رودبار هنوز میلرزد
مرضیه موسوی- شهروند آنلاین؛ کمتر از یک هفته پیش بود که زلزله 4 و 6 دهم ریشتری رودبار را لرزاند؛ زمینلرزهای که برای کمربند زلزله و گسل رودبار عدد چندان بزرگی به شمار نمیآید، اما برای مردم ترسخورده این شهرستان که زلزله سال 1369 را در خاطر دارند، یادآور فاجعهای بزرگ و مهیب است.
«بهزاد حسنزاده» از امدادگران باسابقه این شهرستان با درجه ایثار است. او میگوید: «گرچه رودبار روی گسل واقع شده و رانش و زمینلرزه در این منطقه موضوعی عادی به شمار میرود، اما مردم چنان از زلزله سال 1369 وحشتزدهاند و خاطره تلخ دارند که هر تکان و لرزش زمین، آنها را به وحشت میاندازد.»
تجربه زلزلهای که 80درصد شهرستان را درهمکوبید و از بین برد، باعث شد تا خانههایی که بعد از دهه 60 در این منطقه ساخته میشوند، نسبتا محکم و مقاوم باشند. اما زلزله تنها حادثهای نیست که امدادگران رودبار را پای عملیاتهای سخت و نفسگیر میکشاند؛ رودبار مجموعهای از حوادث مختلف کوهستان، جاده، سیلاب و … را در خود دارد.
حسنزاده میگوید: «اقلیم و جغرافیای رودبار باعث شده تا شاهد حوادث زیادی در این منطقه باشیم. از سد منجیل گرفته تا رودخانه سفیدرود، وجود پارک جنگلیهایی با درختان انبوه، مناطق کوهستانی، جادههای پرتردد، آبشارها و درههایی که جاذبه گردشگری دارند و … بستری برای وقوع حوادث متعددی هستند.
اول بهار تا اواخر مهرماه شاهد بیشترشدن حوادث کوهستان هستیم. حوادث جادهای در ایام تابستان و تعطیلات بیشتر رخ میدهد، در فصل گرم سال غرقشدگی در سدها و رودخانههای خروشان را شاهد هستیم. یا گمشدن گردشگران و شهروندان بومی در جنگلها و کوهستان.»
دغدغههای معیشتی امدادگران
ماموریتهای تخصصصی رودبار، نیاز به تیمهای تخصصی در حوزههای مختلف هم دارد. برای همین است که اغلب امدادگران و نجاتگران این شهرستان درجههای ایثار و نجاتگر و با سابقه حضور طولانی در هلالاحمر این شهرستان حضور دارند.
با این حال دغدغههای معیشتی بهخصوص در سالهای گذشته فرصت فعالیت داوطلبانه را برای بسیاری از این امدادگران محدود کرده است. حسنزاده میگوید: «امدادگران زیادی را میشناسم که در سالهای اخیر به دلیل مشکلات معیشتی، مجبور به ترک پایگاههای امدادی شدهاند.
این افراد باسابقه بیش از 10 سال از عمر خود را صرف آموزشهای تخصصی امدادونجات در هلالاحمر کرده بودند و از طرفی جمعیت هم برای آموزش این افراد هزینه زیادی تقبل کرده است. اما هیچ یک از این افراد بهعنوان نیروی کادر جذب جمعیت هلالاحمر نشدند.
بالاخره آنها هم باید برای گذران زندگی خود روی حقوق و شغلی ثابت حساب میکردند و درنهایت مجبور شدند تا هلالاحمر را ترک کنند. اگر این گره بزرگ که در اغلب پایگاههای امدادی کشور به چشم میخورد، حل شود، هلالاحمر سرمایه بزرگ و تخصصی خود را از دست نمیدهد.»
همچنین او از نبود تجهیزات تخصصی برای تیمهای تخصصی امدادونجات در پایگاهها میگوید: «تجهیزات لجستیکی و انفرادی در پایگاهها نیاز به تقویت دارد. نبود این تجهیزات باعث میشود تا بار عملیات بر دوش امدادگران سنگینتر شود.
با وجود همه این مشکلات امدادگران داوطلب هلالاحمر در رودبار در روزهایی که حادثه پشت حادثه اتفاق میافتد، حتی خارج از ساعت شیفت خود هم آمادهباش هستند و به محض اینکه بدانند جایی به کمکشان نیاز است، خودشان را میرسانند.»
