گرانی، بازی‌ کودکان را به هم زد!/ اسباب بازی از سبد خانوار حذف می‌شود؟

ملیحه محمودخواه- بازی و استفاده از انواع اسباب‌بازی نقش مهمی در شخصیت‌سازی کودکان ایفا می‌کند. در دوره‌ای که بسیاری از خانواده‌ها به دلیل شرایط اقتصادی تک‌فرزند هستند، نقش اسباب‌بازی‌ها در زندگی کودکان پررنگ‌تر می‌شود و می‌توان گفت شخصیت‌ کودکان با این اسباب‌بازی‌ها شکل می‌گیرد.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اسباب‌بازی‌ و نوع وسیله‌ای که در اختیار کودکان قرار می‌گیرد، تاثیر مستقیم در رشد ذهنی و افزایش مهارتی کودک ایفا می‌کند و در جریان بسیاری از بازی‌ها پرورش فکری، عاطفی، جسمی و اجتماعی کودک شکل می‌گیرد. بازی راهی برای ابراز احساسات، تخلیه فشار و استرس عصبی کودک است و کودک در خلال بازی یاد می‌گیرد که چطور باید با مشکلات زندگی روبه‌رو شود.

فرقی نمی‌کند که بچه‌ها در کجای دنیا زندگی کنند. هر جا که باشند با هر نژاد و قوم و سبک زندگی، به بازی نیاز دارند و از طریق آن می‌توانند دنیای اطراف خود را درک کنند.



روز دوشنبه در حالی چهارمین نمایشگاه اسباب‌بازی و سرگرمی، با حضور بیش از ۱۲۰ تولیدکننده و با معرفی بیش از 1500  محصول ایرانی آغاز شده است که بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی از اوضاع دو سال گذشته بسیار ناامید شده‌اند و امیدوارند که کاهش آمار کرونا در رونق بازار اسباب‌بازی نیز موثر باشد و بتوانند ضرر و زیانی را که در این دو سال گذشته متحمل شده‌اند، جبران کنند.

یکی از تولیدکنندگان اسباب‌بازی که در این نمایشگاه عروسک‌های ایرانی و سنتی عرضه کرده، از اوضاع بد این بازار شکایت می‌کند و می‌گوید: «اسباب‌بازی در واقع نیاز روح بچه‌هاست و نمی‌توان عملا کودک را از بازی با آن منع کرد.»

او که سال‌هاست در حوزه تولید اسباب‌بازی کودک فعالیت می‌کند، توضیح می‌دهد که کرونا این بازار را نیز تا حدودی محدود کرده، اما با این حال بر این باور است که کرونا سبب حذف اسباب‌بازی از سبد خرید خانوار نشده، بلکه مشکلات اقتصادی و گران شدن مواد اولیه تولید که منجر به بالا رفتن قیمت کالای تولیدی می‌شود، سبب کم‌فروغ شدن این صنعت شده است.

او توضیح می‌دهد که در سال‌های اخیر تولید محصولات داخلی در کشور کیفیت بالایی پیدا کرده است و این سبب شده مصرف‌کننده رغبت بیشتری برای استفاده از محصول داخلی پیدا کند، اما ماجرا اینجاست که برخی از مواد اولیه تولیدی از خارج کشور وارد می‌شود و تحریم‌ها نیز مزید بر علت شده است که این بازار رونق پیشین را از دست بدهد؛ مثلا اگر تا پیش از این پدر و مادر توان خرید چند اسباب‌بازی مختلف را با هم داشتند، در حال حاضر این خرید به یک اسباب‌بازی خلاصه می‌شود.

نمایشگاهی با تولیدات داخلی

کامبیز آقایی، مدیر این نمایشگاه که از تولیدکنندگان اسباب‌بازی در کشور به شمار می‌رود،  در گفت‌وگو با «شهروند» توضیح می‌دهد که مبحث حمایت از تولید داخل سال‌هاست به عنوان شعار کلیدی انتخاب می‌شود.

