه چه نهادها یا مناطق دیگری مورد حمله این ویروس بوده، اقدام به وارسی «میلیون‌ها رایانه در سراسر جهان» کردند. به نوشته والاستریت ژورنال، متخصصان کسپرسکی در جریان جست‌وجوی خود به این نتیجه رسیدند که ۳ هتل محل مذاکرات اتمی ایران و قدرت‌های جهانی هدف حمله این ویروس بوده است. این شرکت در هزاران هتل دیگری که به بررسی آنها پرداخته، اثری از این ویروس رایانه‌ای ندیده بود. هتل‌هایی که میزبان برگزاری مذاکرات هسته‌ای بودند شامل هتل بوریواژ پالاس در لوزان، هتل اینترکانتیننتال در ژنو، هتل پاله کوبورگ در وین، هتل پرزیدنت ویلسون در ژنو، هتل بای‌ریشر هوف در مونیخ و هتل رویال پلازای مونترو در مونتروی سوییس بودند. بنا بر اعلام شرکت کسپرسکی هم جاسوس‌افزاری که ۳ هتل یادشده را هدف قرار داده بود، نسخه بهبودیافته‌ای از ویروس «دوکو» بود؛ ویروسی که سال ۲۰۱۱ از سوی متخصصان شناسایی شد. طبق گزارش والاستریت ژورنال در آن مقطع مقام‌های پیشین آمریکایی و بسیاری از کارشناسان سایبری عقیده داشتند ویروس دوکو برای حساس‌ترین عملیات اطلاعاتی اسرائیل طراحی شده است. در گزارش کسپرسکی همچنین آمده بود: یکی از احتمالات این است که ویروس توانسته مکالمات را استراق سمع کند و از طریق تسلط بر سیستم‌های هتل- رایانه‌ها، تلفن‌ها، آسانسورها و سیستم‌های هشدار- فایل‌های الکترونیکی را ربوده و آنها را روشن و خاموش کرده تا اطلاعات جمع‌آوری کنند. «کاستین رایو» مدیر تحقیقات و تحلیل جهانی کسپرسکی در این باره گفت اولین هتلی که رایانه‌های آن به دوکو آلوده شده بود، نظر وی را جلب کرد، خاصه زیر سایه افشاگری‌هایی که نشریات درباره تلاش‌های جاسوسی اسرائیل انجام داده بودند. به گفته وی، این هتل یک محل مشهور برای برگزاری مذاکرات هسته‌ای بود اما وی مطمئن نبود این یک مورد یکتا و جدا از بقیه باشد. کمی پس از آن، کسپرسکی ویروس یکسانی را در یک هتل لوکس دیگر یافت. در ابتدا، رایو هیچ ارتباطی بین این هتل و مذاکرات هسته‌ای نیافت اما چند هفته پس از اینکه متوجه وجود این ویروس در هتل دوم شد، فهمید مذاکرات هسته‌ای قرار است در آنجا برگزار شود. رایو به یاد می‌آورد که تیم وی «شوکه» شدند. در هر ۲ مورد، هتل‌ها حدود ۲ تا ۳ هفته پیش از برگزاری مذاکرات آلوده شده بودند. کسپرسکی اطلاعاتی درباره دوکو را به یکی از شرکای خود ارائه کرد که این شرکت نیز تست‌های خود را انجام داد. این تست‌ها یک هتل سوم آلوده‌شده را نشان داد که میزبان مذاکرات هسته‌ای بوده است. رایو گفت هتل سوم که آلودگی آن آخر از همه کشف شد، پیش از همه در سال ٢٠١٤ آلوده شده بود. اینها در حالی بود که مقام‌های ارشد آمریکایی پیش از آن، سوم فروردین همان سال گفته بودند اسرائیل از مذاکرات اتمی ایران و ۱+۵ جاسوسی می‌کند. در گزارش والاستریت ژورنال به همین مناسبت آمده بود «جاسوسی» اسرائیل از مذاکرات با ایران شامل شنود و کسب اطلاعات از جلسات محرمانه مقامات آمریکایی و تماس اسرائیلی‌ها با خبرچین‌ها و دیپلمات‌ها میشود. در گزارش این روزنامه آمریکایی در فروردین 94 به نقل از «مقام‌های ارشد کاخ سفید» آمده بود اسرائیل از سال گذشته «به منظور تلاش برای جلوگیری از توافق احتمالی هسته‌ای قدرت‌ها با ایران» اقدام به جاسوسی از مذاکرات اتمی کرده است. والاستریت ژورنال از قول «یک مقام ارشد آمریکایی» نوشته بود اطلاعاتی که اسرائیل از این «جاسوسی‌ها» به دست آورده در اختیار قانون‌گذاران آمریکایی و دیگران گذاشته شده تا با استفاده از آن بتوانند در جریان دستیابی به توافق نهایی اتمی با ایران کارشکنی کنند. به نوشته