روزنامه ابتکار
1401/03/25
پاسخ ایران به موضع‌گیری اخیر آژانس درخصوص سه مکان گزارش گروسی مبنای حقوقی ندارد
سازمان انرژی اتمی ایران به منظور تنویر افکار عمومی و رسانه‌های کشور، ترجمه متن کامل توضیحی کشورمان در ارتباط با گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص سه مکان را منتشر کرد.الف. نظرات کلی:
جمهوری اسلامی ایران به طور کامل به تعهدات خود طبق موافقت‌نامه پادمان جامع (INFCIRC/۲۱۴) که آژانس از طریق آن به حفظ دانش خود به واسطه یک سازوکار راستی‌آزمایی قوی که در نظام راستی‌آزمایی آژانس از جمله اقدامات نظارتی و مراقبتی (C/S) منحصر به فرد در مورد مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران ادامه می‌دهد، عمل می‌کند.
همچنین در راستای همکاری بیشتر با آژانس، ایران موافقت کرد تا در دو نوبت بیانیه‌های مشترک ۲۶ اوت ۲۰۲۰ و ۵ مارس ۲۰۲۲ را منعقد کند که مفاد آنها به طور کامل توسط جمهوری اسلامی ایران اجرا گردید.
مکان‌های اشاره شده در گزارش فعلی مدیرکل مبتنی بر ادعاهای مطرح شده توسط طرف ثالث بدنیت-یعنی رژیم صهیونیستی-است که هیچ مبنای حقوقی ندارد. لازم به ذکر است که براساس اصول حقوق بین‌الملل pacta tertiis nec nocennec prosunt، به معنای معاهدات، حق و تکلیف برای طرف ثالث پدید نمی‌آورد و همچنین ماده ۳۴ از کنوانسیون وین در مورد حقوق معاهدات بین دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی که تصریح می‌کند: یک معاهده نمی‌تواند بدون رضایت طرف ثالث حقوق و تعهداتی ایجاد کند، طرف غیرعضو موافقت‌نامه پادمانی بدون پایبندی به این اسناد نمی‌تواند از برخی حقوق و مزایای مندرج در این موافقت‌نامه بهره‌برداری و از آن علیه یک کشور عضو به منظور طرح هرگونه ادعا و وارد کردن آژانس در تحقیقات بی‌پایان استفاده کند.
ب. نظرات درخصوص بخش پیشینه گزارش:
در مورد بند ۳ گزارش که می‌گوید: آژانس در نتیجه ارزیابی‌های خود در سال ۲۰۱۹ تعدادی از سئوالات مربوط به مواد هسته‌ای و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای اظهار نشده احتمالی در ایران را که به آژانس اعلام نشده بود، شناسایی کرد و مطابق با ماده ۶۹ موافقت‌نامه پادمانی و ماده d۴ پروتکل الحاقی از ایران درخواست کرد تا به این سئوالات پاسخ دهد. لازم به ذکر است که: این موضوع که آژانس به عمد، حتی از نظر سیاسی، تعهدات کشورهای عضو تحت موافقت‌نامه پادمان جامع را با تعهدات کشورهای عضو ذیل پروتکل الحاقی تلفیق می‌کند نگران کننده است.
همانطوری که ایران مکرراً توضیح داده است، هرگز مکان اظهار نشده‌ای که باید طبق موافقت‌نامه پادمان جامع اعلام شود در ایران وجود نداشته است. فعالیت‌های هسته‌ای ایران تحت پادمان جامع آژانس صلح‌آمیز باقی می‌مانند. بنابراین ذکر این موضوعات و ابراز نگرانی آژانس در این مورد فاقد مبنا می‌باشد.
درخواست‌های آژانس در ابتدا توسط ایران مورد توجه قرار نگرفت زیرا: درخواست‌های آژانس توسط اسناد، شواهد و اطلاعات معتبر مورد نیاز تا آنجا که مرتبط با هدف پادمان باشد پشتیبانی نشده بود.
بنابراین گزاره آژانس در این بند که بیان می‌کند: آژانس همچنین اطلاعات دقیقی را به ایران ارائه کرده است، صحیح نیست؛ زیرا آژانس هیچ‌گونه اطلاعات معتبری برای درخواست خود ارائه نکرده است.
در بند ۴، آژانس همچنین بیان می‌کند: مکان ۲ در گذشته تحت پاک‌سازی و تسطیح گسترده قرار گرفته بود، آژانس ارزیابی کرد که هیچ‌گونه ارزش راستی‌آزمایی در زمینه انجام دسترسی تکمیلی در این مکان وجود نخواهد داشت.
