روزنامه ابتکار
1401/03/28
« ابتکار» راهکارهای عبور از بن‌بست مذاکرات برجام را بررسی می کند پارازیت‌ِ تحریم
گروه بین الملل - در حالی که همچنان حواشی های گزارش آژانس و نیز تصویب قطعنامه علیه ایران در جلسه شورای حکام ادامه دارد، وزارت خزانه‌داری آمریکا روز پنجشنبه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که شرکت پتروشیمی فن آوران سهامی عام، شرکت پتروشیمی خارک سهامی عام، شرکت پتروشیمی مارون و چندین شرکت چینی و اماراتی حامی این شرکت‌ها را در لیست تحریم‌های خود قرار داده است.این اقدام در شرایط صورت گرفته که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا طی بیانیه ای اعلام کرده است: در نبود یک توافق، ما از اختیارات تحریمی‌مان برای محدود کردن صادرات نفت و محصولات نفتی و محصولات پتروشیمی به خارج از ایران ادامه خواهیم داد. از سوی دیگر در حالی جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرده که عناصر و شرایط اصلی برای انجام دادن توافق معلوم و روی میز قرار دارند و زمان تصمیم‌گیری الان است که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در صفحه توییترش نوشت: جمهوری اسلامی ایران از مسیر مذاکره منتج به نتیجه فاصله نمی گیرد. امیرعبداللهیان افزود: به قانون مجلس پایبندیم، مذاکره را ادامه می دهیم، آمریکا را به واقع بینی و فاصله گرفتن از جنون تحریم جدید و آژانس را به رفتار فنی و اجتناب از اقدام سیاسی فرا می‌خوانیم. تردیدی به خود راه نمی دهیم که تحریم‌ها را بی‌اثر کنیم.
با این حال یک دیپلمات اروپایی در گفت و گو با یک رسانه سعودی اعلام کرده است که شکست مذاکرات هسته ای تاثیر منفی بر روابط با ایران داشته و چالش های خطرناکی به دنبال خواهد داشت.
قطعنامه‌ها تبعات دارند
در همین رابطه نصرت‌الله تاجیک، دیپلمات سابق و کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با ایلنا، می‌گوید: مجموعه مسائل و شرایط داخلی و خارجی ما به گونه ای رقم خورده که فکر می‌کنم هیچ راهی نداریم جز آنکه، همچنان رویکرد تعاملی در صحنه بین‌المللی داشته باشیم و با استراتژی تنش صفر حرکت کنیم. در روابط خارجی، منطقه‌ای و غیره راهی نداریم جز اینکه تلاش کنیم سازه برجام را سرپا نگه داریم. حتی اگر می‌خواهیم روابط با همسایگان را توسعه دهیم بدون برجام چندان عملی نیست. گرچه این روزها هم ما کمی سخت گرفتیم و هم دولت بایدن سرگرم مسائل دیگر است و هم فعالیت‌های ضدبرجامی رقبا و مخالفان ما و مخصوصا” لابی صهیونیستی و تلاش‌های ائتلاف عبری عربی زیاد شده و امیدها به رسیدن به توافق کم شده است و یک کورسویی بیشتر نمانده، ولی به عقیده بنده برجام این ظرفیت را دارد که برپا باقی بماند. این ظرفیت وجود دارد که دو طرف در برگشت به برجام و حذف خواسته‌های غیربرجامی خود، هر چه زودتر به مذاکرات برجام یک سمت و سویی بدهند و آن را تقویت کنند و دوم آنکه ما در مسائل آژانس راهی جز همکاری نداریم.
تاجیک با بیان اینکه که اگر روال از دست خارج شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که دشمنان، مخالفان و رقبای منطقه‌ای ما خیلی خوش‌خیالانه بگذارند تا همه چیز مسالمت‌آمیز باشد، می گوید: یعنی هر جرقه‌ای به بشکه پر باروت منطقه می‌تواند یک بحران ایجاد کند. رهبری به صراحت در ابتدای دولت سیزدهم گفته بودند یکی از شرایط مذاکرات باید این باشد که طولانی نشود. به عقیده بنده این یک اشتباهی از سمت تیم مذاکره‌کننده بود. من نمی‌گویم طرف مقابل هیچ اشتباهی نداشت، چرا داشت. اما وقتی ما طراحی می‌کنیم که طولانی نباشد باید در کمترین زمان مذاکرات را به نتیجه می‌رساندیم. متاسفانه تیم جدید مذاکره کننده به خاطر اینکه نشان دهد متفاوت از تیم قبلی است، ابعاد، خواسته‌ها و مطالبی را به مذاکره افزودند که نتیجه‌اش جایی است که الان به آن رسیده‌ایم.
