روزنامه آرمان ملی
1401/03/30
از چالش د‌وربین‌ها تا فشار حد‌اکثری
فاز جديد تنش برجامي ايران و آمريکا؛از چالش دوربينها تا فشار حداکثري
درحالي‌که تهران و قدرت‌هاي غربي براي يافتن طرح B تلاش مي‌کنند و تحليلگران درباره نزديک شدن به يک نتيجه «باخت- باخت» هشدار مي‌دهند، با سفر ماه آينده جو بايدن به اسرائيل و عربستان سعودي، دو رقيب منطقه‌اي ايران، مناقشه بر سر برنامه هسته‌اي تهران و چالش‌هاي منطقه‌اي، دوباره شعله‌ور شود. قرن نو نوشت؛ در حالي که بايدن براي اولين سفر خود به عنوان رئيس‌جمهور به خاورميانه در ماه آينده آماده مي‌شود سفري که او را به اسرائيل و عربستان سعودي، دو رقيب بزرگ منطقه‌اي ايران مي‌برد بحثي نيز وجود دارد که مناقشه بر سر برنامه هسته‌اي ايران در آستانه شعله ور شدن دوباره است. در سفر آقاي بايدن، آيا موضوع اتخاذ تدابير شديدتر براي توقف ايران، همان‌طور که ايالات متحده و اسرائيل قبلا تلاش کرده‌اند، در دستور کار قرار خواهد گرفت.
تقويت اهرم فشار تهران
ژنرال کنت مکنزي جونيور که اخيرا به عنوان رئيس ستاد فرماندهي مرکزي ايالات متحده بازنشسته شد و در آنجا بر برنامه‌ريزي نظامي براي مقابله با ايران نظارت داشت، مدعي شد که تهران، حداقل در کوتاه مدت، در تلاش است تا از قابليت‌هاي هسته‌اي خود در حين مذاکره با ايالات متحده استفاده کند. وي گفت: «بالاترين اولويت ايراني‌ها استفاده از توان هسته‌اي براي کسب امتيازات اقتصادي و غيره است.» اما اگر تلاش‌هاي دولت بايدن براي احياي توافق هسته‌اي 2015 همچنان با موانعي مواجه شود، اين تأسيسات مي‌تواند در نهايت براي ايران حياتي باشد و در حال حاضر، حداقل، تلاش‌ها براي اعمال مجدد محدوديت‌ها بر اقدامات هسته‌اي ايران به نظر مي‌رسد تماماً راکد است. به نوشته نيويورک‌تايمز، امتناع بايدن از قبول درخواست ايران براي حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامي از فهرست ادعايي سازمان‌هاي تروريستي، همراه با جريان درآمدهاي جديد به تهران که ناشي از افزايش شديد قيمت نفت است، به بن‌بست مذاکرات کمک کرده است. اين گزارش مدعي است، اکنون ايراني‌ها به دنبال نقاط فشار جديد از جمله حفاري تأسيسات کوهستاني در نزديکي نطنز هستند. و در هفته گذشته، در واکنش به صدور قطعنامه شوراي حکام، مقامات ايراني 27 دوربين را خاموش کردند که به عنوان بخشي از توافق، نصب شده بودند. رافائل گروسي، مدير کل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، هفته گذشته با ابراز اميدواري نسبت احياي توافق گفت: «اگر دوربينها براي هفته‌ها خاموش بمانند و رديابي محل ذخيره مواد هسته‌اي غيرممکن باشد، فکر مي‌کنم اين ضربه مهلکي خواهد بود.» اما اين بسيار بيشتر از يک بحث بازرسي است. از نظر کارشناسان، تهران در حال تبديل شدن به آن چيزي است که رابرت ليتواک، که در مرکز بين‌المللي وودرو ويلسون براي محققان وودرو ويلسون در واشنگتن به‌طور گسترده در مورد برنامه هسته‌اي ايران نوشته است، آن را «وضعيت آستانه هسته‌اي» مي‌نامد که برنامه غني‌سازي اورانيوم را به عنوان يک گزينه ذاتي ايجاد مي‌کند؛ يک پرچين تا هسته‌اي شدن، بدون برداشتن آخرين گام.