لازم به ذکر است که: دسترسی به سایت لویزان-شیان در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۴ به آژانس اعطا شده بود. آژانس نمونه‌های محیطی از جمله خاک و گیاهان را در این مکان گرفت. ایران اعلام کرد که هیچ ماده هسته‌ای قابل اظهار مطابق با پادمان آژانس وجود نداشت و اینکه هیچ فعالیت هسته‌ای مرتبط با چرخه سوخت در لویزان-شیان انجام نشده است.
آژانس هیچ گونه آلودگی در آنجا پیدا نکرد و براساس توضیحاتی که ایران در مورد تخریب لویزان-شیان، در اوت ۲۰۰۵ ارائه کرده بود، سرانجام آژانس در سند GOV/۲۰۰۵/۶۷ گزارش کرد که به‌نظر می‌رسد اطلاعات ارائه شده توسط ایران منسجم و همخوان با توضیحات آن در مورد تخریب لویزان-شیان است.
در بند ۵ گزارش آمده است: مدیرکل به شدت نگران بود که مواد هسته‌ای در مکان‌های اظهار نشده در ایران وجود داشته است و اینکه مکان فعلی این مواد هسته‌ای برای آژانس مشخص نیست.
لازم به ذکر است که: صرف یافتن ذرات اورانیوم طبیعی در نمونه‌های محیطی جمع‌آوری شده نمی‌تواند به عنوان نشانه‌ای از وجود مقادیری از مواد هسته‌ای تلقی گردد، در حالی که آژانس بدون درنظر گرفتن دلایل احتمالی دیگر به اشتباه به این نتیجه رسید که مواد هسته‌ای در این مکان وجود داشته است.
همانطوری که مکرراً به آژانس توضیح داده شد، ادعاهای آن هیچ مبنای قانونی نداشته و تنها اتهاماتی بی‌پروایانه هستند. در واقع هیچ ماده هسته‌ای اظهار نشده‌ای در ایران وجود ندارد و ادعای آژانس صرفاً براساس اطلاعات نادرست و ساختگی ارائه شده توسط رژیم نامشروع صهیونیستی است که خود دارای سلاح‌های هسته‌ای است.
ایران در مذاکرات خود با آژانس، مفروضات خود را در مورد دلایل احتمالی وجود ذرات اورانیوم در مکان‌های گزارش شده توسط آژانس توضیح داده است. ایران تمام تلاش خود را برای کشف منشا چنین ذراتی به صورت تمام و کمال انجام داده است. با توجه به این واقعیت که ایران هنوز نتوانسته هیچ دلیل فنی برای وجود چنین ذرات اورانیومی پیدا کند، به طور منطقی بیان می‌کند که احتمالاً عناصر خارجی (خرابکاری) در آلودگی آن مکان‌ها دخیل بوده‌اند.
در مورد مکان ۲ که در نتیجه همکاری ایران مطابق با بند ۷.۶ گزارش آژانس بسته شده است. در این گزارش در بند ۷.۴ بیشتر آمده است: آژانس فعالیت‌های راستی‌آزمایی بیشتری را در آزمایشگاه چند منظوره جابر ابن حیان انجام داد. در نتیجه، آژانس در نامه‌ای به تاریخ ۱۴ ژانویه ۲۰۲۲ به ایران اطلاع داد که اگرچه قادر به شناسایی این دیسک از بین دیسک‌های انبار شده در آزمایشگاه چند منظوره جابر ابن حیان نبوده است، با این حال نمی‌تواند این موضوع را رد کند که دیسک ذوب شده، دوباره ریخته‌گری شده و اکنون بخشی از موجودی مواد هسته‌ای اظهار شده در آزمایشگاه چند منظوره جابر ابن حیان است. با این وجود، آژانس نتوانست مکان فعلی این دیسک را تایید کند.
لازم به ذکر است که: ادعای وجود مکان اظهار نشده دیگر حاوی اورانیوم طبیعی به صورت دیسک فلزی براساس همان ادعاهای کاذب و ساختگی رژیم نامشروع صهیونیستی بدون هیچ‌گونه مبنایی می‌باشد.
