دیپلماسی دقیقه نودی نجات «احیای برجام»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که پیش‌تر با معاونش و فرستاده ویژه امریکا در امور ایران درباره احیای برجام رایزنی کرده بود، به تهران آمده است. در سایه رایزنی پنج شنبه وزرای خارجه ایران و روسیه، همزمان که آخرین تلاش‌ها برای احیای برجام صورت می‌گیرد تأکید می‌شود که واشنگتن باید از زیاده‌خواهی‌ها دست بردارد.
تحولات دیپلماتیک اخیر در روند احیای برجام حاکی از به کارگیری آخرین تیر‌ها است. حسین امیرعبداللهیان روز پنج شنبه در کنفرانسی خبری به همراه سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه درباره مذاکرات احیای توافق هسته‌ای گفت: «طرف‌های مقابل به صورت مشخص امریکا و نماینده ارشد مذاکره‌کننده اتحادیه اروپا، بورل و مورا به تلاش‌های خود برای بازگشت همه طرف‌ها به مذاکرات و ادامه مذاکرات ادامه می‌دهند.»‌وی تصریح کرد: «ساعات قبل، باقری مذاکره‌کننده ارشد ما در تماس مستمر با مورا بود و من هم با بورل. امیدواریم بتوانیم در آینده نزدیک ریل مذاکرات را که در مسیر درست خودش قرار دارد، مجدداً قطار را بر روی ریل در جریان و حرکت نگه داریم.» امیرعبداللهیان همچنین خاطرنشان کرد: «قطار به ایستگاه‌های سخت نقطه پایان رسیده و ایجاب می‌کند که توقف در یک ایستگاه خاص را در نظر بگیریم.»‌وزیر خارجه روسیه هم در این نشست خبری گفت: «هدف ما این است که اشتباهی را که امریکا صورت داد، تصحیح کنیم. امریکا یک سال پیش ما را متهم کرد که ما ترمز ایجاد کردیم بر سر راه برجام و این مسئله درست نبود و ما به دوستان ایرانی گفتیم که از موضع آن‌ها برای احیای کامل برجام بدون هیچ کم و کاستی و افزودن به آن حمایت می‌کنیم.»
جنب و جوش اروپا و امریکا
همراستا با این تحولات، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز سفر جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را رسانه‌ای کرد. بورل که از دیشب به تهران آمده است، در نخستین سفر در دولت سیزدهم، برنامه دیدار با امیرعبداللهیان و برخی دیگر از مقامات ایران را در دستور کار دارد. پیتر استانو، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به خبرنگار ایرنا گفت که بورل به عنوان هماهنگ‌کننده برجام با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران و سایر همتایان ذی‌ربط ایرانی دیدار و گفتگو خواهد کرد. انریکه مورا، معاون بورل که پیش از این به تهران سفر کرده بود، دیشب با انتشار تصویری در توئیتر نوشت که در بروکسل با بورل و رابرت مالی در یک شام کاری درباره برجام گپ‌وگفتی داشته است. وی نیز تصریح کرد: «مالی تعهد امریکا برای بازگشت به برجام را تکرار کرد.»


قلدرمآبی امریکا، مانعی در برابر پیشبرد مذاکرات
وانگ‌یی، وزیر امور خارجه چین هم پنج شنبه شب در گفتگو با امیرعبداللهیان همتای ایرانی با تأکید بر تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به بن‌بست فعلی در مذاکرات، گفت: «طرف امریکایی باید با جدیت مسئولیت‌های خود را بشناسد و به خواسته‌های منطقی طرف ایرانی پاسخ مثبت دهد.»‌طرفین از ایالات متحده خواستند که به ایران در مورد از سرگیری پایبندی به برجام پاسخ دهد. در بیانیه وزارت امور خارجه چین که درباره این مذاکرات منتشر کرده، آمده است: «امیرعبداللهیان به وانگ گفت که رفتار قلدرانه امریکا مانع اصلی مذاکرات کنونی است. وزیر امور خارجه ایران افزود: طرف ایرانی قاطعانه از منافع ملی خود محافظت خواهد کرد و همچنین قاطعانه متعهد به حل و فصل اختلافات از طریق مذاکره به منظور دستیابی به توافق در زود‌ترین زمان است». طبق این بیانیه، وانگ در ادامه با اطمینان از حمایت قاطعانه از ایران در موضوعات مرتبط با منافع اصلی یکدیگر، به دیپلمات ارشد ایرانی گفت که چین هیچ حرکت غیرسازنده‌ای را که منجر به تشدید اوضاع شود، تأیید نمی‌کند. وی با اشاره به توافق هسته‌ای افزود: «همه طرف‌ها باید به حفظ منطق صحیح درست و غلط ادامه دهند و بی‌وقفه برای دست یافتن به توافق از طریق تلاش‌های دیپلماتیک ادامه دهند. پکن با سیاسی شدن امور آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مخالف است و از حل و فصل مسائل باقی‌مانده از طریق گفتگو و همکاری بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و طرف ایرانی حمایت می‌کند.»
واشنگتن دست از تهدید بردارد
۲۵ رهبر مذهبی امریکا روز پنج شنبه با انتشار بیانیه‌ای از جو بایدن، رئیس‌جمهور این کشور خواستند بازگشت سریع به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را دنبال کند. این بیانیه به رهبری «کمیته دوستان قانونگذاری ملی» (FCNL) آماده شده و ائتلاف گسترده‌ای از رهبران مذهبی و سران سازمان‌های مذهبی، از جمله رهبران پروتستان، کاتولیک، انجیلی و یهودی و همچنین رؤسای جوامع مختلف مسیحی و رئیس شورای ملی کلیسا‌ها آن را امضا کرده‌اند. در این بیانیه با ابراز نگرانی در خصوص برخی گزارش‌ها درباره مذاکرات وین برای بازگشت به برجام آمده است: «ما قویاً از دولت بایدن می‌خواهیم که بر سر میز مذاکره بماند و برای صلح شجاعانه عمل کند.» در این بیانیه خطاب به بایدن و دولتش آمده است: «پیشرفت مستلزم مذاکره و مصالحه است، نه تهدید و ارعاب.»