« ابتکار» موضوع دخالت نمایندگان در انتصابات دولتی را بررسی می‌کند تیشه به ریشه تفکیک قوا

گروه سیاسی - رهبر انقلاب در دیدار روز چهارشنبه هفته گذشته با نمایندگان مجلس شورای اسلامی با توصیه پرهیز از دخالت نمایندگان در انتصابات خاطرنشان کردند:« این توصیه به مصلحت خود شما است چرا که اگر در یک منطقه با پیشنهاد یا فشار یک نماینده، مسئولی منصوب شود اما عملکرد او مطلوب نباشد، مشخص نیست باید از چه کسی بازخواست شود. یکی از مسائل مهم در قانون اساسی بحث تفکیک قوا است و هر کسی باید به وظایف خود عمل کند، البته همواره به دولتی‌ها نیز توصیه کرده‌ایم از مشورت و نظرات نمایندگان استفاده کنند».
لازم به ذکر است خرداد ماه سال گذشته نیز رهبر انقلاب در دیدار تصویری با نمایندگان مجلس از دخالت نمایندگان در امور اجرایی و عزل و نصب‌ها گلایه کرده و نسبت به موضوع هشدار داده و خاطرنشان کردند: یکی از آسیب‌ها ورود نمایندگان در مسائل اجرایی است؛ فرض بفرمائید وارد شدن در اینکه مدیرکلّ فلان تشکیلات در شهر ما یا در استان ما مثلاً فرض کنید که چه کسی باشد، چه کسی نباشد؛ استاندار، فرماندار و از این قبیل. حالا یک وقت در مواردی یک حالت اضطراری ممکن است رخ بدهد که آن موارد استثنایی را من کاری ندارم امّا به طور معمول نمایندگان محترم از این مسائل اجرایی باید کناره بگیرند، وارد شدن در این مسائل و با مسئول اجرایی در این زمینه گفتگو کردن و توافق کردن و امثال اینها خطراتی دارد؛ از این بایستی اجتناب بشود.
مشکلی که همچنان ادامه دارد
با تمامی این صحبت ها و تاکیدی که بر لزوم تفکیک قوا در ساختار کشور وجود دارد، اما متاسفانه با تشکیل دولت سیزدهم و آغاز جابجایی‌های مدیریتی، لابی‌گری‌ها، سفارش‌ها و  واسطه‌گری‌ها در رابطه با عزل و نصب‌ها شروع و در استان‌های مختلف رد پای دخالت نمایندگان در انتصابات استان‌ها دیده شد؛ به طوری که موجب اعتراض ائمه جمعه، جنبش دانشجویی و فعالان اجتماعی شده است.


در همین رابطه طبق گزارشی که اسفند ماه سال گذشته خبرگزاری فارس منتشر کرده بود، در دی ماه پارسال حسن نوروزی نماینده رباط کریم و نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در جلسه معارفه فرماندار رباط کریم در حضور جمع با استاندار تهران وارد بحث و جدل شد و نسبت به عدم انتصاب یکی از افراد مطلوب خود به این سمت انتقاد کرد. نوروزی گفته بود «گزینه ای که من معرفی کردم خانه‌اش در این بغل است، صد تا مقاله هم داشته! استاندار تهران نیز در پاسخ می گوید: «شما که جای من نباید فرماندار منصوب کنید. این فرد سابقه اجرایی نداشت، اهل رباط کریم هم نیست».
حتی در این خصوص امام جمعه اردبیل نیز در واکنش به دخالت نمایندگان مجلس در انتصابات  اظهار داشت: «هر وقت از دخالت نمایندگان انتقاد می‌شود می‌گویند من  باید از حقوق  مردم دفاع کنم! چطور شما هنگامی که معیشت مردم  به خطر می‌افتد شما خود را ملزم به دفاع از حقوق مردم نمی دانید؟  آیا این کار شما جای ملامت و سرزنش ندارد؟
از لابی‌گری پرهیز کنید
هر چند بارها نسبت به اثرات مخرب دخالت نمایندگان در انتصابات صحبت و تحلیل های متفاوتی مطرح شده و سخنگوی شورای نگهبان نیز رسماً چنین موضوعی را خلاف قانون عنوان کرده است؛ بسیاری از تحلیل گران معتقدند اساساً کارویژه اصلی نمایندگان مجلس نه در حوزه انتصابات و فرایندهای اجرایی، بلکه مهمترین وظیفه آنها قانون گذاری، تنقیح قوانین و نظارت بر اجرای قانون است. در این راستا، ابراهیم رضایی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه تاکید مجدد رهبر انقلاب مبنی بر لزوم عدم دخالت نمایندگان در انتصابات حجت شرعی است،گفت: دخالت نماینده در انتصابات موجب لابی‌گری و تضعیف نظارت است.
به گزارش ایرنا، رضایی معتقد است: آنچه که پیش از این رهبر معظم انقلاب به آن تاکید می‌فرمودند، عدم دخالت نمایندگان در انتصابات بود که متاسفانه رعایت نشد و برخی از نمایندگان مجلس در انتصابات به ویژه در دولت جدید دخالت کردند. این اقدام برخی از نمایندگان، خطا، برخلاف امر ولی فقیه و به ضرر مجلس است . چرا که طبق قانون اساسی و اصل تفکیک قوا،نمایندگان مجلس شورای اسلامی نباید در امور دیگر قوا دخالت کنند. همانطور که دیگر قوا هم اجازه دخالت در کار مجلس را ندارند.