ایران بارها اعلام کرده است که اورانیوم فلزی قبلاً فقط در جابر ابن حیان (JHL) که بارها توسط آژانس از سال ۲۰۰۳ راستی‌آزمایی شده و تحت اقدامات مستمر نظارت/مراقبتی آژانس بوده تولید شده است. اگرچه تمام مواد هسته‌ای مربوط به این پروژه از سال ۲۰۰۳ تحت مهروموم آژانس بوده است، بسیار مایه تاسف است که آژانس گهگاه باتوسل به فرضیات ساختگی جدید مبتنی بر اطلاعات غیرمعتبر ارائه شده توسط دشمن شرور ایران به این گزارش افزوده است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: ارزیابی آژانس براساس شباهت‌های بین کامیون‌های مختلف مشاهده شده در مریوان و تورقوز آباد در اواسط ژوئیه و اواسط اوت ۲۰۱۸ از طریق تحلیل تصاویر ماهواره‌ای تجاری موجود در مورد این ادعا که اقلام مورد اشاره از تورقوز آباد برداشته شدند صرفاً نادقیق و غیرحرفه‌ای است. چنین تصاویر ماهواره‌ای تجاری نمی‌تواند مبنای معتبری برای استنتاجی مانند آن را فراهم نماید. ایران کشور پهناوری است؛ تعداد زیادی از کامیون‌های مشابه در حال حرکت در سراسر این کشور می‌باشند. با کمال تعجب، آژانس شباهت‌های کامیون‌ها را در این دو مکان مختلف از طریق تصاویر ماهواره‌ای تجاری به عنوان دلیلی برای این ادعا که کامیون مشخصی از یک مکان به مکان دیگر حرکت کرده است نشان داده است.
متاسفانه آژانس تمام اسناد و اطلاعات ساختگی و جعلی ارائه شده توسط رژیم اسراییل را کاملاً معتبر درنظر می‌گیرد در عین حال توضیحات ایران را نادیده گرفته و بدون دلیل به این نتیجه رسیده است که موضوع به اصطلاح مریوان، بدون دلیل “روشن نشده” باقی مانده است.
متاسفانه آژانس بار دیگر در اینجا همه اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط رژیم اسراییل را کاملاً معتبر در نظر می‌گیرد و بدون دلایل کافی چنین نتیجه‌گیری می‌کند که موضوع ورامین “روشن نشده” باقی مانده است و شفاف‌سازی‌های ایران را نادیده گرفته است.
در بخش D.۳ در مورد مکان ۱-تورقوز آباد؛ لازم به ذکر است که: آژانس ادعا می‌کند که توقوز آباد با ذخیره‌سازی مواد و تجهیزات هسته‌ای مرتبط بوده است.
این ادعا مبتنی براطلاعات و اسناد معتبر نیست. محل مورد نظر در واقع یک مکان صنعتی است که انواع انبارها و محل‌های نگهداری مواد شوینده، مواد شیمیایی، مواد غذایی، پارچه و منسوجات، لاستیک‌ها و قطعات وسایل نقلیه، لوله‌ها و اتصالات و برخی ضایعات صنعتی را دربر می‌گیرد؛ بنابراین هیچ مبنایی برای اظهار این مکان به آژانس (برای ایران) وجود نداشته است.
علاوه بر این، درخواست آژانس از ایران برای ارائه اطلاعات در مورد کانتینرهای در حال حرکت از یک مکان به مکان دیگر و همچنین فعالیت‌های به اصطلاح مرتبط با پاک‌سازی در این مکان که محل نگهداری ضایعات صنعتی، ذخیره‌سازی و داد و ستد است، هیچ گونه ارتباطی با موضوعات پادمانی و پروتکل الحاقی ندارد. بنابراین، سئوال آژانس اساساً فاقد مبنا است. با این حال به منظور همکاری‌های گسترده‌تر بر اساس حسن نیت ایران، دسترسی به آژانس اعطا کرد.
در تحقیقات فشرده ما در زمینه پیشینه فعالیت‌های انجام شده در این مکان، نتوانستیم منشا ذرات گزارش شده توسط آژانس را پیدا کنیم. هیچ‌گونه فعالیت یا انبار هسته‌ای در این مکان وجود نداشته است. از این رو، هیچ سرنخ فنی در مورد منشا ذرات گزارش شده یافت نشد. علیهذا، امکان وجود چنین ذرات از طریق انجام خرابکاری را نمی‌توان منتفی دانست.
متاسفانه آژانس بار دیگر همه اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط رژیم اسرائیل را کاملاً معتبر درنظر می‌گیرد و بدون دلایل کافی به این نتیجه رسیده که موضوع توقوز آباد روشن نشده باقی مانده است و بدین ترتیب شفاف‌سازی‌های ایران را نادیده گرفته است.
