فولادی‌ها در آستانه حذف از بازار جهانی

آرمان ملي : تبعات تعرفه صادراتي بر محصولات فولادي از سوي دولت در راستاي جبران بخشي از کسري بودجه درحالي رقم خورد که باتوجه به شرايط بد اقتصادي که گريبانگير فولادسازان شده و اين امر موجب کاهش درآمدهاي صادراتي دولت از محصولات غيرنفتي شده است اگرچه دولت با وقفه‌اي چند هفته‌اي تعرفه صادراتي را که با واکنش فولادسازان مواجه شده بود کاهش داد اما سوءاستفاده روس‌ها از کاهش رقابت پذيري ايران دربازار جهاني و البته سودجويي چيني‌ها که همواره به سمت منافع خود و خريد ارزان هستند نتيجه آن افت شاخصه توليد و کاهش آمار وزني صادرات غيرنفتي شود. طي چند هفته گذشته، قيمت فولاد در ايران افزايش داشته است و برخي با تمرکز روي اين افزايش معتقدند فولادي‌ها محصولات خود را به جاي عرضه در داخل صادر مي‌کنند و همين کمبود عرضه موجب شده تا قيمت‌ها در داخل صعودي شود اما برخلاف اين نظر فولادي‌ها مي‌گويند مهم‌ترين عامل در اين حوزه افزايش بهاي جهاني فولاد است که به‌دليل جنگ روسيه با اوکراين در سراسر دنيا تجربه مي‌شود و فقط مختص ايران نيست. دراين ميان دولت براي جبران کسري بودجه خود درمواجهه با افزايش قيمت جهاني فولاد تصميم گرفت که تعرفه‌هاي صادراتي را افزايش دهد تا هم درآمد بيشتري کسب کند هم ارزآوري بيشتري به کشور صورت گيرد اما محاسبات دولتي‌ها اشتباه از آب درآمد و روسيه با زيرکي خاصي به ميدان آمد و با تخفيف‌هاي وسوسه کننده رقيب بازار ايران شد و ضرر زيادي متوجه فولادي‌ها شد بعد از آن دولت با عقب نشيني از قيمت‌ها مجددا وارد بازار جهاني شد اما به دليل تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران و همچنين تعرفه‌هاي سنگين بسياري از مشتريان ايران از دست رفت حال بايد ديد برنامه وزارت صمت و بخش خصوصي براي جبران اين خسارت چيست چرا که فاطمي امين در نشست خبري با خبرنگاران در روزهاي گذشته به صراحت اعلام کرده که با جلسات پي در پي در ساختمان سميه قصد دارند تا راه‌هاي افزايش رقابت پذيري ايران در بازارهاي جهاني را بيابند.
6ميليارد دلار امکان صادرات را از دست داديم
عضو هيات‌مديره انجمن توليدکنندگان فولاد ايران درخصوص وضعيت بازار فولاد و مشکلات آن به «آرمان ملي» گفت : 2 ماه پيش به آقاي وزير صمت هشدار داديم که با بالا بردن تعرفه‌ها روسيه جايگزين ايران خواهد شد اما توجهي نشد و متأسفانه وزارت صمت يک شبه عوارض را بالا بردند و روسيه نيز با هوشمندي خاصي سياست تخفيف 15 تا 17 درصدي را اعمال کرد و بعدها به ما انگ زده شد که مي‌خواهيم روابط‌شان با روسيه را تخريب کنيم اما جالب است که بعد از 2 تازه به حرف ما رسيده‌اند. سيدرضا شهرستاني افزود: وضع تعرفه براي صادرات فولاد به نابودي اين صنعت منجر خواهد شد و فرصتي که به‌دليل جنگ ميان روسيه و اوکراين براي صادرکنندگان فولاد ايجاد شده است هم از بين خواهد رفت. شهرستاني ادامه داد: با اجرايي شدن سياست نامناسب وضع عوارض بر فولاد قيمت‌ها به‌شدت افت پيدا کرد و قيمت‌ها از 900 دلار به زير 500 دلار رسيد و ما نتوانستيم از آن بازار استفاده کنيم و متأسفانه 6 ميليارد دلار را که امکان صادرات داشتيم را از دست داديم که درنتيجه يکي از تبعات اين سياست غلط برهم خوردن بازار ارز و افزايشي شدن نرخ ارز بود. عضو هيات‌مديره انجمن توليدکنندگان فولاد ايران