روزنامه ایران
1401/02/28
افزایش صادرات نفت ایران به چین
گروه اقتصادی/ آمارهای منابع ثانویه سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام (اوپک) نشان میدهد که در ماه گذشته میلادی (آوریل) تولید نفت خام ایران 16 هزار بشکه در روز افزایش داشته است. بر اساس این افزایش تولید، میتوان عنوان کرد که صادرات نفت خام نیز افزایش داشته است. این درحالی است که برخی از رسانههای غربی ادعا میکنند که صادرات نفت ایران در ماه گذشته کاهش داشته و روسیه بازار ایران را در چین تصاحب کرده است.خبرگزاری رویترز در این رابطه مدعی شده بود: «چین در ماه آوریل سال ۲۰۲۲ روزانه ۶۵۰ هزار بشکه نفت خام از ایران وارد کرده است. یک ماه پیش از آن، یعنی در ماه مارس این رقم حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز بوده است. دستکم یک پالایشگاه مستقل چینی یک محموله نفت اورال روسیه، تحویل در ماه ژوئن را، با تخفیف 6 تا 7 دلاری نسبت به هر بشکه نفت برنت خریده و جایگزین نفت ایران کرده است. از همین رو نیز پالایشگاههای مستقل چین بیشتر به سمت خرید نفت روسیه تمایل نشان میدهند.»
در این رابطه، جواد اوجی وزیر نفت، درباره کاهش خرید نفت چین از ایران میگوید که «ما هیچگونه کاهشی در زمینه صادرات نفت به چین نداشتیم و بلکه مشتریان جدید و ظرفیتهای تازهای در این عرصه هم پیدا میکنیم.» موضوعی که آمارهای اوپک نیز آن را تأیید میکند. منابع ثانویه اوپک یعنی پلاتس، آرگوس، هفته نامه اتحادیه پژوهش انرژی کمبریج، شرکتهای مشاورهای وود مکنزی، ریستاد انرژی و اداره اطلاعات انرژی امریکا در ماه آوریل تولید نفت ایران را ۲ میلیون و ۵۶۴ هزار بشکه اعلام کردهاند که ۱۶ هزار بشکه بیشتر از ماه مارس بوده است.
صادرات نفت ایران حتی فراتر از آمار اوپک است
یک مقام آگاه میگوید که تولید نفت ایران بیش از 3 میلیون بشکه در روز است و بر این اساس صادرات نفت کشور نیز فراتر از یک میلیون بشکه در روز میشود.
او که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش نداشت، به «ایران» میگوید: «آمار اوپک از میزان تولید نفت ایران دقیق نیست؛ تولید نفت ایران بیش از این رقم است اما وزارت نفت ایران به صورت رسمی آن را به این سازمان اعلام نمیکند. به همین خاطر، شاید نتوان به آمار اعلامی منابع ثانویه استناد کرد؛ اما اینکه صادرات نفت ایران در ماه گذشته کاهش یافته باشد، نیز بر مبنای همین آمار رد میشود.»
این مقام آگاه ادامه میدهد: «تولید و صادرات نفت ایران در این دولت بیش از 40 درصد افزایش داشته است. بازارهای صادراتی ایران در این مدت حفظ شدهاند و حتی بازارهای صادراتی جدید نیز به لیست مشتریان نفتی ایران اضافه شده است. چین نیز در لیست مشتریان سنتی نفت ایران است که حتی در سختترین شرایط نیز از ایران نفت خریده است و اکنون نیز صادرات به این کشور به میزان ماههای اخیر تداوم دارد.»
در این زمینه، محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز طی روزهای اخیر اظهار کرد: «صادرات نفت همچنان 40 درصد بالاتر از ابتدای دولت است و کاهشی در این مدت نداشته است. حتی آمادهایم صادرات را تا دو برابر افزایش دهیم.»
صادرات نفت خام ایران تا پیش از تحریمهای امریکا حدود 2.4 میلیون بشکه در روز بود.
آمار اوپک یا گزارش رویترز؛ کدامیک صحت دارد؟
مهمترین بازار صادرات نفت ایران، کشور چین است. این کشور یکی از بزرگترین مصرفکنندگان انرژی جهان است که بزرگترین بازار صادراتی نفت ایران نیز محسوب میشود. به طوری که در برخی از دورهها حدود دو سوم نفت ایران تنها به مقصد این کشور صادر شده است. اما آیا چین برنامه کاهش واردات نفت ایران را دنبال میکند؟
کارشناسان میگویند که چین به خرید نفت ایران و حفظ روابط خود با ایران نیاز دارد و به همین خاطر واردات نفت از ایران را کاهش نخواهد داد. حتی نیاز چین به نفت ایران بیش از نیاز ایران به صادرات نفت خود به این کشور است. به طوری که محمدصادق جوکار، سرپرست مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی به «ایران» میگوید: «عدهای همیشه فکر میکردند این ایران است که دنبال تعاملات با چین و روسیه است، اما تحولات حوزه نظام بینالملل الان چین و روسیه را راغب کرده با ایران همکاری کنند و آنها الان راغبتر از ما هستند.»
ایرنا نیز در این رابطه با استناد به آمارهای اوپک و همینطور بررسی ادعای رویترز عنوان میکند: «با فرض درستی این ادعا، ایران یا توانسته یک بازار۳۰۰ هزار بشکهای جدید برای نفت خام خود پیدا کند که این موضوع با توجه به ادامه تحریمها، دستاورد بزرگی برای کشور به شمار خواهد رفت زیرا توانسته یک یا چند رقیب خود را از بازار۳۰۰ هزار بشکهای خارج کند و نفت خام خود را به آن بازار بفرستد و یا به طور کامل ادعای کاهش صادرات نفت ایران به چین تحت تأثیر افزایش صادرات روسیه به این کشور کذب است.»
چندی پیش، علی صالحآبادی، رئیس کل بانک مرکزی نیز درباره درآمد نفتی عنوان کرد: «ما در زمینه فروش نفت به رقمهای بسیار خوبی رسیدهایم و تمامی درآمدهای فروش نفت را وصول میکنیم، حتی اگر برجام هم نباشد، تأمین ارز کشور به نحو مناسبی انجام خواهد شد.»