د. نتیجه‌گیری:
جمهوری اسلامی ایران تاکنون همکاری کامل خود را فراتر از تعهداتش براساس موافقت‌نامه پادمان جامع و پروتکل الحاقی نسبت به آژانس ارائه کرده است. بایستی بار دیگر تاکید گردد که تمامی مواد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران به طور کامل به آژانس اعلام شده است و نظام راستی‌آزمایی بسیار قوی را پشت سر گذاشته است. لازم به ذکر است که در طول ۲۰ سال گذشته بیشترین بازرسی‌های گسترده آژانس در ایران انجام شده است که گزارش اجرای پادمان آژانس در سال ۲۰۲۱ موید این موضوع است به طوری که بیان می‌دارد ۲۲ درصد از بازرسی‌های سراسر جهان در ایران انجام شده است در حالی که ایران تنها ۳ درصد از کل موسسات هسته‌ای تحت پوشش آژانس در سراسر جهان را داراست.
جمهوری اسلامی ایران قویاً انتظار دارد تا آژانس گزارش خود را درمورد فعالیت‌های راستی‌آزمایی در جمهوری اسلامی ایران به شیوه‌ای حرفه‌ای و بی‌طرفانه بدون فشارهای سیاسی خارجی ارائه نماید.
اگرچه ایران هیچ تعهدی برای پاسخ به سوالات مطرح شده توسط آژانس براساس اسناد جعلی و غیرمعتبر ندارد، با این حال ایران به صورت داوطلبانه و بر مبنای همکاری، کلیه اطلاعات مورد نیاز، مدارک پشتیبان و دسترسی برای پاسخ به درخواست‌های آژانس را ارائه کرده است. این سطح از همکاری، گواهی بر حسن نیت ایران برای شفاف‌سازی سئوالات است. در صورتی که ایران قصد همکاری با آژانس در مورد سئوالات نداشت، می‌توانست از دادن دسترسی و ارائه اطلاعات و پشتیبانی خودداری کند. متاسفانه، اصرار آژانس بر اعتبار اسناد ساختگی منجر به ارزیابی نامعتبر و ناعادلانه شده است.
آژانس نباید احتمال دخالت دشمنان سرسخت ایران در ارائه اطلاعات نادرست و ساختگی به آژانس و احتمال آلوده ساختن مکان‌ها توسط آنها آن هم به ویژه زمانی که خود آنها به طور مکرر قصد خود برای مختل کردن فعالیت‌های هسته‌ای کاملاً صلح‌آمیز ایران و تلاش برای تضعیف همکاری بین ایران و آژانس را اعلام می‌کنند را نادیده بگیرد. معلوم نیست چرا آژانس مایل است اظهارات مقامات رژیم اسرائیل در پی هر اقدام خرابکارانه علیه برنامه هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر که به نقش خود در چنین خرابکاری‌هایی نیز اذعان کرده‌اند را نادیده بگیرد؟
آژانس با استناد به اطلاعات نامعتبر فوق، همه همکاری‌های ایران با آژانس و فعالیت‌های شفاف صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را به طور ناعادلانه تحت‌الشعاع قرار داده است. این رویکرد با همکاری گسترده‌ای که ایران با آژانس در اجرای قوی‌ترین نظام راستی‌آزمایی توسط آژانس در ایران اعمال می‌کند مطابقت ندارد. جمهوری اسلامی ایران به طور جدی در مورد تاثیرات منفی چنین رویکردی بر محیط سازنده کلی موجود در همکاری‌ها با آژانس هشدار می‌دهد.
متعاقب درخواست مورخ ۳ ژوئن ۲۰۲۲ نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در وین، این یادداشت توجیهی توسط دبیرخانه آژانس در قالب INFCIRC/۹۹۶ مورخ ۷ ژوئن ۲۰۲۲ در بین کشورهای عضو توزیع گردید.
سایر اخبار این روزنامه
« ابتکار» کارنامه و عملکرد حجت‌الله عبدالملکی را بررسی می‌کند
وزیر بی‌کار
پاسخ ایران به موضع‌گیری اخیر آژانس درخصوص سه مکان
گزارش گروسی مبنای حقوقی ندارد
سخنگوی دولت:
بایدن نامه‌ای برای رئیسی نفرستاده است
« ابتکار» در گفت‌وگو با کارشناسان به بررسی وضعیت بازار خودرو پرداخت
بازار خودرو در سربالایی قیمت
جلال خوش‌چهره
مانند دعایی بودن سخت نیست
دکترین اختاپوس، راهبرد «تهدیدمحور» علیه ایران است
نگاهی تاریخی به پارلمان در ایران و انتظارات ملی از آن
معیار درست بودن چیست؟