وی با بیان اینکه وظیفه نمایندگان نظارت بر امور است، گفت: اگر نمایندگان در امور انتصابات دخالت کنند، نمی‌توانند به درستی به مسائل نظارتی مربوطه رسیدگی کنند. زیرا مسئول بکارگیری و انتصاب مدیران خاطی هستند. چنین روندی ممکن است موجب بروز آفت‌هایی مانند لابی گری و آلوده شدن نمایندگان شود.
رضایی یادآور شد: البته با توجه به اینکه نمایندگان، حوزه انتخابیه و منطقه را به خوبی می‌شناسند، بهترین مشاور برای دستگاه‌های اجرایی محسوب می‌شوند، دولت از این موضوع نباید غافل شود.
رضایی تصریح کرد: با توجه به فرمایشات رهبر انقلاب در خصوص عدم دخالت نمایندگان در انتصابات قطعا حجت را بر نمایندگان تمام شده است. پیش از این هم ایشان درباره عدم دخالت نمایندگان در انتصابات توصیه داشتند و تکرار دوباره آن از طرف ایشان، اهمیت موضوع را می رساند.
وی خاطرنشان کرد: نمایندگان بر اساس قانون و شرع، باید دستور رهبر معظم انقلاب  مبنی بر عدم دخالت در انتصابات را اجرا کنند.
رضایی درباره علت دخالت برخی از نمایندگان در انتصابات گفت: دلایل زیادی در این زمینه وجود دارد که بخشی از آن ناشی از ضعف دستگاه اجرایی است، در برخی موارد دستگاه اجرایی وظیفه خود را به درستی انجام نداده و انتخاب صحیحی برای مسوولیت‌ها ندارد و تحت تاثیر پیشنهادات ناسالم قرار می‌گیرد لذا نمایندگان ناچار به دخالت شوند. این نماینده مجلس اضافه کرد:‌ بخشی دیگر هم ناشی از فشاری است که توسط برخی افراد به نمایندگان وارد می‌شود، این افراد با ارائه رزومه‌کاری، تقاضای پُست دارند. 
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر اینکه دولت و مجلس باید به تفکیک قوا پایبند باشند، اظهار داشت: شفافیت حداکثری چاره این مشکل است در این صورت روند  انتصابات مشخص می‌شود و نیازی به دخالت نمایندگان مجلس نیست.
منازعه سبب شکست می‌شود
از سوی دیگر فتح الله توسلی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز معتقد است: نمایندگان مجلس نباید در انتصابات دخالتی داشته باشند، زیرا اگر مدیری مسئولانه به وظایف خود به درستی عمل نکند، معلوم نیست باید یقه چه کسی را گرفت؟
وی می افزاید: به دلیل ارتباطات نمایندگان با مردم و شناختی که آنها از حوزه انتخابیه دارند، بهتر است دولت از تجربیات و دیدگاه‌های نمایندگان در موارد مختلف استفاده کند. خوب است در انتصاب مدیران همکاری لازم بین مجلس و نهادهای اجرایی وجود داشته باشد و هر دستگاهی به وظایف خود عمل کند.
وی یادآور شد: فرمایش مقام معظم رهبری برای همه حجت است و دولت و مجلس باید با همفکری، همکاری و مساعدت؛ مشکلات اساسی کشور و مردم را حل کنند. قطعا برآیند هم افزایی بین دولت و مجلس موفقیت کشور خواهد بود و قرآن کریم هم به این موضوع تاکید دارد که منازعه سبب شکست می‌شود. بر همین اساس باید هر دو قوه درعین حال که به یکدیگر کمک می‌کنند، وظایف خود را هم انجام دهند.
توسلی خاطرنشان کرد: مجلس به عنوان قانونگذار و ناظر بر دستگاه‌های اجرایی ضمن همکاری باید به وظایف نظارتی خود در تذکر به مسوولان اجرایی، سوال یا حتی استیضاح برای اصلاح امور عمل کند و وظیفه دولت هم اجرای قانون است، دولت و مجلس در این مسیر باید از مشورت یکدیگر بهره‌مند شوند.
نمایندگان فقط به دولت مشاوره دهند
علاوه بر این معین الدین سعیدی نماینده مردم چابهار نیز در این خصوص می گوید: نمایندگان در بحث انتصابات مدیران دولتی فشار نیاورند که چه فردی انتخاب شود چون قوه مجریه به عنوان نهاد اجرایی باید پاسخگوی عملکردها باشد.
وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار نمایندگان با ایشان بیان داشت: رهبر انقلاب باتوجه به اصل تفکیک قوا به صراحت اعلام کردند که نمایندگان در بحث انتصابات نهادها و دستگاههای دولتی فشار نیاروند چون این در حیطه وظایف دولت است، اما به دولت هم گفتند که در انتصابات مدیران دولتی نظر نمایندگان لحاظ شود.
نماینده مردم چابهار خاطر نشان کرد: باتوجه به شناختی که نمایندگان نسبت به افراد دارای صلاحیت حوزه انتخابیه خود دارند نظر نمایندگان می‌تواند برای شایسته گزینی افراد در مدیریت منطقه‌ای تاثیر گذار باشد. نمایندگان در بحث انتصابات مدیران دولتی نباید فشار بیاورند که چه فردی باید انتخاب شود چون در بررسی عملکردها قوه مجریه به عنوان نهاد اجرایی باید پاسخگوی کم کاری‌ها باشد.