آغاز چرخه باخت- باخت؟
علي واعظ، تحليلگر و مدير پروژه ايران در گروه بين‌المللي بحران مي‌گويد، «ما در شرايطي هستيم که براي اولين بار است. . . ايران توانايي شکستن گريز هسته‌اي را به‌طور غير قابل کشف دارد.» تحليلگران بر اين باورند که اقدام ايران در راستاي افزايش اهرم فشار بر ميز مذاکره پس از بيش از يک سال تلاش‌هاي ديپلماتيک با ميانجيگري اتحاديه اروپا براي احياي توافق، طراحي شده است. در صورت شکست مذاکرات، انتظار مي‌رود غرب اقدامات تحريمي بيشتري را عليه ايران اعمال کند که تنش‌ها را تشديد مي‌کند و خطر بي‌ثباتي جديدي در منطقه را به دنبال خواهد داشت. فايننشال‌تايمز مي‌نويسد: هم ايران و هم آمريکا مي‌گويند که مي‌خواهند توافق را از سر بگيرند. اما آنها نتوانسته‌اند در مورد مسائل باقي‌مانده به توافق برسند، به‌ويژه درباره درخواست تهران براي لغو نامگذاري ادعايي تروريستي سپاه پاسداران ايران. در نتيجه، تلاش‌هاي ديپلماتيک هفته‌ها به بن‌بست رسيده است. واعظ گفت که ديپلمات‌ها تلاش کرده‌اند تا بحث‌ها را به جلو ببرند. وي با بيان اينکه پذيرفتن حذف سپاه از FTO «امتياز بزرگي براي ايران است» بيان کرد که آمريکايي‌ها انتظار امتياز متقابل را دارند. ايالات متحده «ممکن است مايل به دادن 5 درصد امتياز ديگر باشد، اما نه 20 درصد.» مشخص نيست که ايران فراتر از موضوع سپاه چه خواسته‌اي داشته است، اما واشنگتن اين درخواست‌ها را غيرقابل قبول مي‌داند. واعظ هشدار داد که وضعيت «بدون توافق، بدون بحران» که در چند ماه گذشته وضعيت موجود بوده است، نمي‌تواند ادامه يابد.
توافق موقت يا فشار حداکثري 2؟
تحليلگران مي‌گويند اگر مذاکرات به‌طور کامل شکست بخورد، قدرت‌هاي اروپايي مي‌توانند با آمريکا در تشديد اقدامات تنبيهي عليه ايران بپيوندند. اگر در تابستان توافقي حاصل نشود، بايدن يک توافق موقت را در نظر خواهد گرفت. با اين حال، ايران قبلا توافق موقت را رد کرده بود که به موجب آن تهران فعاليت‌هاي هسته‌اي خود را در ازاي نوعي تسهيل اقتصادي متوقف مي‌کند. واعظ مي‌گويد: «اگر همه تلاش‌هاي ديپلماتيک با شکست مواجه شوند، پس ما به فشار حداکثري 2. 0 بازگشته‌ايم.»
سایر اخبار این روزنامه
پرستاران، اين بار قرباني پوشش بخش خصوصي
فصل د اغ تغييرات اقليمي
د‌فاع کلامی دولت از مستاجران
از چالش د‌وربین‌ها تا فشار حد‌اکثری
فارابی، مبنای كميته مشترك فرهنگی و علمی دو كشور
زنگ خطــر جــدی برای بــازار نفت و دلار
واكنش های گسترده به پيشنهاد ازدواج از نوع بين المللی!
افزایش 35 هزار مگاواتی ظرفیت نیروگاهی
