روزنامه ابتکار
1401/03/30
« ابتکار» سفر رئیس جمهوری قزاقستان به ایران را بررسی می کند تمرکز دیپلماسی بر آسیای میانه
گروه سیاسی - در طول کمتر از یک ماه گذشته پس از سفر روسای جمهوری تاجیکستان و ترکمنستان به ایران، قاسم ژومارت توکایف رئیس جمهوری قزاقستان نیز به تهران سفر کرد.او که روز گذشته در راس هیئتی 40 نفره و با دعوت سیدابراهیم رئیسی وارد تهران شد، پس از استقبال رسمی در مجموعه سعدآباد، با همتای ایرانی خود به گفت و گو و رایزنی پرداخت. این دیدار در شرایطی صورت گرفت که رئیس جمهوری اسلامی ایران و همتای قزاقستانی وی سال گذشته در حاشیه اجلاس همکاری‌های شانگهای در تاجیکستان با یکدیگر دیدار و گفت و کردند و در این دیدار قرار شد تا همکاری‌های دو جانبه از جمله همکاری‌های ریلی افزایش یابد. حال این قطار حامل ۲۴ دستگاه واگن لبه‌کوتاه حامل ۴۸ کانتینر ۲۰ فوتی گوگرد به مقصد ترکیه و سپس اروپاست.
همچنین سه شنبه گذشته هم آیت الله رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران در تهران میزبان سردار بردی محمداف رئیس جمهوری ترکمنستان بود که تفاهمنامه جامع توسعه همکاری‌های حمل و نقلی و ترانزیتی بین دو کشور در حضور سران ایران و ترکمنستان به امضا رسید و این قطار توسعه ریلی از مقصد قزاقستان به سمت ترکمنستان دیگر همسایگان ایران حرکت کرد و سپس نخستین سوت آن در تهران به صدا در آمد و اکنون در مسیر ترکیه در حال حرکت است.
در دوره یک ساله ریاست جمهوری رئیسی توجه به تقویت روابط ایران با همسایگان و کشورهای دوست فرامنطقه‌ای شتاب فزاینده‌ای گرفت و در این مدت رفت‌وآمدهایی بین مقامات عالی‌رتبه ایران و کشورهایی چون روسیه، قطر، عمان، تاجیکستان، ترکمنستان و ونزوئلا انجام شده است.
توکایف دومین رئیس جمهوری قزاقستان پس از ۳۰ سال زمامداری «نورسلطان نظربایف» است که روز گذشته پیش از امضای اسناد و تفاهم‌نامه‌ها، دیدار دوجانبه خود را با همتای ایرانی برگزار کرد و درباره مسایل منطقه‌ای و موضوعات مورد علاقه خود گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
امضای ۹ سند همکاری بین تهران و آلماتی
روز گذشته مراسم امضای اسناد همکاری و یادداشت تفاهم بین تهران و آلماتی در حضور روسای جمهوری و بین وزرای دو کشور در مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد برگزار شد. به گزارش ایرنا، این سند همکاری‌ها در زمینه‌های توسعه حمل و نقل ترانزیتی، مبادلات علمی و فرهنگی، انرژی، کشاورزی فرهنگی، مبادلات تجاری - اقتصادی و دیگر زمینه‌هاست که بین وزیران ایران و قزاقستان و در حضور روسای جمهوری به امضای طرفین رسید.
«یادداشت تفاهم میان مرکز مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه و موسسه تحقیقات سیاست خارجی وزارت امور خارجه قزاقستان»، «برنامه مبادلات فرهنگی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ورزش قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری درزمینه مطالعات تحلیلی و تبادل تجربه میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری در خصوص افزایش تجارت دوجانبه، میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان»، «یادداشتتفاهم همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی ایران و وزارت کشاورزی قزاقستان در زمینه کشاورزی»، «یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی ایران و وزارت کشاورزی و وزرات صنعت و توسعه زیرساخت قزاقستان در زمینه تجارت و ترانزیت محصولات کشاورزی»، «یادداشت تفاهم همکاری بین سازمان صدا و سیمای ایران و آژانس دولتی خبر قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری شرکت ملی نفت ایران با شرکت گاز مونای گاز قزاقستان»، «یادداشت تفاهم همکاری میان راه آهن ایران و شرکت سهامی راه آهن ملی قزاقستان» اسنادی بود که در حضور سران ایران و قزاقستان به امضای وزرا، استانداران و مسئولان مربوطه دو کشور رسید.
نگاه‌های مشترک بین تهران و آستانه
رئیس جمهوری پس از امضای اسناد همکاری بین هیات ایرانی و قزاقستانی در نشست مشترک با همتای خود گفت: ظرفیت های بسیاری بین ایران و قزاقستان وجود دارد که این ظرفیت ها باعث افزایش و ارتقای همکاری ها بین دو کشور خواهد شد. امضای تفاهمات بین دو کشور نشانه از اراده این دو کشور برای افزایش روابط بین تهران - آلماتی است. روابط تجاری ایران و قزاقستان در این چند ماه اخیر به بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته که حجم مبادلات بین ایران و قزاقستان در گام اول می‌تواند تا سه میلیارد دلار افزایش یابد.
