چین در حال خالی کردن دریاها

رعیت نواز-   حتما یادتان هست که تا همین چند وقت پیش کشتی های چینی با صید ترال کف دریای عمان را هم جارو و همه ماهی ها و موجودات دریایی را صید می کردند و با خود می بردند. شاید برای شما هم جای سوال بود که آیا چینی ها در دریای عمان این گونه عمل می کنند یا نه؟ نگاهی به عملکرد چین نشان می دهد که کشتی های چینی به غارت دریاهای دور از سواحل خود مشغول اند. کشتی های شناور صید ماهی این کشور در حال صید بی رویه ماهی از اقیانوس های دنیاست و این کشتی‌های بزرگ عامل بیکاری حاشیه‌نشینان دریا در جهان شده است. بد نیست همین ابتدا بدانید که چندین سال است دولت چین در تلاش برای گسترش حضور ناوگان دریایی خود در تمام اقیانوس‌های جهان است. در زمینه اجرای این سیاست توسعه‌طلبانه، چین با ده‌ها میلیارد یارانه عمومی شور و اشتیاق زیادی در صنعت کشتی‌سازی برانگیخته و طبق گزارش ها بزرگ‌ترین ناوگان ماهیگیری جهان را دراختیار دارد. هدف چین دراختیار داشتن 400 ناو جنگی تا سال 2025 است که به آن ها امکان پیشی گرفتن از ناوگان ایالات متحده را که فقط 355 ناو از این نوع دراختیار دارد ، می‌دهد. در این گزارش سعی داریم به صید فراسرزمینی چین و آثار مخرب آن بر اکو سیستم دریایی جهان بپردازیم.
 
چینی های ماهی خوار هرچند چین حدود یک پنجم جمعیت جهان را دارد اما این کشور با اختلاف زیاد اولین کشور پرورش‌دهنده ماهی در دنیاست. این کشور سال‌هاست که در رتبه اول دنیا قرار دارد و هیچ‌گونه رقیبی دربرابر آن وجود ندارد. گزارش‌ها نشان می‌دهند یک‌سوم پرورش ماهی در دنیا در چین رخ می‌دهد. چین سال‌هاست که پرورش ماهی و آبزیان را در میان کشاورزان ترویج می‌کند تا بتواند نیاز جهانی و تقاضای در حال افزایش را برطرف کند. به گزارش دویچه وله صنعت پرورش ماهی در چین به طورمستقیم برای بیش از 14 میلیون نفر شغل ایجاد کرده و سالانه حدود 60 میلیون تن ماهی در آن کشور پرورش داده می شود. فقط همین قدر بدانید که دومین کشور پرورش دهنده ماهی که هند است سالانه تنها 9 میلیون تن ماهی پرورش می دهد. با این حال چین به جز پرورش ماهی به دنبال صید ماهی در سراسر آب های جهان است به طوری که ناوگان ماهیگیری چینی با نادیده گرفتن مقررات ماهیگیری کشورهای مختلف با روش صید ترال و کف‌روبی بستر دریا ذخایر آبزیان موجود را در سراسر جهان به یغما می‌برد. به عنوان مثال، 70درصد ذخایر ماهی مرکب آب‌های کره‌شمالی توسط ماهیگیران چینی صید شده اند. علاوه بر این، کشورهای آفریقایی مانند نیجریه، لیبریا و سیرالئون یا کشورهای آمریکای جنوبی مانند آرژانتین آب های سرزمینی شان را در اختیار چین برای صید قرار داده اند. 17 هزار کشتی در خدمت صید فراسرزمینی چین چینی ها سابقه‌ای طولانی درحضور در مناطق دور دریایی  و خالی کردن دریا از ماهی دارند. چین بزرگ ترین تولید‌کننده و صادر کننده ماهی در دنیاست. بعد از کاهش چشمگیر  حجم ماهی درمناطق ساحلی و آب‌های نزدیک چین  به علت صید بی‌رویه وهمچنین با پیشرفت صنعت صید این کشور به صید در آب‌های دور روی آورد. فعالیت ماهیگیری فراسرزمینی چین از سال ۱۹۸۵ شروع شد و تا سال 1995 تعداد کشتی های صید فراسرزمینی چین به  ۱۳۸۱ کشتی و لنج صیادی رسیده بود. چین روند افزایش صید فراسرزمینی را هرسال گسترده تر کرد تا این که در سال 2020 کشتی های صیادی چین در آب های دور از چین به بیش از 17 هزار کشتی صیادی رسید. در ضمن این کشتی ها با کشتی های سال های دور چین بسیار متفاوت است. به گزارش یورو نیوز در قرن بیست و یکم تجهیزات و کشتی‌های چینی بسیار مدرن شدند که می‌توان آن ها را مانند کارخانه‌های شناور