تنبیه پرآسیب نوجوانان با تراشیدن موهای سرشان

  تصمیم جنجالی کادر فنی تیم ملی بسکتبال نوجوانان، واکنش‌های متعددی در شبکه‌های اجتماعی داشت. تراشیدن موی سر بازیکنان تیم ملی نوجوانان توسط کادر فنی به این دلیل انجام شده که ۲۰ دقیقه جلوی آینه برای مدل‌دادن به موهایشان وقت تلف نکنند! از نظر کادر فنی باید جلوی این اتلاف وقت اضافی برای آراستگی گرفته می شد. بعضی والدین هم از این روش برای کنترل و تنبیه فرزند نوجوان‌شان استفاده می‌کنند. این اقدام از منظر روان‌شناسی قابل بررسی است و در ادامه نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.

   ناآشنایی کادر فنی تیم‌ملی با تحولات دوره نوجوانی
 این انتظار از کادرفنی تیم‌ملی بسکتبال نوجوانان معقول است که قبل از گرفتن چنین تصمیمی، با یک روان‌شناس مشورت می‌کردند. درست است که هدف آن‌ها بهبود عملکرد بازیکنان بوده اما بعضی تصمیم‌ها، تاثیر معکوس خواهد داشت. در هفت سال سوم زندگى که دوران بلوغ است، تحولات سریعى در جسم و جان نوجوان پدیدار مى‌شود. گذشتن از مرز کودکى و رسیدن به قلمروی نوجوانی با نابسامانى هاى فراوانى همراه است. در این دوره، نوجوان نه دیگر کودک به حساب مى‌آید و نه هنوز به درستى بالغ شده است. وى در مرز بین این دو مرحله (کودکى و بزرگ سالى) قرار مى‌گیرد و با فشارها و انتظارات خاص هر دوره روبه‌رو مى‌شود. از سویى اگر کار کودکانه بکند او را ملامت مى‌کنند که بزرگ شده است و این کار در شأن او نیست و از سوى دیگر، معمولاً با او مانند بزرگ سالان رفتار نمى‌شود. بنابراین نوجوان در وضع روحى مبهم و پیچیده‌اى به سر مى‌برد. در همین راستا نیاز است والدین و جامعه آگاهانه نوجوان را هدایت کنند. یکی از دغدغه‌های والدین، مربیان مرتبط با نوجوانان و اجتماع، سلامت روان در کنار ایجاد حس امنیت، اعتماد به نفس و ارزشمندی و همچنین پرورش شخصیت سالم در نوجوانان است بنابراین لازم است اطلاعات بیشتری درباره این گروه سنی داشته باشیم. نوجوان در این سن زیربنای آینده خود را پایه ریزی می‌کند. در این میان نحوه برخورد اطرافیان، جامعه و تربیت والدین در تصمیم‌گیری و شکل‌گیری شخصیت او تاثیر بسزایی دارد.


    مدیریت اشتباه ظاهر و پوشش نوجوانان
کادرفنی تیم‌ملی بسکتبال گفته که این اقدام را به این دلیل انجام داده که بازیکنان نوجوان تیم، ۲۰ دقیقه جلوی آینه برای مدل دادن به موهایشان وقت تلف نکنند. علم روان شناسی مى‌گوید، در دوران  نوجوانی، بیش از هر زمان دیگر، فرد به این که مورد توجه باشد اهمیت مى‌دهد و به شدت احتیاج دارد به عنوان فردی که مورد توجه خانواده، دوستان و اجتماع است، ظاهر شود. یکی از کارهایی که برای نوجوان اهمیت زیادی برای دیده شدن دارد، نحوه پوشش، ظاهر و آراستگی او در میان جمع است که به موجب آن اعتمادبه‌نفس بیشتری در خود ایجاد می‌کند. روشی مثل تراشیدن موی سر نوجوان برای مدیریت این موضوع، یک نوع تنبیه محسوب
می شود و نوجوان را فردی بی‌مسئولیت، بی‌خیال و بی‌عاطفه خواهد کرد. کاش کادر فنی تیم‌ملی می‌دانست با این اقدام، شاید در ظاهر بازیکنان را ترسانده باشد اما روابط‌شان سرشار از سردی، طردکنندگی، بی‌احترامی و بی‌اعتنایی خواهد شد.
    آزادی دادن به نوجوان به همراه نظارت
والدین و مربیانی که با نوجوانان در ارتباط هستید، با آغاز دوره نوجوانی باید این مسئله را بپذیرید که نوجوان برای کسب یک هویت سالم نیاز به استقلال بیشتری دارد. برای پیشگیری از این موضوع لازم است که در این دوران فضای آزادانه بیشتری در اختیار وی قرار دهید تا او بتواند با جهان پیرامون خود ارتباط بیشتری برقرار کند. البته این موضوع به این معنا نیست که نظارت خود را به طور کامل قطع کنید. اتفاقاً در دوره نوجوانی نظارت شما بر رفتار آن ها از اهمیت بیشتری برخوردار است اما لازم است که این کنترل و نظارت به طور غیرمستقیم باشد و نوجوان از رفتار شما بفهمد که به توانایی‌های او اعتماد و اطمینان کافی دارید.
    ضرورت یادآوری اهمیت ارزش وقت به نوجوانان
سخن آخر هم این‌که والدین و مربیان نوجوانان موظف اند درباره ارزشمندی استفاده از وقت به نوجوان گوشزد کنند و بگویند که هرچند آراستگی ظاهر و نحوه پوشش وی بسیار اهمیت دارد ولی برای دیده شدن و مورد توجه قرار گرفتن، او را راهنمایی کنند که می‌تواند استعدادها و توانمندی‌ها و از آن مهم‌تر اهدافش را بیشتر مورد توجه قرار دهد. بنابراین نیاز است والدین و همچنین اجتماع با نوجوان همراهی کنند تا آن‌ها به‌راحتی بتوانند حس امنیت و توجه را از محیط بگیرند.