گریز از تیررس نمایندگان با لایحه تفکیکی دولت

آرمان ملي- حميد شجاعي: هر چند که نمايندگان مجلس تا پيش از اين کاملا مجدانه و قاطعانه پيگير استيضاح سيدرضا فاطمي‌امين وزير صمت بودند اما روند امور طي روزهاي گذشته به نحوي پيش رفت که با وجود اعلام وصول قريب‌الوقوع استيضاح وزير؛ مسير استيضاح تغيير کرد و به عبارتي فاطمي‌امين از زير تيغ استيضاح مجلس گذشت. ماجرا از اين قرار است که چندي پيش طبق اعلام سخنگوي دولت؛ دولت با تشکيل وزارتخانه جديد بازرگاني موافقت کرد و لايحه آن را به مجلس فرستاد که مجلس نيز با اين لايحه دولت موافقت کرد و قرار شد تا طي چند وقت آينده وزارت بازرگاني نيز تشکيل و به جمع وزارتخانه‌هاي زير مجموعه دولت اضافه شود. در همين راستا بود که در اثناي تشکيل وزارت بازرگاني صحبت‌هاي جدي از استيضاح وزير صمت به ميان آمد که در اين خصوص نيز به رغم تلاش نمايندگان اما لابي‌هاي دولت و مجلس باعث شد تا اين استيضاح به دليل آنچه خريدن زمان براي دولت در جهت ارائه لايحه تفکيک وزارت صمت از آن ياد مي‌آيد؛ استيضاح فاطمي امين معلق شود و فعلا همه چيز مسکوت باقي بماند. هر چند که مشخص نيست دليل بهارستان‌نشينان براي پس گرفتن امضاهاي استيضاح چه بوده است و به چه اميدي به دولت مهلت دوماهه‌اي داده‌اند تا شرايط براي تفکيک وزارتخانه‌ها مهيا شود. پرسش اصلي اين است که با تفکيک وزارت صمت و تشکيل دو وزارتخانه صنايع و معادن و بازرگاني مباحثي چون افزايش لجام گسيخته قيمت‌ها، گراني، معيشت مردم و مباحث مربوط به خودرو حل و فصل خواهد شد و آنچه تا کنون از عملکرد وزير مربوطه شاهد بوديم با يک تفکيک از بين خواهد رفت؟ مساله ديگر اين است که طبق گفته‌ها قرار است که با تشکيل وزارت بازرگاني دولت 2 وزير براي اخذ رأي اعتماد به مجلس معرفي کند و حال اين نکته پيش مي‌آيد که در اين صورت آيا دولت بازهم فاطمي‌امين را به عنوان وزير معرفي خواهد کرد يا شخص ديگري براي پست وزارت صنايع به مجلس معرفي خواهد شد؟ حال با اين تفاسير به نظر مي‌رسد که اگر فاطمي‌امين مجددا به مجلس براي اخذ رأي اعتماد معرفي شود با توجه به رويکرد نمايندگان رأي‌آوري چنداني نخواهد داشت و به همين دليل نيز دولت شايد وي را مجددا به بهارستان معرفي کند. حال بايد ديد که دولت در فرصت دوماهه پيش‌رو چه زماني طرح تفکيکي وزارت صمت و2 وزير خود را به مجلس معرفي خواهد کرد.
تعويق استيضاح
رئيس مجلس از درخواست رئيس‌جمهور جهت ارائه لايحه تفکيک وزارت صمت خبر داد و اظهار داشت: با توجه به اينکه طرح استيضاح در راستاي اصلاح امور و پيشرفت کار است، بهتر است اين فرصت را براي اصلاح اصولي ساختار به دولت بدهيم. محمد باقر قاليباف در نشست علني روز گذشته مجلس درخصوص روند پيگيري استيضاح وزير صمت از سوي تعدادي از نمايندگان گفت: اين وزارتخانه مشکلات ساختاري و مديريتي دارد که بايد مورد توجه قرار بگيرد؛ مجلس تشخيص داد به نقطه‌اي رسيديم که بايد استيضاح انجام شود و امروز نيز از جهت قانوني، پايان زمان استيضاح است که همچنان هفده نماينده در ليست استيضاح قرار دارند؛ وقتي ده نفر درخواست استيضاح داشته باشند، استيضاح قابل وصول در صحن است. رئيس قوه مقننه تصريح کرد: چون مجلس قصد اصلاح امور را دارد، در اين زمينه با رئيس‌جمهور، معاون اول و وزير صمت طي سه روز گذشته صحبت شد و بحث ساختاري مورد بحث قرار گرفت. موضوعي که پيش از عيد نيز با رئيس‌جمهور مطرح شد و دولت نيز خودش در اين راستا دغدغه دارد. رئيس‌جمهور در آخرين صحبت با هم عنوان کرد به اين نتيجه رسيده‌اند که در خصوص اين وزارتخانه بايد حتما تجديدنظر شده و به دو وزارتخانه تبديل و نهايتاً دو وزير به مجلس معرفي شود تا اصلاح ساختاري به صورت اصولي صورت گيرد؛ بنابراين، اين موضوع از طريق لايحه به سرعت به مجلس داده خواهد شد. بنابراين از نمايندگان درخواست دارم چون دولت تصميم به اقدام دارد و با لايحه به دنبال اصلاح هستند، فرصت دو ماهه به دولت بدهيم و مطمئنيم که اين کار انجام مي‌شود. لذا رئيس مجلس با اين توضيحات استيضاح سيدرضا فاطمي امين وزير صنعت، معدن و تجارت را اعلام وصول نکرد.
