تغییر ناباورانه نرخ لبنیات از تولید تا مصرف!

پیش از این انتظار می‌رفت وزارت جهاد کشاورزی با بسیج کردن اصناف نظارت دقیق‌تری بر بازار داشته باشد، اما خروجی فروشگاه‌ها و قیمت کالا‌ها در بازار حاکی از آن است که گرانفروشی به بالاترین سطح خود رسیده است و متولیان تأمین و توزیع کالا نظارت‌ها را به مردم و سامانه تلفنی ۱۲۴ سپرده‌اند. روز گذشته وزیر جهاد کشاورزی از آغاز طرح تشدید و استمرار بازرسی و نظارت‌ها در کل زنجیره تأمین با حضور ۴هزار بازرس در سراسر کشور خبر داد وتأکید کرد: «با آزاد‌سازی واردات برنج، رصد روزانه قیمت لبنیات و افزایش بازرسی‌ها گرانفروشی کالا‌ها به حداقل خواهد رسید.»
در پی آغاز مردمی‌سازی یارانه‌ها از ۲۰ اردیبهشت و حذف ارز دولتی برای واردات کالا‌های اساسی، قیمت کالا‌های مصرفی مردم با مجوز دولت گران شد. این روند صعودی قیمت‌ها در بازار به بازرسی و کنترل دوره‌ای قیمت‌ها نیاز داشت؛ موضوعی که پیش از این به گفته رئیس اتاق اصناف به دلیل کمبود بازرس امکان نظارت دقیق را از صنوف سلب کرده بود. روز گذشته وزیر جهاد از آغاز طرح تشدید و استمرار بازرسی و نظارت‌ها در کل زنجیره تأمین با حضور ۴هزار بازرس از ۲۱ خرداد در سراسر کشور خبر داد. قرار است در این طرح محصولات کشاورزی، لبنیات، حبوبات، برنج‌های وارداتی، شکر و روغن مورد بررسی قرار گیرد.
سیدجواد ساداتی‌نژاد در گفتگو با صداوسیما افزود: «نظارت‌ها در این طرح بر اساس قیمت‌های تعیین شده و با حضور تعزیرات صورت می‌گیرد و مردم می‌توانند تخلفات را به سامانه ۱۲۴ اعلام کنند و تعزیرات رسیدگی و اقدام خواهد کرد.»
امسال واردات برنج بدون محدودیت انجام می‌شود


وزیر جهادکشاورزی با اشاره به کاهش تولید برنج در سال گذشته به دلیل خشکسالی گفت: «کاهش عرضه و سودجویی برخی افراد باعث افزایش قیمت این کالا در اواخر سال گذشته و اوایل امسال شد. درسال جاری در واردات برنج هیچ‌گونه محدودیتی نداریم و با ایجاد تنوع در نوع و کیفیت برنج‌های وارداتی به دنبال ایجاد تعادل در بازار هستیم. شرکت بازرگانی کشور امسال حدود ۵۰ هزار هکتار از اراضی شمال کشور را زیر کشت قراردادی برنج قرار داده است.»
عقب‌نشینی شرکت لبنیات متخلف در قیمت‌گذاری
ساداتی‌نژاد با بیان اینکه قیمت چهار محصول تثبیت شده در حوزه لبنیات به صورت روزانه رصد می‌شود، گفت: «با پیگیری صداوسیما شرکت متخلف در افزایش چندباره قیمت برخی محصولات تولیدی، فراخوانده شد و پس از ادای توضیحات، مقرر شد قیمت‌ها اصلاح و دو محصول این شرکت برای جبران، به مدت چند روز پایین‌تر از نرخ مصوب عرضه شود.»
وی افزود: «برخی شرکت‌های تولید لبنیات تغییر تولید از محصولات پایه به سمت محصولات دیگر داده بودند که تذکرات لازم به آن‌ها داده شد تا با کمبود این محصولات در بازار مواجه نشویم.»
خبری از آب معدنی ۲ هزار تومانی در بازار نیست
از بازار خبر می‌رسد که از آب معدنی ۲ هزار تومانی در بازار خبری نیست و تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی علاوه بر افزایش غیرمنطقی لبنیات، قیمت مصوب را در چهار قلم فرآورده لبنی دولتی رعایت نمی‌کنند. به لیست مذکور گرانفروشی حبوبات، برنج، پودر‌های شوینده و سایر محصولات کشاورزی نیز در هفته‌های اخیر اضافه شده است.
درحال حاضر مشاهدات بازار نشان می‌دهد آب معدنی کوچک با قیمت ۴ هزار تومان تا ۶ هزار تومان به فروش می‌رسد، این درحالی است که قیمت مصرف کننده بطری آب معدنی کوچک به صورت متوسط در برند‌های مختلف ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزارتومان است. دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی با انتقاد از اینکه گویا هیچ نظارتی در فروش آب معدنی از سوی مغازه‌داران و اصناف وجود ندارد، گفت: «جالب اینجاست بطری آب معدنی ۲ هزار تومانی در خیابان نزدیک به سازمان حمایت ۴ هزارتومان است.»