رئیسی گفت: ما مصمم هستیم علاوه بر روابط دوجانبه روابط خود را در سطح منطقه ای گسترش دهیم. برای مثال همکاری های دو کشور در سازمان های منطقه ای مانند سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اوراسیا می تواند در منطقه افزایش یابد. همچنین برای جمهوری اسلامی ایران همکاری با همسایگان در دریای خزر در اولویت است و قصد افزایش همکاری‌ها را در این زمینه داریم و علاوه بر همکاری‌های منطقه ای بنای دو کشور این است که در سازمان‌های بین‌المللی و همکاری های بین‌المللی گام هایی برداشته شود.
رئیسی به ظرفیت‌های بسیار در جمهوری اسلامی ایران و قزاقستان اشاره کرد و گفت: این می تواند زمینه ارتقای روابط میان دو کشور را فراهم کند و امضای تفاهمنامه های امروز یا در گذشته نشانه مهمی از اراده دو کشور برای توسعه روابط میان دو کشور است. روابط میان دو کشور می تواند در حوزه های صنعت، کشاورزی، انرژی، ترانزیت و نفت و گاز در حد گسترده باشد و زمینه فرهنگی و تمدنی دو کشور ایجاب می کند، تلاش بیشتری برای توسعه فرهنگی بین تهران و آلماتی انجام دهیم. ما در مسائل منطقه و مسائل جهانی نگاه مشترکی داریم. برای مثال در مورد افغانستان و ضرورت تشکیل دولت فراگیر اشتراک نظر وجود دارد. اتفاق نظر داریم که حضور بیگانگان در منطقه امنیت ساز نیست و مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد. همچنین باور داریم مسئولان منطقه می توانند مسائل منطقه را حل کنند و گره منطقه به دست خود منطقه باز می شود.
رئیس جمهوری در ادامه تاکید کرد که حل مشکلات منطقه و همه مناطق باید توسط مسئولان و مردم آن مناطق صورت گیرد و حضور بیگانگان در مناطق مختلف بیشتر بر مشکلات آن مناطق می افزاید و کمکی به حل مسائل نخواهد کرد.
رئیسی بار دیگر از همتای قزاقستانی و هیات همراه او برای سفر به ایران تشکر کرد و گفت: در راستای دعوت رسمی توکایف در زمان مناسب به قزاقستان سفر خواهم کرد.
سفر 14 روزه بدون ویزا به قزاقستان
رئیس جمهوری قزاقستان هم در این نشست از کشور ایران صمیمانه تشکر کرد و گفت: اکنون ارتباط ما در حوزه دیپلماتیک مراحل پیشرفت را طی می‌کند و آقای رئیسی سهم زیادی در آن دارند و در این مدت همکاری و دوستی ما محکم تر شده و در زمینه فرهنگی نیز رونق یافته است؛ در چارچوب ساختارهای منطقه نیز همکاری های خوبی داریم.
توکایف گفت: امروز روابط دیپلماتیک ما با جمهوری اسلامی ایران ۳۰ ساله شد و در این مدت همکاری‌های بسیار زیادی در همه زمینه‌ها داشتیم. قزاقستان و ایران در همه زمینه‌ها با هم روابط خوبی دارند و همچنین این ارتباطات را می توان در حوزه های بین المللی و منطقه‌ای مشاهده کرد.
وی گفت: امروز مذاکرات گسترده ای مطرح و موضوعات بسیاری مورد بررسی قرار گرفت. هر دو طرف علاقه‌مند استفاده از ظرفیت ترانزیتی هستند و در این راستا کریدورهایی که شرق به غرب و شمال و جنوب را به هم متصل می‌کنند اهمیت ویژه ای دارند.
توکایف گفت: در زمینه کشاورزی نیز با ایران مذاکراتی داشتیم که منجر به ارتقا روابط قزاقستان و ایران خواهد شد و اسناد و قراردادهایی که امضا شد باعث کمک به پیشرفت دو کشور می شود. همچنین حجم مبادلات تجاری ایران و قزاقستان در سه ماه اخیر ۵۰ درصد افزایش یافته است.
رئیس جمهوری قزاقستان از حضور ایرانیان برای سفر به آلماتی و بدون روادید خبر داد و گفت که ایرانیان می‌توانند ۱۴ روز بدون روادید به این کشور سفر کنند.
