« ابتکار» تاثیر برنامه‌های بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز را بررسی می‌کند سختی‌های رام کردن دلار سرکش

کیمیا نجفی
علی‌اصغر سمیعی‌زفرقندی، رئیس هیئت موسس کانون صرافان با بررسی وضعیت بازار ارز به تاثیر برنامه‌های بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز اشاره کرد و در این خصوص گفت: اقداماتی که بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز در دستور کار قرار داده اصلا کار نادرستی نیست اما باید بدانیم که این اقدامات به هیچ وجه کافی نیست.
قیمت دلار روز یکشنبه به بالاترین سطح خود رسید و به دنبال آن بازارهای موازی از جمله سکه و طلا نیز با افزایش روبه‌رو بودند. افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر سبب شد تا بانک مرکزی نسبت به برگزاری نشستی ویژه برای بررسی راهکارهای ایجاد آرامش در بازار ارز اقدام کرد. بنابراین بانک مرکزی میزبان صرافان شد تا اقدامات و برنامه‌های جدید ارزی را با آنها در میان بگذارد. این در حالی است که پیش‌تر گفته شده بود که در جلسه سران سه قوه اجازه استفاده نامحدودمنابع ارزی به بانک مرکزی صادر شده است. بر اساس گزارشی از تسنیم ساعاتی پس از پایان جلسه ویژه ارزی بانک مرکزی با صرافان و خبر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر افزایش عرضه ارز و تسهیل ضوابط مربوط به تقاضای بازار در حوزه اسکناس، مجوز جدید بانک مرکزی به صرافان ابلاغ و تصمیم افزایش عرضه ارز عملیاتی شد. بر اساس این گزارش، مشاهدات میدانی روز گذشته در بازار ارز و اظهارات صرافان نشان می‌دهد که اقدام جدید بانک مرکزی و مجوز به صرافی‌ها برای فروش بدون محدویت ارز به متقاضیان موثر واقع شده و روند نرخ ارز در بازار کاهشی شده است.
مصوبه خرید ارز از صادرکنندگان باعث می‌شود که بازار به تعادل برسد


بر اساس گزارش ایرنا، حمید لواسانی، رئیس سابق کانون صرافان درباره وضعیت بازار ارز پس تصمیمات و ابلاغ دستورالعمل بانک مرکزی به صرافی‌های مجاز، گفت: «شاه بیت مصوبه بانک مرکزی این است که اجازه می‌دهد صرافی‌ها بر مبنای نیاز روزانه ارز از صادرکنندگان خریداری کند. اجرای مصوبه خرید ارز از صادرکنندگان با نرخ توافقی باعث می‌شود که بازار به تعادل برسد. در این لحظه با اجرای دستورالعمل بانک مرکزی عرضه بر تقاضا پیشی گرفته است. در روزهای آینده قطعاً اگر حضور بازار ساز با این مقررات خوبی که اتخاذ شده، بیشتر شود نیازی به عرضه و دخالت بازار ساز و بانک مرکزی نیست. هم اکنون در حوزه ارزی اختلاف قیمت‌ها آرام‌آرام کاهش می‌یابد و به سمتی می‌رویم که افراد بتوانند نیازهای روزمره خود در حوزه صرافی همچون حواله و اسکناس تامین کنند.»
البته برخی از کارشناسان برنامه‌های اخیر بانک مرکزی را راه‌حل مقطعی می‌دانند و معتقدند که این برنامه‌ها به تنهایی نمی‌تواند بازار ارز را مدیریت کند.
علی‌اصغر سمیعی‌زفرقندی رئیس هیئت موسس کانون صرافان و تحلیلگر مسائل مالی با اشاره به کافی نبودن برنامه‌های بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز به «ابتکار» گفت: حجم نقدینگی به طور منظم در حال افزایش است و نرخ تورم بالایی در کشور داریم. این مسئله باعث می‌شود که ارزش پول ملی‌مان دائما در حال ضعیف شدن باشد. اقداماتی که بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز در دستور کار قرار داده اصلا کار نادرستی نیست اما باید بدانیم که این اقدامات به هیچ وجه کافی نیست.
وی افزود: بانک مرکزی گفته است که از این به بعد صرافان اجازه دارند که از صادرکنندگان ارز خریداری کنند. واقعیت این است که صرافان می‌توانند خدمات بسیاری ارائه دهند اما صرافان را با محدودیت جدی روبه‌رو کرده‌اند و نمی‌توانند کاری انجام بدهند حالا اجازه داده‌اند یکی از فعالیت‌ها را انجام بدهند.
این کارشناس بازار ارز با تاکید بر استعداد صرافان ادامه داد: باید بدانیم که مجاز بودن صرافان برای انجام دادن یک موضوع راه‌حل کافی برای کنترل نرخ ارز نیست. سیاست‌گذاران باید اجازه دهند صرافان کار خود را طبق روند اصلی انجام دهند. همانطور که اشاره کردم صرافان ظرفیت بسیار بالایی برای کمک دارند مثلا وقتی بانک‌های کشور با تحریم روبه‌رو می‌شوند صرافان می‌توانند کمک بسیاری به اقتصاد کنند.
برای کنترل بازار ارز باید جلو تورم را بگیریم
سمیعی افزود: نرخ تورم در کشور بسیار بالا بوده و نقدینگی هر روز با افزایش روبه‌رو است همین نقدینگی به تورم بیشتر دامن می‌زند. در چنین شرایطی برای کنترل بازار ارز باید جلو افزایش نقدینگی و تورم را گرفت.
این کارشناس بازار ارز با اشاره به سرکوب نرخ ارز و نتیجه آن ادامه داد: وقتی ما نرخ ارز را با دستور سرکوب می‌کنیم و از سوی دیگر قیمت ملک روبه افزایش است این سیگنال به اقتصاد داده می‌شود که مردم املاک گران خود را بفروشند و با ارز ارزان در کشورهای دیگر اقدام به سرمایه‌گذاری در حوزه ملک کنند. ما باید به دنبال راهی باشیم که این سیگنال برعکس شود.
وی در پایان با تاکید بر ضرورت تقویت ارزش پول ملی افزود: املاک بسیاری در اختیار بانک‌ها و دولت است اگر این املاک به بازار عرضه شود و از سوی دیگر نرخ ارز را آزاد بگذاریم مردم ارز خود را از خارج به درون کشور می‌آورند و تبدیل به ملک و زمین می‌کنند. ما نباید نرخ ارز را به زور عرضه بیش از تقاضا سرکوب کنیم بلکه باید نرخ ارز آزاد باشد. اما از سوی دیگر با عرضه زمین و املاک دولتی اجازه دهیم که پول‌های مردم در داخل کشور متمرکز شود در این صورت ارزش پول ملی‌مان تقویت می‌شود.