او توضیح می‌دهد که در این دوره از نمایشگاه محصولات خارجی جایگاهی ندارند. در واقع تولیدکنندگان داخلی محصولات باکیفیتی تولید می‌کنند که منطبق با فرهنگ ایرانی – اسلامی و تحت نظارت شورای نظارت بر اسباب‌بازی است.

او معتقد است که بازی را نمی‌شود از زندگی بچه‌ها حذف کرد، به همین دلیل باید کیفیت بازی را برای بچه‌ها بالا برد تا بتوانند بهره بیشتری از بازی ببرند.

آقایی توضیح می‌دهد که با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا در دو سال گذشته و تاثیر مخرب آن بر اقتصاد جوامع، با برگزاری این نمایشگاه در شرایط موجود و حضور دوباره تولیدکننده، مصرف‌کننده و دست‌اندرکاران بخش‌های مختلف در کنار هم، امیدواریم  شاهد جهش تولید در این صنعت مهم باشیم.

آقایی بر این باور است که بخش مهمی از آینده کودکان، علایق و شخصیت، ریشه در بازی‌های دوران کودکی دارد؛ بنابراین انتخاب نوع بازی و اسباب‌بازی از جنبه فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. اسباب‌بازی‌ها عامل انتقال فرهنگ هستند و هر فرهنگی خاستگاه خود را دارد که خوشبختانه در چند سال اخیر در کشور، با ورود سرمایه‌گذاران خلاق و تولید محصولات باکیفیت، شاهد استقبال عمومی و همچنین صادرات اسباب‌بازی ایرانی به بازار‌های جهانی نیز هستیم.

به اعتقاد مدیر نمایشگاه اسباب‌بازی، در شرایطی که در آن قرار گرفته‌ایم، تولیدکنندگان افسران خط مقدم جبهه اقتصادی هستند و مهم‌ترین کار در این حوزه این است که از  تولیدکنندگان حمایت شود.

انتقال فرهنگ با بازی کودکان

دکتر محمد رحیمی، دبیر کارگروه کیفیت چهارمین نمایشگاه اسباب‌بازی نیز به «شهروند» توضیح می‌دهد که اسباب‌بازی‌ها در نوع آموزش بچه‌ها نقش موثری ایفا می‌کنند. اسباب‌بازی‌ها می‌توانند رفتارهای اجتماعی بچه‌ها را ارتقا دهند و سبک زندگی، آپارتمان‌نشینی و فرهنگ ترافیک را به بچه‌ها آموزش دهند.

به اعتقاد رحیمی، کیفیت اسباب‌بازی در کشور به شدت افزایش پیدا کرده است، اما با وجود این، نیاز به حمایت‌های بیشتر برای رونق این صنعت وجود دارد.

او معتقد است که در بخش اسباب‌بازی‌های پلاستیکی می‌توانیم بگوییم که به حد استانداردهای جهانی و حتی فراتر از آن رسیده‌ایم، اما در حوزه اسباب‌بازی‌های چوبی هنوز جا برای پیشرفت داریم. دلیلش هم این است که در کشور ما امکان دسترسی به چوب صنعتی خشک تقریبا ممکن نیست و روش‌های فرآوری و رنگ‌آمیزی چوب کاملا بدوی و سنتی است، برای همین با تولید اسباب‌بازی باکیفیت چوبی فاصله زیادی داریم.

این کارشناس حوزه کودک بر این نکته تاکید می‌کند که بسته به ویژگی‌های کودک، نوع اسباب‌بازی هم که باید برای او انتخاب کرد، متفاوت است که خانواده‌ها با توجه به خلق و خوی کودکان خود و توانایی او، باید به انتخاب اسباب‌بازی ‌بپردازند.»