واکنش نمايندگان


پس از عدم وصول استيضاح وزير صمت و مهلت دو ماهه مجلس به دولت براي ارائه لايحه تفکيک وزارت صمت عملا تلاش نمايندگان براي استيضاح فاطمي امين ناکام ماند اما به نظر مي‌رسد اين پايان داستان نباشد. چرا که احتمال مي‌رود دولت در تفکيک وزارتخانه‌ها باز هم بخواهد وزير فعلي را دوباره به عنوان گزينه پيشنهادي به مجلس معرفي کند. آن زمان است که بايد منتظر واکنش نمايندگان باشيم. در همين راستا نيز برخي نمايندگان مجلس به اظهار نظر پرداخته و واکنش نشان داده‌اند. سيدکريم حسيني نماينده اهواز گفت: دولت تصميم گرفته است که از مجلس يک مهلت دو ماهه اخذ کرده و در اين مدت وزارت صنعت، معدن و تجارت را به دو وزارتخانه تفکيک کند و در اينصورت دو وزير جداگانه براي آن‌ها معرفي مي‌کند. اگر بعد از تفکيک وزارتخانه صمت تصميم دولت بر معرفي آقاي فاطمي‌امين به عنوان وزير يکي از وزراي دو وزارتخانه تازه تأسيس باشد، بايد مجدد از نمايندگان مجلس رأي اعتماد دريافت کند. صديف بدري؛ نايب‌رئيس کميسيون عمران مجلس نيز بيان کرد: آقاي رئيس‌جمهور مي‌توانند مجدد آقاي فاطمي‌امين را معرفي کنند اما ايشان بايد دوباره از مجلس رأي اعتماد بگيرد دليل موافقت استيضاح کنندگان با اين پيشنهاد اين است که ما امکان عدم رأي مجدد به ايشان را داريم البته پيشنهاد ما به آقاي دکتر رئيسي اين است که فرد جديدي را معرفي کنند.
ايستادگي با محور استيضاح
به نظر مي‌رسد که وزير صمت از دم تيغ استيضاح نمايندگان مجلس گريخت اما بهارستان نشينان همچنان رويکرد استيضاح محورانه خود را در قبال ديگر وزرا ادامه مي‌دهند و گويا قرار است اين مساله را با در دستور کار قرار دادن استيضاح وزير راه و وزير نفت ادامه دهند. در اين راستا در حاليکه نمايندگان روز گذشته در صحن علني استماع گزارش ميعاد صالحي مدير عامل شرکت راه‌آهن جمهوري اسلامي ايران را در دستور کار داشتند، پس از ارائه گزارش وي گروهي از نمايندگان درخواست استيضاح رستم قاسمي وزير راه و شهرسازي را با بيست امضا در سامانه نمايندگان بارگذاري کردند. شنيده مي‌شود که اين استيضاح در واکنش به گزارش سيد ميعاد صالحي در مورد حادثه قطار تبريز مشهد مطرح مي‌شود و نمايندگان خواستار برکناري صالحي هستند. از سوي ديگر شنيده مي‌شود که برخي نمايندگان درصدد برقراري شرايط استيضاح جواد اوجي وزير نفت هستند. مالک شريعتي نماينده تهران در اين خصوص در توئيتي نوشت: «براي حل مشکلات اقتصادي به مجموعه دولت اعتماد داريم و فرصت کافي هم مي‌دهيم ؛ اما خط گرفتن از بانيان وضع موجود خط قرمز ماست. استيضاح آقاي اوجي وزير نفت را پس از بررسي بودجه ثبت خواهم کرد.» اين در حالي است که فريدون عباسي دواني، رئيس کميسيون انرژي مجلس در همين باره مي‌گويد: «من نمي‌دانم انتقاد نمايندگان به وزير چيست؛ اما دليلي براي انجام اين عمل نداريم و بهتر است نمايندگان هم با يکديگر شکاف نداشته باشند.» به نظر مي‌رسد که فصل رويارويي نمايندگان و وزرا از راه رسيده و بايد ديد چگونه تعاملي ميان پاستور و بهارستان شکل خواهد گرفت.