بازار رب در وضعیت قرمز

بهاره موفقی/ در مدت اخیر که بازار نوسانات زیادی داشته، بازار رب هم از این التهاب بی نصیب نمانده  و آن طور که عمده فروشان بازار مصلی می گویند شدت این نوسانات در حدی است که رب هر روز قیمت متفاوتی به خود می گیرد. موضوعی که مسئولان جهاد کشاورزی در تایید آن می گویند بازار سنگین است چرا که به خاطر افزایش قیمت ها مردم خرید نکرده اند. از طرفی با افزایش قیمت رب، کارخانجات تولید کننده برای کاهش هزینه های تولید، کیفیت بسته بندی محصولات را کاهش داده اند و در حالی که برخی از عمده فروشان بازار صحبت از کیفیت نامناسب قوطی های رب و بسته بندی آن به میان می آورند، مدیر بازرسی و نظارت محصولات کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان می گوید که بعید می دانم چنین چیزی چندان صحت داشته باشد. کاهش میزان توزیع، اجبار به خرید کالاهای دیگر در کنار رب و تغییر در کیفیت مواد اولیه رب از دیگر مواردی بود که عمده فروشان بازار مصلی راجع  به آن گلایه  می کردند که جزئیات آن را در ادامه می خوانید:
نوسان شدید قیمت رب و کاهش توزیع آن در بازار
برای اطلاع از دلایل نوسانات قیمت رب به بازار عمده فروشان مصلی می روم. یکی از عمده فروشان بازار در این باره می گوید: قیمت رب قرار است به 48 هزار تومان برسد. هم اکنون کارخانجات، رب تولید نمی کنند تا وضعیت آن به ثبات برسد. او ادامه می دهد: من با یکی از کارخانجات تولید رب کار می کنم. چند وقت پیش که به آن جا رفتم، متوجه شدم فقط یک خط تولید در کارخانه فعال است که آن هم تولید کنسرو لوبیا بود. الان همه کارخانه ها در وضعیت عدم خروج کالا هستند.
یکی دیگر از عمده فروشان نیز در این باره می گوید:  رب 4 کیلویی را یک هفته  پیش 130 هزار تومان خریدم و الان 145 هزار تومان شده یعنی 30 درصد افزایش قیمت داشته است. تازه با منت هم به من دادند که قرار است رب گران تر شود. کارخانه ها هم هر روز یک نرخ دارند. او ادامه می دهد: الان به اجبار کنار رب باید محصولات دیگر مثل کیک هم خریداری کنیم وگرنه سهمیه مان را قطع می کنند از آن جا که رب هم کم توزیع می کنند، ما مخالفتی با قطعی سهمیه نمی کنیم. این توزیع کم عمده فروش در بازار کمبود ایجاد می کند و به تبع آن قیمت افزایش می یابد.


یکی دیگر از عمده فروشان بازار می گوید: هر روز قیمت رب عوض می شود. قیمت ها از 21  هزار و 800 تومان در اردیبهشت شروع شده و الان به 29 هزار تومان رسیده، اما همان را هم به ما نمی دهند. از الان هم در بازار شایع می کنند که قیمت روی 50 تا 60 هزار تومان افزایش می یابد.
یکی از عمده فروشان که مرد میان سالی است، در حالی که پشت میزش فاکتورها را زیر و رو می کند، درباره بازار رب می گوید: یکی از شرکت های معتبر رب هر روز تغییر قیمت می دهد. امروز در کنار رب  محصولات دیگر را هم به ما داده  و گفته که حتما باید آن محصولات را هم بخریم وگرنه رب به شما نمی دهیم. برای ما 20 شل رب آورده که فایده ندارد و ما هم به هر کس یک شل می دهیم. در حالی که قبلا 140 شل به ما تحویل می داد. اگر بخواهند این گونه توزیع کنند، ما هم دیگر جنس نمی خریم.  او درباره قیمت رب می گوید: امروز رب 31 هزار و 500 تومان بود و نسبت به اول سال هفت هزار تومان اختلاف قیمت داشته است.