این روزنامه، این جاسوسی زمانی برملا شد که آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا پیام‌هایی را ردگیری کردند که بین مقام‌های اسرائیلی رد و بدل می‌شد و محتوای این پیام‌ها تنها می‌توانست از گفت‌وگوهای هسته‌ای که پشت درهای بسته برگزار میشود، درز کرده باشد. به گزارش والاستریت ژورنال، مقام‌های کاخ سفید بویژه از این موضوع ناراحت شدند که اسرائیل این اطلاعات را در اختیار برخی اعضای کنگره گذاشته بود تا بتوانند پرونده‌ای علیه روند مذاکرات هسته‌ای تشکیل دهند. البته آذر سال 93 هم در جریان مذاکرات لوزان یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده از حمله جاسوسان اینترنتی به دیپلمات‌های ایرانی خبر داده بود. این منبع گفته بود: «حملات جاسوسی هکرها به رایانه‌های هیأت ایرانی را رصد می‌کردیم. این حملات برای برداشتن اطلاعات و پرونده‌هایی از رایانه‌های مذاکره‌کنندگان ایرانی انجام می‌شد و ما می‌توانستیم با تکنولوژی‌ای که در اختیار داریم، آنها رصد کنیم». این منبع آگاه توضیح داد: «از قبل تمام تمهیدات برای مقابله با جاسوسان اینترنتی و فعالیت‌های احتمالی جاسوسی اتخاذ شده بود، بنابراین هیچ صدمه‌ای از این بابت به هیأت ایرانی و مدارک‌شان وارد نشده است». * تحقیقات بی‌حاصل و بستن پرونده! پس از اظهارنظر این شرکت روسی، سوییس و اتریش که این ۳ هتل در این ۲ کشور واقع شده است، بازرسی برای مشخص‌شدن جزئیات این حمله سایبری را آغاز کردند. در ارتباط با این تحقیقات، ماموران امنیتی در سوییس با حمله به یک منزل مسکونی در شهر ژنو، یک دستگاه کامپیوتر و تعدادی برنامه و تجهیزات رایانه‌ای را ضبط کردند. سخنگوی وزارت کشور اتریش گفت: دفتر فدرال حمایت از قانون اساسی و مبارزه با تروریسم اتریش اطلاعات لازم را در دست دارد و در حال بررسی آنهاست. با این وجود چندی بعد دادستان دولتی سوییس با اعلام اینکه تعدادی از کامپیوترهای محل مذاکرات هسته‌ای ایران به بدافزار جاسوسی آلوده شده بودند، گفت به دلیل شناسایی نشدن هویت عاملان آن، روند رسیدگی این پرونده متوقف شده است. به گزارش روزنامه گاردین در سال 95 دادستان سوییس اعلام کرد چند کامپیوتر هتل 5 ستاره در ژنو که میزبان مذاکرات حساسی از جمله مذاکرات هسته‌ای ایران بوده، به نوعی بدافزار آلوده شده بود که هدف از آن جاسوسی بوده است اما دفتر دادستان دولتی سوییس اعلام کرد به دلیل شناسایی نشدن هویت عامل یا عاملان این حمله سایبری، مجبور به توقف روند این پرونده شده است. دادستان دولتی سوییس گفت: بازرسی‌ها نشان داد تعداد قابل توجهی از کامپیوترها در هتلی در ژنو به یک بدافزار آلوده شده بود. او افزود: این بدافزار با هدف جاسوسی طراحی شده است و اساسا برای جمع‌آوری اطلاعات از کامپیوترهای آلوده شده استفاده میشود. با این حال، «آندره مارتی» سخنگوی دفتر دادستان سوییس در این باره به روزنامه زایتونگ گفت: در صورتی که شواهد جدیدی دیده شود، تحقیقات از سرگرفته خواهد شد. در وین نیز جایی که مذاکرات هسته‌ای ایران در جولای 2015 به نتیجه رسید، دادستان دولت سوییس ۲ تحقیقات جداگانه را درباره جاسوسی‌های احتمالی انجام داد. یک سخنگوی وزارت دادگستری سوییس در این باره به گاردین گفت این ۲ تحقیقات روی جاسوسی‌های احتمالی در هتل کوبورگ متمرکز بوده است. زمانی که گفت‌وگوهای برجامی به هتل کوبورگ در وین منتقل شد، سطح انتشار امواج الکترومغناطیسی به دلیل تلاش برای نظارت‌های مخفیانه در آن مکان به قدری بالا بود که دیپلمات‌ها برای آنتن‌دهی بهتر تلفن‌های خود باید از هتل خارج می‌شدند.