روزنامه ابتکار
1401/02/31
«شهر آراسته و شهر آشفته»
محمدعلی نویدی- سابقه رشته تخصصی آینده شناسی و مطالعات آینده به طور تخصصی به قرن بیستم می رسد. اما از لحاظ دیرین شناسی و تبارشناسی این رشته قدمت و ریشه بسیاری دارد؛ مثلاً در آثار نظامی گنجوی شاعر متفکر ایرانی و در کتاب اسکندرنامه وی به راحتی می توان ریشه های آرمان شهر و شهر آراسته را ملاحظه و مشاهده نمود. در کتاب «آینده اثربخش» به این مقوله بطور مبسوط پرداخته شده است.شهر آراسته چه ویژگی‌ها و خصایصی دارد؟ شهر آراسته همان آرمان شهر و حقیقت شهر است. در مقابل شهر آراسته، شهر و مدینه جاهله و آشفته قرار دارد. ۱- شهر آراسته، شهر رهیده و آزاده شده از جهل و حماقت و خرافات است. و شهر آشفته، شهر جهل و خرافات و فسون و افسانه است. ۲- شهر آراسته، شهر حکمت و اندیشه ورزی و شهر عقل و نور خرد است. شهر آشفته، شهر بی خردی و بی تدبیری است. ۳- شهر آراسته، شهر آگاهی و دانایی و دانش است. و شهر آشفته، شهر غربت اندیشه و دانش است. ۴- شهر آراسته، شهر شادی و نشاط و سرزندگی است و شهر آشفته، شهر ملال و رنج و افسردگی و خستگی ست. ۵- شهر آراسته، شهر راستی و درستی و راستگویان و راست پیشگان است و شهر آشفته، شهر آزردگی، دروغ و دروغگویان و کژی و کجی ست. ۶- شهر آراسته، شهر خدا و حقیقت و انصاف و مروت و عدالت است و شهر آشفته، شهر ظلم و بی عدالتی و ستم و شر و شیطان است. ۷- شهر آراسته شهر امنیت و آرامش و صلح و دوستی است و شهر آشفته شهر دزدان و راهزنان و قاچاقچیان و گردن‌کشان و ستیزه جویان و دشمنی طلبان است. ۸- شهر آراسته، شهر کار و پیشه و کشت و زرع و فعالیت و تولید است و شهر آشفته، شهر بیکاری، اختلاس، اعتیاد و مصرف است. ۹- شهر آراسته، شهر یاری و انصاف و همکاری و همدلی است و شهر آشفته، شهر عداوت و ناسپاسی و خودبینی است. ۱۰- شهر آراسته، شهر بخردان و اندیشه ورزان و شهر یزدان است. شهر آشفته، شهر غفلت و جهالت و گرفتاری است. ۱۱- شهر آراسته، هم شهر همیاران و هم شهر رقابت گران است و شهر آشفته هم شهر بی اعتمادی و هم شهر بی حرمی و بی حرمتی است. ۱۲- شهر آراسته، شهر رونق و رفاه و زندگی و خوشبختی است و شهر آشفته، شهر عقب مانده و درمانده و فلاکت زده است. ۱۳- شهر آراسته، شهر انسان و انسانیت است و شهر آشفته، شهر خروج از راه انسانیت و خوی بشریت است. ۱۴- شهر آراسته، شهر آزادی و آزادگی است و شهر آشفته شهر بندگی و بردگی ست. ۱۵- شهر آشفته، شهر سلامتی و بهروزی و ثروت و شادی است و شهر آشفته شهر بیماری و بدبختی و فقر و فلاکت است. ۱۶- شهر آراسته، شهر فضیلت های شهروندی و مدنی و عقلی و اخلاقی است و شهر آشفته، شهر رذایل انسانی و تهی گشته از فضایل اصیل است.
پدیدار شد شهری آراسته
چو فردوسی از نعمت و خواسته.
در کجروی بر جهان بسته ایم،
ز دنیا بدین راستی رسته ایم.
نظامی گنجوی «اسکندرنامه»
پرسش اصلی در این خصوص این است که چگونه می توان ویژگی ها و فضایل انسانی شهر آراسته را به شهر آشفته تعمیم داد و تزریق نمود؟
راهکار عملی و واقعی از منظر تفکراثربخش، بازسازی عقلانی با حفظ جوهره است. یعنی با حفظ و نگه داشت معنا و محتوا و اصل و اصالت‌ها، به تعبیر و تفسیر و تحلیل نوین از خصلت های شهر آراسته دست بیازیم و اثر آن‌ها را در ارکان و عناصر شهر آشفته ساری و جاری سازیم. آری، هیچ شهری بطور کامل و آرمانی آراسته و آشفته نیست، اما وقتی رذیلت‌ها و پستی‌ها و کژی‌ها و دروغ‌ها و ناراستی‌ها در یک شهر (جامعه) غالب شد، شهر آشفته ظهور می‌کند و فقر و فلاکت خود را در زندگی‌ها و مردمان نشان می‌دهد. اینجاست که لازم است از خصلت‌ها و راستی‌های شهر آراسته در راستای بهتر سازی شهر آشفته استفاده کنیم و سر عقل بیاییم و با حکمت و اندیشه ورزی در بازسازی شهر بهره بگیریم. تفکراثربخش، این امکان بازسازی و نوسازی را با تکیه بر اصالت اثر و زندگی اصیل، فراهم می کند.
سایر اخبار این روزنامه
هیچ دستورالعملی برای نحوه واردات خودرو نهایی نشده است
واردات بدون شرط صادرات؟
چرا ترکیه بر سر پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو مانع تراشی می‌کند؟
شگفتانه اردوغان برای ناتو
محمدعلی وکیلی
عروسی درعزای ملت!
صحنه‌های تکان دهنده در ورزشگاه یادگار
سنگ‌باران بی اخلاقی بر سر فوتبال
سفیر و نماینده دایٔم ایران در سازمان ملل:
دگرگونی اکوسیستم در شمال کشور
وساطت جدید ایران برای حل اختلافات در عراق
«شهر آراسته و شهر آشفته»
