گروه انرژی: جنگ اوکراین، بزرگترین تغییر جریان‌های تجارت نفت در بازار جهانی از دهه ۱۹۷۰ را رقم زده است. به گزارش «تجارت»، داده‌های آماری از تجارت اتحادیه اروپا در فصل نخست سال۲۰۲۲ نشان می‌دهد که بعد از جنگ اوکراین صادرات و واردات قاره سبز افزایش یافته؛ به‌نحوی‌که فقط طی ماه مارس، واردات و صادرات اتحادیه به ترتیب حدود ۱۹ و ۱۵درصد رشد کرده است. در این میان، ترکیه از امکان افزایش صادرات بهره برده و کسری تجاری خود با اتحادیه اروپا را جبران کرده است. حمله روسیه به اوکراین بازار جهانی نفت را تغییر داده به نحوی کهعرضه‌کنندگان آفریقایی نیز برای پاسخ به تقاضای اروپا وارد عمل شده‌ و مسکو تحت تحریم‌ غرب، به طور فزاینده‌ای از روش انتقال مخاطره‌آمیز کشتی به کشتی برای رساندن نفت خام خود به آسیا استفاده می کند. این بزرگترین تغییر مسیر عرضه نفت در بازارهای تجارت جهانی از زمان انقلاب شیل در آمریکا است که حدود یک دهه پیش شکل بازارها را تغییر داد و نشان می دهد به شرط این که آسیا و چین همچنان نفت روسیه را بخرند، روسیه می تواند از عهده تحریم نفتی اتحادیه اروپا بر آید. براساس داده های صنعتی و معامله گران نفتی تحریم های روسیه بعد از آغاز درگیری ها در اوکراین در ماه فوریه و از جمله ممنوعیت واردات نفت این کشور در آمریکا، مسکو را وادار کرد تا از اروپا جایی که از خرید نفت این کشور خودداری می شود به مشتریانی در هند و چین که محموله های خود را با تخفیف بیشتری تحویل می گیرند، تغییر جهت دهد. بر اساس داده های آژانس بین المللی انرژی مستقر در پاریس، صادارت نفت روسیه در ماه آوریل به سطح قبل از حمله این کشور بازگشت و قیمت جهانی نفت بعداز رسیدن به ۱۳۹ دلار در هر بشکه در ماه مارس که بالاترین سطح در ۱۴ سال گذشته بود، بر روی رقم حدود ۱۱۰ دلار در هر بشکه تثبیت شده است. بزرگترین تغییر جریان‌های تجارت نفت از زمان تحریم نفتی عربی دهه ۱۹۷۰ وقوع پیدا کرده و اوضاع ممکن است هیچ گاه به حال عادی برنگردد. حمله نظامی روسیه به اوکراین و تحریم‌ها علیه صادرات نفت روسیه، مسیرهای تجارت نفت جهانی را تغییر می دهند. طی پنج دهه گذشته، نفت از سوی هر صادرکننده ای به هر مشتری در جهان، کم و بیش آزادانه جریان داشته است البته به جز تحریمهایی که در سالهای اخیر علیه صادرات نفت ایران و ونزوئلا اعمال شدند. این تجارت انرژی آزاد پس از حمله نظامی روسیه به همسایه خود و تحریمهای غربی علیه مسکو و تصمیم غیرقابل برگشت اروپا برای قطع وابستگی به انرژی روسیه به هر بهایی که باشد، اکنون به پایان رسیده است.

پرده آهنین جدید در بازار نفت
پرده آهنین جدید اکنون جریانهای تجارت نفت را تغییر داده و اروپا را برای تامین نفت به سوی آمریکا، خاورمیانه و آفریقا سوق داده است.
اتحادیه اروپا هفته گذشته بسته تحریمهایی را برای متوقف کردن واردات نفت دریابرد از روسیه ظرف مدت شش ماه و فرآورده‌های نفتی ظرف مدت هشت ماه آینده تصویب کرد. در همین بسته تحریمها، اتحادیه اروپا بیمه و فاینانس حمل نفت روسیه به کشورهای دیگر را پس از مهلت شش ماه، برای شرکتهای اروپایی ممنوع کرد. با توافق میان اتحادیه اروپا و انگلیس برای ممانعت از دسترسی روسیه به بیمه محموله نفت، لندن هم قرار است به ممنوعیت بیمه ملحق شود. انگلیس میزبان کلوب بیمه کنندگان است که ۹۵ درصد از بازار جهانی بیمه حمل نفت را پوشش می‌دهند. انتظار می‌رود این اقدام حمل نفت به کشورهای مشتری نفت روسیه به خصوص مشتریان آسیایی را دشوارتر کند زیرا فراهم کردن پوشش مسئولیت، سخت می‌شود و ممکن است باعث شود خریداران در هند و چین خواستار تخفیف‌های بیشتری برای خرید نفت روسیه شوند. گرید نفتی اورال روسیه این روزها بیش از ۳۰ دلار در هر بشکه نسبت به قیمت نفت برنت، ارزان‌تر فروخته می‌شود. تا آخر امسال اروپا برای توقف ۹۰ درصد از واردات نفت از روسیه هدف‌گذاری کرده است. این تحریم و بایکوت خرید نفت روسیه از سوی خریداران، ترافیک جهانی نفتکشها را تغییر داده است. نفتکشها به جای سفر دو تا سه هفته‌ای از بنادر روسیه در دریای بالتیک به هامبورگ یا روتردام، دو یا سه ماه برای رسیدن به هند و چین سفر می‌کنند. همچنین برای صادرات نفت به اروپا، نفت خاورمیانه باید مسیرهای طولانی‌تری را به بنادر اروپایی در مقایسه با مسیرهای کوتاه‌تر به هند و چین، طی کند. زولتان پوسزار، مدیر جهانی استراتژی نرخ بهره کوتاه مدت در کردیت سوئیس و مقام سابق وزارت خزانه داری آمریکا به روزنامه وال استریت ژورنال گفت: تغییرات در جریانهای تجارت نفت، به نرخ بالاتر بیمه، حمل نفت و فاینانس برای محموله‌های نفتی منتهی می شود.