«باقری» و «مالی» در راه قطر

گروه سیاسی-همزمان با اعلام ازسرگیری مجدد مذاکرات برجامی بعد از ملاقات و رایزنی جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان در تهران، معلوم شد که مذاکرات آینده دیگر در وین نخواهد بود. آن طور که بورل اعلام کرد این مذاکرات احتمالا در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار می‌شود . اما دیروز یک منبع آگاه در وزارت خارجه در گفت‌‌و‌گو با تسنیم اعلام کرد که علی باقری معاون سیاسی وزارت خارجه امروز به دوحه سفر خواهد کرد.همزمان  رویترز نیز نوشت: انتظار می‌رود رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران روز دوشنبه (دیروز) وارد دوحه شود و با وزیر خارجه قطر دیدار کند.پیشتر بورل در توضیح دلیل این تغییر مکان مذاکرات نیز گفته بود: «از آن جایی که چنین گفت‌وگوهایی در چارچوب تماس‌های دوجانبه بین ایران و آمریکا برگزار می‌شود، ترجیح می‌دهیم در مکانی دیگر آن ها را انجام دهیم که سردرگمی ایجاد نکند.مذاکرات در وین مربوط به همه اعضای برجام است. فکر می‌کنم این مذاکرات در جایی نزدیک‌تر به خلیج فارس یا مثلا در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس انجام ‌شود.»بعد از انتشار این خبر گمانه‌زنی‌ها درباره میزبان احتمالی شروع شد و حرف از قطر و عمان بود؛ بیشتر هم عمان. چراکه مسقط در سال ۱۳۹۰ نیز میزبان گفت‌وگوهای محرمانه ایران و آمریکا بود؛ یعنی همان مذاکراتی که به نوعی زمینه‌ساز برگزاری مذاکرات برجام در سال ۱۳۹۲ شد. بنابراین برخی تحلیل گران تصور کردند که مذاکرات تلفنی اخیر بین وزیران خارجه ایران و عمان که پنج شنبه انجام شد، در همین زمینه بوده است.اما شبکه قطری الجزیره به نقل از یک مسئول ایرانی اعلام کرد که احتمال دارد ازسرگیری مذاکرات احیای برجام به جای وین در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس انجام شود و قطر هم شانس بیشتر و هم تمام امکانات لازم برای میزبانی از مذاکرات احیای توافق هسته‌ای را دارد. گمانه‌ای که با در نظر گرفتن تلاش‌های اخیر قطر برای میانجی گری بین ایران و آمریکا و کمک به حل و فصل مذاکرات برجامی منطقی به نظر می‌رسد.این موضوع را نیز باید در نظر داشت که دولت رئیسی از ابتدای شروع به کار خود شعار گسترش روابط و تعاملات با همسایگان را داده و حتی اولین سفر خارجی رئیسی به قطر بود.امیر قطر نیز وقتی در پاسخ به این سفر به تهران آمد و با مقامات عالی نظام دیدار و گفت‌وگو کرد، از تلاش کشورش برای تسهیل در مذاکرات برجامی و ازسرگیری آن سخن گفته بود.به نظر می‌رسد با توجه به این که قطر در ماه‌های اخیر نقش مهمی در نزدیک کردن دیدگاه‌های ایران و کشورهای غربی و نیز تهران و واشنگتن ایفا کرده است از جمله گفت‌وگوهای مکرر وزیر امور خارجه این کشور با همتایان ایرانی و آمریکایی خود و از دیگر سو وجود ارتباط نزدیک بین شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر و جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا، طرفین مذاکره به این تصمیم رسیده‌اند که دور از هیاهوی وین امتیاز میزبانی این دور از مذاکرات را به قطر بدهند تا به نوعی به تحقق هدف قطر در نقش‌آفرینی جدی‌تر در عرصه سیاست خارجی منطقه‌ای و بین‌المللی نیز کمک کرده باشند. پیام   بورل از آمریکا ازسوی دیگر سعید خطیب زاده در آخرین نشست رسانه‌ای خود در سمت سخنگوی وزارت خارجه در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی با بیان این که آقای بورل تلاش جدی کرد که مذاکرات ادامه پیدا کند و ما از نقش تسهیل گری اتحادیه اروپا و بورل در این زمینه قدردانی می کنیم افزود: وزیر خارجه در همین چارچوب از آقای بورل دعوت کرد که به تهران بیایند تا در این سفر پاسخ واشنگتن به این  بسته بررسی شود. در سفر آقای بورل به تهران گفت و گوهای مفصلی بین ایران و ایشان انجام شد. آقای بورل نظر طرف آمریکایی را منتقل کرده است و ایشان گفتند که آمریکا تعهد داده در چارچوب قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل عمل کند. به تعهدات خود در این زمینه پایبند باشد و چرخه انتفاع اقتصادی ایران از احیای برجام را تضمین کند و موضوعات اختلافی نیز مورد بررسی قرار بگیرد. او گفت: در این که در محتوا و در شکل و در هر دو موضوع توافقاتی شده است را می توانم تایید کنم ولی این که واقعا آمریکایی ها بر اساس برنامه پیش بینی شده در عمل نشان خواهند داد که از میراث ترامپ عبور خواهند کرد و عضو مسئولی خواهند بود یا نه،باید منتظر بمانیم که آیا آن ها به تعهداتی که در این زمینه دادند عمل می کنند یا نه؟