گفت: ما يک خواسته از دولت داريم و آن اين است که بازار را به حال خود يعني شرايطي که عرضه و تقاضا روال خود را دارد رها کند و از دخالت دستوري در بورس و کنترل روي صادرات دست بردارد . يکي ديگر از اقدامات دولت اين است که کوره‌هاي بالاي 10 ميليون تن بود که بدون کارشناسي و انجام مطالعات مجوز آن را باطل کردند درحاليکه کوره‌هاي ذوب به روش القايي هم مصرف برق پاييني دارند و هم آلودگي کمتري دارند و لغو مجوز اين کوره‌ها از اشتباه است لذا از دولت مي‌خواهيم که قيمت‌هاي داخلي که علي الاصول به‌خاطر مسائل مختلف چون بارگيري، تخليه، بيمه و ريسک برگشت پول باعث مي‌شود که قيمت‌هاي داخلي ارزان‌تر از خارج تمام شود را حمايت کرده تا هم جلوي واسطه گري و رانت گرفته شود و هم تعادل بين صادرات و مصرف داخلي برقرار شود تا بتوانيم به چشم انداز توليد 5 ميليون تن برسيم.
قيمت فولاد از نرخ ارز تبعيت نمي‌کند


از سوي ديگر وزير صمت چندي پيش درنشست خبري با خبرنگاران در پاسخ به «آرمان ملي» گفت: قيمت فولاد در سال جديد نوساناتي داشت و گرچه برخي اين شرايط را به بازار ارز ارتباط مي‌دهند اما بايد گفت که قيمت فولاد از نرخ ارز پيروي نمي‌کند و عدم توازن در حوزه سرمايه‌گذاري و زنجيره تامين در صنايعي همچون فولاد و خودرو و موارد ديگري همچون برق و گاز از جمله مشکلاتي است که ما با آن روبه‌رو هستيم لذا درست است هنگام گلوگاه‌هايي همچون قطعي برق و گراني اجناس با پيگيري‌هاي مقطعي مشکلات آن تا حدودي برطرف مي‌شود اما اين مرتفع شدن تنها مانند مسکني است که نمي‌تواند بيماري اصلي را درمان کند. فاطمي‌امين با اشاره به تأثيرات قيمت ارز بر نرخ‌هاي داخلي بيان داشت: ما با دست خودمان قيمت‌هاي داخلي را به نرخ ارز وصل کرده‌ايم، ارز به سه روش بر روي قيمت‌هاي ما تأثير مي‌گذارد به عنوان مثال وقتي نرخ ارز بالا مي‌رود کالاهاي وارداتي مانند روغن يا پنبه گران مي‌شود. اثر دوم که ارز دارد اثر انتظار تورمي است وقتي قيمت ارز افزايش مي‌يابد مردم فکر مي‌کنند براي حفظ ارزش پول دارايي خود را بايد به ارز يا کالاي ديگري تبديل کنند و اين موضوع نيز بر نرخ ارز اثرگذار است و اثر سوم اين است که بعضي از کالاها مانند پتروشيمي طبق قوانين خودمان به نرخ ارز متصل است و لذا مسائل خارجي بر آن تأثيرگذار است. او بيان داشت: بنابراين وقتي در مورد اصلاح ساختار صحبت مي‌کنيم منظورمان اين است که اين رويه‌ها را تغيير دهيم به عنوان مثال اثر سومي که قيمت ارز بر روي کالاها دارد را بايد قطع کرد الان بازار فولاد از نرخ ارز پيروي نمي‌کند و بايد در ساير مسائل ديگر نيز به همين روش پيش برويم لذا در حال حاضر اصلاح ساختار به چند دليل سخت است ما در شرايط ناپايداري قرار داريم و مي‌خواهيم اصلاح ساختاري انجام دهيم. وزير صمت گفت: وقتي قرار است بخش صنعت و معدن مديريت شود، بايد ساز و کارها تغيير کند. مهم‌ترين ماموريت ما در دوره جديد رفتن به سمت ساز و کار نويني است که ظرفيت‌ها و منابع موجود بهينه شوند اما بايد توجه داشت که اصلاح ساختاري سخت است و در شرايط ناپايدار کنوني سخت‌تر. پنج سال است که تورم بالاي 30 درصد قرار دارد و زماني که قرار است ساز و کار جديد استقرار يابد عدم آشنايي بخشي از ماجراست؛ متأسفانه منافع عده‌اي در ساز و کار جديد به خطر مي‌افتد و در اين مسير سنگ‌اندازي مي‌کنند.
