سفر فردوسی به دنیای بازی های رایانه ای

  شاهنامه فردوسی از آن دسته متن‌هایی است که هر کسی از ظن خود یارش می‌شود؛ آن‌ها که اهل ادبیات هستند، به نکته‌ها و ظرافت‌های ادبی شاهنامه می‌پردازند؛ آن‌ها که جامعه‌شناس‌اند، به آموزه‌های شاهنامه در این زمینه توجه می‌کنند. این موضوع درباره روان‌شناس‌ها، اقتصاددان‌ها، نقاش‌ها، مجسمه‌سازها، فیلم‌سازها و... هم صدق می‌کند. اما این همه ماجرا نیست. شاهنامه در روزگار پیشرفت علم و فناوری، ظرفیت‌های دیگر خودش را هم نشان داده که یکی از آن‌ها ساخت بازی‌ بر اساس آن است.   امروزه در کارگاه‌های شاهنامه‌خوانی، کارشناسانی هستند که برای آشنایی بیشتر کودکان و نوجوانان، بازی‌هایی را بر اساس متن شاهنامه ابداع می‌کنند؛ چراکه ذهن کودکان با کمک بازی‌ها، آمادگی بیشتری برای یادگیری پیدا می‌کند. علاوه بر این نوع بازی‌ها، دسته دیگری هم در قالب بازی‌های رایانه‌ای به نسل نوجوان و جوان ارائه می‌شود. فکرش را بکنید، در حالی که دسته بازی یا تلفن همراه را در دست دارید، در نقش رستم می‌خواهید از هفت‌خان عبور کنید یا تصور کنید سیاوشی هستید که می‌خواهد از آتش بگذرد. شاهنامه فردوسی یک متن جاندار و قوی برای تولید انواع و اقسام بازی‌های رایانه‌ای است؛ ظرفیتی که باید به‌درستی شناخته و به کار گرفته شود. تقریباً از نیمه دهه هشتاد، سازندگان بازی‌های رایانه‌ای در ایران به فکر تولید بازی‌هایی بر اساس متن شاهنامه فردوسی افتادند؛ روندی که تا امروز هم ادامه دارد و باید بیشتر از این‌ها جدی گرفته شود. در این مطلب به معرفی چند بازی رایانه‌ای که بر اساس شاهنامه فردوسی ساخته شده‌اند، می‌پردازیم.  همراه با سیاوش در گذر از آتش «سیاوش برای اثبات بی‌گناهی‌اش باید از آتش بگذرد. این شما و این سیاوش»؛ این خلاصه‌ای است از بازی رایانه‌ای «سیاوش» با بیش از هشتاد مرحله جذاب و همراه با بیت‌‌هایی از شاهنامه فردوسی. این بازی با حمایت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در استودیو بازی‌سازی «سورنا» و برای گروه سنی بالای 12 سال تولید شده‌است. کاربر این بازی با داستان گذر سیاوش از آتش و کشته‌شدنش به دستور افراسیاب و همچنین انتقام‌گیری پسرش، کیخسرو آشنا می‌شود. «سیاوش» در دسته بازی‌های اکشن قرار می‌گیرد که با طرح معماهای خاص در مرحله‌های مختلف و استفاده از وسایلی مانند سلاح و زره، فرصت بازی در فضای حماسی شاهنامه را به بازیکن می‌دهد. ساخت این بازی سه سال زمان برده و در تولید آن علاوه بر شاهنامه فردوسی، از منابعی مانند «بندهش» و«اوستا» هم استفاده شده‌‌است. از بازی «سیاوش» در سال 1391 رونمایی شد و هم‌اکنون از فروشگاه‌های نرم‌افزار اندروید قابل دریافت است. در جست‌وجوی راز رویین‌تنی «عصر پهلوانان» اولین بازی رایانه‌ایِ نقش‌محورِ ایرانی است که بر اساس شاهنامه فردوسی و اسطوره‌های ایرانی ساخته شد. این بازی را می‌توان اولین بازی رایانه‌ای ایرانی بر اساس داستان‌های حماسی شاهنامه هم دانست. این بازی که برای گروه سنی بالای 15 سال طراحی شده، 94 شخصیت دارد که 23 شخصیت آن اصلی است. داستان «عصر پهلوانان» در چند سرزمین افسانه‌ای می‌گذرد و بازیکن باید با کمک سلاح‌ها و امکاناتی مثل جادو برای به دست آوردن راز رویین‌تن شدن پیش برود. این بازی برای سیستم عامل IOS و رایانه طراحی شده‌است. فصل دوم این بازی نیز به نام «رویین‌تنی» در سال 89 و به همت استودیو «رسانه‌افزار شریف» به بازار آمد. داستان این فصل هم در فضای اساطیری شاهنامه می‌گذرد. از نکات قابل توجه این بازی، حضور محمدرضا علیمردانی، بازیگر و صداپیشه شناخته‌شده کشورمان به عنوان سرپرست گویندگان است. پا به پای پهلوانی به نام «گرشاسب» «گرشاسب» نام بازی رایانه‌ای دیگری است که بر اساس شاهنامه فردوسی تولید شد و در سال 90 در چهارمین جشنواره رسانه‌های دیجیتال، رتبه دوم بهترین بازی رایانه شخصی از دیدگاه هنری را به دست آورد. «گرشاسب» یک بازی سوم شخص اکشن است که در سال 89 از سوی «لوح زرین نیکان» منتشر شد و روی رایانه‌های شخصی قابل اجراست. این بازی، بازآفرینی نمادینی از گرشاسب، اسطوره ایرانی بر اساس متن شاهنامه و گرشاسب‌نامه اسدی توسی است. روند بازی «گرشاسب» بر اساس جنگ‌های پهلوان اصلی با نیروهای اهریمنی است. همچنین جدال‌های تن به تن، نبرد با سلاح‌های بزرگ، حرکات ترکیبی سنگین و حل معما از جمله عناصر بازی «گرشاسب» است.  آشنایی با 50 شخصیت شاهنامه در 2 بازی گروهی به نام «باران رؤیا» دو بازی شاهنامه‌ای به نام‌های «سلحشوران» و «نجات قلعه» تولید کرده‌اند که با اقبال نسبتاً خوب کاربران تلفن همراه مواجه شده‌است. بازیکن در این دو بازی با حدود 50 شخصیت شاهنامه فردوسی آشنا می‌شود؛ از رستم و سهراب تا گردآفرید و اکوان دیو. به گفته اعضای گروه «باران رؤیا» این دو بازی برای کاربران علاوه بر جنبه سرگرمی و تفریح، جنبه آموزشی هم دارد. بازی «سلحشوران» به سبک مبارزه‌ای است؛ به این ترتیب که کاربر یک قهرمان را انتخاب می‌کند و به نبرد با دیگر قهرمانان می‌پردازد. هرچه قهرمان شما با تجهیزات و مهارت بیشتری وارد مبارزه شود، موفق‌تر خواهید بود. از نقاط قوت بازی «سلحشوران» می‌توان به گرافیک زیبا، افکت‌های عالی و انیمیت و جلوه‌های بصری فوق‌العاده اشاره کرد. بازی «نجات قلعه» نیز از بازی‌های سبک استراتژی است و در بیش از 10 مرحله در فضاهای متفاوت و مهیج، کاربر را با چالش‌ها و دشمنان مختلف روبه‌رو می‌کند. سازندگان این بازی از نام قهرمانان ایرانی همانند کاوه آهنگر و آرش کمانگیر برای مقابله با نیروهای اهریمن استفاده کرده‌اند.