احتکار رب
همین طور که مشغول گفت و گو با یکی از عمده فروشان بازار مصلی هستم، شخصی که خود را از کارکنان جهاد کشاورزی مشهد معرفی می کند، به میان صحبت هایمان می آید و می گوید: متاسفانه عده ای می خواهند در بازار اختلال ایجاد کنند چون رب در بازار زیاد است، اما دیروز به انباری در پایانه بار طرق رفتیم و تا چشم کار می کرد رب به وفور انبار شده بود که خرید آن ها هم همگی مربوط به بهمن و دی ماه سال گذشته بود. همین تاریخ خرید  نشان می داد که این ها از آن موقع شروع به احتکار کرده اند تا به افغانستان صادر کنند. این افراد شروع به جمع آوری رب کرده اند که بازار را به هم بریزند و قیمت بالا برود. او ادامه می دهد: البته می گویند خود یکی از کارخانجات تولید کننده هم رب را  انبار می کند.
ناصر شعربافیان، مدیر بازرسی و نظارت محصولات کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی می گوید: از یک ماه گذشته کمبود گوجه فرنگی در کشور محسوس شده است و گوجه فرنگی از جنوب وارد استان می شود. تا یک ماه دیگر هم وضعیت به همین شکل خواهد بود. بنابراین فصل رب از مرداد در استان آغاز می شود و به دلیل همین موضوع قیمت رب افزایش داشته است. به علاوه بخشی از گوجه فرنگی هم به کشورهای دیگر صادر می شد که این موضوع باعث افزایش قیمت گوجه فرنگی شده بود.مدیر بازرسی سازمان جهاد کشاورزی استان می افزاید: در روزهای اخیر برای صادرات هر کیلوگرم گوجه فرنگی شش هزار تومان عوارض خروجی در نظر گرفتند. این موضوع روی صادرات تاثیر گذاشت و به تدریج وضعیت بازار بهتر خواهد شد. سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان و تولیدکنندگان هم افزایش قیمت 12 درصدی را برای رب پذیرفت و قیمت هر کیلو رب 44 هزار و 300 تومان مصوب شد.البته این قیمت هنوز ابلاغ نشده است .
وی درباره احتکار کارخانجات رب می گوید: هنوز با عنوان احتکار موردی  را شناسایی نکردیم. البته بازار هم سنگین است چون به خاطر گرانی قیمت ها مردم خرید نکرده اند. دو سه هفته پیش در کارخانجات تخلفات دیگری درخصوص درج قیمت تولید و مسائلی از این دست بوده است. وی درباره مواد اولیه رب می گوید: رب یا به صورت رب گوجه فرنگی تازه است یا به صورت رب هایی که قبلا در وزن های زیاد تبدیل به رب شده که این ها را در ظروف 220 لیتری نگهداری و در فصل خودش به رب قوطی تبدیل می کنند. وی همچنین درباره کیفیت بسته بندی رب می گوید: کارخانجات به خاطر قیمت کارتن و ... برند خودشان را زیر سوال نمی برند. بنابراین بعید می دانم که این مسائل صحت داشته باشد. درباره خرید محصولات دیگر در کنار رب هم عمده فروش و شرکت پخش اجازه فروش کالا به همراه کالاهای دیگر را ندارند و تخلف محسوب می شود. وی در پیش بینی وضعیت بازار رب می گوید: با توجه به افزایش قیمت و صادراتی که وجود داشت زمینه تولید کم شد اما با توجه به عوارض خروجی که برای صادرات گوجه فرنگی وضع شده، افزایش قیمت رب و نزدیکی به زمان برداشت محصول گوجه فرنگی استان ، تولید انبوه رب صورت خواهد گرفت. شعربافیان خاطرنشان کرد: ما حدود 30 واحد فعال برای تولید رب در استان داریم که روزانه 300 تا 400 تن گوجه فرنگی مصرف می کنند.