وی در خصوص صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام نیز گفت: لازم است توضیح دهم که این قطعنامه‌ای الزام‌آور نبود و خواهان همکاری ایران با آژانس شد. خیلی خشن نبود و بعضی رسانه‌ها با هدف خاص و تخریب زمینه‌های همکاری بین ایران و آزانس به آن دمیدند. اگر ما اقدامی کردیم یا تعدادی دوربین را که در تعهدات فراپادمانی بود، خاموش کردیم یک اقدام عکس‌العملی بود. باید از این فضا خارج شویم. نباید در اقدامات عکس‌العملی یا حالت دهن‌کجی قرار بگیریم. اگر قرار بود اقدام فراپادمانی خود را به هر نحوی متوقف کنیم، باید قبل از صدور قطعنامه این کار را می‌کردیم تا از خاصیت بازدارندگی آن هم استفاده کنیم. نباید وقتی قطعنامه صادر شد این کار را می‌کردیم. می‌توانستیم از قبل اعلام کنیم که اگر قطعنامه صادر شود ما نیز این کار را خواهیم کرد. آن طرف مقابل باید ارزیابی می‌کرد که ایران جدی است یا خیر و یا اینکه چه تبعاتی دارد؟ متاسفانه ما با تاخیر و تعلل چنین اقدامی کردیم که به عقیده بنده از خاصیت بازدارندگی آن استفاده نکردیم و اقدامی متقابل در صدور این قطعنامه بود که شاید ارزش و کارایی بیشتری ندارد و فقط یک چهره تقابل‌گرا از ما نشان می‌دهد. در حالی که می‌توانستیم امتیازات و کارکرد بیشتری از آن بدست بیاوریم.
وی تصریح کرد: اگر می‌خواهیم از این به بعد با توجه به تحولاتی که در منطقه صورت می‌گیرد، مانند ائتلاف‌ها و نزدیک شدن کشورها و همکاری‌هایی که صورت می‌گیرد، مخصوصا با محوریت رژیم صهیونیستی و با توجه به حساسیت‌هایی که ما داریم و گذشته از مسئله حق و ناحق بودن آن، با توجه به اوضاع داخلی و مسائل اقتصادی، گسل‌ها، شکنندگی‌ها و تمام چالش‌هایی که این دولت فرا روی خودش دارد، باید سعی کنیم هر چه زودتر و قبل از آنکه تحولات داخلی و خارجی ما را به دنبال خود بکشاند سازه برجام را برپا بکنیم. به مذاکرات قوت و جان و رونق بدهیم و برجام را یک سرو سامانی برسانیم.
وی در ادامه می افزاید: قطعنامه‌های نهادهای بین‌المللی، حتی بی‌خاصیت‌ترین آنها نیز در شرایط کنونی نظام ناعادلانه بین‌المللی برای کشورها تبعات حقوقی، سیاسی، روانی و تبلیغاتی دارد. خیلی از کشورها به وسیله همین قطعنامه‌ها به خاک سیاه نشسته‌اند. بنابراین باید تلاش کنیم و به سمت و سویی با آژانس برویم تا در دو جبهه نجنگیم. این برای ایران خیلی بد است که هم در جبهه برجام بجنگد و برجام راکد باشد و هم با آژانس بجنگد و به هر دلیلی نخواهد به سوالات آژانس پاسخ بدهد. مگر آنکه مصلحت سیاسی و یا دغدغه تکنیکی خاصی وجود داشته باشد که علیرغم سابقه خوب رابطه، حاضر به همکاری با آژانس نباشد. طی پنچ مرحله کاهش همکاری برجامی ایران با آژانس یک شرایط جدیدی به وجود آمده است. این را باید در روابط بین آژانس و ایران بگذاریم. مهم این است که در این زمینه تلاش کنیم آژانس را به عنوان یک ارگان تخصصی نگاه کنیم و در همین بستر نگهش داریم.
سایر اخبار این روزنامه
« ابتکار» راهکارهای عبور از بن‌بست مذاکرات برجام را بررسی می کند
پارازیت‌ِ تحریم
« ابتکار» سفر رئیس جمهوری به استان اصفهان را بررسی می کند
از مشکلات مردم رنج می‌کشم
محمدعلی وکیلی
همه می‌پرسند؛ عاقبت این وضع چیست؟
رضایت شهروندان و قوانین
استعفاء آقای عبدالملکی و ملاحظات آن
میانجیگری عمار الحکیم برای بازگرداندن صدر به روند سیاسی