توکایف گفت: در زمینه کشاورزی نیز با ایران مذاکراتی داشتیم که منجر به ارتقا روابط قزاقستان و ایران خواهد شد و اسناد و قراردادهایی که امضا شد باعث کمک به پیشرفت دو کشور می شود. رئیس جمهوری قزاقستان افزود: ایران یک مرکز تمدن باستانی و یک شریک مهم در جهان اسلام است و این دو کشور در کنار دریای خزر دوست یکدیگر هستند.
شریک قابل اطمینان
در همین رابطه حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل بین‌الملل در ارزیابی خود از سفر رئیس جمهوری قزاقستان به تهران اظهار کرد: سفر قاسم ژومارت توکایف رئیس جمهوری قزاقستان به تهران در چارچوب رویکرد دولت سیزدهم برای گسترش مناسبات سیاسی و اقتصادی با کشورهای آسیای میانه قابل تجزیه و تحلیل است. از آنجائی که کشور قزاقستان یکی از مهمترین کشورهای آسیای میانه به لحاظ جمعیتی و جغرافیائی تلقی میشود و یکی از ۵ کشور ساحل دریای خزر به شمار می‌رود می‌تواند شریک قابل اطمینانی به لحاظ تجاری و سیاسی با ایران باشد.
هانی‌زاده تصریح کرد: ظرفیت‌های بالای پذیرش سرمایه‌گذاری خارجی از جمله ایران و نیاز این کشور شمال شرقی ایران به فناوری ایران در حوزه خدمات کشاورزی و صنعتی موجب شده که رهبران دو کشور برای تقویت مناسبات خود گام‌های مهمی بر دارند.
وی ادامه داد: سفر اخیر روسای جمهوری تاجیکستان، ترکمنستان و سرانجام رئیس جمهوری قزاقستان نشان می‌دهد که هدفگذاری ایران برای همکاری جدی با کشورهای آسیای میانه کاملا دقیق و مبتنی بر یک راهبرد منطقی است که می‌تواند به شکل‌گیری یک بلوک اقتصادی مهم در این منطقه حساس منجر شود.
تحلیلگر مسائل بین‌الملل عنوان کرد: متاسفانه دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای در مسائل داخلی کشورهای آسیای میانه موجب شد تا به‌کارگیری ظرفیت‌های موجود در میان کشورهای منطقه و ایران مغفول بماند و علیرغم وجود این ظرفیت‌ها حجم مبادلات تجاری بین ایران و قزاقستان سالانه به کمتر از ۲۳۰ میلیون دلار بالغ شود.
هانی‌زاده گفت: با سفر قاسم ژومارت توکایف رئیس جمهوری قزاقستان به تهران این رقم در آینده ممکن است به سالانه ۵ میلیارد دلار ارتقاء یابد که این امر می‌تواند بازار مناسبی برای کالاهای ایرانی تلقی شود.
وی اضافه کرد: آمادگی ایران برای تشکیل بازار مشترک بین کشورهای آسیای میانه، توانمندی ایران در حوزه فناوری‌های پزشکی، کشاورزی، نفت و گاز و شیلات می‌تواند بازار مناسبی برای حضور بازرگانان ایرانی در کشورهای آسیای میانه باشد.
کارشناس مسائل غرب آسیا خاطرنشان کرد: با توجه به وجود جنگ روسیه و اوکراین و احتمال طولانی شدن این جنگ پیش‌بینی میشود که کشورهای آسیای میانه در آینده نزدیک، برای یافتن بازار قابل اتکاء و بهره‌گیری از توانمندی‌های بازرگانی ایران، این کشورها به سمت تشکیل یک اتحادیه مشابه اتحادیه اروپا به سمت ایران متمایل شوند که این امر می‌تواند ظرفیت‌های نهفته همه کشورهای آسیای میانه را شکوفا کند.
هانی‌زاده یادآور شد: از این رو تهران طی یک ماه گذشته به کانون رایزنی‌های منطقه‌ای تبدیل شده که این رایزنی‌ها می‌تواند آینده روشنی برای ایران و کشورهای آسیای میانه در حوزه همکاری‌های سیاسی و اقتصادی به دور از دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای، رقم بزند.
سایر اخبار این روزنامه
« ابتکار» سفر رئیس جمهوری قزاقستان به ایران را بررسی می کند
تمرکز دیپلماسی بر آسیای میانه
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار رئیس‌جمهور قزاقستان و هیات همراه:
مشکل اصلی در قضیه اوکراین برنامه غربی‌ها برای توسعه ناتو است
حامدِ وکیلی
قبض و بسط برجام
گرانی کالاهای اساسی جامعه را با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌کند
پریدن مرغ از سفره‌ها
ائتلاف الفتح خبر داد
گشایش بزرگ‌ترین پرونده تحقیق درباره ترور سردار سلیمانی و ابومهدی
جایگاه ممتاز معلمان، کارگران و بازنشستگان در سپهر سیاسی، فرهنگی و... ایران
وحشت نفتالی بنت از اقدامات احتمالی ایران علیه اسرائیل
بحران آب و صرفه جویی بهینه