پیمان فروهر در گفتگو با تسنیم، با اشاره به اینکه در آذرماه سال گذشته براساس توافقات قرار شد طرح شفاف‌سازی قیمت‌ها اجرایی شود، اظهار داشت: «در آن مقطع ابتدا تولیدکنندگان ملزم به درج قیمت بودند، اما به دلیل برخی مشکلات اعلام شد قیمت مصرف‌کننده باید روی بطری‌ها درج شود تا از شیطنت عرضه‌کنندگان در این رابطه جلوگیری گردد.»
دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی با اعلام اینکه در طرح شفاف‌سازی قیمت‌ها قرار بود با درج قیمت‌ها دلال بازی و واسطه‌ها حذف شود و کالا با قیمت مناسب در اختیار مصرف‌کنندگان قرار گیرد، گفت: «درحال حاضر مشاهدات بازار نشان می‌دهد تولیدکننده ملزم به درج قیمت مصرف کننده شده است، اما از آن طرف اصناف و عرضه کنندگان در این رابطه همکاری ندارند. ما حتی این موضوع را چندین بار به سازمان حمایت اعلام کردیم، اما متأسفانه بطری‌های آب معدنی کوچک و بزرگ با قیمت‌های بالا در بازار به فروش می‌رسد.»
وی با انتقاد از اینکه گویا هیچ نظارتی در فروش آب معدنی از سوی مغازه‌داران و اصناف وجود ندارد، تصریح کرد: «به نظر می‌رسد واحد‌های نظارتی به این موضوع ورود پیدا کرده و رضایت مصرف کنندگان را کسب کنند.»
پایبند نبودن برخی صنایع لبنی به نرخ‌های مصوب جدید
با وجود اینکه قیمت مصوب جدید لبنیات افزایش چشمگیری داشته و این نرخ‌ها با موافقت خود صنایع لبنی تعیین شده است، اما حتی این نرخ‌ها از سوی برخی صنایع لبنی که سهم بزرگی از بازار دارند، رعایت نمی‌شود.
بعد از اصلاح یارانه کالا‌های اساسی قیمت چهار محصول پرمصرف لبنی مشخص شد، به‌طوری که قیمت ماست کم‌چرب ۵/۲ کیلوگرمی ۴۹۸۰۰ تومان، پنیر (UF) ۴۰۰ گرمی ۳۷ هزار تومان، شیر کم‌چرب یک‌لیتری ۱۸ هزار تومان و شیر نایلونی کم‌چرب ۹۰۰ گرمی ۱۵ هزار تومان تعیین شد. همچنین قیمت هر کیلوگرم شیر خام دامداران نیز ۱۲ هزار تومان اعلام شد. با وجود اینکه برای سه محصول کم‌چرب و یک محصول نیم‌چرب یادشده قیمت مصوب اعلام شده است گویا سایر قیمت‌ها نرخ معینی ندارند و دیگر محصولات در برند‌های متفاوت با قیمت‌های مختلف و فاصله عمیقی به فروش می‌رسند.
افزایش ۳ برابری قیمت شیر از دامداری تا صنایع لبنی
در حالی که صنایع لبنی هر کیلوگرم شیر خام پرچرب ۲/۳ درصد چربی (چربی کامل) را ۱۲ هزارتومان می‌خرند، اما بر اساس مشاهدات میدانی قیمت هر لیتر شیر پاستوریزه پرچرب (۳ درصد چربی) با بسته‌بندی‌های مدت‌دار و بطری با قیمت‌های ۲۹ تا ۳۷ هزار تومان به فروش می‌رسد.
به‌طور مثال قیمت یک لیتر شیر پرچرب سنتی با بسته‌بندی بطری ۳۷ هزار تومان و شیر پاکتی پرچرب ۳۰ هزار تومان برای فروش قیمت‌گذاری شده است. از طرفی درحالی که قیمت شیر خام کم‌چرب بطری یک‌لیتری ۱۸ هزار تومان تعیین شده است، اما برخی برند‌ها یا این محصول را عرضه نمی‌کنند یا به‌حدی کم است که برای خرید یافت نمی‌شود. برخی برند‌ها نیز این محصول را با قیمت‌های بالاتر و با قیمت ۲۰ تا ۲۴ هزار تومان به فروش می‌رسانند و قیمت‌های مصوب رعایت نمی‌شود. برخی برند‌ها نیز احتمالاً برای اینکه بتوانند از واکنش‌های تعزیراتی در امان باشند، اقدام به تغییر وزن کرده‌اند یا افزودنی‌هایی مانند
ویتامین D به محصول خود اضافه می‌کنند تا بتوانند آن‌ها را به‌قیمت دلخواه بفروشند.