روزنامه وطن امروز
1401/03/30
جهان تک‌قطبی پایان یافت
در حالی که ولادیمیر پوتین پایان «جهان تک‌قطبی» را پس از ۳ ماه از حمله روسیه به اوکراین اعلام می‌کند، شکاف‌ها در کمپین فشار حداکثری غرب علیه مسکو شروع به گسترش می‌کند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، از سخنرانی خود در مجمع بین‌المللی اقتصاد در سن‌پترزبورگ در روز جمعه، برای محکوم کردن شدید واکنش غرب به حمله روسیه به اوکراین استفاده کرد. پوتین در این سخنرانی گفت: «یکسال و نیم پیش، در سخنرانی خود در مجمع داووس، تاکید کردم دوران نظم جهانی تک‌قطبی به پایان رسیده است. می‌خواهم با این گزاره شروع کنم، این یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر است. این [نظم جهانی تک‌قطبی] پایان یافته است، به‌رغم همه تلاش‌ها [ی غرب] برای حفظ آن به هر وسیله ممکن. تغییر، مسیر طبیعی تاریخ است...». او در بخش دیگری از سخنانش گفت: «هنگامی که آنها در جنگ سرد پیروز شدند، ایالات‌متحده خود را نماینده خدا روی زمین اعلام کرد؛ افرادی که هیچ مسؤولیتی ندارند و فقط منافع‌شان را دنبال می‌کنند. آنها آن منافع را مقدس اعلام کرده‌اند. آنها ظاهرا توجه نکرده‌اند که مراکز قدرتمند جدیدی به وجود آمده‌اند و هر روز بزرگ‌تر می‌شوند. هر یک از آنها نظام‌های سیاسی و نهادهای اجتماعی خود را توسعه می‌دهند، مدل‌های رشد اقتصادی خود را محقق می‌کنند و البته حق دفاع از خود و تضمین حاکمیت ملی خود را دارند». پوتین موضع خود (درباره جنگ اوکراین) را تکرار کرد و ادامه داد کرملین به دلیل امتناع غرب از رسیدگی به نگرانی‌های امنیتی مشروع روسیه، «مجبور» شد حمله به اوکراین را آغاز کند که در روسیه از آن به عنوان «عملیات نظامی ویژه» یاد میشود. وی گفت: «غرب اساسا از انجام تعهدات قبلی خود سر باز زده است. در شرایط کنونی، در مواجهه با تهدیدها و خطرات فزاینده برای ما، تصمیم روسیه برای انجام عملیات ویژه نظامی اجباری شد. این امر بدون‌شک دشوار اما اجباری و ضروری بود». پوتین افزود: «آنها (غربی‌ها) در تلاشند در برابر جریان تاریخ مقاومت کنند. آنها به قرن گذشته فکر می‌کنند. آنها در اسارت توهمات خود درباره کشورهای خارج از به‌اصطلاح میلیارد طلایی هستند. آنها هر چیز دیگری را به عنوان حاشیه، حیاط خلوت خود می‌بینند. آنها با این مکان‌ها به عنوان مستعمرات خود رفتار می‌کنند و با مردم ساکن در آنجاها به عنوان شهروندان درجه 2 رفتار می‌کنند، زیرا آنها خود را استثنایی می‌دانند. اگر آنها استثنایی باشند، به این معنی است که بقیه از دسته دوم هستند». اشاره پوتین به نظریه‌ای بود که در فرهنگ روسی رایج است. بر اساس این نظریه، غربی‌ها - که از آنها به عنوان «میلیارد طلایی» یاد میشود - ثروت خود را از طریق استثمار سیستماتیک و سلطه بر جهان غیرغربی جمع‌آوری و حفظ می‌کنند. پوتین در ادامه رژیم تحریم‌های غرب را که پس از تهاجم روسیه به اوکراین به وجود آمد محکوم کرد و آن را «دیوانگی» خواند. پوتین گفت: «سرعت برق‌آسای تحریم اقتصادی» غرب نه‌تنها نتوانسته روسیه را فلج کند، بلکه «خسارت متقابل و حتی بزرگ‌تری» را به اروپا و ایالات‌متحده وارد کرده است. به نظر می‌رسد برخی سیاست‌گذاران غربی هم به طور ضمنی با ارزیابی پوتین موافق هستند. بلومبرگ اوایل این هفته گزارش داد چندین مقام دولت بایدن اکنون به طور خصوصی ابراز نگرانی می‌کنند که مجازات‌ها [ی اقتصادی علیه روسیه] تورم و ناامنی غذایی را تشدید می‌کند. روسیه با افزایش قیمت انرژی و تعمیق روابط مالی با کشورهای کلیدی، که از همراهی با تحریم‌های غرب امتناع کرده‌اند، پیش‌بینی‌های دولت بایدن درباره فروپاشی قریب‌الوقوع اقتصادی‌اش را به چالش کشیده است. کارشناسان می‌گویند اثرات تحریم‌های غرب بر روسیه ممکن است سال‌ها طول بکشد تا به طور کامل تحقق یابد. «جانیس کلوگه» دستیار ارشد مؤسسه امور بین‌الملل و امنیت آلمان، به وال‌استریت ژورنال گفت: «مشکلات اقتصادی روسیه در تابستان و تا پاییز افزایش خواهد یافت اما بتدریج». حتی در این صورت، هیچ تضمینی وجود ندارد که درد فشار اقتصادی آینده در چنان مقیاسی احساس شود که باعث ایجاد تغییراتی در تفکر استراتژیک کرملین شود یا جنگ در اوکراین را برای روسیه گران تمام کند. «دیوید آراخامیا» مذاکره‌کننده اوکراینی با اشاره به قیمت بالای نفت گفت 4 سال طول می‌کشد که روسیه تمام فشار تحریم‌ها را احساس کند. آراخامیا در گزارش «آکسیوس» نوشت: «سوال این است: آیا ما (اوکراین) تا 3 یا 4 سال دیگر هنوز اینجا هستیم تا از نمایش لذت ببریم؟!». مارک اپیسکوپوس گزارشگر امنیت ملی «نشنال اینترست»