کابوس بامدادی 6.3 ریشتری 

مصطفی میرجانیان- اولین ساعت‌های روز شنبه با خبر شوکه کننده‌ای همراه بود. «زلزله‌ای با قدرت 6.1 ریشتر بخش‌هایی از هرمزگان را لرزاند.» از لحظات اول وقوع این زمین لرزه نیروهای امدادی به سمت مناطق خسارت دیده اعزام شدند اما زمین در هرمزگان انگار قصد آرام شدن نداشت. از اولین زمین لرزه در ساعت 2و 2 دقیقه بامداد، تا ساعت 10 صبح، زلزله‌هایی با قدرت‌های مختلف بین 2 تا 6 ریشتر، 37 بار مناطقی از هرمزگان را لرزاند و مردم را به ترس و وحشت‌انداخت. عجیب‌تر این که پس از اولین زمین لرزه در فاصله بسیار کوتاهی یک زمین لرزه 6.1 ریشتری و سپس زمین لرزه 6.3 ریشتری به وقوع پیوست و خواب آشفته‌ای برای مردم مناطق جنوب کشورمان رقم زد.
ترس زلزله در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس
پس از وقوع این زلزله که در عمق ۱۰ کیلومتری زمین رخ داد، نیروهای امدادی و خدمات رسان به همراه تجهیزات لازم در محل برای امدادرسانی حضور پیدا کردند. بر اساس گزارش‌های دریافتی، تیم‌های ارزیاب به همراه فرمانداران این مناطق در محل حاضر شدند.  بیمارستان‌های هرمزگان نیز ضمن آماده باش با تیم‌های واکنش سریع و تکنیسین‌های فوریت‌های پزشکی به روستاهای سایه خوش و سایر روستاهای اطراف بندرلنگه اعزام شدند.  شدت زلزله‌های روز گذشته در هرمزگان به حدی بود که علاوه بر شماری از شهرستان‌های هرمزگان از جمله بندرعباس در برخی از کشورهای همسایه هم این زمین لرزه احساس شد. در تصاویری که در فضای مجازی منتشر شد  ساکنان مناطق مختلف امارات از جمله دبی و ابوظبی بامداد شنبه در پی زمین لرزه‌ای به بزرگی 6.3 ریشتر در ایران،پس لرزه‌هایی قوی را احساس کردند و بسیاری از آن‌ها از خانه‌ها و هتل‌ها بیرون آمدند. در توئیتر بسیاری از شهروندان اماراتی با به اشتراک گذاشتن ویدئوهایی از لحظه‌های زمین لرزه، جابه جایی وسایل روشنایی در سقف و برخی قفسه‌ها را نشان داده‌اند. همچنین در شهرهایی از امارات، ساکنان بومی و گردشگران از محل اقامت خود خارج شدند و مدتی را در فضای باز و در خیابان‌ها گذراندند. با این حال در امارات متحده عربی گزارشی از خسارت  یا آسیب دیدگی کلی و جزئی منتشر نشده است.
تخریب ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی منازل مسکونی در مناطق زلزله‌زده هرمزگان


 پس از این زلزله شدید، عضو مجمع نمایندگان استان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی از تخریب ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی منازل مسکونی در منطقه زلزله‌زده خبر داد. منصور آرامی در تشریح جزئیات زلزله 6.1 ریشتری که بامداد روز شنبه ساعت ۲:۰۲ منطقه مهران در مرز میان بندرخمیر و خلیج فارس و شهرستان بندرلنگه را لرزاند، گفت: مرکز وقوع این زلزله در روستای سایه خوش بندر لنگه بوده   ضمن این که بلافاصله 2 پس لرزه نیز به همراه داشته است.وی ادامه داد: به دلیل این که منازل مسکونی این منطقه از استحکام لازم برخوردار نیستند بین 30 تا 100 درصد تخریب شده‌اند اما امدادرسانی به مردم آسیب ‌دیده به سرعت در حال انجام است. وی با اشاره به وسایلی که مردم زلزله‌زده این منطقه نیاز دارند، یادآور شد: هم‌اکنون به دلیل گرمای هوای این منطقه باید به سرعت چادر بین مردم زلزله‌زده توزیع و مایحتاج آن‌ها اعم از مواد غذایی تامین شود که البته هلال احمر و شهرستان‌های اطراف در این زمینه در حال امدادرسانی هستند.‌ مهدی دوستی، استاندار هرمزگان هم در این باره اظهار کرد: مصدومان زلزله هرمزگان به بیمارستان‌های بندرخمیر و بندرلنگه اعزام شده‌اند. بیشترین خسارت‌ها در روستای سایه خوش با ۳۰۰ خانوار است و منازل قدیمی اکثر ساکنان تخریب شده است.
