روزنامه جوان
1401/04/08
دود کمبود و توزیع نامناسب پزشک در چشم همه بیماران
تراژدی چادرخوابی و خیابان‌خوابی در کنار بیمارستان‌های دولتی خودش تصویر تمام‌نمایی از حضور بیماران شهرستانی برای درمان در غربت تهران است. توزیع نامتناسب خدمات درمانی و بیمارستانی موجب شده درصد بالایی از بیماران بیمارستان‌های تهران ساکن سایر شهر‌ها باشند. به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ۶۵درصد بیماران یکی از بیمارستان‌های بزرگ آموزشی تهران، از شهرستان آمده‌بودند! در حالی که بسیاری از این افراد می‌توانستند در شهرستان خود خدمات دریافت کنند. حالا برنامه وزارت بهداشت برای ماندگاری پزشکان در شهرستان‌ها و مناطق دور افتاده بومی‌گزینی است. این در حالی است که پیش از این نیز برنامه بومی‌گزینی اجرایی می‌شد، اما برخی پزشکانی که با سهمیه بومی به دانشگاه‌های علوم پزشکی راه یافته‌اند، برای آنکه در شهرستان‌های خودشان ماندگار نشوند و به تهران و شهر‌های بزرگ راه یابند، راهکار‌هایی برای دور زدن قانون پیدا کرده‌اند. نتیجه این ماجرا هم شده اینکه ۶۵ درصد از مراجعه‌کنندگان به یک بیمارستان آموزشی تهران، شهرستانی هستند. توزیع خدمات بهداشت و درمان در کشور متناسب نیست. حتی در تهران به عنوان پایتخت هم با روند متناسبی از توزیع امکانات بهداشتی درمانی مواجه نیستیم و در مناطق بالای شهر و مناطق مرکزی با تراکم پزشک و در مناطق پایینی با حجم کمتر حضور پزشکان مواجهیم. شهرستان‌های اطراف تهران هم که خیلی وقت‌ها اوضاعشان از برخی مناطق دور افتاده بدتر است. این مسئله موجب شده بسیاری از بیماران شهرستانی برای درمان ناگزیر از مراجعه به تهران شوند و در غربت پایتخت و با توجه به هزینه‌های سنگین اقامت در این کلانشهر، در اطراف مراکز درمانی و بیمارستان‌هایی همچون امام‌خمینی و مفید چادر بزنند و در ماشین بخوابند.ماندگاری پزشکان در مناطق محروم یکی از معضلات قدیمی نظام سلامت است. آبان سال ۹۲ مجلس شورای اسلامی با هدف توزیع عادلانه نیروی متخصص و تأمین نیاز مناطق محروم به پزشک، قانونی را به تصویب رساند که بر اساس آن وزارت بهداشت مکلف شد تا ۳۰ درصد از ظرفیت پذیرش رشته‌های پزشکی در مقطع عمومی و تخصصی را به داوطلبان بومی آن مناطق اختصاص دهد و در قبال پذیرش این افراد با سهمیه مناطق محروم تعهدی از آنان اخذ کند تا سه برابر مدت تحصیل در مناطق محروم مورد نیاز وزارت بهداشت به ارائه خدمات درمانی در مراکز دولتی بپردازند و برای محکم کاری هم در این تعهد قید کرد که این تعهد خدمتی قابل خرید، فروش یا انتقال به منطقه دیگری نیست.
اما واقعیت این است که نه پزشکان سهمیه مناطق یک و دو و نه پزشکان سهمیه مناطق سه هیچ‌کدام در مناطق محروم نمی‌مانند! با وجود این، باز هم بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت برای حل معضل کمبود پزشک و توزیع نامتناسب آن‌ها قائل به بومی‌گزینی است. بومی‌گزینی نسخه وزارت بهداشت برای ماندگاری
عین‌اللهی می‌گوید: «به رؤسای دانشگاه علوم پزشکی اجازه داده‌ایم برای تکمیل ظرفیت نیرو‌های متخصص از افراد بومی دانشجو جذب کنند تا این دانشجویان پس از فراغت از تحصیل در مناطق خود ماندگار شوند.»