او توضیح می‌دهد که اسباب‌بازی، در گروه آموزش‌های غیر مستقیم، بیشترین سهم را در انتقال مفاهیم آموزشی به کودکان دارد. سطحی از یادگیری در بازی با اسباب‌بازیِ طراحی‌شده توسط متخصصان به کودکان منتقل می‌شود که کاملا اثرگذار و ماندگار است.

رحیمی تصریح می‌کند: «استفاده بهنگام و مناسب از این گروه محصولات قطعا مفید و موثر خواهد بود. علاوه بر رشد روانی کودک و رشد شخصیت، بازی سبب کسب مهارت‌های اجتماعی می‌شود. از آنجا که بازی راه را برای دوستی و تعامل میان کودکان هم‌سال می‌گشاید و کودک خود را عضوی از یک  جمع می‌داند، احساس می‌کند به ارزیابی منصفانه رفتار و کردار خود و همبازی‌هایش می‌پردازد.»

وی گفت: «نمایشگاه اسباب‌بازی و سرگرمی، فرصتی است تا تولید‌کنندگان و فروشندگان اسباب‌بازی دستاوردهای این حوزه را به مخاطبان خود ارائه کنند و خانواده‌ها هم از این فرصت استفاده خواهند کرد تا اسباب‌بازی‌های مناسب را در یک محل مشاهده کنند و بخرند. در حال حاضر خانواده‌ها کمتر وقت دارند که برای خرید اسباب‌بازی به فروشگاه‌ها مراجعه کنند.»

معاون وزیر صمت: بازی یادگیری فرهنگ است

محمد مهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزارت صمت نیز در گفت‌وگو با «شهروند» بر این موضوع صحه می‌گذارد که تولیدکنندگان اسباب‌بازی نسبت به سایر صنایع تاکنون کمتر از امتیازات موجود استفاده کرده‌اند و در حال حاضر تلاش می‌شود تا زمینه استفاده آنها از امکانات توسعه این صنعت فراهم شود.

برادران تاکید می‌کند: «در سند تحول دولت به دو موضوع توجه شده که یکی از آنها سبک زندگی است و باید به این موضوع اشاره کرد که بازی و سرگرمی نیز نوعی سبک زندگی است.»

وی با اشاره به لزوم حمایت از تولیدکنندگان برتر اسباب‌بازی برای ورود آنها به عرصه تولید انبوه، صنعتی‌شدن و حضور بیشتر در بازارهای ملی و بین‌المللی، تاکید می‌کند: «یکی از مواردی که در همین راستا وعده دادیم و در حال اجرای آن هستیم، ایجاد شهرک‌های صنعتی، تحت عنوان شهرک‌های صنایع خلاق است. در این زمینه یکی از حوزه‌ها، صنعت اسباب‌بازی است که می‌تواند مشابه سایر صنایع از مزایای شهرک‌های صنعتی استفاده کند.»

این مقام مسئول مهم‌ترین دغدغه‌های تولیدکنندگان اسباب‌بازی را سرمایه در گردش، شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و مواد اولیه پتروشیمی عنوان می‌کند و می‌گوید: «باید تلاش شود بازاریابی‌ها پیوندهای بیشتری بخورد تا در مقیاس کلان تولید آغاز شود. ایده‌ها و محصولات خوبی آماده شده، اما در خیلی از بخش‌ها هنوز تیراژها در سطح صنعتی نیست، البته برخی از تیراژها هم رشد داشته است.»

برادران با بیان اینکه هنوز مقیاس‌ها در حدی نیست که هدف‌گیری‌های صنعتی بزرگ داشته باشیم، گفت: «اما بسترهای ایجاد شده امیدوارکننده است و امیدواریم با ایجاد مجوزهای جدید و حمایت‌ها، صنعت اسباب‌بازی رشد کند، اما هنوز نمی‌توان انتظار داشت این صنعت در تولید ناخالص داخلی سهمی داشته باشد.»