کوه، مثل قوری تکان میخورد
روستاهای بالای 200 نفر شهرستان رودبار با دایرشدن خانههای هلال، بار بزرگی را از دوش شعبه هلالاحمر این شهرستان برای ارزیابی اولیه حوادثی مثل رانش زمین برداشتهاند. هلالاحمر این شهرستان در زمینه آموزش همگانی و آموزشهای تخصصی هم دستی در آتش دارد.
«مهدی احدی» رئیس شعبه هلالاحمر رودبار میگوید: «در رودبار علاوه بر زلزله، با رانش زمین هم روبهرو هستیم. همین یک سال پیش بود که کوههای خرشک مثل قوریای در حال جوش، تکان میخورد و میلرزید.
ریزش کوه و بستهشدن جادهها در چنین مواقعی دردسرها و حوادث زیادی ایجاد میکند. از طرف دیگر جاذبههای گردشگری این منطقه هم هر سال تعداد زیادی از گردشگران را به رودبار میکشاند. گرچه طبیعتگردی و گردشگری به تنهایی و به ذات خود اتفاقی خوشایند و مطلوب است، اما بیاحتیاطی و عدمرعایت نکات اولیه در آن باعث بروز مشکلات زیادی میشود.»
ناآشنا بودن به مسیر کوهنوردی یا جنگل، ناآشنا بودن با اقلیم منطقه و … از دلایل بروز این حوادث است. احدی میگوید: «یکی از مشکلاتی که در حوادث برای ما دردسرساز میشود این است که معمولا حوادث را خیلی دیر به ما اطلاع میدهند.
مثلا حادثه گمشدن دو مرد میانسال که چند روز پیش رخ داد، بعد از یک نیمه شب بود که گزارش شد؛ وقتی که این افراد گم شده و خانوادهها همه راههای ممکن را امتحان کرده بودند و دیگر دستشان به جایی بند نبود. در حالی که به محض اطلاع پیدا کردن از وقوع حادثه، لازم است که آن را به مرکز کنترل عملیات اطلاعرسانی کنیم تا تیمهای امدادی زمان طلایی را برای نجات جان افراد گرفتار از دست ندهند.»
جنگل و مناظر تکراری
مهآلود بودن همیشگی جنگلها و کوهستان رودبار، و جریانهای آبی خروشان از دیگر دلایل بروز حادثههای زیاد در این شهرستان است. به طوری که به گفته رئیس شعبه رودبار در این شهرستان حداقل یک حادثه در روز گزارش میشود.
همچنین «امیرعباس گچکار» معاون امدادونجات هلالاحمر استان گیلان میگوید: «با وجود ابعاد مختلف حوادث در رودبار، همچنان زمینلرزه و رانش زمین در این شهرستان از بزرگترین مشکلات ما در حوزه امدادرسانی است. رانش زمین و ریزش کوه، اغلب راه روستاها را مسدود میکند و از طرف دیگر در ایام پرتردد جاده، حوادث را پیچیدهتر میکند.»
همین چندگانه بودن شکل و شمایل حوادث در رودبار باعث شده تا در این شهرستان تاکید بیشتری بر آموزش همگانی شود و مردم هم از این آموزشها استقبال کنند. گچکار میگوید: «دورههای آموزش عمومی و تخصصی بهصورت مرتب در رودبار انجام میشود. علاوه بر آن شهرستان رودبار محلی برای برگزاری اردوهای آموزشی تخصصی کشور هم هست و در این زمینه ید طولایی دارد.»
او درباره حادثه اخیر رخداده در جنگلهای رودبار میگوید: «دو مرد میانسال محلی برای چیدن قارچ به جنگل رفته بودند. با وجود بومیبودن و آشنایی با قوانین طبیعت جنگل، راه خود را گم کرده بودند. این جنگلها بسیار مناظر شبیه به هم و از طرفی معمولا همیشه در آن مه وجود دارد.
برای همین است که حتی افراد محلی هم بهسادگی ممکن است در آن گم شوند. وقتی افراد آشنا به محل، در این جنگلها به سادگی گم میشوند، تصور کنید که گردشگران تا چه اندازه در این محیطها در معرض خطر هستند. پیشنهاد میکنیم گردشگران برای حفظ جان خود، از ماجراجویی در این جنگلها خودداری کنند.»
// انتهای پیام
13ساعت در جستوجوی چوپان 11 ساله/ امدادگران هلالاحمر چطور«یارش» را نجات دادند؟