آرین احمدی داستان تکراری کنکور

در جلسه روز سه‌شنبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به ریاست آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، سیاست‌های آموزشی و نیز سنجش و پذیرش، با هدف تامین عدالت آموزشی در راستای ایجاد فرصت برابر برای دانش‌آموزان مناطق محروم برای ورود به دانشگاه و به ویژه رشته‌های پرطرفدار دانشگاهی بررسی و به تصویب نهایی رسید. همچنین اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در ادامه مباحث خود برای اصلاح شیوه سنجش و پذیرش دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاه، به منظور کاهش فشار روانی ناشی از تعیین تکلیف ۱۲ سال تحصیل آنان در آزمون ۴ ساعته کنکور، سهم کنکور از سنجش توان علمی دانش‌آموزان را از ۱۰۰ درصد به ۴۰ درصد کاهش دادند. بر این اساس ۶۰ درصد سهم سنجش توان علمی دانش‌آموزان نیز بر اساس سوابق تحصیلی سه سال آخر دبیرستان آنان تعیین می‌شود. سیاست‌های جدید به تدریج و در مدت ۴ سال عملیاتی خواهد شد. بر این اساس کنکور سالی ۲ بار و تنها از دروس تخصصی هر رشته برگزار خواهد شد و سهمی ۴۰ درصدی در سنجش توان علمی داوطلبان ورود به دانشگاه دارد. همچنین دانش‌آموزان مجاز خواهند بود برای بهبود معدل و سوابق تحصیلی خود، تا ۱۰ بار در امتحانات سال‌های دهم، یازدهم و دوازدهم دبیرستان شرکت کنند.
تصویب این طرح در همین چند روز ، بازخوردهای مثبت و منفی فراوانی داشته و البته با نگرانی‌ها و پرسش‌های بسیاری نیز مواجه شده است؛
1-‌ آیا به راستی زیرساخت‌های مناسب برای برگزاری عادلانه و بدون تقلب امتحانات نهایی در گروه‌های آزمایشی موجود که حداقل شامل 8 درس می‌باشند، در سراسر کشور وجود دارد؟ چگونه بدون درنظر گرفتن زیر ساخت‌های مناسب سهم 40 الی 60 درصدی معدل برای پذیرش در کنکور لحاظ خواهد شد؟
2-‌ آیا همه مدارس در کشور از لحاظ ارائه و تدریس دروس و امکانات در شرایط استاندارد آموزشی قرار دارند؟ و آیا آحاد مردم توان مالی و اقتصادی استفاده از مدارس با کیفیت بالا را در اختیار دارند و یا اساسا به آن مدارس دسترسی دارند؟ آیا دانش آموزانی که توان استفاده از مدارس برتر را ندارند متضرر نخواهند شد؟ چگونه بدون درنظر گرفتن این موضوع که بسیار هم مهم است، عدالت و فرصت برابر آموزشی برقرار خواهد شد؟


3-‌ طبق این مصوبه هر دانش‌آموز می‌تواند برای ترمیم معدل تا 10 بار اقدام کند و البته برای هر بار هم باید مبلغی بپردازد، سوال اینجاست آیا همه دانش‌آموزان در سراسر کشور توان مالی پرداخت این هزینه را دارند؟ با یک حساب ساده متوجه می‌شویم که با اجرایی شدن قانون ترمیم معدل، منفعت بیشتر عاید آموزش و پرورش می‌شود تا دانش آموزان، آن هم از نوع مناطق محرومش!
4-‌ چه ایرادی دارد همانند اغلب کشورهای جهان، سخت‌گیری و غربال آموزشی از درون خود دانشگاه‌ها شکل گیرد؟ با سیستم کنونی آموزشی در ایران، در اکثر مواقع دانش‌آموزان با تلاش و سختی فراوان وارد دانشگاه‌ها می‌شوند و از آن طرف مثل آب خوردن فارغ‌التحصیل می‌شوند و مدرک می‌گیرند و هر سال با حجم بسیاری از فارغ‌التحصیلان ناکارآمد مواجه هستیم، درصورتی که در اغلب کشورهای جهان ورود دانش‌آموزان به دانشگاه‌ها بسیار سهل‌تر از ایران است. هر دانش‌آموز نسبت به علاقه رشته‌ای خود وارد دانشگاه می‌شود اما در ادامه تحصیل در درون دانشگاه با چالش‌های علمی و عملی و البته مثبت فراوان آموزشی مواجه و همین امر باعث می‌شود تا نتواند به راحتی فارغ‌التحصیل شود و اگر فارغ‌التحصیل شد، قطعا نیروی کارآمدی برای کشورش خواهد بود.
5-‌ از این همه تغییرات گسترده در حیطه کنکور و دبیرستان در سال‌های اخیر چه کسانی یا چه جریاناتی سود برده‌اند؟ یکی از دلایل تصویب این مصوبه از میان بردن مافیای کنکور بوده. اما به نظر می‌رسد با تصویب این مصوبه سود بیشتری به سمت موسسات کنکوری سرازیر شود و باز سر دانش‌آموزانی که توان کافی مالی ندارند بی‌کلاه بماند! باز هم انتشار کتاب‌های جدید این بار با فرمت جدید تشریحی و تستی، باز هم ایجاد آزمون‌های جدید (قبلا تستی بود، این بار تشریحی هم اضافه می‌شود) و باز هم همایش‌های رنگارنگ برای تشریح شرایط جدید و غیره، همه اینها حاکی از سرازیر شدن پول‌های بیشتر به سمت کنکور است.
در همین رابطه به نظر می‌رسد اجرای شتاب‌زده این مصوبه تا زمانی که تمام زیر ساخت‌ها به طور کامل مهیا نشده باشند، شرایط آموزش و کنکور را باز هم پیچیده‌تر کند و برای رسیدن به عدالت و فرصت برابر آموزشی برای همه دانش آموزان، باید بیشتر بر روی این طرح فکر و کار کرد تا بتوان از آثار مثبت آن بهره برد.