زمین لرزه‌های اخیر در ایران با هم ارتباط دارد؟
کشورمان از حدود یک ماه گذشته هر هفته شاهد چند زلزله تقریبا قوی بوده است. این زمین لرزه‌ها از اواخر خرداد در کیش و بندر چارک شروع شد و چند روز بعد در افغانستان، همسایه شرقی مان هم زمین لرزه‌ای بسیار شدید باعث کشته شدن بیش  از 1000 نفر از مردم شد. طی این مدت هم چندین بار در استان‌های کرمان، هرمزگان، فارس و... زمین لرزه‌هایی رخ داده است و همین موضوع باعث شد تا برخی شایعات درباره غیرطبیعی بودن زمین لرزه‌ها به وجود بیاید. به سراغ مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی رفتیم. دکتر علی بیت اللهی به خبرنگار خراسان می‌گوید:  از نظر مقیاس زمین شناختی، صفحه‌های زمین که اصطلاحا پلیت نامیده می‌شود از طرف کشورهای عربی و هندی تحت تنش است. این تنش‌ها و چین خوردگی‌ها در طول تاریخ استمرار داشته است. بنابراین از این منظر که این تنش‌ها بر کل کشور ما وارد می‌شود می‌توان گفت که زمین لرزه‌ها در ارتباط با همدیگر هستند اما این که اثر این تنش که همان زلزله است در کجا رها بشود و زلزله به وجود بیاید به میزان مقاومت زمین و نوع گسل‌ها بستگی دارد. در خصوص زلزله‌های جنوب کشور هم این امر صادق است. ما حدود 24 خرداد امسال اولین زلزله‌های جزیره کیش و بندر چارک را داشتیم که تا 10 روز خوشه‌های لرزه‌ای خودش را نشان داد اما بعد از وقفه‌ای در بندر مقام در غرب کیش این زلزله‌ها اتفاق افتاد و در 11 تیر ماه با وقوع 3 زلزله قوی در شمال قشم در حوالی بندر خمیر و بندر کنگ این زمین لرزه‌ها رخ داد. ما سال گذشته زلزله‌هایی در لامرد و مناطق جنوبی دیگری هم داشتیم. بنابراین در یک نگاه منطقه‌ای این تنش‌ها به هم مرتبط اما از نظر وقوع زلزله‌ها این‌ها جدا هستند. چنان که زلزله اخیر در بندر خمیر حدود 140 کیلومتر با زلزله‌های کیش فاصله داشته است. این زلزله‌ها روند یکسانی دارند اما ظهور و بروز آن‌ها جداست و به هم ارتباطی ندارند.
منتظر زلزله‌های قوی‌تر هم باشیم؟
دکتر   بیت اللهی، رئیس بخش زلزله و فرونشست مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی  درباره احتمال وقوع زمین لرزه‌های شدیدتر در مناطق جنوبی هم می‌گوید: «مناطق سواحل جنوبی کشورمان در طول 100 سال اخیر توان لرزه‌های گسل هایشان بیشتر از 6.5 ریشتر نبوده است و وقوع آن هم بسیار احتمال کمی دارد. چون گسل‌های آن منطقه توان مقاومت در مقابل تنش‌های بیشتری ندارد و این انرژی را در حد 6 تا 6.5 ریشتری می‌توانند آزاد کنند. با توجه به روند رخداد زلزله‌های متعدد که منجر به تخلیه انرژی زمین می‌شود احتمال وقوع زلزله بزرگ خیلی کم است».
به شایعات درباره «هارپ» توجه نکنید
رئیس بخش زلزله و فرونشست مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی ادامه می‌دهد: در روزهای گذشته از طرف چندین نفر پیامی گرفتم که این زلزله‌ها غیرطبیعی است و ممکن است در آن‌ها دستکاری انسانی وجود داشته باشد اما دلایل علمی این موضوع را رد می‌کند. رکورد موج زلزله طوری است که کاملا با مواردی مثل انفجارها و دستکاری‌های انسانی متفاوت است. نکته دیگر این که موج زلزله‌ها را همه ایستگاه‌های لرزه نگاری دنیا ثبت می‌کنند. این طور نیست که فقط ما آن را ثبت کنیم. این زلزله را در کشورهای دیگری هم ثبت می‌کنند. اگر این زلزله‌ها شکل غیرطبیعی داشته باشد مطمئنا آن‌ها این موارد را زودتر از ما اعلام می‌کنند. مثل این است  که یک راننده، صدای کامیون را با خودروی سواری به راحتی تشخیص می‌دهد این موضوع برای کارشناسان لرزه نگاری هم کاملا مشخص است. بنابراین این زلزله کاملا طبیعی بوده و در ادامه زلزله‌های بندر بوشهر و هرمزگان و کیش است. اما دلیل این که درباره جزیره کیش این طور شایعاتی مطرح می‌شود این است که کیش، جزیره‌ای اقتصادی است و این شایعات در ابعاد اقتصادی جزیره تاثیرگذار است و نباید به این شایعات توجه کرد.