«تجاوز» موضوع سینما و تئاتر روان پریش

اقدام اخیر مدیر موزه سینما را در مدیریت فیلم‌های به نمایش درآمده در این مجموعه باید نوعی سیاستگذاری در جهت تشویق فیلم‌های خانوادگی دانست. تکلیفی مغفول در سازمان سینمایی که می‌تواند یک آغاز باشد به شرطی که اساساً سیاست‌های تشویقی به همین جا ختم نشود و در کلان مدیریت سینما شاهد سیاست‌هایی از این دست باشیم.
مدیر تازه موزه سینما سعی می‌کند نه صرفاً در حرف بلکه در عمل این مجموعه را برای حضور خانواده‌ها به لحاظ فرهنگی امن کند. اسماعیلی در رویکردی تازه فیلم‌هایی را که قرار است در موزه سینما اکران شوند، کنترل و مدیریت می‌کند. اگرچه برخی این اقدام را با ماجرای تحریم برخی فیلم‌ها از سوی حوزه هنری در دوره دعوای میان سازمان سینمایی شمقدری با این نهاد مقایسه می‌کنند، اما واضح است که در این فقره صرفاً با نوعی مدیریت در قالب یک زیرمجموعه از سازمان سینمایی مواجهیم و ربطی به مواجهه میان دولت با یک نهاد حاکمیتی در دوره‌ای خاص ندارد. بدیهی است سازمان سینمایی و زیرمجموعه‌های آن موظفند در راستای فرهنگی‌تر کردن محتوای آثار سینمایی دست به سیاستگذاری بزنند.
به عبارتی دیگر، اکران فیلم‌هایی که سنخیتی با ذائقه خانواده‌ها ندارند به طور معمول باید با اعمال سیاست‌هایی محدود شوند و در عوض سازمان سینمایی به عنوان نهاد حاکمیتی موظف است تولید و اکران آثار مناسب برای خانواده را تشویق و ترغیب کند.
موزه سینما، مرکزی فرهنگی نه تجاری


با این حال این اتفاق از سوی تهیه‌کننده فیلم علف‌زار با واکنشی مواجه شد که باید آن را رویکردی در جهت تبلیغ و مظلوم‌نمایی این فیلم قلمداد کرد، چرا که سعید خانی واژه تحریم را به کار برده تا توجه عمومی را به این فیلم جلب کند. واقع مطلب این است که سالن‌های موزه سینما آنقدر کوچک و جمع و جورند که نمی‌توان نقش چندانی برای آن‌ها در گیشه سینما قائل بود، به علاوه اینکه اساساً موزه سینما برخلاف اغلب پردیس‌های سینمایی که جنبه‌ای تجاری دارند محیطی فرهنگی است که علی‌القاعده باید پذیرای خانواده‌ها باشد، ضمن اینکه موزه سینما با داشتن تنها سه سالن می‌تواند سه فیلم را اکران کند و از میان هفت فیلم درحال اکران امکان اکران همه فیلم‌ها را ندارد.
علاقه به موضوع تجاوز در سینما و تئاتر
فیلم علف‌زار که تهیه‌کننده‌اش کوشیده از فضای به وجود آمده به سود تبلیغ و مظلوم‌نمایی سود ببرد با موضوع تجاوز دسته‌جمعی ساخته شده است. تجاوز یکی از موضوعات محبوب در میان تولیدات این سال‌های سینما و تئاتر ایران بوده است. همین حالا در مجموعه خانه هنرمندان ایران تئاتری با موضوع تجاوز به روی صحنه رفته است که گفته می‌شود در آن به وضوح به تجاوز به محارم و حتی کودکان اشاره می‌شود. این حجم علاقه به تجاوز از نوع دسته‌جمعی و از جنس تجاوز به محارم و کودکان در سینما و تئاتر ایران درحالی به چشم می‌خورد که هنر نمایش در ماه‌های اخیر در ایران درگیر جنبش افشاگری جنسی زنان بوده است و مسعود فراستی اخیراً به درستی به این نکته اشاره کرده که سینمای ایران برخلاف ادعای سینماگران نمادی از جامعه نیست، بلکه آینه‌ای است از آنچه در پشت صحنه‌اش رخ می‌دهد.
در چنین فضایی قطعاً سازمان سینمایی باید اعلام کند که چه سیاست‌هایی را برای حمایت از تولید آثار مناسب برای خانواده تدارک دیده است. این البته مسئله‌ای است که قضاوت دقیق‌تر آن را باید به جشنواره فجر امسال و فیلم‌هایی که در این دوره اکران می‌شوند، موکول کرد.
مجید اسماعیلی، مدیرعامل موزه سینما که یک انیمیشن‌ساز است و همچنین به شغل معلمی می‌پردازد به این نکته اشاره کرده که موزه سینما به عنوان یک محل گردشگری و تاریخی و هنری بیشتر مورد مراجعه خانواده به همراه کودکان است و باید فیلمی در این مجموعه به نمایش درآید که دغدغه کودک و خانواده را داشته باشد و از طرفی این مجموعه بنا دارد باتوجه به مهجور واقع شدن سینمای کودک در ایران، امکانات نمایشی خود را رفته رفته در اختیار فیلم‌های کودک و نوجوان قرار دهد و با توجه به شرایط فرهنگی حاکم بر این مجموعه، فعالیت آن نیز با پردیس‌های سینمایی که میزبان اقشار مختلف و به‌خصوص جوانان هستند، متفاوت باشد.
زیرمجموعه‌های وزارت ارشاد از مرکز هنر‌های نمایشی تا سازمان سینمایی باید راهکار‌های عملی برای مهار موضوعاتی ارائه بدهند که در سینما و تئاتر اصرار به پرداختن به آن‌ها وجود دارد، اما اساساً مسئله جامعه ایران نیستند. این قطعاً نوعی وارونه‌نمایی است از نوع این ضرب‌المثل که «کافر همه را به کیش خود پندارد» و قطعاً طرح این مسئله دیگر یک اتهام یا تهمت نیست که سینما و تئاتر ایران این روز‌ها به شکلی عیان با موضوع افشاگری زنان دست و پنجه نرم می‌کند و همین سینما و تئاتر در همین روز‌ها در کمال وقاحت در حال نمایش آثاری هستند که در قالب آن آنچه را خود به آن آلوده‌اند و از آن رنج می‌برند، به جامعه نسبت می‌دهند. این یعنی یک متجاوز با وقاحت تمام چشم در چشم جامعه بدوزد و آن را به تجاوز متهم کند.