فولاد درحال از دست دادن بازارهاي صادراتي است
رئيس سابق اتحاديه فروشندگان از وضع تعرفه بر صادرات فولاد انتقاد کرد و گفت: زماني که مازاد توليد در بازار وجود داشته باشد بايد آن را به منظور افزايش درآمد‌هاي ارزي صادر کرد و در همه نقاط جهان براي افزايش صادرات جايزه تعيين مي‌کنند اما زماني که صادرات باعث مشکل براي داخلي‌ها مي‌شود بايد از طريق مجوزهايي، ميزان صادرات را کنترل کرد همچنين با اجراي اين عوارض قيمت سهام در بازار افزايش مي‌يابد و برخي به اشتباه گمان مي‌کنند درآمد‌هاي شرکت افزايش يافته است و اين تصميم باعث صادر شدن پيام اشتباه و منحرف‌کننده براي خريداران در بورس مي‌شود که با اين روند هم بازارهاي صادراتي را از دست مي‌دهيم و هم صنايع فولاد زمين‌گير خواهند شد. محمد آزاد بيان کرد: ابتداي امسال براي صادرات محصولات نهايي صنايع فولاد کشور تعرفه وضع شده و از اوايل ارديبهشت اين دستورالعمل اجرايي شده و اين روند باعث صدمه جدي هم به صادرات کشور و هم به صنايع فولاد خواهد شد درحاليکه در تمام دنيا براي صادرکنندگان مشوق و جايزه صادراتي در نظر گرفته مي‌شود اما متأسفانه در کشور شاهد وضع تعرفه‌هاي صادراتي هستيم و با اين روند صادرات صنايع فولاد به‌شدت کاهش خواهد يافت. او درمورد تبعات اين تصميم گفت: نتيجه اين تصميم اشتباه در وهله اول ارزآوري کشور را آن هم در اين شرايط اقتصادي که به‌شدت به ارز نياز داريم تحت تاثير قرار مي‌دهد همچنين صنايع فولاد و پتروشيمي بعد از صنعت نفت بيشترين ارزآوري را براي کشور دارند و حالا با اين روند ديگر امکان ارزآوري براي آنها وجود ندارد که نمود اين وضعيت را در کاهش عرضه ارز در سامانه‌هاي مربوطه از جمله نيما قابل مشاهده است. آزاد بيان کرد: ارز حاصل از صادرات صنايع فولاد براي تامين مواد اوليه و تجهيزات مورد نياز خود اين صنايع نيز حياتي است و با وضع تعرفه‌هاي صادراتي، صنايع فولاد براي تامين ارز خود دچار مشکل خواهند شد و اين موضوع توليد ما را هم تحت تاثير قرار مي‌دهد همچنين يکي ديگر از پيامدهاي محدود شدن صادرات محصولات نهايي صنعت فولاد از دست دادن بازارهاي صادراتي است که صادرکنندگان و توليدکنندگان سال‌ها براي آن زحمت کشيده‌اند و اکنون که کشورهاي منطقه دچار تنش هستند بايد بازارهاي صادراتي بيشتري را ايجاد کنيم.