دانست. کشتی‌های ترال کف با تجهیزات کامل فیله و فریز کردن ماهی برای مصارف منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای مانند کارخانه‌های عظیم شناور عمل می‌کنند. هم اکنون می‌توان به حضور کشتی‌های عظیم صید چینی در شمال اقیانوس ‌‌‌آرام، سواحل آمریکای جنوبی  یا حضور گسترده آن ها در ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آفریقای غربی و بخش‌هایی از آسیا اشاره کرد. نبود شفافیت در عملکرد دریایی چین عملکرد صید چین در آب های دور دست یا همان صید فراسرزمینی مانند دیگر حوزه ها از جمله کرونا به طور شفاف موجود نیست. دویچه وله در این باره نوشته، اتحادیه اروپا دیتابیسی دارد که تمامی اطلاعات مربوط به ماهیگیری و قراردادهای مربوط و میزان صید در دسترس است. با این حال مطالعات مختلفی وجود دارد که نشان می‌دهد چین میزان صید داخلی را بیشتر و میزان صید در آب‌های دور را کمتر از میزان واقعی گزارش می‌دهد به خصوص اطلاعات مربوط به صید چینی‌ها در مناطق انحصاری اقتصادی اصلا شفاف نیست. تا ۲۰۰ مایل (حدود 320 کیلومتر) دریایی از خط ساحلی هر کشور منطقه انحصاری اقتصادی محسوب می شود. هر کشوری در این مناطق از حقوق حاکمیتی به منظور اکتشاف و بهره‌برداری برخوردار است و مسئول حفاظت از منابع منطقه و  تنظیم قراردادهای ماهیگیری مربوط به کشتی‌های خارجی است. آب‌ها با فاصله ۲۰۰ مایل  از خط ساحلی شامل قوانین بین‌المللی می شوند. خطرات گسترده صید فراسرزمینی چینی‌ها هرچند ایندیپندنت در گزارشی مدعی شده صیادی فراسرزمینی فقط حدود یک درصد از تولید ناخالص ملی چین را شامل می‌شود و نقش مهمی در اقتصاد چین ندارد اما شکل صیادی ترال چینی ها به گونه ای است که کف دریاها و اقیانوس ها را هم جارو می کند و باعث می شود اکو سیستم دریا به هم بریزد و در نتیجه آسیب زیادی به معیشت و زندگی ماهیگیران بومی سواحل دریاها زده  می شود. با این که چینی ها می گویند فاصله 320 کیلومتری از سواحل را برای صید فراسرزمینی رعایت می کنند اما به گزارش مجله اکونومیست، ماهیگیران چینی خارج از این محدوده برای ماهی‌های منطقه طعمه می‌گذارند و از این راه آن ها را به دام می‌اندازند. فراتر از اضافه شدن مشکلات زیست محیطی مرتبط با اسیدی شدن،گرمایش و آلودگی اقیانوس‌ها در صورتی که جامعه جهانی موفق به مهار سوءاستفاده ناوگان‌های ماهیگیری چینی با صید بی‌رویه و غارت ذخایر آبزیان جهان نشود، احتمال وقوع جنگ‌های دریایی و سراسری ناشی از قحطی و گرسنگی دور از انتظار نیست. چه باید کرد طبق گزارش چند سال پیش ایرنا بیش از 7 میلیون کیلومتر مربع از بستر دریاها توسط چینی ها با صید ترال خراشیده و جارو می شود. از آن جایی که ممکن است چینی ها دوباره هوس حضور در آب های سرزمینی ما را داشته باشند بد نیست با توجه به آن چه گفته شد در صدور مجوزها سخت گیری بیشتری شود و همچنین نهادهای نظارتی بر عملکرد کشتی های صیادی نظارت بیشتری داشته باشند. در کنار این برخورد جدی و سختگیرانه با متخلفان و حمایت اجرایی از سوی دادگستری و قوه قضاییه صورت بگیرد. حضور ناظران از سازمان محیط زیست روی  شناورهای بزرگ هنگام صیادی، پایش شمار ماهیان تجاری و غیرتجاری، آموزش صیادان و جوامع محلی، تغییر نگاه سازمان‌های مسئول به بهره‌برداری پایدار، دسترسی سازمان محیط زیست به سامانه کنترل ترددها از دیگر ملزومات مدیریت این بحران هستند. البته عزم جهانی برای نجات محیط زیست دریایی از سوی همه کشورها شکل‌گرفته و اتحادیه جهانی برای مقابله با صید بی‌رویه فراسرزمینی چین تشکیل شده تا شاید، آینده‌ای تلخ در انتظار دریاهای جهان را متوقف  یا کندتر کند.