وی معتقد است نیرو‌های طرحی، یک یا دو سال در مناطق محروم حضور دارند و این مناطق را ترک می‌کنند، اما بومی ها، ماندگار هستند؛ فرزندان این منطقه می‌توانند دانشمندان آینده کشور باشند، زیرا استعداد‌های زیادی دارند و باید زمینه‌های رشد و شکوفایی این استعداد‌ها فراهم شود. از سال ۹۳ نحوه خاصی از پذیرش دانشجویان پزشکی آغاز شد و اولین گروه پذیرفته‌شدگان مقطع تخصص از همان سال دوره تحصیل خود را آغاز کردند و در سال ۹۷ فارغ‌التحصیل شدند و براساس قانون خود را باید برای خدمت در مناطق محرومی که در بدو پذیرش طی یک تعهد محضری متعهد به خدمت در آن شده بودند، آماده می‌کردند.
اما بررسی‌ها حاکی از آن است برخی از این پزشکان متخصص که متولد و بومی استانی بودند که شهر محروم محل تعهد خدمتشان در آنجا قرار داشت، در مرکز استان مانده و به شهر محروم محل تعهد نرفته‌اند که اگر همه این افراد در منطقه بومی خود خدمت می‌کردند، لااقل باید بخشی از چالش کمبود پزشک در این مناطق جبران می‌شد.
نتیجه این عدم ماندگاری پزشکان در مناطق محروم میشود همین ماجرایی که در سهم ۶۵ درصدی بیماران بیمارستان‌های تهران با آن مواجهیم؛ اتفاقی که علاوه بر هزینه‌ها و دردسر‌های بیماری، غم غربت و هزینه‌های حضور در پایتخت را برای بیمار و خانواده‌اش در پی دارد. سهم ۶۵ درصدی غیرتهرانی‌ها از بیمارستان‌های آموزشی تهران
آنطور که علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید، بررسی‌ها در ماه گذشته نشان داد که ۶۵ درصد بیماران یکی از بیمارستان‌های بزرگ آموزشی تهران، از شهرستان آمده‌بودند، در حالی که بسیاری از این افراد می‌توانستند در شهرستان خود خدمات درمانی را دریافت کنند! وی تصریح کرد که راه‌حل این مشکل برقراری «نظام ارجاع» است و با توجه به گسترش خدمات درمانی در عرصه کشوری، نظام ارجاع می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد تا بیماران گرفتاری‌های ایاب و ذهاب و مشکلات استقرار و اقامت همراهان را نداشته‌باشند.
نادر توکلی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران هم می‌گوید: «حدود ۴۵ درصد بیمارانی که به بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران ارجاع داده می‌شوند، از خارج شهر تهران هستند، البته این آمار در بیمارستان‌های مختلف متفاوت است؛ برای مثال در بیمارستان سوختگی، میزان ارجاعات بیشتر است و در بیمارستان حضرت رسول به دلیل اینکه برخی خدمات جنبه قطبی و کشوری دارند، میزان مراجعه مردم از شهرستان‌ها بیشتر است.»
به گفته وی جراحی‌های مربوط به درمان بیماری پارکینسون خدمتی تخصصی است که در بیمارستان حضرت رسول انجام میشود و به همین دلیل برای دریافت این خدمت، از سراسر کشور به این بیمارستان ارجاع داده می‌شوند؛ بیماران نیازمند کاشت حلزون و دچار تومور‌های شبکیه به این بیمارستان ارجاع داده می‌شوند.
شاید بومی‌گزینی راهکار خوبی باشد، اما تضمینی برای ماندگاری پزشکان نیست! این ماندگاری، نظارت و راهکار‌های قانونی دیگری هم نیاز دارد.
سایر اخبار این روزنامه
خدای امسال همان خدای سال ۶۰ است
تبیین سنت‌های الهی مهم‌ترین جهاد تبیین
۵ موج هویت‌زدا از انقلاب اهداف و راهبرد‌ها
توهمات دو سویه کارگزاران
پاتک غرب به جاده ابریشم چینی
لشکرکشی ۳۰۰ هزار نفری ناتو به مرز روسیه
مرگبار‌ترین تراژدی مهاجران در امریکا
هالیوود علیه انسانیت
قرار است کدام حاج قاسم را سریال کنیم؟
دود کمبود و توزیع نامناسب پزشک در چشم همه بیماران
و ناگهان آذرخشی که سفیر رستگاری بود
بسیج اقشار به جای گزارش کار، باید راه‌حل مناسب ارائه دهد
امنیت پاکستان را امنیت جمهوری اسلامی ایران می‌دانیم
سینما به دریوزگی برای جایزه عادت کرده است
